استقلال معدن مس سونگون و افزایش تولید کنسانتره مطالبات اصلی مردم آذربایجان شرقی

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، مهدیه حسینی نسب؛ مجتمع سونگون با کانسنگ مس پورفیری، در ۱۰۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۲۵ کیلومتری ورزقان قرار دارد. کانسار مس سونگون در منطقه‌ای کوهستانی با ارتفاع متوسط ۲۰۰۰ متر بالای سطح دریا و در بخشی از رشته کوه‌های قره‌داغ واقع شده و حداکثر ارتفاع محدوده معدن از سطح دریا ۲۷۰۰ متر است.

دراین مجتمع معدنی ۵ هزار نفر مشغول کار هستند و محصول نخست صادرات استان یعنی کنسانتره مس را تولید می‌کنند و در صنعت مس کشور سهم ۳۰ درصدی دارند. هر تن کنسانتره حداقل ۱ هزار و ۷۰۰ دلار ارزش دارد.

مجموعه مس سونگون توان این را دارد که در آینده، همه سنگ‌های مس منطقه شمال غرب ایران را فرآوری و به شمش کاتد تبدیل کند. یعنی محصولی که در بازار فناورانه امروز و فردای دنیا حرف اول را می‌زند. اما مسیر پیشرفت در این مجموعه چندان هموار نیست.

سه معدن اصلی مس در کشور وجود دارد که شامل معادن سرچشمه، میدوک و سونگون است و معدن مس سونگون در حال حاضر، به لحاظ بزرگی، ظرفیت و تناژ تولیدی دومین قطب مس در کشور است.

سابقه معدنکاری در سونگون به دوره قاجار برمی‌گردد. آثار فعالیت‌های قدیمی به صورت استخراج زیر زمینی در امتداد طول رودخانه سونگون در محدوده پرعیار بوده است. بهره‌برداری از سنگ‌های پرعیار مس تا سال ۱۳۵۱ متناوب انجام گرفته است.

عملیات اکتشافی با استفاده از روش‌های نوین و وسایل و تجهیزات جدید از سال ۱۳۲۵ شروع و تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشته است. در سال ۱۳۵۶ وجود ذخایر مس از نوع پرفیری توسط کارشناسان زمین‌شناسی کشور محرز شد.

نخستین گمانه کانسار در سال ۱۳۶۸ حفر و تا سال ۱۳۷۱ اکتشافات نیمه تفضیلی توسط شرکت معدنکاری اولنگ و یک شرکت انگلیسی انجام شد. عملیات پیش باطله برداری نیز از سال ۱۳۷۲ آغاز و معدن در سال ۱۳۷۸ به بهره برداری رسمی رسید.

منطقه ارسباران از مناطق مستعد در حوزه معدن و یکی از مناطق معدنی مهم ایران است که متاسفانه با وجود معادن منحصر بفرد مس و طلا و سایر معادن همچنان از رشد مناسبی برخوردار نیست.

گفته می‌شود خام فروشی فرآورده‌های معدنی یکی مشکلات عدیده صنعت مس است. متاسفانه سال‌های سال است مس به صورت کنسانتره از استان و حتی از کشور خارج می‌شود که اگر تدبیر لازم برای ایجاد صنایع جنبی صورت گیرد مطمئنا شاهد افزایش اشتغال پایدار وکاهش نرخ بیکاری در این منطقه خواهیم بود.

حضور آیت الله رئیسی در جمع کارگران معدن مس سونگون

شایان ذکر است، آیت الله رئیسی، رئیس جمهور کشورمان اخیرا در بیست و دومین سفر استانی خود با حضور در معدن و کارخانه تولید مس سونگون ورزقان از روند استخراج و تولید این محصول معدنی بازدید و جریان مشکلات معدن و مطالبات کارگران قرار گرفت.

وی همچنین با حضور در کارخانه تولید مس سونگون از روند استخراج و تولید این محصول معدنی بازدید و دستور تشکیل شرکت مستقل مس آذربایجان را صادر کرد. گفتنی است ارزش ذخایر معدن مس سونگون ورزقان که حدود نیمی از ذخایر مس ایران را دارد ۳۲۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

شرکت مس آذربایجان تشکیل می‌شود

در این راستا، سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت در این باره می‌گوید: معدن مس سونگون از نظر مقیاس و اقتصادی به اندازه‌ای بزرگ است که یک شرکت مستقل می‌تواند در این معدن تشکیل شود.

فاطمی‌امین با اشاره به اهمیت تشکیل صنایع پایین دستی مس در استان عنوان می‌کند: این شرکت تا مرحله تولید مس کاتد جلو می‌رود، اما علاوه بر این با پیگیری‌های لازم از سرمایه گذاران حمایت می‌کنیم تا صنایع پایین دستی مس نیز در استان راه‌اندازی شود و ارزش افزوده بیشتری نصیب استان شود.


معدن مس سونگون ورزقان یک درصد ذخیره مس دنیا و ۵۲ درصد ذخایر مس کشورمان را در دل خود جای داده و معدنی واقع در یک منطقه کوهستانی در شمال‌غرب ایران بر روی کمربند مس جهانی با ذخیره بیش از یک میلیارد تن و ذخیره قابل استخراجی در حدود ۷۹۶ میلیون تن، معدنی بر روی ویرانه‌های روستای تخریب شده روستای سونگون در ۱۳۰ کیلومتری تبریز و ۳۰ کیلومتری شهرستان ورزقان است که تخمین‌ها در مورد مجموع کل ذخایر قطعی، احتمالی و ممکن آن عددی در حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تن سنگ مس با عیار ۰/۶۱ درصد است.

لازم به ذکر است، استقلال مس آذربایجان و افزایش تولید کنسانتره مس، راه‌اندازی واحد ذوب و ایجاد شهرک پایین‌دستی جزو مطالبات اصلی مردم استان به منظور جلوگیری از خروج سالانه ۲۴ هزار میلیارد تومان مس خام (مس سونگون) از آذربایجان شرقی محسوب می‌شود.