گودرزی: جنبش دانشجویی صراحتاً در پی جلوگیری از وادادگی دربرابر بیگانگان است / تقی‌زاده: تبیین گام دوم انقلاب و جلوگیری از تغییر مسیر آن وظیفه جنبش دانشجویی

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، تشکیلات دانشجویی به عنوان قلب تپنده دانشگاه‌ها و پیشرو جامعه در مطالبه‌گری و احقاق آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی محسوب می‌شود که از پیش از انقلاب تا کنون نقش موثر و به‌سزایی در شکل‌گیری بسیاری از جنبشهای مردمی، پیگیری مطالبات عموم مردم و احقاق آرمانهای انقلاب داشته است. 

 

با توجه به نقش جنبش دانشجویی در احقاق حقوق ملت، به اهتزاز درآوردن پرچم عدالتخواهی و مبارزه با مفاسد در چندسال اخیر، به بررسی عملکرد تشکیلات دانشجویی با دوتن از دبیران فعلی اتحادیه‌های دانشجویی، توحید تقی زاده دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان و گودرزی، دبیردفاتر تحکیم وحدت به گفتگو نشستیم. 

 

 

گودرزی: مبدأ آغاز فعالیت جنبش های دانشجویی در بعد از انقلاب ابتدا تبیین آرمان های انقلاب در بدنه اجتماعی مردم و سپس تلاش برای محقق شدن آرمان های انقلاب بود. یک پیش شرط برای هر فعالیت مردمی و دانشجویی در انقلاب اسلامی ایجاد گردید و آن مردم سالاری دینی و خواست مردم بود مهم ترین و اصلی ترین آرمان زنده انقلاب را میتوان مردم سالاری دینی نامید. یعنی اگر هر موضوعی در انقلاب مطرح شد و اجرا شد به خواست مردم بود. پس اصلی ترین هنر انقلاب، مردمی بودن و اسلامی بودن آن است و این وجه تمایز روشن انقلاب ایران با سایر انقلاب ها است. هر فعالیتی که به خواست مردم و جنبش دانشجویی پیگیری و مطالبه می‌شود به خاطر این ارزشی بود که انقلاب اسلامی در اذهان عمومی مردم ایجاد کرد، یعنی مردم سالاری دینی. جنبش دانشجویی در قبل از انقلاب به دنبال استقلال، آزادی، استکبار ستیزی، استبداد ستیزی و عدالت بود. تمام این موارد جایی اهمیت پیدا کرد که به خواست مردم مبتنی بر اسلام ناب محمدی و با آغاز انقلاب امام راحل اتفاق بیافتد. بنا به شرایط انقلاب اسلامی در سالیان متفاوت جنبش دانشجویی تغییر روش و رویکرد متناسب با زمان داشته است.

 

 

با توجه به اینکه هرچه از عمر انقلاب گذشت موضوعات متفاوتی برای پیگیری و مطالبه برای تحقق آنها در بین جنبش دانشجویی پیدا شد. مثلاً در دهه‌های اول انقلاب استقلال و آزادی و روی پای خود ایستادن مطالبه اصلی جنبش دانشجویی بود و حتی به خاطر محقق شدن این آرمان‌ها جنبش دانشجویی با رژیم شاهنشاهی مبارزه کرد.

 

با توجه به اینکه استکبار ستیزی، استقلال، آزادی و‌ عدالت از اصول پایه ای انقلاب اسلامی بود و مبارزه با استکبار تعطیل شدنی و فراموش شدنی نیست در تمامی برهه‌ها این مهم در دستور کار جنبش دانشجویی بوده است. مثلاً در موضوعات مختلفی که امکان وادادگی کشور به بیگانگان در زمینه های مختلف مانند برجام، fatf در همین اواخر مطرح گردید جنبش دانشجویی، صراحتاً مخالفت کرد و به دنبال جلوگیری از این وادادگی‌ها بودند. اما هرچه از سن مبارک انقلاب اسلامی می‌گذرد برای پیشرفت نظام، موارد مختلفی در جنبش‌های دانشجویی پیگیری می‌شود. مثلا در ابتدای انقلاب شفافیت، اقتصاد مردمی در دستور کار جنبش دانشجویی نبود. این تنوع در موضوعات، نشان دهنده پویایی انقلاب در بین جنبش دانشجویی است. که علاوه بر اینکه آرمان‌های اصولی انقلاب به فراموشی سپرده نشده موارد دیگر نیز به آن ها اضافه شد.

موضوعی که باعث نگرانی شده؛ صحت پرداخت، دقت پرداخت و شدت پرداخت به اصول انقلاب و آرمان‌های انقلاب بوده است. در ابتدای انقلاب جنبش دانشجویی رهبران معنوی داشتند، مثلاً آیت الله بهشتی و مطهری زمان زیادی را برای جنبش دانشجویی اختصاص می دادند و این امر باعث می‌شد فعالیت جنبش دانشجویی دقیق و اثر بخش باشد. اما امروزه جنبش دانشجویی دارای رهبران معنوی نزدیک به خود نیستند و تکثر گرایی نیز باعث شده یک موضوع خاص با دقت، صدا و شدت بیشتری به گوش مردم و جامعه نرسد. البته این تکثر گرایی بد نیست اما اینکه می‌بینم یک موضوع ضریب بیشتری در بین مردم پیدا نمی‌کند، این است که بدنه جنبش دانشجویی کم شده. به تبع پرداخت به آن موضوع نیز کم شده ولی تنوع موضوعات بالا رفته و ذهنیت مردم نسبت به موضوعات مختلف حساس شده و آن موضوعات برای مردم مهم است. روشنگری و مطالبه آرمان‌های انقلاب توسط جامعه یعنی جنبش دانشجویی و دانشگاهیان رنگی نسبتا واقعی می‌تواند در تحقق به آن آرمان ها بدهد.

 

خواست مردم در تحقق هر امری غیر قابل انکار است. بدون وجود مردم اگر هر آرمانی هم در زمانی خاص انجام شود، الکن می ماند. آنچه که بیشتر مورد توجه فعالیت بنده و سایر دوستان بوده، خواست و تلاش مردم برای تحقق آرمان‌های انقلاب است. پس استکبار ستیزی و استقلال بدون مردم شوخی بیش نیست. این مردم هستند که در شرایط خلاء تبیینی اصول انقلاب توسط مسئولین باید برای آینده انقلاب تصمیم بگیرند. وظیفه اصلی ما تبیین اصول انقلاب و شرایط کشور برای مردم و بدنه دانشگاهی خود است. در کنار تبیین و ارتباط با مردم، نظرات و خواسته مردم را به گوش نظام و مسئولین رسانده که اصلی ترین آرمان انقلاب یعنی مردم سالاری دینی محقق شود.

 

تقی‌زاده: با نگاهی به گذشته درباره نقش دانشجویان و جایگاه آرمان‌های انقلاب به یک نقطه مشترک می‌رسیم، دانشجوی قبل و بعد از انقلاب تلاش کرده است تا آرمان‌های اصیل از قبیل عزت، استقلال، عدالتخواهی و آزادی را زنده نگه‌دارد. با بررسی عملکرد و رویکرد جنبش دانشجویی متوجه می‌شویم که این آرمان‌ها همیشه دغدغه دانشجویی بوده است و شاید گاهی موارد در فعالیت دانشجویی این موارد پررنگ بوده است و برخی موارد به علت فعالیت‌های سیاسی نقش کم رنگ داشتند؛ البته این موضوع علت‌های دیگری هم دارد.

دانشجو با توجه به روحیه مطالبه گری که به هیچ جریان و گروه خاصی وابستگی ندارد و فارغ از محافظه کاری فعالیت می‌کند و مصداق این صحبت امام خمینی (ره) می‌باشد: محافظه کاری قتل گاه انقلاب هست. جریان‌های دانشجویی به دور از این فضا هستند و شاهد این موضوع هستیم که با هماهنگی و تعاملی که تشکیلات دانشجویی برقرار کرده، تغییر و تحولاتی در موضوعات مختلف فرهنگی و سیاسی رقم زده اند.

با بررسی جریان‌های فعالیت دانشجویی، تلاش کردیم مسئله عزت‌خواهی و استقلال در کشور را که یک آرمان اصیل و اساس انقلاب اسلامی به‌حساب می‌آید، مورد بررسی قرار دهیم. اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در سال ۹۴ گفتمانی را تحت عنوان گفتمان ملی انجام دادند، این موضوع یکی از شاخص‌های اتحادیه هست که آرمان عزت خواهی را مورد بررسی قرار داده است و سعی کرده است این موضوع را تحت عنوان جریان نمایش دهند و مردم و مسئولین با عزت خواهی در حوزه‌های مختلف کشور، استقلال را بررسی کنند. با بررسی عملکرد ۴۲ سال انقلاب، شاهد این موضوع هستیم کشور با تکیه بر توان و ظرفیت خود توانسته است استقلال و روحیه استکبار ستیزی را که اساس انقلاب اسلامی هست را حفظ کند و مردم هم این روحیه را قبل و بعد از انقلاب را داشتند و موجب به تقویت این موضوع شده است.

 قبل از انقلاب اسلامی کشور‌های غربی و بلوک شرق و غرب درباره مسائل داخلی کشور ما تصمیم می‌گرفتند و مردم نقشی در تصمیم‌گیری برای کشور خودشان نداشتند. اما در حال حاضر در منطقه و جهان دارای گفتمان اصیل هستیم و با هدف گذاری که در استکبار ستیزی انجام شده در حال تقویت این روحیه در کشور‌های مورد ظلم هستیم تا در برابر ظلم مقاومت کنند و جلوی آن را بگیرند.

باید توجه داشته باشیم که اگر نگاه ویژه به آرمان‌های انقلاب نداشته باشیم و فقط در سطح شعار بمانیم، دچار آفت می‌شویم و از مسیر اصلی خارج می‌شویم. هر زمان احساس کردیم از مسیر آرمان‌ها در حال تغییرمسیر و یا فاصله هستیم باید با بازخوانی صحیح تعاریف به صورت مجدد آرمان و مطالبه گری را به سمت و سوی اصلی هدایت کنیم.

خبرگزاری دانشجو: شیوه عملکرد تشکل‌های دانشجویی در ایجاد گفتمان برای تحقق گام دوم انقلاب اسلامی را چطور ارزیابی می‌کنید؟ چه ایراداتی در آن می‌بینید و از نظر شما چه اصلاحاتی نیاز دارد؟

گودرزی: مهم ترین قسمت بیانیه گام دوم که قبل از توصیه‌های هفت گانه مطرح گردید، توصیه مقام معظم رهبری به امید و نگاه خوشبینانه به آینده است. علت اصلی فعالیت جنبش دانشجویی و پرداختن به بیانیه گام دوم یعنی وجود و‌ تداوم امید برای تغییر شرایط و اعتلای کشور، اینکه فیک نیوزها به دنبال جلوه دادن ظلمات از چهره جمهوری اسلامی هستند برای سلب امید بعنوان انگیزه محرک برای جوانان هستند. با توجه به اینکه بیانیه گام دوم راهنمای ۴۰ سال دوم کل نظام جمهوری اسلامی است. دو راهکار پیش روی جنبش دانشجویی در خصوص بیانیه گام دوم وجود دارد. یکی اینکه آیا صرفاً باید به تبیین بیانیه و صرفا ایجاد فضای گفتمانی بپردازد یا اینکه در بعد عملیات نیز باید ورود کند. در بعضی از توصیه‌ها جنبش دانشجویی یقیناً بازدهی صد در صد ندارد ولی بعضی از توصیه ها دقیقاً مختص به جنبش دانشجویی و تشکل ها می‌باشد.

مثلاً تبیین و اجرای علم و پژوهش، معنویت و اخلاق دقیقاً وظیفه جنبش دانشجویی است. که با اعتلای علم منجر به استقلال واقعی کشور شود و در بعضی از موارد نیز وظیفه تبیینی، گفتمان سازی، مطالباتی و نظارتی باید از مسئولین برای اجرای این توصیه‌ها داشته باشند. مثلاً در بعد اقتصاد تحقق اصلی به دست مسئولین است. و این باید با فشار تخصصی جنبش دانشجویی و تشکل‌ها باشد. این دو راهکار جز با مطالعه، ارتباط دقیق، مسئولیت پذیرفتن و مشارکت محقق نخواهد شد.

اینکه صرفا بیانیه گام دوم را یک بیانیه تبیینی بدانیم و فقط در مرحله تبیین بمانیم و به عمل نرسیم یعنی باختی واضح رقم خورده است. متاسفانه ایرادی که در فضای فعلی مشاهده می‌شود، بیانیه گام دوم صرفاً کلامی و زبانی می‌باشد و جهت تحقق به صورت جدی اقدامی صورت نگرفته و این نیز مستلزم حمایت نظام و دولت از جوانان می باشد که برای تحقق گام دوم به این قشر اعتماد نموده.

 

تقی‌زاده: با توجه به اینکه در در سال ۹۷ مقام معظم رهبری در دهه چهارم انقلاب گام دوم را برای مسیر انقلاب تعریف می‌کنند و براین موضوع تاکید دارند که جوانان به عنوان موتور‌های محرک این هدف باید وارد صحنه شوند و با توجه به شاخص‌هایی که در این موضوع هست یک نقشه راه صحیح را برای کشور ترسیم کنند.

 

 مقام معظم رهبری در سال ۹۸ سخنرانی که در مشهد مقدس داشتند به این موضوع اشاره کردند که جوانان در برخی موارد به صورت آتش به اختیار وارد کار شوند و منتظر برخی از مسئولین نباشند؛و در سخنرانی سال ۹۸ برای دانشجویان داشتند مجدداً تقویت حلقه‌های میانی را وظیفه دانشجو دانستند و از جوانان خواستند که زمینه سازی برای تقویت آرمان‌های انقلاب اسلامی خواستار شوند که باعث شود جریان صحیح و شرایط درست در کشور ایجاد شود. نقش گفتمان اسلامی در تبیین بیانیه گام دوم انقلاب مهم است و ما در اتحادیه جامعه اسلامی با اتکا بر این صحبت و همچنین تحولات در کشور به گفتمانی رسیدیم که با عنوان تحول حکمرانی انقلاب در گام دوم به آن پرداختیم و یک نقشه راهی در اتحادیه و به صورت میان مدت میان مردم، مسئولین و دولت را ترسیم کردیم و تلاش می‌کنیم تا جلوی تغییر و تحریف در مسئله گام دوم انقلاب که در برخی موارد دچار تغییر در تعریف شده است را بگیریم. این گفتمان در شورا‌ی مرکزی تصویب شده است و امیدواریم در مجمع اتحادیه و دفاتر دانشگاه‌ها تصویب شود تا محقق شود.

گودرزی: شرایط ابتدای انقلاب جنبش دانشجویی را به این سمت سوق می‌داد که این فعالیت های تاریخی در ذهن‌ها ماندگار شده است. ما در گام دوم به یک انقلاب فرهنگی، انقلاب اقتصادی و نهضت مسئول مردمی نیازمندیم.

انقلابی در اقتصاد که باعث تحقق اقتصاد مردمی شود و اقتصاد را از چنگال تصدی گری دولت خارج نموده. یکی از مواردی که می‌تواند باعث این مهم شود، محیا کردن شرایط حضور مردم در بنگاه‌های اقتصادی و کارخانه‌های تولیدی می‌باشد. اگر این موضوع انجام شود مصرف مردم و تولید مردم باعث حضور خاص مردم می‌شود و اقتصاد رنگ جدیدتری به خود می‌گیرد. ضمن پیگیری این موضوع باید ابزار نظارتی مستمر و متمرکز مردمی نیز فعال شود.

انقلاب فرهنگی به معنای واقعی کلمه محقق نشده است و وضعیت فعلی دانشگاه‌‍ها نیز تاییدی بر این ادعاست. اسناد بالادستی فرهنگی ضمانت اجرایی در دانشگاه ها ندارند و سنجه ای برای میزان تحقق و پیشرفت نیز وجود ندارد. این عوامل باعث شده فضای دانشگاه به سمت مطلوبی حرکت نکند و وضعیت خوبی را دارا نباشد. علاوه بر این موضوع فضای مجازی تاثیر سو بر جامعه گذاشته و مدیریت فضای مجازی درست و کارآمد نیست و تناسب بین سیاست‌گذاری فضای مجازی با واقعیت موجود وجود ندارد. جنبش دانشجویی باید بتواند کنترل فضای مجازی را در دست گرفته و در جنگ نرم فرهنگی موفق تر از گذشته عمل نماید.

در فضای فعلی کشور متاسفانه شاهد فاصله گرفتن مسئولین از مردم هستیم و این باعث دلسردی و عدم اطلاع مردم از وضعیت کشور شده است. جنبش دانشجویی باید «نهضت مسئول مردمی» را در دستور کار خود قرار داده و از فاصله گرفتن مسئولین از مردم جلوگیری نموده چون این مرز بندی باعث مرز بندی مرد با نظام می‌شود.

 

 

تقی زاده: اگر فعالیت‌هایی مثل تسخیر لانه جاسوسی، انقلاب فرهنگی در اوایل انقلاب اسلامی را با زمان حاضر مقایسه کنیمصحیح نیست. به این دلیل که جوانان و دانشجویان در اوایل انقلاب به عنوان محور اساسی در بطن تحولات بودند و امام خمینی (ره) از دانشگاه به عنوان مبدا تحولات نام بردند. اما به مرور شاهد تفکری در کشور غالب شد که جوانان و تشکل‌های دانشجویی از محور‌های اصلی خود فاصله گرفتند و با موانعی مواجه شدند، ولی با تمام این تفاسیر تشکل‌های دانشجویی از آرمان و اهداف خود فاصله نگرفتند.

تشکل‌های دانشجویی با توجه به امکانات و شرایط کشور و مسئله کرونا فعالیت دانشجویی در دانشگاه را تغییر دادند و متاسفانه شاهد این هستیم که فعالیت حضوری در سطح دانشگاه کم‌تر شده و علاوه بر این موضوع دیدگاهی که دولت‌ها بر تشکل‌ها دارند هم تاثیر بر کمرنگ شدن فعالیت تشکلها دارد.چنانچه زمینه‌ای که در اوایل انقلاب به دانشجویان می‌دادند در حال حاضر هم باشد شاهد تحولات و تغییرات مهم در کشور می‌شویم. جریان دانشجویی در حال حاضر با موانع (تئوری، نظری و عملیاتی) مواجه است و یک فضایی غالب شده است که اگر زمینه فراهم باشد به عنوان مبدأ تحولات در سطح کشور و حتی خارج از کشور شکل می‌گیرد.

 در این چند سال اخیر شاهد ایجاد موانع در فعالیت تشکل‌ها هستیم، اما با گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی همچنان زنده، پویا و بانشاط باقی مانده‌اند. وقتی دانشجو وارد دانشگاه می‌شود با فضای بی توجه به اطراف و جامعه مواجه می‌شود و این در عملکرد تشکل‌ها تاثیر دارد و البته این دیدگاه و بی‌توجهی از معادلات سیاسی کشور نشأت می‌گیرد. درحالیکه دانشجو باید حس مطالبه‌گری داشته باشد، اما با توجه به شرایط کشور به مسائل حاشیه‌ای می‌پردازد و تشکل‌ها و فعالیت‌ها از جایگاه اصلی خود فاصله می‌گیرند.

 

 

گودرزی: تشکل‌های دانشجویی با احزاب سیاسی تفاوت ماهیت و هدف دارند. در حال حاضر بیشتر تشکل‌های دانشجویی ارتباط خاص و سازماندهی با احزاب ندارند چون ماهیت تشکل دانشجویی استقلال و آزادگی است. البته تشکل‌های دانشجویی انقلابی نه تشکل‌های دانشجویی انتخاباتی.

طی سالیان گذشته جنبش دانشجویی در فضای انتخابات موفق عمل نکرده چون دارای خلا گفتمانی بوده و صرفا به جزییات سیاسی انتخابات پرداخته است. اگر بخواهیم جنبش دانشجویی را موفق در انتخابات ببینیم باید به سمت گفتمان سازی و مطالبه گفتمان حقیقی از کاندیدا سوق دهیم، نه اینکه صرفا شعاری داده شود و بعد از انتخابات هیچ ضمانت اجرایی و برنامه مدونی برای اجرا وجود نداشته باشد.

کم شدن گفتگو جنبش دانشجویی ‌و‌ نگاه ابزاری به تریبون جنبش دانشجویی توسط سیاسیون باعث برخی از وادادگی ها شده که نتیجه یک سری کارهای سطحی تبلیغاتی شده است. پس کار کردن بر روی گفتمان غالب و تبیین این گفتمان و جذب بدنه عام مردمی برای انتخابات ها باید توسط جنبش دانشجویی پیگیری شود و با خواست مردم، کاندیدا و سیاستمداران را به اجرای آن گفتمان غالب سوق داد.در غیر این صورت مانند سالیان پیش می‌بینیم در بعد از انتخابات رضایت کامل حاصل نشده و نتیجه‌ای مفید برای جامعه و کشور بدست نمی آید.

 

تقی زاده: تشکل‌های دانشجویی و احزاب سیاسی باید نسبتی که با هم دارند را حفظ کنند و نباید به مرور زمان این دو در مقابل هم قراربگیرند. از طرفی هم نباید تشکل‌های دانشجویی به مرور زمان با احزاب سیاسی در یک نقطه مماس شوند و در پی آن تشکل‌ها از آرمان‌ و آرمانخواهی خود فاصله بگیرند و به احزاب سیاسی نزدیک شوند. این یک آفت بزرگ برای تشکل‌های دانشجویی محسوب می‌شود. تشکل دانشجویی با استقلال و حفظ ارزش‌های خود باید رسالت خود  راکه مطالبه گری صحیح است، همیشه حفظ کند. اگر تشکل‌های دانشجویی به احزاب سیاسی نزدیک شوند تصمیم گیری و موضع گیری به خاطر افراد و احزاب می‌شود و همین امر موجب می‌شود تا از فضای آرمان‌گرایی فاصله داشته باشیم.

مقام معظم رهبری در سخنرانی خود به دولت جوان حزب اللهی تأکید داشتند و فرمودند جوانان خودشان باید عرصه را برای دولت جوان و حزب اللهی را فراهم کنند، نباید منتظر جریان سیاسی باشند، باید پیش قدم باشند و بتوانند یک جریان خاصی در فضای سیاسی کشور فراهم کنند. هر زمان که شخصی خود را به عنوان دلسوز برای مردم و تصمیم گیر اصلی معرفی می‌کند و اگر مردم زندگی خودشان را تمام و کمال، به این افراد واگذار کنند مشخص می‌شود که چه خروجی برای کشور دارد. البته در طی این جهل سال اینگونه افراد را کم نداشته‌ایم.

 

جنبش دانشجویی نه تنها در تصمیم گیری‌ها و مناسبات سیاسی کشور باید پیش‌قدم باشد بلکه باید فراتر از آن نیز  برود و جوانان با یک انتخاب و زمینه سازی و مطالبه درست از کاندیدا انتخابی، صحیح و درست را رقم بزنند تا اینکه یک دولت متخصص و متعهد و جوان و حزب اللهی را انتخاب کنند و در فضای کشور تحولی اساسی ایجاد کنند. این تحول مستلزم پیگیری از سمت جوانان و دانشجویان است.