به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، احمد صدری از پژوهشگران حوزه موسیقی نواحی که دبیری جشنواره مدیحه سرایی و چاووشی خوانی روستایی رضوی را نیز به عهده دارد، درباره ضرورت و ماهیت برگزاری این رویداد موسیقایی توضیح داد: یکی از گونه‌های موسیقایی ما در حوزه اقوام مختلف که جنبه کاربردی دارد، بحث چاوشی خوانی است. ضمن اینکه از قدیم اشخاصی که عازم زیارت می‌شدند طی مراسمی به همین نام، یک نوع آمادگی ذهنی، فکری و مذهبی کسب کرده و راهی می‌شدند.
وی با بیان اینکه اغلب مراسمی که در حوزه اقوام مختلف داریم، با موسیقی همراه است، عنوان کرد: این موسیقی‌ها آن‌گونه نیست که حتما با سازی همراه باشد یعنی می‌توان گفت آن تکیه کلامی که دارای ریتم و وزن است خود به خود در عرصه موسیقی نیز وارد می‌شود و لذا حضور ساز الزاما برای همه انواع موسیقی اقوام مطرح نیست و می‌تواند بر پایه کلام دارای ریتم و وزن باشد. در واقع چاووشی خوانی فضایی بوده که به لحاظ ذهنی شخص را برای تشرف به زیارت آماده می‌کرده و در اصل بخشی از آداب زیارت محسوب می‌شده است که در اقوام مختلف در گونه‌های مختلفی به‌صورت آوازی اجرا می‌شده است.
وی در رابطه با هدف جشنواره چاووشی خوانی و مدیحه سرایی روستایی نیز متذکر شد: هدف این بوده که عزیزانی که در روستا‌ها با این نغمه‌ها آشنایی دارند وارد عرصه شده تا با احیا و کاربرد‌های جدیدتری بتوان از این نغمه‌ها بهره برد بر همین مبنا این بخش به جشنواره افزوده شد. در این راستا قرار است عزیزانی که در بخش روستایی در اقوام مختلف ملودی‌ها، آوا‌ها و نوا‌هایی در ارتباط با چاوشی خوانی دارند، به دبیرخانه ارسال کنند تا از بین آن‌ها آثار برتر برای اجرای صحنه‌ای انتخاب شود که در نهایت در اختتامیه روستای کندر میناب قدردانی می‌شوند.
دبیر جشنواره مدیحه‌سرایی و چاووشی‌خوانی روستایی رضوی همچنین گفت: امسال اولین سالی است که این بخش به جشنواره اضافه شده لذا لازمه این کار ابتدا شناسایی و معرفی این هنر به جامعه است.
این پژوهشگر موسیقی نواحی تاکید کرد: براساس این شناسایی در میان اقوام مختلف، افراد، گروه‌ها و قوم‌های متفاوت متوجه چنین رویدادی می‌شوند که حالت مسابقه‌ای دارد لذا مورد تشویق واقع می‌شوند و خود این روند باعث ایجاد رغبت می‌شود.
صدری با با بیان اینکه زمینه‌های اجتماعی چاووشی خوانی دیگر از بین رفته است، یادآور شد: در گذشته شاهد بودیم افرادی که می‌خواستند به مشهد یا کربلا یا زیارت حج بروند چنین مراسمی داشتند، اما دیگر این اتفاق نمی‌افتد که بخواهند برایش مراسم بگیرند یا امر خاص تلقی بشود. این درست که بستر اجتماعی چنین محفل‌هایی الان نیست، ولی به هرحال این آوا‌ها و نوا‌ها می‌تواند صورت‌های نو و کاربرد‌های جدیدی پیدا کرده و به جامعه شناسانده شود مثلا بخش‌هایی از این نوا‌ها و مدیحه یا چاووشی خوانی‌ها می‌تواند آهنگ سازی شود یا آوا‌هایی به صورت امروزی تولید شود که در فضای رادیو و تلویزیون استفاده و به مخاطب عرضه شود.
دبیر جشنواره مدیحه سرایی و چاووشی خوانی روستایی رضوی با تاکید بر اهمیت به روز رسانی چنین هنر‌هایی توضیح داد:، چون بستر فرهنگی این ماجرا تغییر کرده است، حوزه‌های هنر‌های سنتی متناسب با شرایط اجتماعی می‌تواند خودش را بازتولید کند. مثلا الان قبلا پرده خوانی در قهوه خانه‌ها انجام می‌شده که اصولا یک فضای مردانه بودند در حالی که کافی شاپ‌های کنونی فضایی است که بیشتر خانم‌ها حضور دارند و لذا دیگر نمی‌طلبد آنجا کسی نقالی یا شاهنامه خوانی بکند، چون اقتصائات دیگری دارد. در این زمینه با نگاه به فرهنگ خود، می‌توانیم در عرصه مدیحه سرایی و چاووشی خوانی نیز یک بازتولید جدید داشته باشیم تا بهره دیگری حاصل شود.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی اغلب در مراسم مذهبی سراغ کار‌های پاپ می‌روند. شرایطی که بین مضمون، محتوا و موسیقی رابطه تنگاتنگی وجود نداشته و ماجرا برپایه مضروف نیست، این در حالی است که چاوشی خوانی با فرهنگ، تاریخ و سنت‌های ما هم خوانی دارد و در صورت شناساندن، خیلی زود جای خودش را باز می‌کند. از همین ملودی ساده چاوشی خوانی، می‌شود به عنوان ماده خام استفاده کرد و آن را تبدیل به اقدامات و آثار جدیدتری کرد که بر این اساس سلیقه شنیداری مخاطبان نیز عوض می‌شود.
صدری در پایان تاکید کرد: هدف نهایی ما نیز همین است که این آثار به فرهنگ و تاریخ ما وصل شود و ماندگاری داشته باشد نه اینکه صرفا در یک رویداد و جشنواره محصور بماند.
منبع: مهر
ارسال نظرات