خسارت بیماری خشکیدگی به ۹۰۰ هکتار نخیلات لارستان/ از بین رفتن بیش از هزار و ۲۶۰ تن خرما در شهرستان

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، مهدیه حسینی نسب؛ در کشور ۲۴۰ هزار هکتار نخلستان وجود دارد و بعد از الجزایر و عربستان مقام سوم سطح زیر کشت خرما در جهان متعلق به ایران است. ایران بعد از کشور مصر دومین تولید‌کننده خرما در جهان محسوب می‌شود.

خرما یکی از محصولات صادرات محور کشور است تنوع زیستی و آب و هوا در استان فارس باعث متفاوت شدن فارس از سایر استان‌های کشور شده که البته در این میان نباید فراموش کرد که این استان به علت تکیه به اقتصاد کشاورزی با چالش‌هایی مواجه است.

از جمله خطر‌هایی که اقتصاد حوزه کشاورزی را با چالش مواجه کرده موضوع کشت و مدیریت سنتی بر عرصه‌های کشاورزی است که نه تنها بهره‌وری را در واحد سطح، کاهش می‌دهد بلکه موجب می‌شود هزینه فرصت کشت محصولات کشاورزی بیش از واردات محصولات کشاورزی دارای مزیت نباشد.

این در حالی است که کاهش ذخایر آب در استان فارس نیز از دیگر تمهیداتی است که اقتصاد کشاورزی را در استان با مشکل مواجه کرده است البته در برخی از محصولات نظیر خرما شاید موضوع مصرف آب حائز اهمیت نباشد، اما قطعاً مدیریت سنتی نخلستان‌ها بر روند تولید محصول و بهره‌وری اثرگذار و تعیین کننده است.

در فارس بیش از ۸۰ نوع رقم خرما تولید و سالانه بیش از ۲۸۰ هزار تن خرما برداشت می‌شود. خرمای تولیدی فارس علاوه بر بازار داخلی به کشور‌های هند، قزاقستان، پاکستان، امارات، ترکیه، افغانستان، عراق، روسیه، مالزی، استرالیا و کانادا صادر می‌شود.

برآورد میزان خسارات به نخیلات

محمد جواد مظفری، مدیر جهاد کشاورزی لارستان در خصوص بیماری خشکیدگی نخلستان‌های شهرستان می‌گوید: بارندگی موسمی و گرمای بی سابقه و بیماری خشکیدگی به حدود ۴۰ درصد محصول رطب و خرمای این شهرستان خسارت وارد کرد بر اساس برآور‌های اولیه بیش از هزار و ۲۶۰ تن از محصول خرما و رطب امسال شهرستان از بین رفت.

به گفته مظفری میزان برآورد خسارات به نخیلات و محصول خرما و رطب شهرستان رقمی افزون بر ۸۲ میلیارد ریال است.

مدیر جهاد کشاورزی لارستان معتقد است که عامل اصلی عارضـه خشکیدگی محصول خرما گرمـای بی سابقه در منطقه است و البته عـوامل دیگری همچون وزش باد‌های گرم، بافـت سـبک خـاک، ضـعف مـواد غـذایی و رطوبت نسبی کم، کم آبی و شوری خـاک نیز تشـدید کننـده اثـر گرما و در نتیجه افزایش دهنده شدت این آفت بوده است.

وی می‌افزاید: از آنجا که این عارضه یکی از عوامل محیطی وپیش بینی نشده محسوب می‌شود لازم است که صندوق بیمه محصولات کشاورزی نسبت به بررسی، ارزیابی و پرداخت خسارت به محصولات بیمه شده در اسرع وقت اقدام کنند.

مظفری بیان کرد: بیش از ۱۰ درصد تولید خرما در استان فارس مربوط به لارستان است که بر این اساس این شهرستان رتبه پنجم را بین شهرستان‌های فارس دارد.

این مسئول جهاد کشاورزی لارستان همچنین می‌گوید: خام فروشی و عدم بسته بندی مناسب و نبود صنایع تبدیلی از دیگر چالش‌های فراروی کشاورزان و به ویژه نخلداران است که می‌توان با سرمایه گذاری و وورد بخش خصوصی در این راستا رونق و شکوفایی بخش کشاورزی در این خطه را بیش از پیش شاهد باشیم.

براساس گفته‌های مظفری هم اینک نیز بردشت خرمای نوبرانه در سطح حدود یک هزار و ۷۰۰ هکتار از نخلستان‌های این شهرستان آغاز شده است و پیش بینی می‌شود که میزان تولید خرمای نوبرانه از نخلستان‌های این شهرستان بر ۶ هزار تن برسد.

ایجاد روش مدرن سازی در کشاورزی

حمید دبیری، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در خصوص مدرن سازی روش‌های کشاورزی می‌گوید: یکی از روش‌هایی که جهاد کشاورزی فارس در راستای توسعه و حفظ نخلستان‌های استان در نظر گرفته است.

دبیری در ادامه بیان می‌کند: با نگاهی به ظرفیت‌های استان فارس در خواهیم یافت که استان فارس دارای بیش از ۳۱ هزار هکتار نخلستان است این در حالی است که طی سه سال گذشته شاهد افزایش سطح زیر کشت نخلستان‌های استان فارس بوده‌ایم.

وی می‌افزاید: نخل داری و نخلستان‌ها جز سنتی‌ترین روش‌های کشت در حوزه کشاورزی بوده است این در حالی است که بیشتر نخلستان‌های استان فارس در مناطق محروم بوده از این رو شاهد کشت‌های سنتی هستیم.

دبیری تاکید می‌کند: طی چند سال اخیر در راستای توسعه نخلستان‌های استان فارس تغییر ارقام تجاری دنیا در دستور کار جهاد کشاورزی استان فارس بوده و شاهد هستیم که طی مدت مذکور بالغ بر ۱۴ هزار کشت بافتی در استان فارس صورت گرفته که این آمار آماری بی سابقه بوده است.

به گفته این مقام مسئول سیاست تغییر ساختار در نخلستان‌های استان فارس موجب شده تا وضعیت نخلستان‌های استان فارس بهبود یافته و حرکت رو به جلوی در راستای تجاری سازی ارقام در استان فارس صورت گرفته است.

دبیری در خصوص وجود آفت در میان نخلستان‌های استان فارس نیز خاطرنشان می‌کند: آفت در نخلستان‌های استان فارس از سال ۱۳۹۶ شیوع بافته و موجب شده تا دو هزار و ۸۰۰ درخت در استان فارس با آفت دست و پنجه نرم کنند. از مجموع ۲ هزار و ۸۰۰ درختی که با آفت مواجه شده‌اند ۲ هزار و ۵۰۰ درخت مهار شده و تنها ۳۰۰ درخت امحا در آن‌ها انجام گرفته است.

براین اساس، برداشت نوبرانه این محصول به صورت خارک و رطب هر ساله از نیمه مرداد ماه و برداشت خرما از شهریور ماه آغاز می‌شود و تا اواخر آبان ماه ادامه خواهد داشت. بیش از ۲۰ تا ۳۰ رقم خرما در لارستان وجود دارد که شامل شاهانی، خاصویی، قصب، پیارم، مجول، گنتار، هلیله، هلو، گچخواه، خلاص، برحی، لشت، لؤلؤ، خنیزی، کبکاب، خصاب، گیونی، هلالی، آل مهتری، زرد، خروباغ، گمسری، مرزبان، مضافتی، خوش خارک، بگشی، گبدر، نلسو، خصاب است.

شهرستان لارستان دارای ۵۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی است که از این میزان ۳۲ هزار هکتار دیم و ۲۳ هزار هکتار نیز آبی است. این شهرستان به مرکزیت لار در فاصله حدود ۳۸۰ کیلومتری جنوب شیراز واقع شده است.