گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ محبوبه معراجی پور یکی از نویسندگان جوان کشورمان است، وی فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی از دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین بوده و تاکنون بیش از 12 اثر از وی به چاپ رسیده که از جمله آن ها می توان به « لطفاً ساکت»، « مسیح من سلام» و « چایخانه» اشاره کرد. تمامی آثار معراجی پور در حوزه دفاع مقدس هستند. آخرین کتاب وی «عباس دست طلا» نام دارد که به تازگی مورد تحسین مقام معظم رهبری قرار گرفته است؛ ما هم به این بهانه به سراغ وی رفتیم و با این نویسنده گفت و گویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.
«خبرگزاری دانشجو»- نویسندگی را از کجا آغاز کردید؟
معراجی پور: من از دوران کودکی علاقه بسیار زیادی به نوشتن داشتم و از آنجایی که این علاقه ادامه پیدا کرد در دوره تحصیلی دبیرستان در انجمن خوش نویسان ثبت نام کردم و به خوش نویسی با قلم روی آوردم. عاشقانه می نوشتم و به دلیل این علاقه ام روزی 8 ساعت مدام تمرین می کردم.
خوش نویسی با قلم جدای از علاقه در آن روزها برایم تبدیل به یک حرفه شده بود. در دوران دانشجویی برای اولین بار در سال 80 به جنوب رفتم و وقتی راویان درباره اقدامات شهدا و فعالیت های مردم در دوران جنگ توضیح می دادند تحت تاثیر حرف های آنان قرار گرفتم و فضا به خصوص در روزهای پایانی سفر تاثیر بسزایی بر روی من گذاشت. برایم بسیار عجیب بود که وقتی از جنوب برگشتم دیگر نتواستم خوش نویسی کنم.
تا اینکه متوجه شدم کلاس های انجمن قلم ایران پذیرای علاقه مندان خواهد بود در این کلاس ها ثبت نام کردم و پس از گزینش هایی که صورت گرفت به لطف خدا پذیرفته شدم و اولین دوره داستان نویسی را طی6 ماه با احمد شاکری گذراندم. بعد از آن به کارگاه های داستان نویسی وصل شدم و بعد از آن هم دوره های مختلف داستان نویسی را طی کردم.
البته قبل از اینکه در دوره های داستان نویسی شرکت کنم کتاب هایی را کتاب می دانستم که علمی و حجیم باشد و یا جزو آثار تاریخی باشند. داستان، رمان و یا زندگینامه های داستانی برایم یک کتاب کامل نبود. اما هنگامی که اثر «کندوها» نوشته جلال آل احمد را خواندم بسیار علاقه مند شدم و این مسئله باعث گردید به این سبک نوشتن روی بیاورم.
اولین داستانم «مسیح من سلام» نام دارد که البته خوشبختانه این اثر رتبه اول کشوری و جوایز زیادی در آن دوران کسب کرد و مورد توجه زیادی قرار گرفت. همه این ها به من انگیزه می داد و باعث شده بود من بیشتر به سمت نویسندگی تمایل پیدا کنم.
«خبرگزاری دانشجو»- با چه هدفی وارد عرصه نویسندگی شدید؟
معراجی پور: از روز اول با خودم عهد بستم و به این عهد پایبند شدم. اعتقاد من به شهدا این بود که آنها دنیایی هستند، روی زمین بزرگ شدند، روی زمین زندگی کردند و به جبهه رفتند و در نهایت روی زمین خون دادند. بیشتر به دنبال این بودم که بدانم شهدا چه کارهایی انجام دادند و چطور حاضر شدند مقابل گلوله های دشمن بایستند.
به خاطر دارم هنگام نوشتن یکی از آثارم تحت عنوان « چایخانه» با خانمی آشنا شدم که می گفت در دوران جنگ گروهی از بانوان از شهرها و استان های مختلف در چایخانه شهر اهواز گرد هم می آمدند و از صبح تا شب «خون شویی» می کردند.
خانم ها به چند گروه تقسیم شده بودند عده ای برای زرمندگان لباس تهیه می کردند، عده ای لباس ها را می شستند، عده ای دیگر لباس ها را پهن می کردند و عده ای دیگر که البته نسبت به سایر خانم ها دل و جرات بیشتری داشتند فقط لباس های خون آلود رزمندگان را می شستند. این کارها آنقدر برایم جذاب بود که نمی توانستم بی تفاوت از کنار آن ها بگذرم.
گاهی اوقات احساس می کردم من به عنوان یک نویسنده وظیفه دارم با بیان این مطالب نسل امروز را آگاه کنم. این ها شعار نیست بلکه یک عمل انسانی است برای اینکه ما امروز راحت زندگی کنیم و جامعه ای مستقل داشته باشیم تا دیگران برای ما دیکته نکنند و تصمیم نگیرند.
«خبرگزاری دانشجو»- تاکنون چه تعداد کتاب نوشته اید و از میان این آثار چند کتاب در حوزه دفاع مقدس است؟
معراجی پور: حدود 12 کتاب دارم که همگی به نوعی به حوزه دفاع مقدس اشاره دارند. از میان آن ها آخرین اثر هم کتاب عباس دست طلا است که به سبک زندگینامه داستانی نوشته ام.
«خبرگزاری دانشجو»- چرا آقای عباسعلی باقری را برای این کتاب انتخاب کردید؟
معراجی پور: آقای باقری و چند نفر دیگر را نشر فاتحان به من معرفی کرد. این افراد جزو اصناف و یا به تعبیر دیگر همان گروه پشتیبانی جنگ بودند من چند خطی درباره آقای باقری خواندم و البته به من گفته بودند چند نفری قرار بود درباره ایشان بنویسند اما هربار کار ناتمام مانده است و از انجایی که من همیشه به پیشواز کارهای سخت می روم نگارش این اثر را قبول کردم. یک مصاحبه از آقای باقری به من دادند و گوش کردم اما منبع خوبی برای من نبود. بنابراین تصمیم گرفتم خودم برای مصاحبه به منزل ایشان بروم و به مدت 6 ماه این روند را ادامه دادم. البته نگارش این اثر سختی هایی هم داشت جاهایی ایشان به دلیل گذشت زمان خاطرات را فراموش کرده بودند و من از آلبوم های عکس ایشان کمک می گرفتم. همچنین با دوستان آقای باقری آشنا شدم و با گفت و گوهایی که با آنها داشتم کمی از شخصیت ایشان برایم روشن شد.
البته قرار بود من طی سه ماه این کار را به ناشر تحویل بدهم اما به دلیل سختی هایی که این اثر داشت مدت زمان نگارش کتاب یک سال طول کشید.
آقای عباسعلی باقری جزئی از کل جامعه ایران هستند ما مانند ایشان زیاد داریم که باید شناخته شوند و درباره آن ها کتاب نوشته شود.
کتاب عباس دست طلا فقط متعلق به 8 سال دفاع مقدس نیست و به واسطه این کتاب خیلی از مسائل را می توان در زندگی امروز وارد کرد. من در نگارش این کتاب مدیریت جهادی را مدنظر داشتم به طوری که مردم نقش پر رنگی در این اثر دارند.
«خبرگزاری دانشجو»- خانم معراجی پور به نظر شما نویسندگی در حوزه دفاع مقدس نیازمند پشت کار خاصی است؟
معراجی پور: بله قطعا. البته نویسندگی در همه حوزه ها نیازمند پشت کار خاصی است. من کتاب عباس دست طلا را 5 بار باز نویسی کردم. 6ماه از زمانم را روی مصاحبه گذاشتم و از آن زمان به بعد هم 12 ساعت از وقتم را در روز به نوشتن می پرداختم و باید بگویم به نوعی با این کار زندگی کردم.
به هرحال نویسندگی همت و علاقه بالایی را می طلبد. من سعی کردم در این اثر بهترین را نشان دهم و امیدوارم که اینگونه شده باشد.
« خبرگزاری دانشجو»- چه توصیه ای به نویسندگان دفاع مقدس دارید؟
معراجی پور: نویسندگان دفاع مقدس باید واقعیت ها را بنویسند. همان چیزی را که در آن دوران اتفاق افتاده بدون اغراق و کاستی بیان کنند.
نویسندگان باید اطلاعات دینی و علمی خود را بالا ببرند و باید بتوانند فرهنگ سازی کنند.
نویسنده دفاع مقدس باید قهرمان هایی را به جامعه معرفی کند که اهل کار و تلاش بودند. البته نوشتن در حوزه دفاع مقدس از سایر حوزه ها بسیار سخت تر است کتاب عباس دست طلا می توانست هزار صفحه و یا حتی بیشتر باشد اما این اثر 5 بار مورد بازبینی قرار گرفت و من میان همه مصاحبه هایی که از آقای باقری گرفته بودم گفت و گویی هایی را انتخاب می کردم که به شخصیت و فضای جامعه نزدیک تر و همراه با سادگی و صمیمیت باشد. بنابراین تاثیری که این کتاب در حال حاضر می تواند روی مخاطب داشته باشد شاید قبل از بازبینی اتفاق نمی افتاد.
در عین راحتی نوشتن این اثر برای من فوق العاده سخت بود. در مصاحبه هایی که با آقای باقری داشتم متوجه شدم ایشان در آن دوران شخصیتی ترسو داشتند و با وجود اینکه از وضعیت مالی بسیار خوبی برخوردار بودند نیازی نداشتند که به جنگ بروند اما وقتی به جبهه می روند آدم هایی را می بینند که برای ناموس و ملت شان مقابل دشمن می ایستند و مبارزه می کنند ایشان در میدان جنگ و جبهه بزرگ می شوند بنابراین من هم به عنوان یک نویسنده وطیفه خودم دانستم تا این بزرگی ها را در اثرم به نمایش بگذارم.
«خبرگزاری دانشجو»- وقتی مقام معظم رهبری بر روی این کتاب تقریظ نوشتند شما چه احساسی داشتید؟
معراجی پور: اول باورم نمی شد اما بعد بسیار خوشحال شدم و دو رکعت نماز شکر خواندم و به این نتیجه رسیدم که در حال حاضر روی پله ی اول نویسندگی قرار دارم و قطعا باید تلاشم را بیشتر کنم.
«خبرگزاری دانشجو»- به نظر شما نوشتن اینگونه آثار چه مقدار در معرفی دوران دفاع مقدس به جوانان تاثیر گذار است؟
معراجی پور: بسیار زیاد، آقای عباسعلی باقری یک نمونه کوچک برای جامعه ایران هستند و جامعه ما پر از عباسعلی باقری ها است. طبیعا چون این کتاب درباره ایشان نوشته شده این شخصیت مطرح شده اند اما اگر نویسندگان دفاع مقدس ما درباره اقدامات شخصیت های این چنینی بنویسند خواهیم دید چه جامعه شجاع و ایثارگر و ملت غیوری داریم.
بنابراین همین که جوانان به وسیله آثار این چنینی ببینند کار وتلاش چیست و شخصیت هایی همچون آقای باقری چه کارهایی کردند که به چنین جایگاهی رسیدند قطعا تاثیرگذار خواهد بود.
زمانی که به نگارش این اثر مشغول بودم به هیچ عنوان به فکر مقام و جایزه نبودم و هرگز فکر نمی کردم رهبرم که علاقه بسیاری به ایشان دارم بر روی این کار تقریظ بنویسند.
من به عشق مردم جامعه امروزم این اثر را نوشتم تا مردم ببینند جامعه دیروز چه کارهایی برای ما انجام دادند و ما امروز باید همان کارها را برای آیندگان انجام دهیم. قطعا این مسئله بر روی جوانان تاثیرگذار خواهد بود.
اینکه کسانی همچون عباسعلی باقری در آن دوران ساعت ها در گرمای 60 درجه اهواز ابزار آلات آهنی برای تعمیر ماشین های زرمندگان در دست می گرفتند و دستشان در آن شرایط سخت هوا تاول می زد و زخم می شد اما بازهم عاشقانه به کارشان ادامه می دادند شعار نیست. بلکه اقداماتی است که در جهت سربلندی کشور انجام می شد. ما امروز هم به این سربلندی ها نیاز داریم.
«خبرگزاری دانشجو»- آیا تا به حال با مقام معظم رهبری دیدار داشته اید؟
معراجی پور: خیر، البته اصناف به دیدار مقام معظم رهبری رفتند اما متاسفانه به من اطلاع ندادند و نتوانستم در آن دیدار حضور داشته باشم.
«خبرگزاری دانشجو»- طبیعا وقتی یک خانم اثری را درباره دفاع مقدس تولید می کند نگاهش با یک مرد متفاوت است. به هنگام نگارش یک اثر در این حوزه شما به مسائلی نگاه می کنید؟
معراجی پور: آقایان کلی نگر هستند اما خانم ها جزئی نگاه می کنند و این مسئله باعث شده یک خانم به هنگام نگارش یک اثر به ریزترین و کوچک ترین مسائل توجه داشته باشد.
من به هنگام نوشتن به نوع پوشش و رفتار شخصیت موردنظرم توجه می کنم و فضا سازی برایم مهم است. البته جدای از این مسائل قطعا نگاه عاطفی در اثری که یک خانم تولید می کند موج می زند. سرتاسر کتاب « عباس دست طلا» عاطفه و احساس است.
«خبرگزاری دانشجو»- اخیرا در حوزه نشر شاهد گرفتاری ها و مسائلی هستیم. خانم معراجی پور آیا این مسائل انگیزه شما را برای نوشتن از بین نبرده است؟
معراجی پور: به هیچ عنوان. یکی از آثارم با عنوان « چایخانه» در برهه ای از زمان به چاپ رسید که خیلی ها با این موضوعات و آثار به سردی برخورد می کردند. اما نگاه من هرگز به این مسائل نبود و حتی زمانی هم که « عباس دست طلا» را نوشتم این مشکلات وجود داشت. اما من از اول با خودم عهد بستم و از شهدا خواستم تا کمکم کنند به قلم من صفا و صمیمیت بدهند و من باید به این عهدی که بستم پایبند باشم بنابراین قطعا آثار بعدی من هم در حوزه دفاع مقدس خواهند بود. من نمی توانم دفاع مقدس را که مقطع مهمی از کشورم بوده نادیده بگیرم و بی تفاوت از کنار آن بگذرم. خوشبختانه در هر موضوعی که قلم می زنم لطف خداوند باعث می شود آثارم مورد توجه قرار بگیرند و اگر قلم من امروز مورد توجه است به خاطر همان خون های پاک و مقدس شهدا است.
«خبرگزاری دانشجو»- اینکه می گویند کتاب « عباس دست طلا» یک اثر اقتصادی است دلیلش چیست؟
معراجی پور: این کتاب اقتصاد مقاومتی است در طول 8 سال دفاع مقدس دنیا ما را تحریم کرد مردم سلحشور و مقاوم ایران در برابر فشارهای شرق و غرب مقاومت کردند جوانان ایران زمین به فرمان امام خمینی (ره) و به صورت خودجوش جبهه ها را پر کردند و از کمبودها نهراسیدند. هرکجا احساس کردند انقلاب و جنگ نیاز به حمایت دارد از جان و مال شان گذشتند. آقای عباسعلی باقری نمونه کوچکی از این جامعه بزرگ و ایثارگر هستند. سبک زندگی مردم متناسب با مقتضیات انقلاب ساده بود و اعتماد به نفس ملی بالا بود.
مردم روحیه جهادی داشتند و به فکر همدیگر بودند معنویت دینی نقشی اساسی در زندگی مردم داشت. این کتاب شور و حماسه زندگی مقاوم و جهادی است و فقط مربوط به مقطع 8 سال دفاع مقدس نیست.
بلکه بهتر است مردم امروز هم این شور انقلابی را داشته باشند. در اقتصاد مقاومتی آن روزها معنویت و پرهیز از لقمه حرام حرف اول را می زد. اقتصاد مقاومتی اقتصاد مردمی است زمان جنگ جوان ها به طور خودجوش وارد عرصه شدند. 8 سال کمبودها مسائل و مشکلات را به جان خریدند و ما شاهد بودیم که چه تحولات مثبتی صورت گرفت. دراین کتاب به نقش مردم اهمیت داده شده مردمی که بسیار اهل کار و تلاش بودند و معنویت بالایی داشتند.
مثلا همین که آقای باقری می گفت مردم من دارم می روم جبهه کمک کنید سیل کمک ها جاری می شد.
فضا برای ورود جوانان معتقد و مومن باز بود این حضور پررنگ اتفاقی بود که آن روزگاران افتاد و امروز هم خوب است در فضای کار و اقتصاد بیافتد.
« خبرگزاری دانشجو»- برای حضور مردم در اقتصاد مقاومتی چه پیشنهاداتی دارید؟
معراجی پور: بهتر است به صورت ریشه ای و بنیادی به این مسئله نگاه شود خوب است نظام آموزشی و تربیتی ما از پایه طوری برنامه ریزی شود که در مقاطع مختلف تحصیلی کودکان و نوجوانان و جوانان را جهادگر بار بیاورد و آن ها را نسبت به خطر دشمن به ویژه در حوزه جنگ نرم آگاه کند. چراکه اقتصاد مقاومتی همان اقتصاد مردمی است. حضور گسترده مردم را می طلبد که نیاز به برنامه ریزی مدیران فرهنگی و اقتصادی جامعه دارد.
«خبرگزاری دانشجو»- اگر در پایان امری دارید بفرمائید؟
معراجی پور: شعار امسال فقط به معنای شعار نیست. اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی بار معنی بالایی دارد. اگر سعی کنیم در سیاست همدل باشیم فرهنگ مان فرهنگ دینی باشد و در اقتصاد همه با هم مشارکت داشته باشیم قطعا یک جامعه متعالی خواهیم داشت و نظام ارزشی اسلام به یک منبع قوی و قابل اتکاء برای خودمان و سایر ملل تبدیل خواهد شد. منتهی برای رسیدن به این جایگاه نیازمند اخلاق اسلامی و انسانی و سبک زندگی اسلامی هستیم در این صورت می توانیم با عزم ملی و مدیریت جهادی در جامعه فرهنگ سازی کنیم.
به نکته ي جالبي اشاره کردند خانم معراجي پور اينکه مردان کلي نگر هستند و زنان جزئي نگر،کتاب زيباي دا و نورالدين پسر ايران هم نوسينده اش زن هست،که اينقدر با احساس و عاطفه نوشته شده است.