معرفی دستگاه‌ها و استان‌های برگزیده در نخستین همایش شورای توسعه فرهنگ قرآنی

به گزارش گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، نخستین همایش معرفی دستگاه‌ها و استان‌های برتر قرآنی با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان مؤسسات و نهادهای قرآنی و دستگاه‌های فرهنگی دیروز یکشنبه 31 خردادماه در محل پژوهشگاه فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد.

در ابتدای این همایش حجت الاسلام و المسلمین حمید محمدی، قائم مقام رئیس و دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی پس از خیر مقدم به میهمانان، به فعالیت این شورا در زمینه پایش فعالیت های قرآنی اشاره کرد و گفت: منظور از این پایش مراقبت و نظارت بر انطباق مسیر فعالیت های قرآنی و برون دادهای آن با اهداف، الزامات و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان سند راهبری علوم قرآنی کشور است و این مراقبت و نظارت بر این انطباق مهمترین اتفاقی است که شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید آن را پیگیری کند.

وی افزود: بر اساس بند سه ماده چهار وظایف شورای توسعه، یکی از وظایف این شورا بررسی و بازنگری مأموریت ها و وظایف قرآنی دستگاه های دولتی و عمومی، شوراها و ستادها و سایر مجامع قرآنی است که این وظیفه شورا در حوزه برون دستگاهی در واقع ناظر به همان اهداف پایش، یعنی بازخوانی و بازنگری در مأموریت قرآنی دستگاه هاست.

محمدی برگزاری نخستین همایش معرفی دستگاه ها و استان های برتر قرآنی را در راستای اعلام نتایج و اطلاعات به دست آمده در روند پایش توصیف کرد و گفت: در این همایش دستگاه ها و استان های برتری که در سال گذشته فعالیت های قرآنی داشته اند معرفی خواهند شد و این روند ان شاء الله در سال های آینده نیز ادامه خواهد داشت و بنا به مصوبه ای که در شورای توسعه داشته ایم، ما در ابتدای هر سال همایشی را خواهیم داشت که در آن نتیجه پایش سال پیش از آن را که در دو سطح خرد و کلان صورت خواهد گرفت، اعلام می کنیم.

وی دهه جاری را به عنوان دهه چهارم فعالیت های قرآنی، پس از دهه های تبرک جویی، توسعه فعالیت های قرآنی و سازماندهی و ساختارسازی قرآنی، دهه توسعه رویکرد راهبردی خواند و اظهار کرد: این دهه به ویژه با شکل گرفتن منشور توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان به عنوان سند راهبری، دهه بسیار حساس و مهمی است و لذا وظایف ویژه ای نیز متوجه مجموعه دستگاه های قرآنی کشور است.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در همین راستا با اشاره به اهداف پایش، از آشنایی میدانی دبیرخانه با فعالیت های قرآنی و ظرفیت های بالفعل و بالقوه دستگاه های قرآنی کشور، بررسی آخرین وضعیت ساختار سازمانی و منابع انسانی دستگاه ها، بررسی تطبیق عملکرد دستگاه های قرآنی با تدابیر و منویات مقام معظم رهبری، تعیین نیازمندی دستگاه ها در جهت بازمهندسی ساختارهای آن ها، تعیین نیازمندی های تعاملاتی بین دستگاهی و بازمهندسی آن و احصاء مجموعه انتظارات و مطلوبیت های مورد مطالبه دستگاه ها از شورای توسعه و انتظارات شورا از دستگاه ها به عنوان این اهداف نام برد.

وی با اشاره به مورد پایش قرار گرفتن فعالیت های قرآنی 20 دستگاه و 18 استان در نخستین مرحله، گفت: هر چند مطلوب ما در همین مرحله نیز پایش بیش از 30 دستگاه و همه استان های کشور بود اما در مجموع توانستیم از میان دستگاه ها سازمان صدا و سیما با تأکید بر رادیو قرآن، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت ارشاد، شورای عالی قرآن، وزارت علوم، وزارت آموزش و پرورش، سازمان اوقاف و امور خیریه، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، شبکه قرآن و معارف سیما، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، جهاد دانشگاهی، وزارت ورزش و جوانان، حوزه علمیه خواهران، نیروی انتظامی، وزارت دفاع، نمایندگی ولی فقیه در سپاه، بنیاد شهید و امور ایثارگران، ارتش جمهوری اسلامی، جامعة المصطفی العالمیه و مرکز طبع و نشر قرآن کریم را مورد پایش قرار دهیم.

حمید محمدی از استان های بوشهر، مرکزی، اردبیل، خراسان رضوی، کرمان، کرمانشاه، مازندران، هرمزگان، همدان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، البرز، خراسان جنوبی، سمنان، فارس، قزوین و کردستان نیز به عنوان استان های مورد پایش قرار گرفته نام برد.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی گفت: می توانم این شهادت را بدهم که نوع دستگاه هایی که مورد پایش قرار گرفته اند همه از جهت جدیت مسئولین بر پیگیری امور قرآنی و اهتمام ویژه برای توسعه فرهنگ قرآنی برترند و این اراده و نگاه بلند و ویژه نسبت به ارتقابخشی به سطح فعالیت ها در کل دستگاه ها شکل گرفته است و همه در چند سال اخیر از این جهت واقعاً دچار تحول شده اند.

وی ضمن بیان این مطلب که عدم معرفی برخی دستگاه ها به عنوان دستگاه برتر فقط ناشی از محدودیت های رتبه بندی است و حاکی از نقص یا کاستی جدی در فعالیت های آن ها نیست، افزود: ما در عملیات پایش فقط می توانیم به این امر شهادت بدهیم که بعضی از دستگاه ها از بعضی حیث ها نسبت به موضوع خودشان جدی تر و فعال تر بوده و موفقیت های بیشتری به دست آورده اند و یقینا در سال های بعد که ما دقیقا همین همایش را خواهیم داشت دستگاه های دیگر یا همین دستگاه ها از حیثی دیگر مورد سنجش و پایش قرار خواهند گرفت.

نباید برای منابع مورد نیاز در توسعه فرهنگ و معارف قرآن هیچ حد و مرزی را شناخت

در ادامه همایش حجت الاسلام و المسلمین محمدحسن ابوترابی فرد، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی به سخنرانی پرداخت و ضمن بیان این که گام برداشته شده برای پایش فعالیت های قرآنی از یک منظر مهمترین گام برای دستیابی به اهداف تعریف شده است، عنوان کرد: بنده با اعتقاد راسخی که بر ضرورت پایش دقیق هزینه ها و کاهش هزینه های اداره کشور به حداقل ممکن دارم و کلیدواژه برون رفت از تنگناهای فعلی اقتصادی و فرهنگی و مفاسد مدیریتی و اقتصادی را در ارتقا بهره وری به حداکثر ممکن و کاهش هزینه های اداره کشور به حداقل ممکن می دانم، اما در مورد فعالیت های فرهنگی بر این باور هستم که با توجه به نقش فرهنگ در ارتقای مدیریت و سلامت جامعه و با توجه به نقش آموزه های قرآن در ارتقای فرهنگ، در ارتقای کارایی و توانایی انسان ها و سلامت فکری، اخلاقی و رفتاری و مدیریتی جامعه، با وجود همه مشکلاتی که کشور دارد، نباید برای منابع مورد نیاز در توسعه فرهنگ و توسعه معارف قرآن هیچ حد و مرزی را شناخت.

وی البته این سخن خود را با یک قید همراه کرد و افزود: اما هزینه ها و منابع را باید به دستگاه ها و نهادهایی تخصیص داد که از توانایی و کارایی و بهره وری بالا برای هزینه کرد درست آن منابع برای تحقق مأموریت ها در راستای اهداف برخوردارند.  

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: هر که پرچم فعالیت فرهنگی به دست گرفت نباید بودجه در اختیار آن گذاشت و هر که تابلو قرآن را بلند کرد شایسته دریافت منابع نیست اما این فضای امروز کشور ماست و لذا منابعی تخصیص داده می شود دستاوردی در اندازه آن منابع به دست نمی آوریم.

حجت الاسلام ابوترابی فرد پایش دستگاه های قرآنی را گامی در جهت هدف تخصیص درست منابع در این حوزه دانست و گفت: اگر این کار به شایستگی انجام شود و ما با یک پایش علمی و مستمر و قابل دفاع، میزان کارایی و توانایی و سطح بهره وری دستگاه ها و نهادها را برای استفاده بهینه از منابع در راستای تحقق مأموریت ها و اهداف در دست داشته باشیم می توانیم به سمت هدف بلند نظام بودجه ریزی عملیاتی در این حوزه، با قید تخصیص منابع بدون حد و مرز برای کسانی که توانایی و کارایی و سطح بالای بهره وری خود را برای استفاده بایسته از منابع در راستای اهداف ارائه داده اند، حرکت کنیم.

وی افزود: ما با همه محدودیت هایی که امروز در منابع داریم می توانیم در عرصه فرهنگ این قدم را برداریم، مشروط بر این که گام های نخست را برداشته باشیم و با یک روش قابل دفاع و مبتنی بر دانش و با بالاترین میزان از کارایی به این هدف نزدیک شده باشیم.

حجت الاسلام ابوترابی فرد در پایان اظهار امیدواری کرد که مدیران کشور نیز عزم و اراده خود را بر این امر بگذارند که به منظور توسعه فرهنگ قرآن کریم و رشد فرهنگ در جامعه اسلامی از تخصیص منابع مورد نیاز واقعی برای تحقق اهداف دریغ نورزند تا از این طریق به سوی آینده روشنتری حرکت کنیم.

در ادامه محمد انجم شعاع، رئیس هیئت پایش عملکرد قرآنی دستگاه ها و نهادها در سال 1393 به قرائت گزارش و بیانیه پایانی این پایش پرداخت و سپس مراسم معرفی دستگاه ها و استان های قرآنی برتر و اهدای تندیس و لوح تکریم به هشت دستگاه و پنج استان برتر انجام شد.

دستگاه ها و استان های برتر

بر اساس این گزارش، دستگاه های تکریم شده به ترتیب عبارتند از:

سازمان اوقاف و امور خیریه در زمینه استفاده بهینه از ظرفیت بقاء متبرکه در راستای طرح ملی حفظ قرآن کریم

سازمان تبلیغات اسلامی در زمینه نظام سازی آموزش های عمومی و تخصصی قرآن کریم

بنیاد شهید و امور ایثارگران در زمینه توسعه فعالیت های قرآنی در بین ایثارگران

مرکز طبع و نشر قرآن کریم در زمینه استانداردسازی و تدوین سیاست های چاپ و نشر قرآن کریم

نیروی انتظامی در زمینه انجام اقدامات مؤثر در بین کارکنان ناجا در راستای طرح ملی حفظ قرآن کریم

جهاد دانشگاهی در زمینه استفاده بهینه از فضای مجازی در عرصه اطلاع رسانی

رادیو قرآن در زمینه فرهنگ سازی قرآنی و توسعه آموزش های قرآنی در عرصه رسانه

جامعة المصطفی(ص) العالمیه در زمینه توسعه فعالیت های قرآنی در عرصه بین المللی

همچنین شوراهای هماهنگی و گسترش فعالیت های قرآنی استان های بوشهر، اردبیل، آذربایجان شرقی، مرکزی و خراسان رضوی در بخش استان های قرآنی برتر معرفی و مورد تکریم قرار گرفتند.

در پایان این بخش حجت الاسلام و المسلمین علی محمدی سیرت، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به نمایندگی از دستگاه های برتر و دکتر مجید خدابخش، استاندار اردبیل به نمایندگی از استان های برتر به طرح و بیان برخی از نقطه نظرات خود در رابطه با فعالیت های قرآنی در سطح کشور پرداختند.

ضرورت نظارت شورای توسعه فرهنگ قرآنی برای رفع موازی کاری در عرصه قرآنی

حجت الاسلام محمدی سیرت با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در خصوص ترویج حفظ، تلاوت، انس و تدبر در قرآن کریم، گفت: در حال حاضر برنامه هایی صورت می گیرد، اما این کافی نیست، چرا که بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری، موارد یاد شده باید به اولویت اول مسئولان تبدیل شود.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه اولویت ها نیز توسط معظم له تبیین شده است، اظهار کرد: این اولویت ها شامل اختصاص بیشترین زمان، هزینه و مدیریت در زمینه اجرای فعالیت های قرآنی است، البته این موضوع که این قبیل فعالیت ها به اولویت اصلی و یکی از برنامه های مهم تبدیل شود، هنوز در دستگاه های مربوطه نهادینه نشده است.

حجت الاسلام محمدی سیرت با اشاره به وجود موازی کاری در عرصه قرآنی کشور، نظارت شورای توسعه فرهنگ قرآنی از منظر یک دستگاه بالادستی را برای رفع این موازی کاری لازم دانست و گفت: با توجه به اینکه در عرصه اجرای فعالیت های قرآنی نمی ‌توان همه دستگاه ها را پرچمدار کرد، اگر تقسیم کار صورت بگیرد و برای هر دستگاه محوری معین برای فعالیت در نظر گرفته شود، آن دستگاه می تواند در محور مورد نظر پرچمدار شده و سایر دستگاه‌ها نیز در همان مسیر حمایت و پشتیبانی شوند.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در بخش دیگری از صحبت های خود در مراسم تجلیل از دستگاه ها و استان های قرآنی برتر کشور با بیان اینکه دو دیدگاه در مورد فعالیت های قرآنی وجود دارد، که یکی آن را فعالیتی تخصصی مربوط به جامعه قرآنی و دیگری همان فعالیت تخصصی را نیز مقدمه انس عموم مردم با قرآن می داند، عنوان کرد: باید تلاش کنیم تا فعالیت های تخصصی قرآن کریم از انحصار خارج شده و عموم مردم نیز وارد حوزه فعالیت های قرآنی شوند، که البته تحقق این امر نیاز به تبلیغ بسیار زیاد دارد.

پایان بخش همایش معرفی دستگاه ها و استان های برتر قرآنی اعطای دو جایزه دیگر با عنوان «هدیه فعالیت ویژه» بود که این دو جایزه نیز به خانم دکتر لاله افتخاری، رئیس فراکسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی به پاس تلاش های ایشان در جهت رشد و توسعه فعالیت های قرآنی در کشور و سپاه محمد رسول الله(ص) برای اجرای فعالیت نکوداشت و تجلیل از شهدای قرآنی تعلق گرفت.