به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» اعضای شورای پول و اعتبار عصر امروز در بانک مرکزی دوباره دور هم جمع خواهند شد تا درباره کاهش نرخ سود بانکی تصمیم گیری کنند. تصمیمی که به دلیل وجود مخالفانی که دارد طی چند ماه گذشته در بلاتکلیفی به سر می برد.
گرچه وزیر اقتصاد به عنوان یکی از اعضای اصلی شورا موافق کاهش نرخ سود بانکی است و فعالان بخش خصوصی هم دائما بر کاهش نرخ سود بانکی اصرار دارند، اما گفته می شود که برخی دیگر از اعضای اصلی شورا و رئیس شورا موافق کاهش نرخ سود بانکی هستند و استدلال‌هایی برای عدم کاهش نرخ سود بانکی دارند.
این در حالی است که در سال‌های اخیر بانک مرکزی همواره بر تعیین نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم تاکید می کرد اما حال با کاهش نرخ تورم، نرخ سود بانکی همچنان بالا مانده و تغییری نکرده است و فعالان اقتصادی در انتظار کاهش نرخ سود هستند.
بانک مرکزی، نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به آبان‌ماه ۱۳۹۴ نسبت به دوازده ماه منتهی به آبان‌ماه ۱۳۹۳ را معادل ۱۴.۳ درصد و مرکز آمار این نرخ را اعلام کرد. مرکز آمار ایران هم به عنوان متولی اعلام رسمی آمار، نرخ تورم در ۱۲ ماهه منتهی به آبان ماه امسال را ۱۳.۱ درصد اعلام کرده است، بنابراین هم اکنون اختلاف نرخ سود و تورم به بالاترین حد رسیده و این بار نرخ سود از نرخ تورم سبقت گرفته است.
کاهش نامحسوس نرخ سود
البته از سوی دیگر بررسی‌های میدانی از شعب بانک‌ها نشان می‌دهد که با وجود عدم تصویب کاهش نرخ سود بانکی در شورای پول و اعتبار، بانک‌ها خود به صورت نامحسوس نسبت به کاهش نرخ‌ها اقدام کرده اند و گفته می‌شود این اقدام آنها در پی توافقی بود که توسط بانکداران صورت گرفت که البته بعدا توسط رئیس شورای عالی هماهنگی مدیران عامل بانک‌های دولتی تکذیب شد.
در واقع مدیران بانک‌های دولتی و خصوصی موضوع کاهش نرخ سود بانکی از ۲۰ به ۱۸ درصد و اجرای آن از ابتدای آذرماه را مورد توافق قرار داده بودند که البته این موضوع بعدا از سوی رئیس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی رد شد. این موضوع و توافقات و پیشنهادات بانک‌ها در این زمینه در جلسه قبلی شورا بررسی شد.
شورای پول و اعتبار آخرین بار در اردیبهشت ماه نرخ سود بانکی را تصویب کرد و قرار بود که هر سه ماه یکبار مورد بازنگری قرار گیرد. چندی قبل مدیران عامل بانک‌ها طی برگزاری جلسه ای، نامه ای را به رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد فرستادند و تصریح و اعلام آمادگی کردند که در شعب خود، در چارچوب نرخ حداکثری مورد نظر، کنترلی را بر نرخ سودها اعمال کنند و حال این کاهش نامحسوس نرخ ها به دنبال همان تصمیمات بوده است.
شورای پول و اعتبار طی دو هفته گذشته جلسه ای را تشکیل نداده، اما در سه جلسه قبل، کاهش نرخ سود بانکی را خارج از نوبت مورد بررسی قرار داد اما به نتیجه ای نرسید. علی طیب نیا در این باره مطرح می کند که شیوه‌ها و روش‌های تحقق کاهش نرخ سود در شورای پول و اعتبار بررسی می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مسلما نرخ سود باید متناسب با کاهش نرخ تورم کاهش پیدا کند، تصریح کرد: همه اتفاق نظر داریم که نرخ موجود سود در نظام بانکی نرخی نیست که با مقتضیات بخش واقعی اقتصاد تناسب داشته باشد، ضمن اینکه نرخ بازدهی در فعالیت اقتصادی و تولیدی در حدی است که جوابگوی نرخ موجود در سیستم بانکی باشد.
وی افزود: همپای کاهش نرخ تورم و متناسب با واقعیات، نرخ سود باید کاهش یابد، اما آنچه محل بحث است و در جلسه گذشته شورای پول و اعتبار و نیز جلسه آتی این شورا بررسی خواهد شد، نحوه دستیابی به این نرخ سود مناسب است.
این عضو شورای پول و اعتبار خاطرنشان کرد: در شرایطی که در بازار، اضافه تقاضا وجود دارد و موجب نرخ بالای سود هم شده است، صرفا با تصویب یک دستورالعمل و بخشنامه و ابلاغ به نظام بانکی می‌شود نرخ سود را کاهش داد.
وی اظهار داشت: باید بررسی کنیم عوامل تعیین کننده نرخ سود چه عواملی هستند و آیا مصوبه قبلی شورای پول و اعتبار در خصوص کاهش نرخ سود سپرده به صورت موفق اجرا شده است یا خیر و اینکه چه تدابیری باید اتخاذ شود که مصوبه جدید شورا در عمل محقق گردد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: باید شرایطی را فراهم کرد که مصوبه شورای پول و اعتبار به صورت کامل محقق شده و عملیاتی شود، چرا که اگر به محدودیت منابع در بازار توجه نشده و صرفا روی عرضه منابع قابل وام تمرکز شود، هر سیاست ما در مورد نرخ سود به نتیجه نمی‌رسد.
ولی الله سیف پس از پایان جلسه قبلی شورای پول و اعتباری در این باره گفت: تغییر نرخ سود بانکی نیاز به بررسی بیشتری دارد. همه اعضای شورای پول و اعتبار با دقت نظر و به صورت طولانی در زمینه کاهش نرخ سود بانکی بحث مفصلی داشتند اما تصمیم در این زمینه به جلسه آینده شورا موکول شد.
رئیس شورای پول و اعتبار درباره دلایل عدم تصمیم گیری درباره نرخ سود بانکی در جلسه سه شنبه شب گفت: یکسری اطلاعات تکمیلی را باید بانک مرکزی تهیه کند تا براساس آن تصمیم گیری شود و بحث ما درباره شیوه عمل است تا بتوانیم اثرات مثبت کاهش نرخ سود بانکی را در اقتصاد ایجاد کنیم.
به گفته رئیس کل بانک مرکزی، روش‌های مختلفی برای کاهش نرخ سود بانکی وجود دارد و ما باید روش‌هایی را در نظر بگیریم تا بتوانیم از طریق ورود به بازار بین بانکی و افزایش عرضه منابع در نظام اقتصاد کشور، مشکلات را حل و فصل کنیم.
از سوی دیگر برخی از اقتصاددانان مانند حسین عبده تبریزی مشاور وزیر راه و شهرسازی می گوید که اگرچه اقتصاددانان کشور چهار دهه است که می‌گویند در نرخ سود بانکی نباید دخالت شود اما هم اکنون باید دخالت کنیم. در نقطه مقابل مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا طی گزارشی اعلام کرده است که در شرایط فعلی کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی فعلا توصیه نمی‌شود.
به هر حال سرنوشت نرخ سود بانکی بستگی به تصمیم امروز شورای پول و اعتبار دارد تا بلاخره مشخص شود که پس از ۶ ماه آیا نرخ سود بانکی تعیین تکلیف خواهد شد یا خیر و اعضای شورا چه فکری برای ساماندهی آن خواهند کرد؟
منبع: مهر