دانشجوی شب امتحانی؛ متدی جدید در نظام آموزشی

گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»، دانشجوی شب امتحانی یک اصطلاح نیست، یک متد آموزشی است که به خوبی جایش را در سیستم آموزشی کشورمان باز کرده است.

 

 

مهارت شب امتحانی بودن رفته رفته در دانش آموز تقویت می‌شود و زمانی که دانش آموز به دانشجو تبدیل شد، دیگر به خوبی فرا گرفته که بهترین زمان برای درس خواندن چه وقتی است.

 

 

ویژگی این متد آموزشی این است که دانشجو یا دانش آموز، فردای روز امتحان، تمام اندوخته یک شبه اش به کلی از ذهنش می‌رود، به طوری که بعد از فارغ التحصیلی حتی نام درس را هم به خاطر نمی‌آورد!! این گفته را اکثر دانشجویان شب امتحانی تایید می‌کنند و بر این باورند که بعد از امتحان هیچ چیزی از مطالب جزوه و کتاب در خاطرشان نیست!

 

 

از طرفی، یکی از مهم‌ترین عواقب شب امتحانی شدن دانشجویان، افت تحصیلی و در نتیجه پایین آمدن کیفیت آموزشی دانشگاه‌هاست.

 

 

 

یکی از دانشجویان دانشگاه آزاد ساری در این خصوص با بیان اینکه من هم شب امتحانی هستم، می‌گوید: شب امتحان درس خواندن علل متفاوتی از جمله اشتغال، عدم علاقه به رشته تحصیلی و تحصیل صرفاً جهت اخذ مدرک دارد.

 

 

وی در خصوص ارزش شب امتحان درس خواندن ادامه داد: در جامعه امروز ما کار کردن در محیط کار تخصص می‌خواهد و یک مدیر نمره 20 را ملاک تخصص شما در شغل نمی‌داند، بلکه باید کار بلد بود.

 

 

این دانشجوی مهندسی کامپیوتر گفت: به نظر بسیاری از اساتید دانشگاه، خیلی از دروسی که در دانشگاه های ما تدریس می‌شود سال‌هاست عوض نشده و خیلی از دروس پایه و عمومی لزومی برای خواندنشان نیست؛ برای همین دانشجو اشتیاقی به خواندن آن‌ها ندارد و درس را برای شب امتحان می‌گذارد تا فقط پاس شود؛ مثلاً من ترجیح می‌دهم تنها دروس تخصصی رشته خودم را در طول‌ترم بخوانم.

 

 

وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین عوامل شب امتحانی شدن دانشجویان بی اشتیاقی آن‌ها نسبت به درس و درس خواندن است، تاکید کرد: عوامل زیادی باعث شده اشتیاق به درس خواندن کم شود؛ امروزه درصد کسانی که تدریجی درس می‌خوانند کم شده و دانشجویان آنقدر خود را مشغول مسائل دیگر کرده‌اند که درس خواندن از اصل به فرع تبدیل شده است. بعضی افراد هم که تصمیم می‌گیرند از اول‌ترم درس بخوانند، آنقدر امروز و فردا می‌کنند که متوجه می‌شوند یک هفته بیشتر تا امتحانات فاصله ندارند و باز هم مثل‌ترم های گذشته با حجم سنگینی از درس‌ها مواجه می‌شوند که باید با شب زنده داری‌های قبل از امتحانات جبران شود.

 

 

این دانشجو گفت: یکی از عوامل مهم دیگر این است که خیلی از افراد فکر می‌کنند درس خواندن برای قبولی در دانشگاه است، با همین تفکر وقتی وارد دانشگاه می‌شوند، درس را کنار گذاشته و فقط آخر ترم با تکنیک‌های مختلف می‌خواهند یک شبه درس بخوانند و یا از استاد نمره بگیرند تا هر طور که شده درس‌های خود را پاس کنند.

 

 

 

 

یکی دیگر از دانشجویان نیز در این رابطه می‌گوید: من شب امتحان نمی‌توانم درس بخوانم و تا کنون هم این کار را نکرده‌ام؛ از نظر من شب امتحان فقط فرصتی برای مرور دروس است نه یادگیری آن‌ها، اما خیلی از دوستان هستند که درس‌های خود را شب امتحان می‌خوانند و نمره ای در حد 10 یا 12 می‌گیرند تا فقط آن درس را پاس شوند.

 

 

وی با بیان اینکه بسیاری از دانشجویان در طول‌ترم به جای درس خواندن به دنبال خوش گذرانی و گذراندن اوقات خود به بطالت هستند، ادامه داد: خیلی از دانشجویان با اینکه اشتغال یا سرگرمی خاصی ندارند، اما باز هم به جای درس خواندن بیشتر به دنبال خوش گذرانی هستند؛ برای خیلی از دانشجویان دانشگاه به محلی برای تفریح تبدیل شده نه محل تحصیل! و نتیجه‌اش این می‌شود که درس خواندن به شب امتحان موکول می‌گردد و آن موقع هم که نمی‌توانند خوب درس بخوانند، یا رد می‌شوند و یا مشروط ... البته به این دانشجویان بی توجه به علم و کسانی که برای جایگاه دانش و دانشگاه ارزشی قائل نمی‌شوند، به جای دانش جو باید گفت تفریح جو!

 

 

 

این دانشجو افزود: یکی از دانشجویان دکتری معتقد است که در طول‌ترم باید برای مطالعه هر درس تخصصی، حدود 300 ساعت زمان قرار داد، اما چند درصد از ما برای مطالعه فقط یک درس (به جز پایان نامه) 300 ساعت زمان گذاشته‌ایم؟! اگر دانشجویان به این اندازه برای درس وقت بگذارند و تلاش کنند، جامعه ما از همه لحاظ می‌تواند رشد کند و پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

 

 

وی گفت: وقتی دانشجو شب امتحان درس می‌خواند دچار افت تحصیلی می‌شود. از طرفی وقتی اساتید می‌بینند که دانشجویان خوب درس نمی‌خوانند، کیفیت تدریس خود را پایین می‌آورند، البته این هم به نوبه خود نوعی بی مسئولیتی تلقی می‌شود که به همت و تلاش دانشجویان نیاز دارد.

 

 

 

 

یکی دیگر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد روانشناسی این دانشگاه هم در این خصوص می‌گوید: شب امتحانی شدن دانشجویان به دو دلیل مهم رخ می‌دهد؛ اول بی‌علاقگی دانشجو نسبت به رشته تحصیلی و دوم اساتید بی انگیزه که از دانشجویان کار و فعالیت در کلاس نمی‌خواهند و البته هر دوی این موارد منجر به افت تحصیلی دانشجویان می‌شود.

 

 

وی با بیان اینکه اساتید نقش قابل توجهی در افت یا ارتقای تحصیلی دانشجویان دارند، افزود: استادی که از رشته خودش راضی باشد، باسواد و به روز باشد و شاداب در کلاس حاضر شود، دانشجویان علاقمندتری تربیت می‌کند.

 

 

احمدی گفت: وقتی استادی از دانشجو فعالیت کلاسی نمی‌خواهد و یا برخی از اساتید حتی امتحان میان‌ترم هم برگزار نمی‌کنند، مسلماً دانشجو رغبت و انگیزه ای برای درس خواندن ندارد و منتظر شب امتحان می‌شود؛ دانشجو هم شب امتحان با هزار مشکل مواجه می‌شود و نمی‌تواند درسی را که باید در طول سه ماه می‌خواند، به اتمام برساند و در نهایت با کمک اساتید نمره ای در حد 10 تا 12 کسب می‌کند.

 

 

این روانشناس در خصوص بی‌علاقگی دانشجو نسبت به رشته تحصیلی افزود: استعدادها در کشورمان در رشته های مختلف توزیع متوازن ندارند، مثلاً یک فرد پتانسیل و انگیزه های بالایی در حوزه علوم انسانی دارد و می‌تواند با ورود در علوم انسانی رشد کند، اما خانواده یا اطرافیان در وی القا می‌کنند که اگر در تحصیلات دانشگاهی به علوم انسانی بپردازد با بازار کار مناسبی رو به رو نمی‌شوند، بنابراین این داوطلب بر اساس آینده شغلی انتخاب رشته می‌کند نه بر اساس علاقه‌مندی، لذا در حین تحصیل دچار بی‌علاقگی می‌شود.

 

 

وی خاطرنشان کرد: افراد در هنگام انتخاب رشته دانشگاهی بیش از آنکه علاقه را در نظر داشته باشند، آینده شغلی را ملاک انتخاب قرار می‌دهند، بنابراین وقتی در فضای دانشگاهی وارد می‌شوند، به خاطر بی‌علاقگی به رشته و شب امتحانی شدن دچار افت تحصیلی می‌شوند.

 

 

 

بابایی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران نیز در رابطه با شب امتحانی شدن دانشجویان می‌گوید: مسئله فراتر از درس نخواندن و شب امتحانی شدن دانشجویان است، مشکل اینجاست که انگیزه در بین دانشجویان از بین رفته است، چرا که ما رقابت را از بین برده‌ایم.

 

 

وی با انتقاد از جذب بی رویه دانشجو در دانشگاه‌ها افزود: یک زمان دانشجو درس می‌خواند تا بتواند با معدل بالاتر وارد مقطع بالاتر شود و به مقطع بالاتر فکر می‌کرد، اما اکنون چون فضا باز شده، وقتی که می‌بیند بدون زحمت می‌تواند به مقطع بالاتر برود، دیگر درس نمی‌خواند و تنها به دنبال پاس کردن درس‌هاست.

 

 

بابایی گفت: زمانی در کل کشور تنها 200 دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر پذیرفته می‌شدند، اما امسال فقط در استان مازندران بیش از 500 نفر دانشجوی ارشد در مراکز آموزش عالی پذیرفته شده‌اند.

 

 

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران تصریح کرد: امسال یکی از دانشجویان که در یکی از واحدهای دانشگاهی استان مازندران در مقطع ارشد قبول شده بود، پیش من آمد و من پس از مشاهده درصدهای او متوجه شدم تمامی درصدهای وی منفی 10 به بالاست؛ با این وضعیت آیا کسی رغبتی به درس خواندن نشان می‌دهد؟

 

 

وی گفت: از طرف دیگر، اکثر دانشگاه های پولی به دنبال منافع خود هستند و با دانشجو کاری ندارند؛ برای مثال دانشجو چهار ترم متوالی مشروط می‌شود، اما اتفاقی رخ نمی‌دهد و آن دانشجو می‌تواند دانشگاه را با نمره 12 تمام کند.