به گزارش «خبرگزاری دانشجو» به نقل از وزارت بهداشت، دکتر امید قبادی با بیان این که در ایران حدود 25 هزار بیمار نیازمند به عضو و ارگان های حیاتی شامل کبد، کلیه، قلب، ریه، لوزالمعده و روده وجود دارد که روزانه بین 7 تا 10 نفر از آنان بخاطر نرسیدن این ارگانها فوت می کنند، اضافه کرد: سالانه 5 تا 8 هزار نفر مرگ مغزی در کشور داریم که از این تعداد 2 هزار و 500 تا 4 هزار نفر یعنی حدود 50 درصد از آنها صلاحیت اهدا عضو دارند یعنی ارگان های آنها برای اهدا مناسب است اما در سال های 92 و 93 شاهد بودیم که حداکثر 800 مورد از آنها به اهدا رسیدند و عمده ترین دلیل آن نیزعدم رضایت خانواده بوده است.
وی گفت: به جز کلیه که هم می توان آن را از فرد زنده گرفت و هم دیالیز کرد، تنها منبع تأمین دیگر ارگانهای حیاتی در حال حاضر، افراد مرگ مغزی هستند.
دکتر قبادی افزود: طبق آمارها در سال 84 در ایران، رضایت به اهدای عضو تنها 5 درصد بود و این تعجب آور بود چراکه ایرانی ها را در دنیا به عنوان انسان های ایثارگر و نوع دوستی می شناسند.
دکتر قبادی در توضیح گفت: طی جلسات متعدد و آسیب شناسی در این زمینه، به این نتیجه رسیدیم که مشکل ما در زمینه اهدای عضو، عدم فرهنگسازی مناسب در این زمینه بوده است.
دکتر قبادی همچنین گفت: وقتی در سال 84 به این نتیجه رسیدیم که بزرگترین مشکل ما، فرهنگ سازی است دستگاه ها و ارگان های فرهنگ ساز مانند صدا و سیما، جراید، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هنرمندان و ورزشکاران کمک زیادی به ما داشتند به نحوی که تا قبل از 9 ماهه اول سال 93 آمار اهدا عضو 36 درصد بود که خوشبختانه توانستیم در حال حاضر آن را به 70 درصد برسانیم همچنین پیش بینی ما این است که در سال آینده افزایشی در زمینه اهدا عضو داشته باشیم که در این زمینه رسانه ها نقش موثری دارند.
وی اشاره کرد: در دنیا اهدای عضو را به یک چهارپایه تشبیه می کنند یکی از این پایه ها و در عین حال قطور ترین پایه آن، خانواده اهدا کننده عضو است پایه دوم، پزشکانی هستند که کار پیوند را انجام می دهند و پایه سوم، ارگانهای فرهنگ ساز و موثری هستند که بستر جامعه را برای پذیرش اهدا عضو آماده می کنند و پایه چهارم نیز دولت است.
در طرح مدل ایرانی شبکه فراهم آوری و پیوند اعضا سالانه 3 قطب افتتاح می شود
طراح و مجری طرح کشوری مدل ایرانی فراهم آوری و پیوند اعضا خاطر نشان کرد: در حال حاضر در کشور 16 مرکز فراهم آوری (برداشت ارگان) داریم اما برای اولین بار در کشور طرح شبکه فراهم آوری و پیوند اعضا تدوین شد.
وی در توضیح این طرح گفت: به عنوان مثال فرض کنیم فردی در خوزستان نیاز به پیوند قلب داشته باشد اما به دلیل عدم ارائه این خدمت در استان خوزستان و اینکه جامع ترین مراکز پیوند قلب در حال حاضر در تهران است، باید راهی تهران شود و در بسیاری از این موارد، این افراد به دلیل وضعیت نامناسب مالی و جسمی در همان شهر خود فوت می کنند.
وی گفت: در حال حاضر اکثر مراکز پیوند در تهران متمرکز شده و به صورت عادلانه در سراسر کشور تقسیم نشده اند در حالی که فردی که در خوزستان نیاز به پیوند دارد در مقایسه با فردی که در تهران است باید به همان میزان از این امکانات برخوردار باشد.
دکتر قبادی تشریح کرد: طرح مدل ایرانی شبکه فراهم آوری و پیوند اعضا (ایرنوپت) اولین شبکه ای است که محور آن بر این اساس که در کشور حداقل 9 مرکز جامع پیوند داشته باشیم و معیارهایی مانند آمار مرگ مغزی، بیماران نیازمند، مسافت و تراکم جمعیت مشخص می کنند که در کجای کشور باید قطب پیوند داشته باشیم. قطب پیوند یعنی در این قطب ها فراهم آوری و پیوند کلیه و دیگر ارگان های حیاتی حتی پیگیری بعد از پیوند بیماران نیز صورت گیرد.
وی همچنین با تأکید بر این که قطب های 9 گانه در ایران مشخص شده اند، گفت: اجرای کامل این طرح 38 ماه طول می کشد که یکسال از این طرح گذشته و با تأکید وزیر بهداشت دقیقا مطابق زمان بندی پیش رفته و حتی یک روز هم عقب نبوده ایم ضمن اینکه 2 سال و 6 ماه دیگر از اجرای کامل این طرح باقی مانده است.
دکتر قبادی یادآور شد: در قالب این طرح سالانه 3 قطب را راه اندازی می کنیم و به لطف خدا و به همت همکاران، سه قطب فارس، اصفهان و خراسان رضوی را تا پایان سال 94 تکمیل می کنیم.
وی با بیان اینکه همه مراکز استانها موظف به پیوند کلیه هستند و برای پیوند کلیه 73 مرکز در کشور را در نظر گرفته ایم افزود: به عنوان مثال در قطب جنوب شرق کشور که کرمان، یزد و سیستان و بلوچستان قرار دارند قرار بر این است که کرمان پیوند ریه و کبد و آن دو استان، دیگر پیوندها را انجام دهند اما تمام تلاش خود را به کار خواهیم گرفت که این مراکز جامع را در تمام مراکز استان ها داشته باشیم.
در مرگ مغزی ضربان قلب به صورت مصنوعی تاحد اکثر 14 روز به کار خود ادامه می دهد
دکتر قبادی در تشریح مرگ مغزی گفت: در پزشکی دو نمونه مرگ داریم یکی مرگ قلبی که بیش از 90 درصد از مرگ هاست و همان چیزی است که مردم می بینند به صورتی که قلب یک انسان می ایستد و دیگری، مرگ مغزی است که کمتر از 10 درصد از مرگ ها را به خود اختصاص داده است و به دلیل اینکه در بیمارستانها اتفاق می افتد بسیاری از مردم با آنها آشنا نیستند پس برای این نوع مرگ نیاز به فرهنگ سازی داریم.
وی ادامه داد: در فرد مرگ مغزی به واسطه دستگاه های مصنوعی، هم قفسه سینه تکان می خورد و هم قلب در حال ضربان است، به نظر می رسد که این فرد فوت نشده است در حالی که برداشت عموم مردم از مرگ، عدم حرکت قفسه سینه و همچنین عدم ضربان قلب است پس وقتی خانواده ای بالای سر عزیز خود می رود و ما به آنها می گوییم مرگ مغزی شده است، پذیرش این موضوع برای آنها بسیار سخت است بنابراین نیاز به فرهنگسازی بسیار گسترده در این زمینه داریم.
وی تصریح کرد: درمرگ قلبی هیچ ضربان قلبی وجود ندارد اما در مرگ مغزی به واسطه دستگاه های منصوعی که به آن فرد وارد می کنیم، اکسیژن رسانی به صورت مصنوعی به ارگانها انجام می شود و ضربان قلب به صورت مصنوعی تاحد اکثر 14 روز به کار خود ادامه می دهد اما دیگر ارگانها در همان 7 روز اول، قابل استفاده هستند این در صورتی است که اگر خانواده ها به اهدا عضو عزیزانشان رضایت دهند به جای خاکسپاری، می توانند شاهد زندگی مجدد چند انسان دیگر باشند.
دکتر قبادی ضمن بیان این مطلب که قانون اهدا عضو در مجلس شورای اسلامی در سال 79 به تصویب رسید و از سال 81 که آیین نامه آن توسط هیأت وزیران ابلاغ شد، افزود: اهدای عضو در ایران سابقه ای 13 ساله دارد در حالی که در کشور اسپانیا 52 سال از موضوع اهدای عضو در این کشور می گذرد.
وی با اشاره به این که اهدای عضو یک مقوله معنوی است، گفت: دولت های پیش هم در این خصوص کمک کرده اند اما بیشتر به رشته اهدا عضو به عنوان یک رشته آموزشی و آزمایشی در حوزه پزشکی نگاه می شداما در حال حاضر با توجه به تأکید وزیر محترم بهداشت، اهدا و پیوند عضو به یک رشته جدی و مهم تلقی شده است.
راه اندازی سامانه کشوری کارت اهدا عضو و وزیر بهداشت دریافت کننده این کارت
قائم مقام اداره پیوند وزارت بهداشت درباره مراحل دریافت کارت اهدا عضو گفت: اسفند ماه 93 اولین سامانه کشوری کارت اهدا عضو به نشانی ehda.center در رودسر گیلان با حضور وزیر بهداشت افتتاح شد و اولین فردی هم که در این مراسم اقدام به گرفتن این کارت کرد، دکتر هاشمی وزیر محترم بهداشت بود.
وی گفت: امتیاز این سامانه این است که بر خلاف گذشته که کارت ها دیر به دست مردم می رسید، هموطنان عزیز به محض ورورد به سامانه و اقدام به ثبت نام، کارت اهدا آماده شده را ملاحظه کرده و همان لحظه می توانند پرینت آن را بگیرند.