در گفتگو با دانشجو مطرح شد؛
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، امروز اگر به میان مردم برویم، قطعا اولین مطالبه آن‌ها از دولت کاهش تورم و غلبه بر تورمی است که زندگی آن‌ها را از جهات مختلف تحت تاثیر قرار داده، معیشت، آرامش و حتی ازدواج فرزندان و خانه دارشدنشان و یا بدتر از آن اجاره یک سرپناه آبرومند رابه گروگان گرفته است. تورم، یک کلمه، اما یک دنیا آسیب است. آسیب‌هایی که دامنه آن را در افزایش بزه اولی‌ها می‌بینیم، مساله‌ای که با از بین بردن تولید و اشتغال و جمع کردن سفره و بساط آرامش مردم، دغدغه مالی و روحی و روانی را بر سر جامعه پهن می‌کند که این قصه هم سر درازی دارد و هم ماجرایش تلخ و دردناک است. مهر ماه سال جاری که به نسبت مدت مشابه سال گذشته تورم ۴۱.۴ درصدی توسط مرکز آمار اعلام شد رقمی بسیار بالا بود، اما آلبرت بغزیان؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران دراین باره معتقد است که نرخ تورم بیشتری را تجربه کردیم که اعلام آن به درد کارنامه دولت نمی‌خورد. این گفتگو را در ادامه شاهده می‌کنید.
اصلی‌ترین دلایلی که خروجی آن تورم بالای مهر ماه سال جاری شد را چه می‌دانید؟
دلایل افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه آنقدر مشخص است که دیگر نیازی به توضیح نیست. نه تنها کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی درباره این موضوع می‌توانند صحبت کنند بلکه مردمی که نرخ رشد تورم را با سفره و معیشت و فشاری که به جیب آن‌ها وارد شد هم می‌توانند توضیح دهند که چه شد نرخ ارز به اینجا رسید. حتی اگر مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه را اعلام نمی‌کرد، چون مردم با جیب خود تورم را پرداخت کرده و حس کرده اند قابل پیش بینی بود که نرخ تورم مهر ماه بسیار بالا بود. حتما دولت با سیاست‌های اقتصادی و رها کردن بازار و نرخ ارز باید منتظر چنین گرانی‌هایی می‌شد. وقتی پراید ۱۵۰ میلیون، تخم‌مرغ ۴۰ هزار تومان و ارز به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید، مشخص بود که نرخ تورم بالای ۴٠ درصد اعلام می‌شود نه همان نرخ تورم ۲۰ درصدی که رئیس بانک مرکزی در اول سال برای سال جاری هدف گذاری کرده بود.
افزایش حقوق و دستمزد چقدر با نرخ تورم امسال همخوانی داشت؟
امسال به دلایل مختلفی که نقش دولت در آن بسیار برجسته است نرخ ارز و به تبع آن نرخ تورم بالا رفت. در چنین وضعیتی وقتی سبد خانوار به راحتی نسبت به سال گذشته یا ابتدای سال جاری ۵۰ درصد خالی‌تر می‌شود، وقتی نرخ تورم به مراتب بیشتر از افزایش حقوق دولتی می‌شود، قدرت خرید جامعه کاهش می‌یابد بنابراین مردم نصف یا یک سوم میزان خرید سال گذشته می‌توانند خرید کنند. وقتی وضعیت کاهش ارزش پول ملی و نرخ دلار اینگونه می‌شود معلوم است که نرخ تورم به شدت افزایش یافته و آمار‌های تورم بسیار قابل تامل است.
آمار ۴۱.۴ درصدی بانک مرکزی از نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه به نظر شما درست اعلام شده یا نرخ تورم واقعی بیشتر از این رقم است؟
آمار ارائه شده توسط مرکز آمار یا اصولا آمار‌هایی که بانک مرکزی درباره نرخ تورم می‌دهد معمولا خوش بینانه است. مثلا اگر مرکز آمار یا بانک مرکزی نرخ تورم را ۳۰ درصد اعلام می‌کرد قطعا همه به این نرخ اعلامی اعتراض می‌کردند. اما اگر نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه بیش از ۴١.۴ درصد اعلام می‌شد بیشتر قابل قبول بود. قطعا آمار تورم امسال حالا چه مهر ماه یا ماه‌های دیگر مثل آبان بیشتر از نرخ اعلامی بانک مرکزی و مرکز آمار است، اما اگر نرخ تورم واقعی اعلام می‌شد کارنامه دولت خراب‌تر می‌شد، لذا عدد ۴١.۴ درصد اعلام شد. به هر حال با اینکه عدد اعلامی کمتر از نرخ واقعی تورم است، اما همین رقم هم عدد سنگینی برای اعتراض به عملکرد دولت است. بنده معتقدم مردم بیش از آنچه که اعلام شده بهای تورمی را پرداختند که سیاست‌های غلط دولت به آن‌ها تحمیل کرده است. مسلما به دلیل سیاست‌های غلط دولت جیب مردم خالی شده و آنچه که از کف مردم رفته بیشتر از عددی است که برای نرخ تورم اعلام شده، مخصوصاً برای قشر کم درآمد و دهک‌های پایین درآمدی؛ بنابراین نرخ تورم ۴١.۴ درصدی اتفاقا غیر حقیقی و با ملاحظه اعلام شده است.
آیا افزایش قیمت‌ها در آبان ماه توجیه پذیر است؟
وقتی قیمت ارز بالا رفت، نرخ همه‌ی کالا‌ها افزایش یافت، اما مشخص نیست که چرا نرخ کالا‌ها چند باره و هفتگی افزایش می‌یابد مثلا چرا تا سه ماه پیش که دلار هم بالا بود چرا شوینده‌ها گران نشد، اما حالا می‌گویند که با این قیمت تولید شوینده صرف نمی‌کند؟ وقتی در مهر ماه کالا‌ها دو سه باره گران شده چرا قیمت‌ها باید دوباره در آبان ماه افزایش بیابد؟ به هر حال کنترلی بر تورم نیست. همان اندازه‌ای که در مهر ماه تورم داشتیم قطعا در آبان ماه هم باید انتظار عدد‌های بالاتری برای نرخ تورم داشته باشیم.
اصولا هدف از ارائه آمار‌های تورمی توسط مرکز آمار یا بانک مرکزی چیست؟ آیا این آمار‌ها زنگ خطری از وضعیت جامعه است تا دولت را متوجه تبعات تورمی کند؟
ببینید اینکه آمار اعلام می‌شود خوب است، اما مساله مهم این است که هدف از ارائه آمار‌های نرخ تورم چیست؟ آیا محاسبه نرخ تورم برای مردم نان و ارزانی می‌شود؟ یا برای هشدار دهی به دولت است که بداند با سیاست‌های غلط و تداوم بی تدبیری و نظاره گری محض ۵۰ درصد قدرت خرید مردم را از بین برده است. این آمار‌ها باید به دولت پیام بدهد مردم با کاهش شدید قدرت خرید دچار سوء تغذیه می‌شوند، ویتامین و پروتئین لازم برای سلامتی بدن را دریافت نمی‌کنند، در مقابل بیماری‌ها ضعیف‌تر می‌شوند و در نهایت رفاه و سلامت و آرامش روان و آرامش اجتماعی مردم به هم می‌خورد. مردم پرخاشگر و عصبی می‌شوند، حتی ممکن است این وضعیت به اعتراضات اجتماعی بیانجامد. آمار‌های تورمی به دولت این پیام را می‌دهد که مدیریت خوبی نداشته و راهکار نظارت مطلوبی در پیش نگرفته، که اگر می‌گرفت و مدیریت خوبی می‌داشت دلیلی برای افزایش قیمت نبود.
مهمترین مطالبه مردم از دولت را می‌توان کاهش نرخ تورم عنوان کرد؟
برای کاهش نرخ تورم دولت در گام اول باید به دنبال کاهش و سپس تثبیت قیمت ارز باشد. افزایش بی دلیل نرخ ارز هیچ توجیهی ندارد. مهمترین مطالبه مردم از دولت کاهش قیمت هاست. مردم خواهان کاهش تورم هستند نه اینکه تورم با قیمت بالا تثبیت شود و دولت بر مردم منت بگذارد که مانع افزایش قیمت‌ها شده است. دولت نباید به تثبیت قیمت‌ها در گرانی افتخار کند، چرا که فشار بر مردم آنقدر زیاد شده که مهمترین مطالبه آن‌ها فقط ارزانی و پایین آمدن تورم است، نه اینکه ثبات را روی نرخ‌های بالا به رخ مردم بکشند. تا زمانی که نرخ ارز کاهش نیابد، احتکار، کم فروشی‌ها و قطره‌چکانی تزریق کردن مواد داخلی و مواد اولیه داخلی در کشور پایان نگیرد، خود دولت بیشتر از تحریم‌های آمریکا به اقتصاد و به معیشت مردم ضربه می‌زند. عوامل پولی مثل افزایش نقدینگی یا استقراض از بانک مرکزی که به خاطر تأمین کسری بودجه دولت بوده به اقتصاد بسیار ضربه زده است. جالب است که دولت به تقصیرات و تاثیرات خود اعتراف نمی‌کند فقط می‌گوید پایه پولی و نقدینگی بالا رفته، نمی‌گوید چه کسی مقصر است؟ دولت می‌گوید پول ندارم، بودجه ندارم، مجبورم از بانک مرکزی قرض کنم بنابراین تا زمانی که دولت راه انضباط مالی و ارزی را در پیش نگیرد و اقتصاد را درست مدیریت نکند ما روز به روز وضعیت تورمی بدتری را تجربه خواهیم کرد.
اصلی‌ترین دلایلی که خروجی آن تورم بالای مهر ماه سال جاری شد را چه می‌دانید؟
دلایل افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه آنقدر مشخص است که دیگر نیازی به توضیح نیست. نه تنها کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی درباره این موضوع می‌توانند صحبت کنند بلکه مردمی که نرخ رشد تورم را با سفره و معیشت و فشاری که به جیب آن‌ها وارد شد هم می‌توانند توضیح دهند که چه شد نرخ ارز به اینجا رسید. حتی اگر مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه را اعلام نمی‌کرد، چون مردم با جیب خود تورم را پرداخت کرده و حس کرده اند قابل پیش بینی بود که نرخ تورم مهر ماه بسیار بالا بود. حتما دولت با سیاست‌های اقتصادی و رها کردن بازار و نرخ ارز باید منتظر چنین گرانی‌هایی می‌شد. وقتی پراید ۱۵۰ میلیون، تخم‌مرغ ۴۰ هزار تومان و ارز به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید، مشخص بود که نرخ تورم بالای ۴٠ درصد اعلام می‌شود نه همان نرخ تورم ۲۰ درصدی که رئیس بانک مرکزی در اول سال برای سال جاری هدف گذاری کرده بود.
افزایش حقوق و دستمزد چقدر با نرخ تورم امسال همخوانی داشت؟
امسال به دلایل مختلفی که نقش دولت در آن بسیار برجسته است نرخ ارز و به تبع آن نرخ تورم بالا رفت. در چنین وضعیتی وقتی سبد خانوار به راحتی نسبت به سال گذشته یا ابتدای سال جاری ۵۰ درصد خالی‌تر می‌شود، وقتی نرخ تورم به مراتب بیشتر از افزایش حقوق دولتی می‌شود، قدرت خرید جامعه کاهش می‌یابد بنابراین مردم نصف یا یک سوم میزان خرید سال گذشته می‌توانند خرید کنند. وقتی وضعیت کاهش ارزش پول ملی و نرخ دلار اینگونه می‌شود معلوم است که نرخ تورم به شدت افزایش یافته و آمار‌های تورم بسیار قابل تامل است.
آمار ۴۱.۴ درصدی بانک مرکزی از نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه به نظر شما درست اعلام شده یا نرخ تورم واقعی بیشتر از این رقم است؟
آمار ارائه شده توسط مرکز آمار یا اصولا آمار‌هایی که بانک مرکزی درباره نرخ تورم می‌دهد معمولا خوش بینانه است. مثلا اگر مرکز آمار یا بانک مرکزی نرخ تورم را ۳۰ درصد اعلام می‌کرد قطعا همه به این نرخ اعلامی اعتراض می‌کردند. اما اگر نرخ تورم نقطه به نقطه مهر ماه بیش از ۴١.۴ درصد اعلام می‌شد بیشتر قابل قبول بود. قطعا آمار تورم امسال حالا چه مهر ماه یا ماه‌های دیگر مثل آبان بیشتر از نرخ اعلامی بانک مرکزی و مرکز آمار است، اما اگر نرخ تورم واقعی اعلام می‌شد کارنامه دولت خراب‌تر می‌شد، لذا عدد ۴١.۴ درصد اعلام شد. به هر حال با اینکه عدد اعلامی کمتر از نرخ واقعی تورم است، اما همین رقم هم عدد سنگینی برای اعتراض به عملکرد دولت است. بنده معتقدم مردم بیش از آنچه که اعلام شده بهای تورمی را پرداختند که سیاست‌های غلط دولت به آن‌ها تحمیل کرده است. مسلما به دلیل سیاست‌های غلط دولت جیب مردم خالی شده و آنچه که از کف مردم رفته بیشتر از عددی است که برای نرخ تورم اعلام شده، مخصوصاً برای قشر کم درآمد و دهک‌های پایین درآمدی؛ بنابراین نرخ تورم ۴١.۴ درصدی اتفاقا غیر حقیقی و با ملاحظه اعلام شده است.
آیا افزایش قیمت‌ها در آبان ماه توجیه پذیر است؟
وقتی قیمت ارز بالا رفت، نرخ همه‌ی کالا‌ها افزایش یافت، اما مشخص نیست که چرا نرخ کالا‌ها چند باره و هفتگی افزایش می‌یابد مثلا چرا تا سه ماه پیش که دلار هم بالا بود چرا شوینده‌ها گران نشد، اما حالا می‌گویند که با این قیمت تولید شوینده صرف نمی‌کند؟ وقتی در مهر ماه کالا‌ها دو سه باره گران شده چرا قیمت‌ها باید دوباره در آبان ماه افزایش بیابد؟ به هر حال کنترلی بر تورم نیست. همان اندازه‌ای که در مهر ماه تورم داشتیم قطعا در آبان ماه هم باید انتظار عدد‌های بالاتری برای نرخ تورم داشته باشیم.
اصولا هدف از ارائه آمار‌های تورمی توسط مرکز آمار یا بانک مرکزی چیست؟ آیا این آمار‌ها زنگ خطری از وضعیت جامعه است تا دولت را متوجه تبعات تورمی کند؟
ببینید اینکه آمار اعلام می‌شود خوب است، اما مساله مهم این است که هدف از ارائه آمار‌های نرخ تورم چیست؟ آیا محاسبه نرخ تورم برای مردم نان و ارزانی می‌شود؟ یا برای هشدار دهی به دولت است که بداند با سیاست‌های غلط و تداوم بی تدبیری و نظاره گری محض ۵۰ درصد قدرت خرید مردم را از بین برده است. این آمار‌ها باید به دولت پیام بدهد مردم با کاهش شدید قدرت خرید دچار سوء تغذیه می‌شوند، ویتامین و پروتئین لازم برای سلامتی بدن را دریافت نمی‌کنند، در مقابل بیماری‌ها ضعیف‌تر می‌شوند و در نهایت رفاه و سلامت و آرامش روان و آرامش اجتماعی مردم به هم می‌خورد. مردم پرخاشگر و عصبی می‌شوند، حتی ممکن است این وضعیت به اعتراضات اجتماعی بیانجامد. آمار‌های تورمی به دولت این پیام را می‌دهد که مدیریت خوبی نداشته و راهکار نظارت مطلوبی در پیش نگرفته، که اگر می‌گرفت و مدیریت خوبی می‌داشت دلیلی برای افزایش قیمت نبود.
مهمترین مطالبه مردم از دولت را می‌توان کاهش نرخ تورم عنوان کرد؟
برای کاهش نرخ تورم دولت در گام اول باید به دنبال کاهش و سپس تثبیت قیمت ارز باشد. افزایش بی دلیل نرخ ارز هیچ توجیهی ندارد. مهمترین مطالبه مردم از دولت کاهش قیمت هاست. مردم خواهان کاهش تورم هستند نه اینکه تورم با قیمت بالا تثبیت شود و دولت بر مردم منت بگذارد که مانع افزایش قیمت‌ها شده است. دولت نباید به تثبیت قیمت‌ها در گرانی افتخار کند، چرا که فشار بر مردم آنقدر زیاد شده که مهمترین مطالبه آن‌ها فقط ارزانی و پایین آمدن تورم است، نه اینکه ثبات را روی نرخ‌های بالا به رخ مردم بکشند. تا زمانی که نرخ ارز کاهش نیابد، احتکار، کم فروشی‌ها و قطره‌چکانی تزریق کردن مواد داخلی و مواد اولیه داخلی در کشور پایان نگیرد، خود دولت بیشتر از تحریم‌های آمریکا به اقتصاد و به معیشت مردم ضربه می‌زند. عوامل پولی مثل افزایش نقدینگی یا استقراض از بانک مرکزی که به خاطر تأمین کسری بودجه دولت بوده به اقتصاد بسیار ضربه زده است. جالب است که دولت به تقصیرات و تاثیرات خود اعتراف نمی‌کند فقط می‌گوید پایه پولی و نقدینگی بالا رفته، نمی‌گوید چه کسی مقصر است؟ دولت می‌گوید پول ندارم، بودجه ندارم، مجبورم از بانک مرکزی قرض کنم بنابراین تا زمانی که دولت راه انضباط مالی و ارزی را در پیش نگیرد و اقتصاد را درست مدیریت نکند ما روز به روز وضعیت تورمی بدتری را تجربه خواهیم کرد.
ارسال نظرات