آیا شما هم به اعتیاد اینترنتی مبتلا هستید؟

به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، اینترنت و گذراندن وقت در فضای مجازی برای کاربران از بسیاری جهات – خصوصاً به لحاظ آسان کردن امور زندگی و افزایش اطلاعات- بسیار مفید است ،اما شاید همه شما این تجربه را داشته اید که وقتی از در فضای اینترنت هستید متوجه گذر زمان نمیشوید!به راستی چقدر وقت برای استفاده و اساسا حضور در فضای مجازی معقول است؟آیا ممکن است کنترل این زمان از دست ما خارج شود؟ این عدم کنترل چه شباهتی با مفهوم اعتیاد دارد؟

روانشناسان و محققان در نقاط گوناگون جهان در تلاشند كاری كنند كه افراد تنها تا زمانی پشت رایانه هایشان به سر ببرند كه مشكلی برای آنها پیش نیاورد. در همین راستا آزمایش عدم اعتیاد به اینترنت مطابق تحقیقات جدید كه در دانشگاه فلوریدا انجام گرفته است .

برای آزمایش اعتیاد به اینترنت باید پنج مورد زیر را بررسی كرد:

1 - گذراندن زمان بیش از حد مورد نظر در اینترنت

2 - غفلت از سایر مسوولیت ها

3 -  یك ناسازگاری مهم در روابط به علت استفاده از اینترنت

4 - اشتیاق برای حضور در شبكه

5 - تفكر بیش از حد در مورد اینترنت در زمان های حاضر نبودن روی شبكه.

همچنین تحقیقاتی كه در میان استفاده كنندگان اینترنت انجام شده بیانگر این مطلب است كه از میان معتادان اینترنتی، بیش از ۵۷ درصد از چت روم ها (اتاق های گفت وگو) استفاده می كنند.

اعتیاد به اینترنت شامل چه مواردی است؟

با توجه به افزایش روزافزون کاربران سایبری، در کنار اعتیاد سنتی، با نوع جدیدی از اعتیاد مواجهه شده ایم .  گسترش رایانه‏ های شخصی و افزایش اتصال به اینترنت در خانه و محل کار، منجر به ظهور معضلی به نام «اعتیاد آنلاین» شده است. اعتیاد به اینترنت شامل اعتیاد به اتاق‏ های گپزنی، هرزه‏نگاری، قمار آنلاین و خریدهای اینترنتی می‏ شود. همچون دیگر اعتیادها، این نوع اعتیاد نیز فرد معتاد را از خانواده و اطرافیانش منزوی می ‏سازد.

انواع اعتیاد آنلاین و توده مردم:

دکتر دیوید گرینفیلد "David Greenfield"، مدیر مرکز ترک اعتیاد اینترنتی و فناوری در هانفورد غربی می‌گوید: با وجود پیشرفت روز افزون اینترنت و فواید این تکنولوژی برتر قرن، اعتیاد به اینترنت و فناوری اطلاعات بیش از اعتیاد سنتی گردن‌گیر توده مردم شده است.

گرینفیلد می‌گوید: شکى نیست که اینترنت پیشتاز انقلاب صنعتى جدید است. یک تکنولوژى جدید، همانند یک رابطه جدید است؛ یعنى در ابتدا جذاب و سرگرم کننده است؛ اما نهایتاً نیازمند صرف انرژى و زمان فراوان براى حفظ آن هستیم.

من نسبت به وعده تکنولوژى مبنى بر بهبود کیفیت زندگى تردید دارم و هنوز هم از اینکه کامپیوتر و اینترنت این قدر اسراف کننده زمان توده مردم هستند، در تعجبم؛ من این حقایق را از مصاحبه، مطالعه و درمان هزاران فردى که به کلینیکم مراجعه کرده ‏اند، دریافته ‏ام.

به نظر واضح می رسد که اینترنت می تواند مورد حسن‌استفاده یا سوءاستفاده به صورت اعتیادآور قرار بگیرد. عوامل روان‏شناختى فراوانى بر قدرت و جذابیت اینترنت دلالت دارند؛ همان ویژگى هایی که تشکیل‏دهنده قدرت اینترنت هستند، همگى داراى قابلیت اعتیادآور برای توده مردم هم هستند زیرا قشر نخبه و آکادمیک بر اساس نیاز علمی، اقتصادی، سیاسی و... وارد فضای سایبر می‌شود و نسبت به توده مردم از نظم بیشتری برخوردار است.

با توجه به پژوهش­ های انجام گرفته در مراکز روانشناسی مراکز ترک اعتیاد اینترنتی و فناوری، اعتیاد آنلاین را می‌توان در 5 دسته تقسیم کرد:

1- اعتیاد به مسائل جنسی (Cybersex Addiction): به هر موضوعی که حول محور مسائل جنسی در فضای مجازی باشد، اطلاق می‌شود.

بنابر اطلاعات آماری، با توجه به خصوصیات فضای سایبر (سرعت دسترسی بالا به دیتا و کم هزینه بودن استفاده از فضای سایبر)، صنعت موضوعات مستهجن در ردیف اول مسائل سایبری قرار دارد.

2- اعتیاد به ارتباطات عاطفی و دوستانه (Cyber-Relationship Addiction): اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، چت روم‌ها، مسنجرها و هر ابزاری که منجر به رابطه عاطفی و دوستی میان کاربران اینترنتی می‌شود، اطلاق می‌شود.

شبکه‌های اجتماعی، معضل روانی دهه آینده

دکتر "الن کریدمن" روانشناس مسائل خانواده درباره فواید شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: یکی از فواید شبکه‌های اجتماعی ارتباط برقرار کردن با دیگران برای روابط اجتماعی است و کسانی که در خارج از فضای اینترنت از روابط ناخوشایند با دیگران رنج می‌برند، در فضای شبکه‌های اجتماعی می‌توانند روابط متفاوتی را تجربه کنند.

این تعریف مثبت از شبکه‌های اجتماعی در حالی است که بسیاری از متخصصین و روانشناسان سایبری و خانواده با هشدار دادن نسبت به رشد فزاینده و آینده شبکه‌های اجتماعی، نسبت به جدا شدن نسل جدید و حتی نسل قدیم از روابط اجتماعی خارج از فضای نت و فرورفتن در دنیای مجازی خود ساخته، هشدار داده‌اند.

دکتر گرینفیلد دراین باره می‌گوید: به نظر می‌رسد فیس‌بوک بیش از آنچه پیش‌بینی می‌شد مورد استقبال جامعه به خصوص نسل جوان قرار گرفته است و این شبکه اجتماعی در حال حاضر به عنوان یگانه شیر فضای سایبر در حال حکمرانی است.

3- وسواس به اینترنت (Net Compulsions): این اعتیاد شامل استفاده بیش از حد و وسواس گونه از اینترنت جهت تجارت‌های آنلاین، بازی‌ها و حراجی‌های آنلاین و قماربازی است.

بنابر نظر کارشناسان، این پدیده باتوجه به فضای تحریک کننده و جذاب اینترنت در حال گسترش است و مشکلات اجتماعی بسیاری را برای جوامع مدرن و غیر مدرن ایجاد کرده است.

از سوی دیگر مراکز روانشناسی و سایبرولوژی ، وسواس و استفاده زیاده از حد از اینترنت را سبب دور شدن توده مردم از فضای اجتماعی و عمومی جامعه دانسته و نسبت به تأثیرات مخرب آن در دراز مدت روی جسم و روان مردم اجتماع بشری، هشدار داده اند.

4- خبر زدگی و اعتیاد به اطلاعات (Information Overload): این قسم از اعتیاد نیز به علت خبر زدگی بسیار، سبب دور شدن از خانواده و محیط اجتماعی و تحت تأثیر قرار گرفتن فرد توسط رسانه‌ها و اخبارهای منتشر شده در فضای سایبر می‌شود.

5- اعتیاد به رایانه (Computer Addiction): این قسم از اعتیاد نیز بر اساس تعریف روانشناس به استفاده مداوم از رایانه و بازی‌های و برنامه‌های آفلاین یارانه اطلاق می‌شود.

بدون شک فواید استفاده از اینترنت بسیار بیشتر از مضرات آن است و اساسا مفهوم پیشرفت علمی همین است اما در کنار این فواید چقدر زندگی زیباتر می شود اگر گاهی به روش های کاستن از مضرات استفاده ی زیاد از فضای سایبری بیاندیشیم و وقتمان را از عزیزانمان دریغ نکنیم.

منبع: خانواده ایرانی