به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، روزگاری محتوای سریال‌های خارجی در موضوعات خاصی قابل دستهبندی بود آنچنان که مخاطب با مشاهده نام هر فیلم و سریال خارجی در جریان قرار می‌گرفت که قرار است چه محصولی را با چه محتوا و چه مضمونی تماشا کند. حتی محصولاتی که به نوعی از درجه بالای ابتذال برخوردار بودند هم به شکلی مشخص بودند اما به‌تدریج فیلم‌ها و سریال‌های غربی وارد موضوعاتی با شکل‌ها و قالب‌های گوناگون شدند. این تغییرات گسترده در نهایت سبب شد در کشورهای غربی هم نظام رده‌بندی سنی تماشا جدی گرفته شود. بهطوری که از سال 2000 به بعد فیلم‌ها بویژه سریال‌های آمریکایی بیش از گذشته دستهبندی شدند، چرا که به‌تدریج این سریال‌ها به سمت محتوای خاصی سوق پیدا کردند که با خطوط قرمز انسانی و اخلاقی فاصله بسیاری داشت. اگر تا قبل از عصر جدید در فیلم‌ها و سریال‌های خارجی، 2 عنصر ابتذال و خشونت عناصر جدا از یکدیگر بودند در نسل جدید این دو خط موازی به هم نزدیک شده‌اند. تا جایی که از سال‌های 2005 به بعد سریال‌های آمریکایی که در سراسر دنیا از طرق گوناگون پخش و دیده شدند چندین عنصر مخرب را با یکدیگر ترکیب کردند. در این بین باید توجه داشت که همیشه عناصری مانند خشونت و کشتار، تصاویر مستهجن و ارتباطات نامشروع، تجاوز و بیماری‌های روانی خاص از موضوعات نامطلوب محصولات تصویری در سراسر جهان به‌شمار می‌روند. عناصری که در نسل جدید سریال‌های غربی بویژه آمریکایی با محتوای اصلی محصول عجین شده تا جایی که به یکی از فاکتورهای اصلی این محصولات مبدل شده‌اند.
سریال‌های خشن مبتذل، سرگرمی درجه یک جوانان
در این بین با نگاهی به محصولات تصویری که در یکی، دو سال گذشته جوانان ایرانی تماشا کرده‌اند متوجه می‌شویم بخش اعظمی از این محصولات را همین سریال‌ها تشکیل می‌دهند. دانلود یا خرید این سریال‌ها آن هم به‌صورت یکجا نشان می‌دهد که آنها توسط جوانان ایرانی دیده می‌شوند. حتی در خوابگاه‌های دانشجویی هم لپ‌تاپ‌های دانشجویان مملو از این سریال‌هاست بهطوری که هر شب بساط تماشای اینگونه محصولات تصویری در بین دانشجویان خوابگاهی به راه است، محصولاتی که دانشجویان در بسیاری مواقع با یک تقسیم کار آن را از اینترنت دریافت می‌کنند. برای مثال 2 مورد از معروف‌ترین این سریال‌ها این روزها در فضای مجازی و تالارهای گفت‌وگوی آنلاین به‌راحتی در دسترس کاربران قرار دارد، سریال‌هایی که در تمام قسمت‌های آن عنصر ابتذال بسیار افسارگسیخته با خشونت و تجاوز آمیخته شده است به طوری که مخاطب پس از مشاهده تنها 3 قسمت از این سریال‌ها مطمئن می‌شود که باید به تماشای صحنه‌های تجاوز و خشونت جنسی عادت کند، چرا که سریال تا پایان، سرشار از چنین صحنه‌هایی خواهد بود. موج خشونت در اینگونه سریال‌ها آنچنان قوی است که برای تماشای بسیاری از آنها در خود کشور تولیدکننده نیز بالاترین درجه رده‌بندی سنی در نظر گرفته می‌شود؛ موضوعی که برای مخاطب ایرانی مهم نیست.
قبح‌شکنی سریالی در سراسر دنیا
«این سریال‌ها در همه جای دنیا تاثیرات مخربی دارد و این تاثیر بر جوانان ایرانی به دلیل فضای اخلاقی جامعه ایران، تاثیر چندین برابری به جای خواهد گذاشت.» آرش پارسا، روانشناس با بیان این مطلب به «وطن امروز» می‌گوید: تاثیر بسیاری از این سریال‌ها در خود کشورهای غربی تا به امروز بارها مشاهده شده است. ترکیب 2 عنصر خشونت و رابطه جنسی و حتی تجاوز می‌تواند قبح این کارها را برای نوجوان و جوان ناپخته ایرانی بشکند. وی با اشاره به 2 سریالی که این روزها در فضای مجازی در دسترس است، می‌افزاید: در همین 2 سریالی که علاوه بر هزاران سریال دیگر ساخته شده است، مخاطب بارها به تماشای یک دریدگی اخلاقی می‌نشیند، چرا که فیلم تلاش می‌کند با زیر پا گذاشتن هرگونه خطوط قرمز اخلاقی مخاطبش را جذب کند. در اینگونه محصولات تجاوز که از نظر همه فرهنگ‌ها در جهان امری مذموم است به شکل عجیبی با ماجرا آمیخته می‌شود به نحوی که مخاطب هر لحظه انتظار رخ دادن چنین اتفاقی را دارد.
الگوسازی جنسی برای جهان‌سومی‌ها
علاوه بر تمام این آثار، موضوع قابل توجه دیگر این است که به طور تخمینی قشری در جامعه ایرانی بیشتر به تماشای اینگونه محصولات می‌نشینند که در دوران جوانانی به سر می‌برند. یعنی یا مجرد هستند یا طول زندگی مشترک‌شان به بیش از یکی، دو سال نمی‌رسد. این نوع مخاطب‌شناسی بسیار مهم است چرا که می‌تواند گویای وسعت آسیب‌های روانی- اجتماعی این محصولات وارداتی به بدنه جامعه ایرانی باشد. این در حالی است که فریبرز قاسمی، استاد دانشگاه و پژوهشگر اجتماعی درباره نقش این موج خشونت همراه با ابتذال به «وطن‌امروز» می‌گوید: این محصولات به طور قطع توانایی تاثیرگذاری بر ذهن پسران در برخورد با جنس مخالف را دارد. این موضوع هم شامل افرادی می‌شود که ازدواج کرده‌اند و هم افرادی که مجرد هستند، چرا که به طور کلی این قبیل محتواهای سریال‌های غربی خشونت جنسی را در ذهن افراد نهادینه می‌کند. از سوی دیگر باید توجه داشت که بسیاری از این سریال‌ها برای جهان‌سومی‌ها ساخته می‌شود بویژه اینکه بخش قابل توجهی از کاربرانی که به چنین سریال‌هایی در سایت‌های معروف فیلم رای می‌دهند جهان‌سومی هستند. این موضوع نشان می‌دهد حتی در خود کشورهای غربی والدین و جامعه بشدت رده سنی مناسب تماشای این سریال‌ها را محدود می‌کند.
از تقابل با اخلاق جامعه تا نگاه ابزاری به جنس مخالف
علاوه بر این قاسمی می‌افزاید: جوانی که هیچ تجربه‌ای از برخورد با جنس مخالف ندارد وقتی چنین محصولات تصویری را مشاهده می‌کند آن را در ارتباط خود با همسر آینده‌اش، پیش‌فرض قرار می‌دهد. اگر نگوییم الگوی تمام و کمال می‌گیرد اما به شکل قابل توجهی موثر است. در واقع این سریال‌ها سبک زندگی‌ساز خواهند بود. یعنی هم به رفتار با جنس مخالف در جامعه شکل می‌دهند و هم در گسستگی فکری فرد و در تعارض قرار گرفتن با هنجارهای جامعه خود موثر هستند. بویژه اینکه تعارض‌ها در جوامع اخلاقی- مذهبی همچون ایران بشدت جدی است. در حقیقت سبک زندگی که این سریال‌ها ترویج می‌کنند، با منش، رفتار و سبک زندگی ایرانی – اسلامی در تضاد است.
کار از دست ناظران خارج شده
براین اساس به نظر نمی‌رسد بتوان جوانان را از تماشای این سریال‌ها از راهی جز ایجاد شفافیت درباره تبعات آن بازداشت بویژه اینکه با وجود دسترسی آسان به اینترنت این سریال‌ها به صورت فوق‌العاده سریع در اختیار مخاطبانش در ایران قرار خواهد گرفت. جالب اینجاست که حتی موسیقی متن برخی از این سریال‌ها به برند تبدیل شده، آن‌طور که برخی مخاطبان از این موسیقی‌ها برای زنگ تلفن همراه خود استفاده می‌کنند. از سوی دیگر در گذر زمان سن مخاطبان این محصولات با توجه به تبلیغات پایین‌تر می‌آید و در سوی مقابل نظارت والدین هم روز به روز بر تماشای این محصولات کاهش می‌یابد. هر چند حتی دیده شده برخی والدین هم برای تماشای این سریال‌ها مشتاق هستند.
منبع: وطن امروز
ارسال نظرات