به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از مشهد، چهارمین جلسه دوره مطالعاتی زن و خانواده «دختران انقلاب» با موضوع «خانواده و مدیریت رسانه» دیروز از سوی واحد مطالعات زن و خانواده دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی و با حضور دانشجویان نخبه و فعال فرهنگی دانشگاه‌های مشهد در آمفی‌تئاتر دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
بر اساس این گزارش، حسین مدبر عزیزی کارشناس فضای مجازی در ابتدای این نشست اظهار کرد: فضای مجازی از سال 1989 به صورت جدی با وب یکT معروف به وب خواندنی و انفجار اطلاعات اول آغاز شد و تا سال 2003 به طول انجامیدT البته پیش از آن آلوین تافلر در کتاب موج سوم خود از ظهور یک تمدن و به تبع آن انقلابی جدید خبر داده بود.
عزیزی با بیان اینکه از سال 2003 شاهد ظهور وب دو بودیم، ادامه داد: نرم‌افزارهایی چون یوتیوب، مای‌اسپیس، ویکی‌پدیاها، مسنجرها و... حاصل ظهور وب دو بودند. انفجار سوم اطلاعات نیز سال 2010 رخ داد که با خود یک انقلاب گوگلی به همراه داشت و گوگل‌مپ، گوگل‌پلاس و ... در این بازه فراگیر شدند.
این کارشناس فضای مجازی ضمن بیان اینکه با انفجار سومی که از سال 2010 اتفاق افتاد، شرایط بسیارویژه شد، یادآور شد: سال 2012 با انقلاب اپلیکیشن‌های ارتباطی مانند تلگرام، ویچت، واتس‌آپ و... همراه شد.
وی همچنین با اشاره به اینکه با ظهور وب سه و چهار چهارمین موج تغییر در جهان به وقوع پیوست، گفت: رهبر معظم انقلاب به زیبایی این شرایط را پیش‌بینی و به همه اعلام کردند در برخورد با پدیده‌ها باید همان ابتدا یا قبل از ورود پدیده به کشور آن را بشناسیم و به فکر آن باشیم. این درحالی است که ما از سال 1385 تاکنون برای این موضوع هیچ فکری نکرده‌ایم و اکنون نیز برای 1400 برنامه مشخصی نداریم.
در حوزه ابزارهای رسانه‌ای با بحران مواجهیم
مدبرعزیزی با بیان اینکه در حوزه ابزارهای رسانه‌ای با بحران مواجیهم، ابراز کرد: کشوری که آینده‌پژوهی ندارد بی‌تردید غافلگیر می‌شود، استانداردهای جهانی را نمی‌شناسد و برخوردهای افراط‌گونه و بعضا نامعقول که عوارض سنگینی بدنبال دارد، انجام می‌دهد، بنابراین همه باید بحث رسانه را جدی بگیرند.
این مدرس سواد رسانه‌ای همچنین افزود: به فرموده رهبر معظم انقلاب باید با پدیده‌ها برخورد حکیمانه داشته باشیم. گاهی می‌توانیم قبول کنیم، گاهی اصلاح و گاهی نیز ذیلی برای آن تعریف کنیم که آن ذیل مشکلاتش را برطرف کند. دیر جنبیدن، دیر فهمیدن و دیر به فکر علاج افتادن مشکلاتی را پیش می‌آورد که نمی‌توانیم با آن مواجه شویم.
وی با اشاره به اینکه جهان در ارتباط با ابزارهای رسانه‌ای برخورد حکیمانه دارد، گفت: ICT، تحولات سنگینی در سطح جهان ایجاد کرده و ارتباطات، محیط، اطلاعات و مخاطب را تحت تأثیر قرار داده است. اطلاعات، حجیم، متنوع، دردسترس، جذاب وگسترده شده است.
انقلاب در ارتباطات
مدبرعزیزی با بیان اینکه ارتباطات نیز سریع، آسان، تعاملی و چندسویه شده، اشاره کرد: آمارها و میزان استقبال نشان‌دهنده انقلاب در ارتباطات است، به عنوان مثال، فیسبوک اکنون 800 میلیون کاربر فعال در جهان دارد. پایگاه Internet live states میزان مراجعه مردم دنیا به اپلیکیشن‌های ارتباطی را نشان می‌دهد.
این کارشناس فضای مجازی یادآور شد: تحول بعدی ارتباطات در حوزه مخاطب روی داده و مخاطب را انتخابگر، پرسشگر و فعال کرده است. این انقلاب موجب شده محیط نیز پویا، رقابتی و درحال تغییر شود. در دنیای جدید که دنیای رقابت است، مهارت حرف اول را می‌زند.
وی همچنین افزود: قانون نانوشته‌ای وجود دارد که می‌گوید: «من اجازه دارم برشما مسلط باشم» و این قانون اکنون در سطح جهان عمل می‌شود، یعنی هرکس که مهارتش بیشتر است حق دارد برشما مسلط باشد؛ آینده از آن کسانی است که هوشمندانه کار می‌کنند نه سرسختانه. به عنوان مثال در شرکت سوپرسل 70 نفر مشغول کارند که روزانه 6 میلیون دلار درآمد دارند.
مدبرعزیزی با اشاره به بازی «کلش‌آف‌کلنز»، بیان کرد: فرزندان ما سالانه 230 میلیارد تومان الماس مجازی می‌خرند. یک اپلیکیشن ارتباطی مانند واتس‌آپ 16 میلیارد دلار می‌فروشد. دنیای جدید این شرایط را می‌خواهد. در چنین شرایطی اینکه چرا آسیب این فضا برای ما جدی شده است به این دلیل است که هدفمند از آن استفاده نمی‌کنیم.
5 میلیون کلش‌باز در کشور
مدبرعزیزی بیان کرد: با وجود اینکه دانش‌آموزان ما 11 میلیاردساعت در مدارس تحصیل می‌کنند چرا تولیدکننده نیستیم؟ ما 5 میلیون کلش‌باز داریم، چرا یک نفر از اینها یک اپلکیشن‌ساز درنمی‌آید که حداقل سالی 500 هزاردلار برای کشور درآمد داشته باشد؟ بنابراین یک جای کار مشکل دارد.
این کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه غرب در کنار هدف تجاری اقتصادی، اهداف فرهنگی خود را در این بازی‌ها دنبال می‌کند، گفت: به عنوان مثال بازی اساسین کرید به دنبال تغییر فرهنگ است. برای تهیه این بازی مطالعات زیادی در حوزه تاریخ شیعه به‌ویژه فرقه اسماعیلیه انجام شده است.
سهم ایران از تجارت جهانی الکترونیک تنها دوصدم درصد
وی با اشاره به اینکه 83 درصد تجارت جهانی الکترونیک از اینترنت است، گفت: این درحالی است که سهم ایران تنها دوصدم درصد است. متأسفانه نیازمندی جامعه نسبت به رسانه‌های نوظهور تعریف نشده است.
عزیزی همچنین با اشاره به پیامدهای ضعف قانونگذاری و نبود نقشه راه در رابطه با تکنولوژی‌های نوین ارتباطی بیان کرد: اینترنت از سال 1372 وارد کشور شد اما اولین قانونی که در رابطه با جرائم سایبری نوشته شد، سال 1388 بود! این درحالی است که در آمریکا تاکنون 200 قانون در ارتباط با فضای مجازی نوشته شده است.
این کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه در این زمینه برنامه‌ریزی مشخصی نداریم، اظهار کرد: بنا بر اعلام سایت الکسا در تلگرام رتبه اول و در اینستاگرام رتبه هفتم جهان را در اختیار داریم؛ همچنین 23 میلیون گیمر در کشور داریم که به طور متوسط 124 دقیقه در روز بازی می‌کنند.
ایرانی‌ها روزانه 40 میلیون‌ساعت بازی می‌کنند
وی با اعلام اینکه روزانه 40 میلیون‌ساعت سهم استفاده ایرانی‌ها از بازی‌های رایانه‌ای است، گفت: این میزان مصرف اگر با تسلط کامل باشد مشکلی ندارد اما اگر بدون هدف و صِرف مصرف‌کننده بودن، باشد بسیارخطرناک است و می‌تواند حتی مشکلات امنیتی را برای کشور بوجود آورد.
مدبرعزیزی تأکید کرد: تا زمانی که مردم سواد رسانه‌ای لازم را نداشته باشند با چنین مشکلاتی مواجه خواهیم بود. درچنین وضعیتی جامعه نسبت به تکنولوژی‌های نوظهور مبتلا به بیماری تأخر فرهنگی می‌شود و این تأخر، شکاف دیجیتالی بین نسلی را به دنبال خواهد داشت.
چالش ارتباطی؛ پیامد شکاف دیجیتالی بین‌نسلی
این کارشناس فضای مجازی چالش ارتباطی را پیامد شکاف دیجیتالی بین‌نسلی دانست و اظهار کرد: چالش ارتباطی، ارتباطات را دچار مشکل می‌کند، بنابراین باید سطح اطلاعات والدین افزایش یابد. چالش ارتباطی بین اولیا و فرزندان، معلمان و دانش‌آموزان، اساتید و دانشجویان و برنامه‌ریزان فرهنگی با جوانان رخ می‌دهد.
وی با اشاره به تبعات چالش ارتباطی، یادآور شد: عدم نظارت والدین بر فرزندان، عدم نظارت مربیان بر دانش‌آموزان و در نهایت عدم پذیرش فرزندان از پیامدهای چالش ارتباطی است. چالش‌هایی چون نهنگ آبی زمانی در جامعه‌ای موفق می‌شود که چالش ارتباطی وجود داشته باشد.
70 درصد خون‌بازان دختران نوجوان هستند
مدبرعزیزی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به رواج خون‌بازی در میان نوجوانان، اظهار کرد: 70 درصد خون‌بازان دختران نوجوان هستند. بسیاری از دختران تحت تأثیر رسانه‌ها وارد این آسیب‌ها می‌شوند. متأسفانه برخی از موزیک‌ها نیز تشویق به خون‌بازی می‌کند.
این کارشناس حوزه فضای مجازی با تأکید براینکه سن زیر 13 سال نباید حق مالکیت ابزار رسانه‌ای را داشته باشد، گفت: والدین باید بر فرزندان نظارت داشته باشند. در هیچ کجای دنیا کودکان عضو فضای مجازی نیستند. کشورهایی چون استرالیا و اتریش در حوزه استفاده از فضای مجازی حتی از آمریکا هم سختگیرترند.
وی ادامه داد: در سال 2017 قانونی در اروپا تصویب شد که نوجوانان زیر 16 سال حق ندارند بدون نظارت والدین وارد شبکه‌های اجتماعی شوند. تا زمانی که قانون سن و سال در استفاده از ابزارهای رسانه‌ای در خانواده‌ها جا نیفتد در این زمینه با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم بود.