تقوا یعنی مراقب باش که دشمن و خطر وجود دارد

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجو، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان استاد حوزه و دانشگاه به مناسبت ماه مبارک رمضان در فاطمیه بزرگ تهران به سخنرانی پرداخته و گفت: بسیار مهم است که انسان تعریف صحیحی از زندگی داشته باشد، برخی یک عمر زندگی می‌کنند و در آخر به تعریف صحیحی از زندگی نمی‌رسند، غالب انسان‌ها اواخر عمر به تعریف صحیحی از زندگی دست پیدا می‌کنند.

تولیت مدرسه علمیه دارالحکمه با بیان اینکه امروز ماجرای حجاب پرچالش شده و ابعاد بین‌المللی پیدا کرده است، گفت: موضوع حجاب به خودی خود اصلاً موضوع مهمی نیست. الان اهمیت حجاب به این دلیل است که در متن درگیری یک امت مستضعف در مقابل جهان استکبار قرار گرفته است یعنی در متن آن درگیری باید حجاب را تعریف کرد. رهبری فرمودند وجه سیاسی حجاب را نگاه کنید اگر همین کم حجاب‌های ما ببینند دشمن چه سودی از این بی‌حجابی می برد این کار را نمی‌کنند. بسیاری از بی‌حجاب‌های ما با اسرائیل موافق نیستند که در غزه آن جنایات را انجام می دهند. آنها ربط این بی حجابی با آن درگیری را نمی‌دانند اگر ما آموزش داده بودیم این قصه حل می‌شد. ما همین مقوله حجاب را باید در متن یک درگیری ببینیم.

وی با بیان اینکه در درگیری با دشمن یاری از طرف خدا برای بندگان خود کافی است. ابراز کرد: خداوند از بنده خود می پرسد دشمن تو گناه می‌کند تو هم می‌خواهی آن کار را انجام بدهی، یعنی خداوند در این روایت آمده تعلیم و تربیت را در متن درگیری با دشمن به انسان یاد داده است، می‌گوید تو که از دشمن خود بسیار بدت می‌آید او این رفتارهای زشت را دارد آیا تو هم حاضری همچون او باشی.

حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان گفت: عرفا می‌گویند موسیقی جوان را ضعیف می‌کند یعنی اینکه تو برای درگیری نیاز به نیرو داری اسراف در موسیقی تو را ضعیف می‌کند.

اگر ما فقط مقوله بسیج را در مدارس و مساجد جدی گرفته بودیم و صرفاً یادبودی از دفاع مقدس نبود و در این فضای درگیری هر جوانی را یک رزمنده و هر صحنه‌ای را یک صحنه مبارزه تلقی می‌کردیم الان تعلیم و تربیت ما به جاهای خوبی رسیده بود. شهید چمران دکترای فیزیک پلاسما از آمریکا گرفته بود برخی از معلم‌های ایشان که به هیچکس ۲۰ نمی‌دادند و همه معترض بودند گفته بودند برای ایشان ۲۲ بنویسید، معلم گفته بود که من حاضرم به دانش آموزان دیگر ۲۰ بدهم اما دانشجوی درس خوان پیدا نمی‌کنم، چمران در یکی از دست نوشته‌های خود نوشته است که من درس خواندم برای اینکه دوست نداشتم یک مومن از نظر علمی زیر دست یک کافر باشد. او در متن یک درگیری درسخوان شده بود.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه تقوا یعنی مراقب باش که دشمن و خطر وجود دارد و به تو خیانت می‌شود، اظهار کرد: اصلاً شما نمی‌توانید دینداری را خارج از فضای درگیری و دشمنی تصور کنید. شیطان حضرت آدم پدر ما را از بهشت اخراج کرد. نتیجه این مبارزه قدرت انسان است. یکی از جاهایی که انسان قدرت و قوت پیدا می‌کند در متن مبارزه است. هرکس تقوای خدا را داشته باشد قدرتمندانه و قوی زندگی خواهد کرد چراکه در تقوا مراقبت است و یکی از عناصر مراقبت وجود دشمنی است که شما را می‌زند. کسی که تقوا دارد در سرزمین دشمنان خود در امنیت زندگی خواهد کرد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تقوا شاخص پیروزی و مقاومت در مقابل دیگران است، عنوان کرد: امام صادق(ص) اولین شاخص تقوا را قوت ذکر می‌کند. کسانی که معنای قرب الی الله و حلاوت شیرینی آن را درک نکردند یا حتی خدا را باور ندارند و نمی‌خواهند در فضای دینی زندگی کنند آنها را با شاخص قدرتمندی و ضعف راهنمایی کنید. همان مثالی که زدم موسیقی انسان را ضعیف می‌کند اما نماز شما را قوی می‌کند به خصوص که اگر اول وقت باشد. انسان قوت و قدرت را برای کجا می‌خواهد، اگر شما قدرتمند باشید افسرده و عصبانی نمی‌شوید، ظلم نمی‌کنید، مهربانی خواهید کرد. با قدرت خلاقیت و تمرکز دارید، استرس حافظه شما را از بین نمی‌برد، محبوب می‌شوید و دیگران به شما تکیه می‌کنند. 

وی افزود: ما در بررسی مفصلی که انجام دادیم دیدیم اگر یک فضای تربیتی خوب یا یک خانواده خوب یا مسجد خوب وجود داشته باشد و اگر بخواهیم یک شاخص کلیدی برای کار تربیتی صحیح معرفی کنیم قدرتمندی، قوت روحی و قلب است. در هنگام ظهور حضرت ولیعصر(عج) از اصحاب ایشان قدرت ۴۰ مرد دارند، مومن همچون کوه استوار است. امام صادق(ع) می‌فرمایند مومن از کوه محکم‌تر است چرا که کوه را می‌شود با کلنگ کند اما نمی‌شود مومن را کند. 

تولیت مدرسه علمیه دارالحکمه با بیان اینکه مهربانی، حیا، هوش، حافظه و هر چیز دیگری بدون قدرت سم مهلک است، اظهار کرد؛ مهربانی از سر ضعف هیچ زیبایی ندارد، کسی که از سر ضعف مهربانی می‌کند یک روز انتقام خواهد گرفت. امام رضا(ع) فرمود اگر کسی گناه نمی‌کند فریب او را نخور شاید به خاطر ضعف نفس او باشد. از وجوه ضعف ترس، طمع، عدم جرات در مخالفت کردن است.

وی افزود: اگر انسان بتواند در کودکی به تعریف صحیحی از زندگی دست پیدا کند در تمام مراحل می‌بیند آن تعریفی که به او دادند جلای بیشتری پیدا می‌کند و ثابت می‌شود. لذا پدر و مادرها در جهت انتقال یک تلقی صحیح از زندگی باید یک برنامه‌ای در طول ۷ سال اول داشته باشند.

حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه جمع‌بندی از زندگی ارائه دادن بسیار مهم است، عنوان کرد: گاهی در روایات و آیات قرآن جمع‌بندی از زندگی ارائه می‌دهند، جمع بندی‌ها از ابعاد مختلف است مثل این آیه قرآن که می‌فرماید زندگی دنیا لهو و لعب است. جمع بندی از زندگی، دنیا را در دیدگاه انسان کوچک می‌کند.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه یکی از جمع‌بندی‌ها در زندگی این است که زندگی مبارزه و نبرد است، اظهار کرد: ما نبرد را در کودکی تمرین می‌کنیم و سپس به صورت جدی وارد این نبرد می‌شویم. البته بچه را از نبرد نمی‌ترسانیم اما باید نبرد بودن زندگی را برای او جا بیندازیم و به بگوییم که در این نبرد خداوند شما را کمک می‌کند و اینکه نباید استرس داشته باشید. برخی چنان صدمه نمی‌خورند که فکر می‌کنند اصلاً نبردی نیست در حالی که یک لحظه غفلت میدان را به دشمن دادن است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه وجود دشمن یکی از عناصر کلید تقوا است، ابراز کرد: ما باید مبارزه را یاد بگیریم، وقتی مبارزه را یاد گرفتیم برخی از مفاهیم قبلی که در زندگی جمعی یاد گرفتیم ضرورت آن را پیدا می‌کنیم. برای این باید با هم باشیم که دشمن بر ما تسلط پیدا نکند. آن تعاون و تقوا که از لوازم کرامت انسان بود اینجا به این دلیل تقویت می‌شود. زندگی یک مبارزه است و انواع صدمات به سوی ما می‌آید. مثلاً حتماً در زندگی با اطرافیان خود دچار سوء تفاهم خواهیم شد و حملاتی به ما خواهد شد از جانب دوستان یا غریبه‌ها، پس به دلیل سوء تفاهم نگران نباشید. حتماً به خاطر رقابت سوء تفاهم به ما حملاتی خواهد شد زندگی را از طریق تحلیل، مبارزه و انواع درگیری‌ها که انسان در زندگی خود دارد توضیح بدهید. 

وی افزود: در زندگی مشترک چه مبارزه‌هایی است، به عنوان مثال همان سال‌های اول زندگی مشترک ممکن است از جانب ابلیس یک تصوراتی به مرد یا زن حمله کند. یکی اینکه آیا تو حیف نشدی، که رابطه زن و مرد در اثر دیدن یک یا دو تا عیب از یکدیگر یا محبت بی جای دیگران متلاشی شود. 

حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه ما معمولا نوع حملات ابلیس را هم نمی‌شناسیم، گفت: شیطان می‌گوید من از شش طرف به انسان حمله می‌کنم که آنها فقط از خدا تشکر نکنند، سپر ما مقابل شیطان تشکر کردن از خداوند است. زندگی ما بدون درگیری نیست این‌ها را باید به صورت نمونه‌ای برای بچه‌ها ایجاد کنیم. 

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه در قرآن کریم حدود ۵۰ مرتبه از مفهوم دشمن استفاده شده است، اظهار کرد: خداوند در قرآن می‌ فرماید دشمن خود را جدی بگیر. قرآن کتابی سرشار از حکمت است. خداوند شیطان را برای انسان طراحی کرده است، چرا که وجود انسان متناسب با این فضا است. وجود انسان برای میدان جنگ ساخته شده است. انواع اقسام درگیری و جهادها وجود دارد که هر کدام هم آداب مخصوص به خود را دارد. 

این استاد دانشگاه ادامه داد: درگیری در مسابقات همواره به این معنا نیست که یکدیگر را بزنند بلکه می‌توانند امتیاز بگیرند. به عنوان مثال وقتی یک زن خطا می‌کند و مرد مهربانانه برخورد می‌کند امتیاز می‌گیرد، این هم یک نوع درگیری است. زندگی همه ما سرشار از درگیری و در متن درگیری است.