به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ اولین دوسالانه معماری تهران به دبیری حامد مظاهریان عصر روز گذشته (پنجشنبه 23 اردیبهشت‌ماه) در خانه گفتمان شهری و معماری (خانه وارطان) افتتاح شد.
مهندس مهران داوری، سرپرست اجرایی نمایشگاه دوسالانه معماری تهران ضمن اشاره به مراحل شکل‌گیری این رویداد، گفت: مراحل برگزاری اولین دوسالانه معماری که به همت وزارت راه و شهرسازی برگزار می‌شود، تقریباً از یک سال گذشته آغاز شد و آنچه که امروز تا شش ماه آینده در این دوسالانه شاهد آن خواهیم بود، ماحصل فعالیت‌های جمعی از معماران طی یک سال گذشته بوده است.
وی در ادامه بابیان اینکه دوسالانه معماری تهران در سه فصل برگزار می‌شود، گفت: فصل اول که تمرکز بیشتری در فعالیت‌های نمایشگاهی دارد، تا بیست و سوم تیر ماه ادامه خواهد داشت و در ادامه شاهد فصل دوم دوسالانه خواهیم بود که بیشتر تمرکز بر روی فعالیت‌های شهری خواهد داشت. در فصل سوم هم که در ماه آخر دو سالانه برپا می‌شود نیز برنامه‌های متفاوتی تدارک دیده‌شده که به‌زودی جزییات آن اعلام می‌شود.
درگیر کردن جامعه با ماهیت معماری
داوری که در مراسم افتتاحیه دوسالانه معماری سخن می‌گفت، ضمن بیان اهداف اصلی برگزاری این رویداد، عنوان کرد: اصلی‌ترین هدف ما از برگزاری این رویداد درگیر کردن جامعه با ماهیت معماری است. ضمن اینکه تمرکز زیادی بر روی پروژه‌های تحقیقاتی معماران گذاشته‌شده که ماحصل این پژوهش‌ها در فصل‌های مختلف دوسالانه به نمایش گذاشته می‌شود. نگاه ویژه‌ای نیز به قشر دانشجوی این حوزه نیز داشته‌ایم و سعی کرده‌ایم تا به‌نوعی دانشجویان معماری را هر چه بیشتر درگیر این رخداد کنیم تا نهایتاً بتوانیم با یک کار برنامه‌ریزی‌شده، آینده روشنی را برای معماری ایران رقم بزنیم.
وی در پایان سخنانش بابیان اینکه برگزاری دوسالانه معماری تهران، باعث ایجاد گفتمان و دیالوگ بین معماران کشور می‌شود، اظهار داشت: یکی از مهمترین اتفاق‌ها که دوسالانه معماری سعی می‌کند بسترهای لازم آن را فراهم سازد، آشنا کردن دانشجویان با فضای پژوهش در معماری است. درواقع ما در دوسالانه هم نگاه پژوهشی و هم نگاه اجتماعی و شهری داشته‌ایم. مسلماً اگر معماران ما با رویکردهای پژوهشی و در عین حال رویکردهای اجتماعی معماری بیشتر آشنا شوند، طی سال‌های آینده خواهیم توانست تأثیر برگزاری دوسالانه معماری را در سطح شهر ببینیم.
سرآغاز گفت‌وگوهای سازنده بین جامعه معماران
دکتر محمد سعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی نیز در مراسم افتتاحیه دوسالانه معماری تهران گفت: خیلی خوشحال هستم که بالاخره شاهد برگزاری اولین دوسالانه معماری در ایران هستیم. این رویداد را در مرحله اول فضایی می‌دانم که می‌تواند معماران را دورهم جمع کند و هم اینکه می‌تواند عرصه و مجال گفت‌وگو را میان جامعه معماران فراهم سازد. این رویداد می‌تواند سرآغاز گفت‌وگوهای سازنده بین جامعه معماران باشد. این رویداد در دنیا تجربه‌شده است معروف‌ترین آن هم بینال ونیز است که آرشیتکت‌های دنیا را دورهم جمع می‌کند و آخرین دستاوردهای آنان را به معرض نمایش می‌گذارد.
دوسالانه معماری محدود به معماران پایتخت نشود
وی افزود:از طرفی این رویداد می‌تواند به طور کلی معماری کشور را مورد پاسداشت و توجه قرار دهد. ساختمانی هم که دوسالانه در آن افتتاح می‌شود یکی از آثار معمار فقید « وارطان هوانسیان » است. این ملک در معرض تخریب بود که ما آن را خریداری کردیم و تبدیل به فضایی برای گفتمان شهری کردیم. برگزاری دوسالانه معماری تهران در این محل را باید به فال نیک گرفت. یکی از اهداف دوسالانه نیز باید همین باشد که بتواند معماری‌های این‌چنینی را بیشتر و بیشتر به مردم و جامعه معرفی کند و تلاش بکند این نوع معماری با این کیفیت، تداوم پیدا کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه بابیان اینکه دوسالانه معماری تهران می‌تواند آخرین دستاوردهای معماران کشور را به نمایش بگذارد، عنوان کرد: «دوسالانه معماری باید معماران ما را با فناوری‌های جدید و تکنولوژی‌های روز این هنر آشنا کند. ضمن اینکه در دوسالانه معماری تهران می‌توان آثار خلاقانه فعالان این عرصه را به نمایش گذاشت و در ادامه به بررسی و نقد آن نشست. امیدوارم دوسالانه معماری تهران محدود به معماران پایتخت نشود و بتواند معماران سراسر کشور را دعوت کند. همه این موارد آرزوهایی هستند که ما برای برگزاری این رویداد داریم. البته نمی‌توان به همه اهداف و آرزوها در سال اول برگزاری رسید.
دوسالانه معماری دولت‌محور نیست
دکتر محمد سعید ایزدی تصریح کرد: ترکیب خوبی در برگزاری این رویداد اتفاق افتاده است. به‌عنوان نمونه دولت الآن در جایگاه خوبی در برگزاری این دوسالانه قرارگرفته است. دوسالانه دولت‌محور نیست اما دولت از آن حمایت کرده است. یک جریانی از درون خود صنف شکل‌گرفته و دولت تنها در جایگاه حامی و ناظر نقش ایفا می‌کند. این نوع برخورد دولت، قطعاً به تداوم این دوسالانه خواهد انجامید. در سال 76 اولین جشنواره مهندسی ساختمان در وزارت راه برگزار شد؛ اما دولت عوض شد و هیچ‌گاه این رویداد تکرار نشد و تداوم پیدا نکرد. نمونه‌های مشابه این جشنواره را در سال‌های گذشته زیاد داشته‌ایم اما به دلیل حضور پررنگ دولت، جابه‌جایی‌های مدیریتی مانع ادامه برگزاری این رویدادها شده است. دوسالانه معماری مبنای خود را بر حرکت خود معماران گذاشته است. اگر با این رویکرد فعلی دوسالانه ادامه پیدا کند، قطعاً شاهد برگزاری دوره‌های بعدی آن هم خواهیم بود.
آشنایی دانشجویان معماری با معماران برجسته
این استاد دانشگاه در خصوص تأثیر برگزاری دوسالانه روی فعالیت دانشجویان این حوزه گفت: ارتباط با اهالی معماری و برخورد با پیشکسوتان معماری و رؤیت تجربیات مختلف آن‌ها، می‌تواند سطح دانشجویان را ارتقا بدهد و آن‌ها را با حرفه معماری بیشتر آشنا کند. متأسفانه دانش دانشجویان صرفاً به کلاس‌های درسی محدودشده است. نسل ما مدام در آتلیه‌ها بودیم و فعالیت‌های عملی و تجربی داشتیم. متأسفانه الآن شرایط مشابه نیست و همه‌چیز به کلاس‌های آموزشی محدود می‌شود. رویدادهای این‌چنینی می‌تواند خلاءهای مرتبط با حوزه‌های دانشگاهی و علمی را نیز پر کند. یعنی این رویداد می‌تواند دانشجویان را با فضاهای مختلف کاری آشنا بکند. در همین‌جایی که الان حضور داریم تنی چند از بهترین معماران کشور جمع هستند. این بهترین فرصت برای دانشجویان است که از این فضا و حضور این معماران برجسته استفاده کنند.
تلفیق ابعاد مختلف هنر با معماری باید اتفاق بیفتد
مدیر عامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران در خصوص جایگاه هنر در معماری امروز گفت: ما در معماری گذشته خودمان بدون اینکه تفکیکی در شاخه‌ها هنری انجام بدهیم، درگیری همه هنرها را در یک سازه شاهد بودیم. یعنی در معماری گذشته نقاشی به طرز بی‌نظیری در فضاهای معماری حضورداشته، رنگ معنا داشته، صدا معنا داشته. یعنی معمار خلق صدا می‌کرده است اما امروز این مسائل از بین رفته چراکه به هر یک از این هنرها نگاهی مجرد می‌شود. تلفیق ابعاد مختلف هنر با معماری باید اتفاق بیفتد.
وی در پایان در خصوص چشم‌انداز آینده دوسالانه معماری تهران نیز گفت: به نظرم اگر متولیان این برنامه بتوانند خودشان را محور برگزاری قرار دهند و درواقع خود معماران آستین بالا بزنند؛ موفق خواهند بود و هر چه به سمت دولت و دولتی شدن بروند، شکست خواهند خورد. ضمن اینکه معماران از این معبر می‌توانند فضای گفت‌وگو باهم ایجاد کنند. ضمن اینکه همان‌طور که اشاره شد باید به گستردگی رویداد هم در آینده فکر شود تا تنها محدود به پایتخت نشویم.
«اولین دوسالانه معماری تهران» به دبیری دکتر حامد مظاهریان به همت معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی شامل نمایشگاه‌های هنری، چیدمان، نمایشگاه‌های شهری، سمینار و کارگاه، از 25 اردیبهشت تا آبان سال 1395 در خانه گفتمان شهر و معماری (خانه وارطان) واقع در میدان فلسطین، خیابان طالقانی غربی، پلاک 514 برگزار می‌شود. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر از نمایشگاه می‌توانند به سایت www.tehranarchitecturebiennial.org مراجعه کنند.