نبویان: بعد از برجام فردو به سالن گل کوچک تبدیل شد / صادقی: اگر نسخه‌ای دارید پیگیری کنید، همه‌اش شعار دادن نمی‌شود!

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی همدان عصر روز گذشته میزبان سید محمود نبویان، نماینده فعلی و محمود صادقی، نماینده سابق مردرم تهران در مجلس شورای اسلامی با موضوع برجام در محل خبرگزاری دانشجو بود.

 

در ابتدا نبویان گفت: برجام شش جز و ۵ ضمیمه دارد. اولین ضمیمه آن، تعهدات ایران است. ما در زمان جلیلی در نامه‌ای به آژانس تاکید کردیم که ایران علاوه بر مرکز نطنز، ده مرکز دیگر را می‌خواهد ایجاد کند. درست است که نه پول و نه وقت اضافه داریم، اما مانند کشور‌های دیگر نیازمند برق هسته‌ای هستیم. ما برای اینکه یک راکتور تولید برق هزار مگاواتی بوشهر را راه بیندازیم ، نیازمند سی تن مواد غنی شده هستیم؛ بنابراین علاوه بر نطنز، نظام تصمیم گرفت ده مرکز دیگر تاسیس کند.

نبویان ادامه داد: وقتی که سه مذاکرات ژنو و لوزان و وین را مقایسه و کنار هم می‌گذارید ، متوجه می‌شوید که ظریف و تیمش هر وقت به مذاکره رفتند، ایران یک گام به جلو حرکت کرد. در مذاکرات ژنو طرف غربی خواست که به مدت شش ماه فقط نطنز فعال باشد و مرکز غنی سازی جدید ایجاد نشود. در لوزان شش ماه شد ۱۵ سال و در برجام ۱۵ سال شد، ابد! در برجام حق غنی سازی ده مرکز دیگر را گرفتند. مرکز فردو را ببیندید ظریف تعهد داد و برگشت. ما در نطنز سانتریفیوژ و تولیداتی که داشتیم نزدیک ۲۰ هزار و خرده‌ای بود. حدود ۱۰۰۸ سانتریفیوژ نسل دو داشتیم. در مذاکرات ژنو و لوزان گفتند همان نسل یک زیاد است و جمعش کنید. بعد از سه ماه گفتند همه را جمع کنید. به کل در حال حاضر فردو به سالن گل کوچک تبدیل شده است.

صادقی، نماینده سابق مردم تهران هم در شروع گفت: از میزبان محترم بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی همدان تشکر می‌کنم. هدف از این گفتگو بیشتر بحث و بررسی و یک مقداری پاسخ به سوالات و بعضی شبهاتی که وجود دارد ، بوده و با توجه به اینکه سند برجام یک سند بین المللی است، فقط اشاره می‌کنم به چارچوب روابط بین المللی ایران. لازم است اشاره کنم آژانس هسته‌ای به عنوان نهاد ناظر بر تعهدات اعضا، همواره تعهدات همه کشور‌های عضو را زیر نظر دارد. فکر نکنیم که صرفا ایران مبتلا به است، به عنوان مثال کره جنوبی سال‌ها پرونده اش باز بود.

 

وی افزود: ایران به عنوان عضو این معاهده تحت نظارت آژانس بوده، البته بعد انقلاب به دلیل وضعیت خاص نظام سلطه که تمایل نداشت ایران به فناوری دسترسی پیدا کند، محدودیت‌های زیادی برایمان ایجاد کرد. در اواخر دولت دهم مذاکرات محرمانه و مستقیم با آمریکا شروع شد. رهبری در سال ۹۶ در در دیدار مجلس نهم فرمودند متقاضی مذاکرات ، امریکایی‌ها بودند و بعد درخواست دادند واسطه‌ای قرار دادند. تقاضای مذاکره کرد و ما هم موافقت کردیم. هر چند اعتماد نداریم امتحان کنید ببینیم چی می‌شود.

نبویان در جواب ادامه داد: در فردو چه گذشت؟ آنچه دادیم و آنچه گرفتیم چه بود؟ فردو یک مرکز غنی سازی است. آمریکا گفت در فردو را تخته کنید و این مرکز را به لحاظ غنی سازی به صفر برسانید. راکتور اراک هم خیلی مهم است. خصوصا اینکه باعث بازدارندگی به لحاظ امنیتی می‌شود و اسرائیل به لحاظ امنیتی نمی‌تواند به ایران چپ نگاه کند.

 

او ادامه داد: متخصصین ۹ سال تلاش کردند. اگر این راکتور شروع به کار می‌کرد ۹ کیلو پلتنیوم می‌داد که یک مصرفش ساخت بمب و زیردریایی است. ما به فتوای رهبری قرار نیست بمب تولید کنیم، اما این پیام را می‌داد که داشتن این راکتور بازدارنده بود و اگر دشمن دست از پا خطا کند، امنیت اسرائیل نابود می‌شود. با این حال آقایان با افتخار بتن ریختند و عکس گرفتند.

نماینده سابق مردم تهران افزود: باید استناد کنیم که رهبری در راس نظام است و با هدایت‌ها و تدابیر ایشان مذاکرات شروع و به نتیجه رسیده. رهبر انقلاب در دیداری که ۲۶ شهریور سال جاری داشتند با اشاره به نرمش قهرمانانه گفتند ما مخالف صریح نیستیم چه در عالم دیپلماسی و سیاست داخلی. بنده به نرمش قهرمانانه معتقدم نرمش در جا‌هایی خوب است، اما کشتی گیری که با حریف قدر کشتی می‌گیرد، فراموش نکند مشغول چه کاری است.

 

صادقی گفت: برجام مجموعا خواست حاکمیت ایران بوده؛ همه ارکان نظام در شکل گیریش سهیم هستند. در انتخابات ۹۲، تعداد ۲۰ میلیون نفر به روحانی به خاطر شعار مسئله هسته‌ای رای دادند و در ۹۶ با ۲۴ میلیون رای این خواسته را مجدد تکرار کردند. علاوه بر این برجام در مجلسی تصویب شد که همه اصوگرا بودند. اما چه شد با برجام؟ بعد از این توافق نامه تمام تحریم‌های شورای امنیت، آژانس و اتحادیه اروپا لغو کامل شد و پرونده خطرناک pmd بسته شد. آمریکا موافقت کرد مادامی که فعالیت‌های هسته‌ای ایران شفاف باشد، تحریم هایی که برقرار کرده اجرا نکند. همین اخیرا می‌بینیم بحث مکانیزم ماشه را نتوانست فعال کند و برای اولین بار در شورای امنیت تنها ماند.

نبویان، نماینده منتخب و فعلی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: به لحاظ هسته‌ای ما همه چیز را از دست دادیم. قرار بود همه چیز برد برد باشد، اما چیزی نماند. آقا فرمود در جزییات مذاکرات دخالتی نمی‌کنند، ولی خطوط قرمزی هست که باید رعایت شود. طرف مقابل ما یعنی دولت کنونی به این توافق احتیاج دارند. توافق دوباره یک پیروزی بزرگ برای آن‌ها محسوب می‌شود. اگر به آنچه می‌خواهند برسند در واقع این پیروزی بر انقلاب اسلامی است. فاصله بین لوزان و برجام پیروزی بر ملتی است که دایه دار استقلال است و می‌تواند الگوی کشور‌های دیگر باشد.

 

وی گفت: هیچ کس در این مملکت اجازه دخالت در برجام را نداشت، فقط ۵ نفر بودند که می‌توانستند دخالت داشته باشند. آقا فرمود از منتقدین استفاده کنید و عجله نکنید. اما آقایان عجله داشتند. جمله ظریف است که هر گونه توافقی بهتر از توافق نکردن است. با فشار رهبر انقلاب متن برجام را به آوردند که مجلس هم بررسی کند. رای گیری کردیم و کمیسیون ویژه تشکیل دادیم. من دبیر کمیسیون شدم و دیدیم خیلی افتضاح است؛ بنابراین طرحی دادیم که لاریجانی طرح ما را کنار گذاشت. اصلا برجام مصوب نشد.

نبویان در پاسخ به این سوال که توافق نامه برجام که ابعاد مختلفی دارد چه توجیهی دارد که نه در مجلس نه در شورای امنیت بررسی نشود، گفت: ما فریاد می‌زدیم که مجلس مرجع قانونی است و باید در مجلس بررسی بشود. گفتیم به چه حقی می‌خواهید این کار را بکنید. اصلا جوابی ندادند جز قانون گریزی و دیکتاتوری.

صادقی نیز در پاسخ به این سوال که بر اساس گفته‌های شما سه گانه عزت حکمت و مصلحت باید در هر توافق نامه‌ای باید رعایت شود یا خیر، گفت: اول از نبویان تقاضا می‌کنم که این مقدار تهمت به خدمت گذاران نزند. رهبری فرمودند با انتقاد مخالف نیستم. انتقاد بکنیم. انتقاد آسانتر از عمل کردن است. عیب‌های طرف مقابل را می‌بینیم در حالی که دشواری‌ها و خطرات و مشکلات او را نمی‌دانیم. خدمتگذاران کشور را متهم به خیانت نکنید.

 

وی ادامه داد: بعد از خروج آمریکا از برجام، از ظریف پرسیدیم که چرا تعهدات را کاهش نمی‌دهید و علتش را توضیح دادند و بعد چند ماه تصمیم گرفتند ۵ مرحله تعهدات را کاهش بدهند. درباره جزییات برجام و محدودیات به روی فناوی هسته‌ای موارد زیادی دارم. ببینید این طور نیست که برجام تاثیری به روی فعالیت‌های هسته‌ای نداشته باشد. پرونده بزرگی بسته شده که دو طرف دارد که این طرف حقوق و تعهداتی را دارند. این فکر که همه بند‌های برجام به نفع یا به ضرر ما بوده و برای ما محدودیت ایجاد کرده، درست نیست.

 

نمینده سابق مجلس خاطر نشان کرد: هیچ توقف کامل و دائمی برخلاف آنچه بعضا ادعا می‌شود، وجود نداسته و فقط توقف‌های موردی بوده؛ بسیاری از این محدودیت‌ها را در ۵ مرحله کاهش تعهدات هسته‌ای کنار گذاشتیم. ۵ مرحله‌ای که همین جا بگویم به استناد بند ۲۶ و ۳۶ برجام یک سال بعد خروج امریکا از برجام اردیبهشت تا ۱۵ دی ۹۸ گام به گام تعهدات را کاهش دادیم. در ۱۸ اردیبهشت توقف فروش ذخایر اورانیوم غنی شده متوقف کردیم و در ۱۶ تیر همان سال ۶۰ روز دومین گام را برداشتیم و به همین شکل جلو رفته و در ۱۵ دی گام نهایی و پایانی توقف تمام محدودیت‌های ایران را برداشتیم.

صادقی ادامه داد: در عرف بین الملل اصل رعایت تعهدات به صورت متقابل است و در پایان مهرماه ۹۹ اتمام محدودیت‌ها در حوزه خرید و فروش تسلیحات اعلام شد. نظام مجوزدهی برا صادرات و واردات تسلیحات لازم بود از دید شورای امنیت برداشته شود. واقعا به شما به عنوان طلبه هشدار می‌دهم اخلاق و انصاف را رعایت کنید. خدمتگذار کشور را متهم نکنید. دو بار رهبری به مجلس هشدار دادند اگر برجام مشکل دارد، لغوش کنید. ۶ ماه است چرا اقدامی علیه برجام نمی‌کنید، مگر مجلس قوی و انقلابی نیستید. یک طرحی ببرید برجام را لغو کنید.

 

وی گفت: در مرداد ۹۲ شاخصه‌های اقتصادی شروع به رشد کرد و قیمت ارز پایین آمد. بسیاری از کشور‌ها با ما وارد گفتگو و معامله شدند. مجلس نهم سنگ می‌انداخت. با وجود این چرخ اقتصاد و چرخ سانتریفیوژ‌ها چرخید. مردم می‌دانند با همین شعار‌های شما دلار به این وضع افتاد. اختلاف بین ارکان نظام پیام منفی به جامعه می‌دهد. ما نباید همه چیز را به سیاست خارجی و روابط بین المللی گره بزنیم، ما اقتصاد داخلی مان ضعیف است. وابستگی به نفت داریم، اما به هر حال برجام در نوع خودش آثار خودش را داشت. لیست زیادی از دستاورد‌های فنی برجام را دارم .به شهادت کارشناسان در کمسیون اصل ۹۰ مسله مطرح شد. بعضی از دانشمندان هسته‌ای رفته اند و پرونده در کمیسیون بسته شد؛ این جزو اتهاماتی است که می‌زنند.

 

نماینده فعلی مجلس یازدهم نیز در ادامه اشاره کرد: از جاده خاکی استفاده نکنید. تا جایی که می‌دانم من گفتم اگر خدمت است این ۵ نفر تقدیر شوند، اگر خیانت است با این‌ها باید برخورد شود. نگفتم که کسی خیانت کرد. به قول دکتر، برجام همه چیز برای ما آورد وضع اقتصاد مردم خوب است. دلار شاید به ۳۰ هزار تومان هم برسد اما ایشان می‌فرمایند به خاطر اختلاف است. سال ۹۲ اختلاف نبود قیمت‌ها بالا می‌رفت؟ من کسی را به عنوان خیانت متهم نمی‌کنم. آقا فرمود این‌ها مومن انقلابی هستند. خیلی نکاتی که مطرح کردند را قبول ندارم.

 

نبویان با بیان اینکه ما ضعیف‌ترین آدم‌ها را برای مذاکرات هسته‌ای فرستادیم، گفت: فرمودید از برکات برجام این است از مکانیزم ماشه جلوگیری شد. بدترین نکته این است چه آن‌ها اعتراض کنند، چه ما، کل تحریم‌ها برمی گردد. یک جای برجام بیاورید تحریم تسلیحاتی باشد. تحریم تسلیحاتی مربوط به قطع نامه ۲۲۳۱ به خاطر برجام است. یک سوال می‌کنم روز ۲۳ تیر عکس یادگاری گرفتند چرا وزیر خارجه روسیه در عکس نیست؟ بررسی کردند و فهمیدند که او اصرار داشت، تحریم را بر می داریم، اما ما برجام را امضا نکنیم. قوی‌ترین تیم کسی است که برود منافع ملت ایران را استیفا کند.

صادقی گفت: شما می‌گویید که این قطع نامه‌ها نبوده. یک جستجو بکنید. خیلی خوشحالم اول گفتند خیانت کار نبودند، دوباره گفتند تعهد وزیر روسیه از تعهد ظریف کمتر است که عکس یادگاری نگرفت. غرب زدگی بد است، اما شرق زدگی هم بد است. امام فرمودند امریکا از شوروی بدتر، شوروی از امریکا بدتر انگلیس از هر دو بدتر است. این که به استناد عکس که وزیر روسیه نیست بگوییم اعتراض داشته کار درستی نیست. رهبری فرمودند ظریف امین و شجاع است. در صحنه عمل باید متن برجام را ببینیم. این تیم مذاکره کننده کلمه کلمه پایین و بالا کردند. گاهی اوقات به حدی مذاکرات جدی بود که لحظه‌ای قطع می‌شد. خیلی لحن بدی است که بگوییم بدترین تیم.

 

وی افزود: مطابق برجام ایران از تولید آب سنگین منع نشده از عرضه آب سنگین مازاد بر سی تن و صادراتش به بازار بین المللی منع شده و در واقع آنچه بهش متعهد شده این که مازاد این آب سنگین را برای صادرات خارج کشور و در بازار بین المللی. در مجموعه اراک دکتر می‌توانند بازدید کنند. آب سنگین تولید می‌شد اخیرا می‌خواهم مستنداتی بدهم ما را مجبور می‌کنند یک چیز‌هایی بگوییم که دشمن مطلع می‌شود و به ضرر ایران است. حجم تولید آب سنگین در حدود ۲۰ تن در سال متوقف نشده است. بعد گام اول از گام پنج گانه کاهش پیدا کرد.

نبویان پاسخ داد: در وضع تحریم سختی بودیم و ناچار بودیم. سوال بنده این است که قرار بود تحریم‌ها را برداریم، ولی چرخ سانتریفیوژ تعطیل شد. روحانی گفت من زبان دنیا را بلدم و جلیلی بلد نبود و فلسفه می‌گفت. ما بنا بود تحریم‌ها را برداریم و برداشته شد. آقا فرمود مگر بازی فوتبال بود که گاپ اخلاقی بدهند خسارت است خسارت محض بود. حرفم این است بفرمایید برجام چه برکتی داشت؟ صحبت من را تحریف نکنید عرض کردم ظریف یک بار متن برجام را نخوانده جلسه محرمانه در مجلس آمد و گفت تمام تحریم‌های باید لغو شود. این عین حرف ایشان است. 

 

صادقی گفت: آلترناتیو شما برای برجام چه بود؟ ما باید چه می‌کردیم هم از تحت تحریم‌ها خارج می‌شدیم و هم منافع مان حفظ می‌شد؟ شما نسخه‌ای دارید در مجلس یازدهم پیگیری کنید. همه اش شعار دادن نمی‌شود. ریختن بتن در راکتور برای کاهش تولید در خود برجام یک پروژه مدرن سازی اراک توافق شده که فقط تغییر کاربری برای کاهش تولید نبود بلکه افزایش کارایی و توانمندی راکتور در دستور کار بوده است. وزارت خارجه در شهریور ماه اطلاع داد که در واقع این قلب پیشین راکتور بوده که مسدود کرده و بتن ریختند. ما به امریکایی‌ها اعتماد نداشتیم بنابراین ضمانت اجرایی گذاشتیم. در معامله بنایی هم ضمانت اجرایی هست، چون آن‌ها را بدعهد می‌دانستند از ضمانت اجرا هم به نحو احسنت در ۵ مرحله استفاده کردند.

نبویان نیز تصریح کرد: در برجام متاسفانه اصل بر اعتماد به دشمن بود. از سوی دیگر به دلیل عدم اعتماد و اطمینان و بدبینی به غرب در مسائل بین المللی برخی تصمیمات با تاخیر یا با دست رفتن فرصت بوده. در ماجرای هسته‌ای مسائل داخلی گزارشات به صورت ناقص به مسئولین رده بالا می‌رفته و همواره مشکل آفرین بوده است. در هیچ دوره‌ای از تاریخ جمهوری اسلامی تحریم‌هایی که در حال حاضر داریم را نداشتیم.

صادقی در واکنش گفت: من می‌خواهم در یک جمع بندی بگویم. مسئله برجام مسئله همه نظام بوده. ما بی انصافی نکنیم. برجام ایران را از یک چالش بزرگ عبور داد. البته محدودیت‌های موقتی ایجاد کرد. رهبری به دولت احمدی نژاد اعتقادی نداشت تیم ظریف با توجه به ۲۰ سال سابقه دیپلماتیشان، پرونده را به وزارت خارجه دادند. برجام مسئله امنیت ملی است. من از منتقدین بودم و از ظریف سوال کردم که چرا تعهدات برجامی را کاهش نمی‌دهید سوال من ثبت شده در کمیسیون.

 

وی ادامه داد: اصلاح طلبان برجام را زیر سوال می‌برند. ما به کسی چک سفید امضا ندادیم. سوال کردیم چرا کاهش ندادید توضیحاتی دادند. بعضی‌ها می‌گویند چرا دولت را زیر سوال می‌برید گفتم عملکردم در مجلس چنین چیزی را نشان می‌دهد؟ هر چیزی که به ظریف گفتم چند جهت دارد یکی اینکه طرف‌های ما ببینند حتی نماینده اصلاح طلب هم سوال می‌کند برجام را زیر سوال می‌برد. نکته دیگری که خواستم بگویم مجلس که در راس امور نیست حداقل در جریان امور باشد. متاسفانه مجلس در جریان امور هم نیست از شما تقاضا می‌کنم در مجلس جدید تلاش کنید مجلس در راس امور باشد نهاد‌های موازی با مجلس ایجاد شده اند و مجلس کنار رفته است.