شعر طنز خرمشاهی برای فاضل نظری/ مخاطبان برای فاضل سنگ تمام گذاشتند

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، مراسم جشن انتشار کتاب «اکنون» تازه‌ترین کتاب فاضل نظری عصر امروز در فرهنگسرای ارسباران با حضور جمع کثیری از جوانان و علاقه‌مندان به شعر برگزار شد.

بر اساس این گزارش در این مراسم چهره‌های برجسته‌ای، چون بهروز شعیبی، بهاءالدین خرمشاهی، محمد صالح علا، ساعد باقری، محسن مؤمنی شریف، محدثی خراسانی و جمعی از شاعران و هنرمندان حضور داشتند.

ساعد باقری ضمن تبریک به فاضل نظری برای تازه‌ترین کتابش گفت: «اکنون» فاضل را تبریک می‌گویم، به او، دوستان شاعر، به شعر و مخاطبان شعر، من مدت‌هاست دنبال بهانه و فرصتی می‌گشتم برای این‌که بحث تقوای نقد را مطرح کنم.

وی ضمن اشاره به تقوای نقد به شعر فاضل نظری و جایگاه آن در شعر امروز توضیح داد: مخاطبان او و مخاطبان شعر را به یکی از آسیب‌هایی که امروز در قلمرو نقد می‌بینیم جلب می‌کنم که آن ماجرای نبودن تقوای نقد است.

این شاعر در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که آنچه برای من جالب است آن‌که مخاطب عام شعر فاضل را دیده و دریافته و با آن ارتباط برقرار کرده و من نیز تردیدی در آن ندارم، گفت: اقبالی که مخاطب امروز به شعر فاضل دارد، اتفاقا در مخاطب خاص، منتقدان و دوستان شاعر مباحثی که وجود دارد، گاهی حس می‌کنم در تحلیل این چرایی، این استقبال همه حرفی زده می‌شود جز حرفی که به کار شعر بیاید.

وی به ذکر خاطره‌ای پرداخت و گفت: می‌شنوم که شعر فاضل عاشقانه، با یکسری مضامین تکراری از جمله هجران، وصل، رقیب، یوسف، برکه و… است و جالب این‌که با دوستان نزدیک خودم هرگاه گفتگو کردم احساس می‌کنم در قلمرو نقد حرفی نیست. این مقابله طبیعی نیست.

باقری با بیان این‌که ما این روز‌ها از این همه سودی که عاید شعر می‌شود چشم‌پوشی می‌شود حتی خودزنی می‌کنیم تصریح کرد: سال ۱۳۸۵ نخستین دوره از جایزه کتاب سال شعر جوان (قیصر امین پور) برگزار شد. شیوه این گونه بود که داوران که عبارت بودند از عنایت سمیعی، حافظ موسوی، مرتضی کاخی، عبدالجبار کاکایی و بنده پس از یک ماه که کتاب‌ها به دستمان رسیده بود قرار شد در وقت صرفه‌جویی کنیم و کتاب‌هایی که قابلیت انتخاب ندارند را کنار بگذاریم. جالب این‌که آقای عنایت سمیعی کتاب «گریه‌های امپراتور» فاضل را کنار گذاشت. ما وارد بحث شدیم. دلیل ایشان هم المان‌های تکراری بود. من توضیح دادم که این‌ها دست‌مایه‌ای برای بیان نکاتی هستند که به زیباتر شدن وجه تأثیر می‌گذارند. وجوهی که دلمان برایشان تنگ می‌شود. برای همین است این اشعار در میان توده مردم راه یافته‌اند. از سوی دیگر نیز آقای کاخی مسئله دیگری را مطرح کردند، اما نکته اینجاست که تقوای نقد آقای عنایت سمیعی موجب شد پس از گفتگو یک هفته فرصت‌طلب کنند تا کتاب را به دقت ببینند و پس از یک هفته در جلسه آینده گفتند که این کتاب برگزیده است.

به گفته وی ممکن است اگر فردی سطحی‌نگر باشد بگوید تا این حد زود نظرشان عوض شد، اما من در برابر این سخن ایشان سر تعظیم فرود می‌آورم و امیدوارم آموخته‌هایم کمک کند تا من نیز این مسیر را بروم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به نکته‌سنجی سید رضا حسینی درباره سروده‌های فاضل اشاره کرد و متنی را که او برای شاعر نوشته بود خواند.

ساعد باقری در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر این مطلب که وقتی با برخی دوستان حرف می‌زدم، افرادی که به آن‌ها اعتماد داشته و دارم و می‌دانم دغدغه‌شان شعر و ادبیات است، ولی معتقدند سبک فاضل سبک هندی نو است، ابراز داشت: دو روز است که کتاب فاضل به دستم رسیده، اما با آثارش انس دارم. ما گریه‌های امپراتور او را از سوی دفتر شعر جوان منتشر کردیم و دفتر باید قدر این موهبت را بداند.

وی عنوان شعر اجتماعی را بر اشعار فاضل نظری نهاد و گفت: اگر این عنوان را بر شعر فاضل نگذاریم، باید بگویم ناظر بر اجتماعیات است، هرچند در این کتاب تأثیر قرآن نیز مشهود است، زیرا یک غزل از فاضل نمی‌بینیم که زیست دین‌دارانه در آن نباشد. کسی که با این حوزه می‌نشیند، راه می‌رود و زندگی و زیست دارد، خواه ناخواه اثرش در آثارش منعکس می‌شود.

باقری به نمونه خوانی برخی اشعار فاضل پرداخت و گفت: اکنون فاضل نظری گنجی است که به گمان من در حق او کم لطفی شده است، من بیمناکم برای این مسئله، زیرا در میان دوستانم شاعر عزیزی می‌گفتم چنانچه شعر مرا نیز تلویزیون تبلیغ کند، ۵۰ هزار تا می‌فروشد. اما به‌واقع این‌گونه نیست.

وی کتاب «اکنون» فاضل نظری را قابلیت بررسی به عنوان تز دکتری دانست و ابراز داشت: برخی معتقدند سبک فاضل لو رفته است، اما من به این افراد می‌گویم شما هم همانند او شعر بگویید، آیا تصور می‌کنید سرایش آسان است، اما بدانید طبع فاضل بسیار روان است.

وی ادامه داد: فاضل سرمایه است و نقش موسیقی در شعر فاضل محدود نیست.

در این مراسم همچنین بهاءالدین خرمشاهی، فاضل نظری را پدیده‌ترین شاعر روزگار ما دانست و گفت: فاضل در شعر امروز ما معجزه‌ها خواهد کرد.

وی در ادامه این شعر طنز را خواند: باشد عملی هر آن‌که از اهل هنر / جز فاضل ما که کلاً نظری است

در ادامه مراسم محمد معتمدی از خوانندگان کشورمان به اجرای برنامه پرداخت و پس از او محمد صالح‌علا در جملاتی کوتاه گفت: من آقای نظری را تاکنون از نزدیک ندیده بودم. کلمه «بیشتر» را خیلی دوست دارم و در شعر فاضل بیشتر بسیار است. کلمات در ما آثاری دارند و این یکی از آن آثار است.

اعلا در بخش دیگری از سخنانش گفت: من خیلی کتاب می‌خوانم، کتاب خواندن خوب است اگر از من، انسان بهتری بسازد. اسم فاضل را دوست دارم، چون احساس مطبوعی به من می‌دهد. گاهی دچار حیرت می‌شود، کار کلمه همین است. انسان را دچار حیرت می‌کند و ایکاش دستکم یک فاضل نظری دیگر داشتیم.

در پایان این مراسم فاضل نظری در سخنانی ضمن پاسخ به محبت حاضران و حضور گسترده ایشان در فرهنگسرای ارسباران گفت: حرف برای گفتن ندارم، با این‌که حرف‌های بسیاری دارم. حس می‌کنم همه چیز در حال تمام شدن است و این موجب می‌شود بغضی مرا بگیرد، ولی پنهان می‌کنم، شاید آدم‌ها وقتی می‌خواهند با دنیا خداحافظی کنند باید آرزوهایشان برآورده‌شده باشد. آرزوی کمی دارم که برخی از آن‌ها برآورده شده‌اند. امیدوارم یک روز که دنیا از عدالت سرشار باشد، با آمدن امام عصر به زودی رخ دهد و همه ما آن روز را ببینیم. می‌دانم قابل نیستم، اما از حضورتان ممنونم. محبت شلاقی است که جایش بر تن آدم نمی‌ماند. باید در خودم تأمل بیشتری را می‌داشتم که محبت دوستان را تاب بیاورم.

فاضل نظری ضمن بیان این‌که من بهترین جوایز عمرم را از دست مردم دریافت کرده‌ام و بهترین انگیزه‌ای که باعث می‌شود مسیر تألیف را ادامه دهم و باعث انگیزه برای گردآوری کتاب دیگری می‌شود، این است که این همه محبت و مهربانی که از جوان‌ها، مردم و اهالی ادبیات دیده‌ام تنها پاسخش این باشد که بگویم همچنان تلاش خواهم کرد، گفت: در روزگاری که آدم‌های باید مراقب خودشان باشند، حالشان خوب باشد، مراقب خودتان باشید تا دلتان شاد باشد.

وی در پایان سخنان خود ضمن تشکر از انتشارات سوره مهر از ساعد باقری به دلیل بیان برخی نکات ملموس و غیرملموس در آثارم تشکر می‌کنم.