به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل اصغری راد؛ دیوان کیفری بین المللی لاهه به پرونده شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونسیتی به اتهام نسل کشی در نوار غزه رسیدگی می‌کند.
سوال این جاست. حال که رکن اصلی قضایی سازمان ملل به موضوع شکایت آفریقای جنوبی رسیدگی می‌کند، درصورت محکومیت اسرائیل به نسل کشی آیا ضمانت اجرایی جهت اجرای حکم صادره وجود دارد؟ هم آری و هم خیر!
اولاً که بررسی موضوع شکایت و اتهام انتسابی به اسرائیل با مستنداتی که آفریقای جنوبی ارائه کرده است مبنی بر این است که اسراییل از تعهدات خود در کنوانسیون نسل کشی سرباززده و خلاف تعهدات کنوانسیون اقدام به نسل کشی و جنایات جنگی نموده که طبق رویه قضایی و پیچ و خم‌های دادگاه لاهه تصمیم گیری و صدور حکم ان (بر اساس صلاحیت مندرج در مواد۵،۶،۷،۸اساسنامه دیوان) ممکن است چندین سال طول بکشد.
ثانیاً: آفریقای جنوبی درخواست دومی هم داشته که در آن مطرح شده: اسرائیل بصورت موقتی جنگ را متوقف کند و به کشتار غیرنظامیان پایان دهد؛ که در این خصوص احتمالأ دادگاه لاهه با رای موقت یا رای مشورتی میتواند به این موضوع اشاره کند؛ و توقف کلی جنگ یا جنایت علیه غیرنظامیان را درخواست کند.
در هر حال، اجرا یا عدم اجرای احکام یا دستورات دادگاه بین‌المللی متفاوت از آن چیزی است که ما در رویه قضایی داخلی کشور‌ها داریم و نبایستی به این زودی شاهد نتیجه قطعی قضایی درخصوص این پرونده باشیم.
دیوان بر اساس صلاحیت ترافعی و مشورتی خود، دو نوع رأی، یعنی رأی ترافعی (حکم) و رای مشورتی صادر می‌کندوعلاوه بر این بر اساس ماده ۴۱اساسنامه، قبل از صدور رای قطعی میتواند اقدام به صدور قرار موقت نماید (یعنی همان توقف موقتی جنگ)
رای مشورتی از جهتی وجه قانونی ندارد (مگر در اساسنامه مشترک یا تفاهم نامه مشترکی تصریح شده باشد)، اما به هر ترتیب مطرح شدن این شکایت در دیوان کیفری بین المللی icc (که قضات آن، تابعیت‌های غیرمشابه و جغرافیای متفاوت، با نظام‌های حقوقی متفاوت داشته) به این مهم بسنده می‌کند که محکومیت یا هر قرار موقت و رای مشورتی علیه رژیم صهیونسیتی میتواند فیتیله کشور‌های حامی مالی و تسلیحاتی اسرائیل (پشتیبانی هوایی و زمینی) در این جنگ را پایین بکشد و آن‌ها را به عقب نشینی وادار نماید تا خود را از همدستی با اسرائیل تبرئه کنند.
قطعا اگر بازوانِ حامی اسرائیل قطع گردد، اساسا از خود چیزی برای عرض اندام ندارد.
ابوالفضل اصغری راد
دانشجوی ارشد حقوق کیفری و جرم شناسی
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.