به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، پنج قسمت از مجموعه روایت معیار با نام سینمایی «آرزم»؛ محصول بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با همکاری و مشارکت شبکه افق و مرکز سیمرغ صداوسیما از رسانه ملی پخش شد. سمیه عظیمی ستوده (تهیه‌کننده)، داوود مرادیان و هانیه کمری (نویسنده) یحیی نیازی (سرپرست تحقیقات) و نوید نوروزی (گوینده) از عوامل تهیه این مجموعه هستند.
این مجموعه در یکصد قسمت ۲۵ دقیقه‌ای در حال تولید است که در سه بخش برای مخاطبین پخش می‌شود.
بخش نخست به ریشه‌های جنگ تحمیلی می‌پردازد. بخش دوم تاکتیک‌های نبرد و سومین بخش نیز مختص به نقش دولت‌های شرقی، غربی، اروپایی و عربی است. این مجموعه پنج قسمتی که در این بسته رسانه‌ای قرار دارد، آغاز ماجرای اختلافات مرزی ایران با کشوری تازه‌تاسیس به نام عراق است. در این قسمت‌ها به نقش خاندان پهلوی و شخص رضاشاه در تعمیق اختلافات مرزی به‌صورت کامل اشاره شده است.
قسمت اول:
(عراق) اروند رود- عثمانی- قاجار- نوری‌سعید پاشا- رضاخان- رضاشاه- عراق- هاشمی- تاسیس عراق- غازی یکم- فیصل یکم.
داستان: عراق از آتش جنگ جهانی اول برخاسته و کشوری تازه‌تاسیس است. مرد اول این دوران نوری سعید است. مردی که قرار است ۱۴ دوره نخست وزیر عراق سلطنتی باشد. بزرگترین نیروی انگلیس در عراق تازه‌تاسیس. مردی که پیش از این عضو نیرو‌های نظامی عثمانی بود و در لیبی مقابل انگلیسی‌ها جنگیده بود. حالا، اما نوری سعید مرد شماره یک سلطنت تازه‌تاسیس عراق خواهد شد. مردی که می‌آید تا با سیاست‌هایش آتش جنگی بزرگ را شصت سال بعد روشن کند.
قسمت دوم:
برادر بزرگتر: اروند رود- عثمانی- قاجار- نوری سعید پاشا- رضاخان- رضاشاه- عراق- هاشمی- تاسیس عراق- غازی یکم- فیصل یکم- باقر کاظمی- امیرکبیر.
نوری سعید به دیدار رضاخان می‌آید تا مسئله اروند را حل کند. باقر کاظمی خاطرات آن روز را اینطور نوشته: «ما نزد رضا شاه رفتیم، نوری سعید وزیر عراق آمد و گریه و زاری کرد که بگذارید این رودخانه مال ما بشود. شما دریای فارس و دریای مکران را دارید، اما ما هیچ چیز نداریم.»
با همین یک جمله، کار تمام می‌شود. رضاشاه تمام ساحل اروند را به عراق تازه تاسیس می‌بخشد و تنها پنج کیلومتر آب آنهم در کنار خرمشهر و آبادان برای ایران باقی می‌گذارد.
قسمت سه:
کودتا: اروند رود- عثمانی- قاجار- نوری سعید پاشا- رضاخان- رضاشاه- عراق- هاشمی- تاسیس عراق- غازی یکم- فیصل یکم- محمدرضا پهلوی- پیمان بغداد- فیصل دوم در آبان ۳۶ فیصل به ایران آمد تا از اقتدار برادر بزرگتر خود دیدن کند. شاه خود را دوست صمیمیِ فیصل می‌داند. زیرا او با پناه دادن به محمدرضا جانش را از خطر یک انقلاب بزرگ نجات داد. فیصل در سفر آبان سال ۳۶ به شاه قول داد اختلافات اندکی که بر سر رود اروند و مالکیت آن وجود دارد، حل شود. یعنی همان توافق رضاخان کامل شود. در آن توافق با اینکه ایران دست بالا و پیروز را در مجادلات بین‌المللی داشت، چون هم رضاخان و هم شاهان عراق حکومت‌های وابسته به انگلیس بودند، رضاخان در یک اقدام شگفت‌آور تمام اروند رود را به عراق سلطنتی بخشید و قراردادی با نام ۱۳۱۶ را امضا کرد که مفادش همین بخشیدن اروند رود بود. حالا پسران همان شاهان برکرسی حکومت نشسته‌اند، بنابراین فیصل معتقد است اختلافی بین دو کشور وجود ندارد و تحت قومیت انگلیس اروند رو برای هردو کشور قابل استفاده است.
قسمت چهارم:
کودتای کمونیستی: اروند رود- عثمانی- قاجار- نوری سعید پاشا- رضاخان- رضاشاه- عراق- هاشمی- تاسیس عراق- غازی یکم- فیصل یکم- فیصل دوم- عبدالکریم قاسم- حاکم کمونیست عراق، اعلام خواهد کرد همان پنج کیلومتر آب هم که نوری سعید به رضاخان داده بود، حق ایران نیست و کل اروند رود باید به عراق تحویل داده شود.
در مقابل کریم قاسم، رضاخان دیگر شاه ایران نیست تا پاسخ مردم را بدهد. فرزند او محمدرضا شاه است. مردی که از هراسِ بازتکرار کودتای عراق در ایران، چند روزی در استانبول می‌ماند تا بریتانیایی‌ها خیالش را از امن بودن ایران راحت کنند و او بتواند به کشور بازگردد و دوباره شاه باشد. شاه ایرانی از امروز مشکلی دارد به‌نام همسایه غربی. مشکلی که پدرش درست کرده و برای او به یادگار باقی گذاشته.
قسمت پنجم:
اختلافات: اروند رود- عثمانی- قاجار- نوری سعید پاشا- رضاخان- رضاشاه- عراق- هاشمی- تاسیس عراق- غازی یکم- فیصل یکم- محمدرضا پهلوی- پیمان بغداد- فصیل دوم- کریم قاسم- جمال عبدالناصر.
در میان انقلابیون عراق چندین باور مختلف و بعضا متضاد وجود دارد. بعضی کمونیست‌اند، یعنی به شوروی نزدیکند. بعضی طرافدار ملی گرایی‌اند و بعضی هم عقاید نامشخصی دارند. این گروه سوم که خشن‌ترین افراد ارتش عراق هستند بعد‌ها به بعثیون معروف می‌شوند. عراق و ایران تا دهه‌ها باید با این گروه دست و دست و پنجه نرم کنند.
منبع: دفاع پرس
ارسال نظرات