به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، شیوه‌نامه اجرایی اعطای بورس داخل کشور سال آخر دوره دکتری تخصصی و دوره پسادکتری برای تأمین اعضای هیأت علمی و متخصصان مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی اواسط سال جاری ابلاغ شد. این شیوه‌نامه به منظور تأمین کادر هیأت علمی مراکز آموزش عالی و پژوهشگاه ها، به ویژه دانشگاه‌های نقاط محروم مصوب شده است.
ارایه خوابگاه و مقرری تحصیلی معادل با حقوق دریافتی مربی پایه یک شامل حقوق پایه، فوق العاده مخصوص و فوق العاده جذب دانشگاه محل خدمت به میزان سال پرداخت مقرری از زمان صدور حکم بورس از مزایای ارایه شده به پذیرفته‌شدگان بورس است.
متقاضیان بورس سال آخر دکتری باید دانشجوی دوره دکتری یکی از مؤسسات داخل کشور باشند و برای بورس پسادکتری دانشجوی دوره پسادکتری یا دانشجویان دوره دکتری مؤسسات داخل کشور که تا ۶ ماه پس از ثبت درخواست بورس در مقطع دکتری دانش آموخته شده باشند. درخواست بورس سال آخر برای دوره دکتری باید بعد از دفاع از پروپوزال باشد.
حداقل معدل دروس کارشناسی و کارشناسی ارشد ناپیوسته باید به ترتیب ۱۴ و ۱۶ باشد، اما برای دانشجویان دارای برجستگی علمی، معدل کمتر نیز قابل بررسی است. برای دوره پسادکتری حداقل معدل دکترای تخصصی ۱۸ خواهد بود.
حداکثر سن داوطلب بورس سال آخر دوره دکتری در زمان تقاضا ۳۴ و حداکثر سن داوطلب بورس پسادکتری ۳۶ سال است که در صورت دارا بودن شرایطی خاص تا ۴ سال قابل افزایش خواهد بود.
مراحل جذب شامل اعلام نیاز دانشگاه‌ها، تایید نیاز از سوی کارگروه وزارت، انتشار فراخوان، ثبت نام داوطلبان، مصاحبه علمی و ارزیابی داوطلبان است. داوطلبان پذیرفته به ۳ دانشگاه معرفی می‌شوند و لازم است برای دریافت بورس، حداقل از یکی از آن‌ها اعلام نیاز بگیرند.
متن کامل آیین‌نامه شیوه‌نامه اجرایی اعطای بورس داخل کشور سال آخر دوره دکتری تخصصی و دوره پسادکتری برای تأمین اعضای هیأت علمی و متخصصان مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به شرح زیر است:
شیوه‌نامه دستورالعمل اجرایی حاضر به استناد آیین نامه جامع اعطای بورس تحصیلی به دانشجویان ایرانی مصوب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۴۰۲ به منظور تأمین کادر هیأت علمی دانشگاه‌ها مراکز آموزش عالی و پژوهشگاه‌ها برای بورس سال آخر دوره دکتری تخصصی و یا دوره پسادکتری جهت تحصیل و تحقیق در یکی از مؤسسات برتر داخل کشور و با رعایت شرایط و ضوابط مندرج در این شیوه‌نامه به شرح زیر تدوین گردیده است.
ماده ۱: تعاریف و اختصارات
وزارت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سازمان: سازمان امور دانشجویان
شورا: شورای مرکزی بورس
اداره کل: اداره کل بورس و اعزام دانشجویان
مؤسسه: هر یک از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی دارای مجوز از مراجع ذی ربط که طبق مقررات وزارت فعالیت می‌کنند.
بورس: امتیاز مادی یا معنوی است که به یک شخص جهت تحصیل در یک یا بخشی از مقطع تحصیلی یا دوره تحقیقاتی اعطاء می‌گردد.
بورسیه: شخصی که در مدتی از تحصیل مقطع دکتری یا دوره پسادکتری در دانشگاه‌های داخل کشور از امتیار بورس استفاده کرده باشد.
متقاضی: دانشجوی دوره دکتری داخل یا پسادکتری داخل کشور که درخواست استفاده از امتیاز بورس جهت ادامه تحصیل در یکی از موارد مذکور در این شیوه‌نامه را کرده باشد.
مؤسسه محل تحصیل: دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی دارای مجوز از مراجع ذیربط که دانشجوی بورسیه، تحصیل یا دوره خود را در آنجا طی می‌کند.
مؤسسه محل خدمت: دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی دارای مجوز از مراجع ذی ربط که دانشجوی بورسه پس از فارغ التحصیلی در آنجا مشغول به خدمت می‌شود.
کارگروه تخصصی: گروهی از متخصصین و خبرگان که وظیفه ۱- بررسی اولیه رشته‌ها و موضوعات مورد نیاز دانشگاه‌های کشور ۲- مصاحبه علمی متقاضیان را بر عهده دارند.
سامانه یکپارچه: سامانه‌ای یکپارچه که در پایگاه سازمان جهت راهبری و تسهیل فرآیند اعطای بورس ایجاد شده است.
ماده ۲: اهداف
الف) به منظور تأمین کادر هیأت علمی مراکز آموزش عالی و پژوهشگاه‌ها، به ویژه دانشگاه‌های نقاط محروم، جهت توسعه و گسترش مراکز آموزش عالی، بورس تحصیلی سال آخر دوره دکتری تخصصی و بورس دوره پسادکتری در یکی از مؤسسات برتر داخل کشور در یکی از رشته‌های اولویت دار براساس اسناد فرادستی اجراء می‌گردد.
تبصره: سهمیه مربوط همه‌ساله بر اساس نیازمندی‌های کشور و منابع موجود طبق مصوبات شورا تعیین و ابلاغ می‌شود.
ب) حتی‌المقدور عدم اعزام دانشجو به خارج از کشور در مورد رشته‌هایی که امکان تربیت نیروی انسانی مورد نیاز در آن زمینه در دانشگاه‌های داخل وجود دارد و صرفه‌جویی در خروج ارز از کشور.
ماده ۳: تسهیلات
تسهیلاتی که دانشجوی بورسیه از محل اعتبارات سازمان از آن بهره‌مند می‌شود به شرح زیر است:
۱- مقرری دانشجویی و خوابگاه
تبصره ۱: مقرری تحصیلی معادل با حقوق دریافتی مربی پایه یک شامل حقوق پایه، فوق العاده مخصوص و فوق العاده جذب دانشگاه محل خدمت به میزان سال پرداخت مقرری از زمان صدور حکم بورس قابل پرداخت است.
تبصره ۲: مقرری بورس به صورت شش ماهه/سالیانه از طرف سازمان در وجه مؤسسه محل خدمت پرداخت می‌شود و مؤسسه موظف است که مقرری را در وجه دانشجو پرداخت نماید.
تبصره ۳: دانشجوی بورسیه موظف است گزارش تحصیلی و پیشرفت کار خود را در هر نیمسال تحصیلی از طریق سامانه یکپارچه بورس به تأیید استاد راهنما یا معاونت آموزشی مؤسسه محل تحصیل برساند.
تبصره ۴: تمامی مکاتبات در سامانه یکپارچه بورس صورت می‌پذیرد و مؤسسه محل خدمت موظف است گزارش پرداختی‌های مرتبط با بورسیه را از طریق سامانه یکپارچه به سازمان گزارش نماید.
تبصره ۵: استفاده از بورس دوره‌های کوتاه‌مدت تحقیقاتی داخل و خارج از کشور و مزایای مربوطه برابر مقررات و شیوه‌نامه مربوط می‌باشد.
تبصره ۶: مقرری دانشجویی و خوابگاه به دانشجویان شبانه تعلق نخواهد گرفت.
ماده ۴: شرایط عمومی داوطلبان دریافت بورس تحصیلی
۱- ایمان و اعتقاد به مبانی دین مبین اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران.
تبصره: داوطلبان از اقلیت‌های مذهبی مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران فقط از شرط ایمان و اعتقاد به مبانی دین مبین اسلام مستثنی هستند.
۲- التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و رکن اساسی، آن یعنی ولایت فقیه.
۳- رعایت تقوا در گفتار و کردار که نشانه آن انجام واجبات و اجتناب از محرمات است.
۴- وابسته نبودن به احزاب و گروه‌های ملحد محارب و غیرقانونی.
۵- حسن شهرت و نداشتن سوء پیشینه کیفری.
۶- نداشتن حضور و فعالیت‌های مغایر با قوانین و شئونات اخلاقی در فضای مجازی و عدم ارتباط با شبکه‌های معاند.
۷- دارا بودن کارت پایان خدمت وظیفه یا معافیت دائم معافیت تحصیلی و یا دفترچه آماده به خدمت برای متقاضیان.
ماده ۵: شرایط اختصاصی و شرکت در مصاحبه علمی و عمومی
۱- دانشجوی دوره دکتری یکی از مؤسسات داخل کشور برای بورس سال آخر دوره دکتری و برای بورس پسادکتری دانشجوی دوره پسادکتری یا دانشجویان دوره دکتری مؤسسات داخل کشور که تا ۶ ماه پس از ثبت درخواست بورس در مقطع دکتری دانش آموخته شده باشند.
تبصره ۱: درخواست بورس سال آخر برای دوره دکتری باید بعد از دفاع از پروپوزال باشد.
۲- موافقت و معرفی مؤسسات محل تحصیل.
۳- اخذ اعلام نیاز از یکی از مؤسسات داخل به عنوان محل خدمت.
۴- تأیید پیشنهاده پژوهشی توسط کارگروه تخصصی.
تبصره ۲: داوطلبان بورسیه جهت جذب به عنوان هیأت علمی باید دارای توانایی‌های لازم جهت تدریس از جمله قدرت بیان و فنون آموزش باشند. این توانایی‌ها در مصاحبه علمی-عمومی اداره‌کل مورد بررسی قرار می‌گیرند.
۵- حداقل میانگین معدل نمره‌های دروس کارشناسی و کارشناسی ارشد ناپیوسته به ترتیب ۱۴ و ۱۶ و یا معادل آن‌ها حسب ضوابط مراکز محل تحصیل و یا حوزه علمیه و دوره‌های کارشناسی‌ارشد پیوسته و یا دکترای حرفه‌ای ۱۶ و یا معادل آن و معدل دکترای تخصصی ۱۸ برای دوره پسادکتری
تبصره ۳: چنانچه دانشجو در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد واجد برجستگی علمی مذکور در بند ۷ باشد به تشخیص کارگروه تخصصی معدل کمتر از ۱۴ برای کارشناسی و کمتر از ۱۶ برای کارشناسی ارشد نیز قابل بررسی است.
۶- حداکثر سن داوطلب بورس سال آخر دوره دکتری در زمان تقاضا ۳۴ سال باشد و حداکثر سن داوطلب بورس پسادکتری در زمان تقاضا ۳۶ سال باشد.
تبصره ۴: سقف سن داوطلب حسب مورد با توجه به شروط زیر و حداکثر تا ۴ سال افزوده می‌گردد.
۱- چنانچه متقاضی بورسیه دوره خدمت نظام وظیفه را طی نموده، باشد متناسب با طول خدمت و حداکثر ۲ سال
۲- جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر حداکثر ۳ سال
۳- آزادگان دو برابر زمان دوره اسارت و حداکثر ۳ سال شهید
۴- رزمندگان دو برابر مدت حضور در جنگ تحمیلی و حداکثر ۳ سال
۵- فرزندان جانبازان ۵۰ درصد و بالاتر و فرزندان شاهد حداکثر ۲ سال
۶- مربیان عضو هیأت علمی واجد سایر شرایط حداکثر ۴ سال
تبصره ۵: سن بورسیه هیأت علمی نباید بعد از فراغت از تحصیل از حداکثر سن مجاز استخدامی تجاوز نماید.
تبصره ۶: مربیان مؤسسات میتوانند همانند دیگر متقاضیان در فرآیند پذیرش اعطای بورس داخل قرار گیرند. داوطلبان دریافت بورس با دارا بودن یکی از شرایط ذیل در زمینه مرتبط با تخصص مورد نظر به تشخیص کارگروه تخصصی در اولویت قرار می‌گیرند.
۱-۷- دارا بودن رتبه اول تا سوم فارغ التحصیلی در کلیه دوره‌های تحصیلی قبل از دوره مورد تقاضا.
۲-۷- کسب عنوان دانشجوی سرآمد کشوری در مقطع تحصیلی قبل از دوره مورد تقاضا مطابق با آیین‌نامه انتخاب دانشجوی سرآمد با تأیید سازمان و یا معاونت آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی.
۳-۷- تألیف و یا ترجمه کتاب علمی در زمینه مرتبط با تخصص مورد نظر.
۴-۷- انتشار حداقل سه مقاله علمی پژوهشی در مجلات معتبر داخل یا خارج از کشور در زمینه مرتبط.
۵-۷- گواهی مشارکت مؤثر در طرح‌های تحقیقاتی کاربردی پایان‌یافته مورد نیاز کشور با تأیید از مراجع ذیربط.
۶-۷- دارا بودن اختراع و یا اکتشافی که در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی کشور تأیید شده باشد.
۷-۷- برگزیدگان رتبه‌های اول تا سوم جشنواره‌های معتبر مورد تأیید وزارت از قبیل خوارزمی، فارابی، رازی، شیخ بهائی.
۸-۷- دارا بودن سبک‌های هنری، کاربردی نو و دانش فنی با تأیید از مراجع ذیربط.
۹-۷- دارا بودن خدمات و سوابق برجسته در زمینه‌های اجرایی، ایثارگری، فرهنگی، اجتماعی و تربیتی با ارائه مدرک و تأیید از مراجع ذیربط.
۱۰-۷- در شرایط مساوی اولویت با داوطلبان متأهل است.
۸- کلیه متقاضیان بورس باید دارای توانایی روحی مناسب و سلامت روانی برای ادامه تحصیل باشند.
ماده ۶: فرآیند نحوه پذیرش و اعطای بورس داخل کشور
بورس داخل به متقاضیانی که موفق به احراز شرایط تعیین شده باشند اعطاء می‌گردد. مراحل پذیرش متقاضیان بورس داخل به شرح زیر است.
۱- اعلام تعداد مورد نیاز عضو هیأت علمی و رشته‌ها و گرایش‌های مورد نیاز در مقطع دکتری و دوره پسادکتری توسط مؤسسات به اداره کل سازمان.
تبصره ۱: جمع آوری آمار و ارائه تحلیل آن به کارگروه تخصصی به عهده اداره کل است.
۲- بررسی پیشنهاد رشته و گرایش‌های مورد نیاز مؤسسات و میزان ظرفیت پذیرش با هماهنگی معاونت‌های آموزشی و پژوهشی و مرکز نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت توسط کارگروه تخصصی.
تبصره ۲: مکاتبات و اجرای جلسات هماهنگی توسط اداره کل سازمان صورت می‌پذیرد.
۳- اعلام جمع‌بندی رشته گرایش‌ها و ظرفیت‌های مورد نیاز مؤسسات برای اعلام به شورا توسط اداره کل جهت تصویب نهایی.
۴- اعلام رشته گرایش‌های مصوب شورا جهت اعلام به مؤسسات توسط اداره کل.
تبصره ۳– رشته گرایش‌های مصوب در خصوص دوره پسادکتری توسط سامانه سازمان اطلاع‌رسانی می‌شود.
۵- شرکت متقاضیان در فراخوان سازمان با ثبت نام و انتخاب ۳ اولویت اعلام شده از سوی سازمان برای انتخاب محل خدمت آتی در سامانه یکپارچه.
۶- بارگذاری مدارک درخواستی اعلام شده از سوی سازمان توسط متقاضی در سامانه یکپارچه.
تبصره ۴– متقاضیان بورس سال آخر و پسادکتری میتوانند در فراخوانی که از سوی اداره کل سازمان اعلام می‌گردد شرکت نمایند و قسمت مربوط را در سامانه انتخاب و مدارک خود را بارگذاری نمایند.
۷- استعلام و صحت‌سنجی مدارک ارسالی متقاضیان توسط سیستم و کارشناس اداره کل.
تبصره ۵– چنانچه هر یک از مدارک مقاطع تحصیلی ارائه شده توسط کلیه متقاضیان بورس کارشناسی و کارشناسی ارشد و مدرک دکتری متقاضی دوره پسادکتری مربوط به دانشگاه‌های خارج از کشور باشد، دانشگاه مربوط بایستی جزو دانشگاه‌های معتبر و دارای سطح (الف) یا (ب) در نظام ارزشیابی کشور باشد چنانچه مدارک فوق مربوط به دانشگاه‌های داخل کشور باشد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی پژوهشی باید دارای مجوز از مراجع ذی ربط طبق قوانین و مقررات کشور باشد.
۸- تشکیل جلسات نمایندگان سازمان و مؤسسات برای تعیین و پیشنهاد موضوع و دانشگاه محل تحصیل دانشجوی منتخب.
تبصره ۶: اداره‌کل موظف است لیست نهایی رشته گرایش مؤسسه محل خدمت و دانشگاه محل تحصیل دانشجویان را جهت ارائه به کمیته داوری تهیه نماید.
۹- سازمان با برگزاری آزمون بصورت شفاهی مصاحبه علمی و عمومی و بر مبنای تعداد مورد نیاز از بین متقاضیان پذیرش می‌نماید.
تبصره ۷: مصاحبه متقاضیان توسط کارگروه‌های تخصصی سازمان انجام می‌شود.
۱۰- متقاضی می‌تواند موضوع و محل خدمت خود را طبق لیست اعلام شده توسط اداره کل انتخاب نماید.
۱۱- هر داوطلب منتخب می‌تواند به ۳ محل برای جایابی معرفی شود. (محل‌های انتخابی توسط متقاضی در سامانه)
تبصره ۸: دریافت حداقل یک اعلام نیاز از سه مؤسسه منتخب الزامی است.
تبصره ۹: اعلام نیاز کلیه متقاضیان بایستی در هیأت اجرایی جذب هیأت علمی مؤسسه بررسی و به همراه صورتجلسه آن که به تأیید اعضای حاضر در جلسه و ریاست مؤسسه رسیده باشد به اداره‌کل سازمان ارسال گردد.
تبصره ۱۰: معرفی متقاضیان به مؤسسات جهت اعلام نیاز توسط اداره‌کل سازمان انجام می‌شود.
۱۲- پذیرفته‌شدگان بورس بایستی حداکثر تا یکسال نسبت به اخذ اعلام نیاز از دانشگاه‌ها و پذیرش مورد تأیید کارگروه تخصصی اقدام کنند. بدیهی است پس از اتمام زمان مذکور قبولی فرد برای پذیرش بورس کان‌لم‌یکن تلقی می‌گردد.
۱۳- پس از اخذ اعلام نیاز از دانشگاه محل خدمت صلاحیت عمومی و اختصاصی استعلامات مورد نیاز توسط اداره کل و سپردن سند تعهد مراحل صدور حکم بورس توسط اداره‌کل انجام می‌شود.
۱۴- میزان سپردن وثیقه براساس مصوبات شورا تعیین می‌گردد.
ماده ۷: تعهدات بورس داخل
۱- بورسیه مکلف است پیش از صدور حکم بورس تعهد و تضمین معتبر (به تشخیص دفتر حقوقی سازمان) مبنی بر خدمت به میزان دو برابر مدت زمان تحصیل در محل تعیین شده در سند تعهد و یا محلی که سازمان تعیین می‌نماید به سازمان بسپارد.
تبصره ۱: رونوشت ضمانت محضری همزمان جهت اطلاع و اقدام لازم به دفتر حقوقی سازمان ارسال می‌گردد.
تبصره ۲: صدور حکم بورس مشروط به سپردن تعهد مذکور انجام می‌شود.
۲- مبلغ ضمانت با درخواست متقاضی به طور تدریجی بر حسب سنوات تعهد خدمت انجام شده کاهش یافته و در پایان مدت خدمت تعهدشده یکجا فسخ خواهد شد.
۳- دانشجوی بورسیه ملزم است به صورت تمام وقت به تحصیل اشتغال داشته باشد و به هیچ وجه حق اشتغال و یا سپردن تعهد اشتغال به کار دیگری را ندارد و نمی‌تواند از بورس سایر مؤسسات دولتی و غیر دولتی استفاده نماید.
۴- دانشجوی بورسیه موظف است در چهارچوب ضوابط آموزشی و درخواست مؤسسه محل تحصیل حداقل هفته‌ای دو ساعت به صورت نظری در مؤسسه محل تحصیل تدریس نماید و یا معادل آن به صورت عملی به کار آزمایشگاهی یا کارگاهی اشتغال ورزد.
۵- دانشجوی بورس سال آخر موظف است گزارش تحصیلی و پیشرفت کار خود را در هر نیمسال تحصیلی از طریق سامانه یکپارچه بورس به همراه تأیید استاد راهنما یا معاونت آموزشی مؤسسه محل تحصیل به سازمان ارائه نماید.
۶- دانشجوی بورس پسادکتری موظف است گزارش پژوهش خود را هر ۶ ماه یکبار از طریق سامانه یکپارچه بورس به همراه تأیید معاونت آموزشی مؤسسه محل تحصیل به سازمان ارائه نماید.
تبصره ۳: در صورت‌عدم ارائه گزارش تحصیلی سازمان پس از بررسی نسبت به قطع مقرری دانشجوی بورسیه اقدام خواهد کرد.
۷- دانشجوی بورسیه باید در پایان مقطع تحصیلی با توجه به مقررات آموزشی به اخذ درجه دانشگاهی نائل آید. بورسیه‌ها موظفند مطابق تعهدات خود بلافاصله پس از اتمام تحصیل در هر محلی که وزارت مشخص می‌کند خدمت نمایند در غیر این صورت با توجه به دلایل عدم موفقیت در اخذ درجه دانشگاهی اعم از اخراج یا انصراف و یا در صورت عدم انجام تعهد به تشخیص، شورا طبق آیین‌نامه اقدام خواهد شد.
تبصره ۴: در صورت عدم انجام تعهد بورسیه دوره پسادکتری به تشخیص شورا همانند بورس دوره دکتری داخل اقدام خواهد شد.
تبصره ۵: ارزیابی نهایی توسط کارگروه تخصصی سازمان انجام خواهد شد.
۸- بورسیه نمی‌تواند در یک مقطع تحصیلی بیش از یک بار از بورس تحصیلی استفاده نماید.
۹- مؤسسه محل تحصیل، پایان هر نیمسال تحصیلی کارنامه بورسیه‌ها را به همراه توضیحات لازم از قبیل انصراف از تحصیل، مرخصی تحصیلی و دریافت اخطار آموزشی و انضباطی از طریق سامانه یکپارچه بورس به سازمان ارسال می‌دارد.
۱۰- دانشجوی بورسیه موظف است پس از فراغت از تحصیل جهت معرفی به مؤسسه محل خدمت، به سازمان مراجعه نماید. تاریخ مراجعه دانشجو به سازمان و معرفی به مؤسسه محل خدمت ملاک آماده به خدمت بودن متعهد در راستای انجام تعهدات محسوب می‌شود.
۱۱- در صورت عدم بکارگیری بورسیه در مؤسسه محل خدمت و صدور عدم نیاز به تخصص وی، بورسیه از سوی اداره‌کل جهت تعیین محل خدمت به مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت معرفی خواهد شد.
۱۲- در صورت عدم امکان جایابی دانش‌آموختگان بورسیه در مؤسسات و سایر دستگاه‌های دولتی، بر اساس اعلام نظر کمیته لغو و انتقال تعهدات که در مرکز نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت تشکیل می‌شود و با موافقت وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، نسبت به لغو تعهد این دسته از دانش‌آموختگان اقدام خواهد شد.
۱۳- منظور از عدم امکان جایابی، معرفی بورسیه به تمامی مؤسسات هم تراز در کشور بالاخص مناطق محروم و عدم ارائه اعلام نیاز و موافقت از سوی مؤسسات است.
۱۴- در صورتی که بورسیه به تکالیف خود عمل نموده و آماده به خدمت باشد لکن تأخیر در بکارگیری وی در راستای انجام تعهدات، خارج از اراده متعهد و ناشی از قصور یا اهمال مؤسسه محل خدمت و یا سازمان باشد، به تشخیص کمیته سه‌نفره بورسیه‌های تأخیری و موافقت وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ایام انتظار بورسیه به عنوان سنوات انجام خدمت محسوب و از کل تعهدات وی کسر خواهد شد.
تبصره ۶: در خصوص دانش‌آموختگان بورسیه‌ای که تأخیر در بکارگیری و شروع به خدمت آن‌ها ناشی از تقصیر بورسیه و متوجه وی است، ایام انتظار به عنوان سنوات انجام خدمت قابل محاسبه نخواهد بود.
۱۵- بررسی موضوع تأخیر در بکارگیری بورسیه و تصمیم‌گیری در خصوص وقوع استنکاف یا عدم استنکاف از تعهد، در صلاحیت کمیته سه‌نفره بورسیه‌های تأخیری متشکل از مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان، مدیرکل دفتر امور حقوقی سازمان امور دانشجویان و رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت و موافقت وزیر خواهد بود.
تبصره ۷: در فرض احرازعدم استنکاف بورسیه متأخر، تمام یا نیمی از مدت تأخیر حسب تشخیص کمیته سه‌نفره به کل مدت تعهدات بورسیه افزوده خواهد شد.
ماده ۸- در صورت پذیرفته شدن بورسیه دوره دکتری در بورس پسادکتری قبل از اتمام مدت تعهد با تصویب شورای مرکزی بورس انجام مابقی تعهدات به بعد از اتمام دوره پسادکتری موکول می‌شود.
ماده ۹- بورس تحصیلی و مزایای ناشی از آن در صورت تأمین اعتبار قابل پرداخت خواهد بود.
این شیوه‌نامه مشتمل از ۱ مقدمه و ۹ ماده و ۳۱ تبصره در تاریخ ۱۴۰۲.۰۴.۱۳ به تصویب شورای مرکزی بورس و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسید و از تاریخ ابلاغ قابل اجراء است.