به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، درآغوش کشیدن نوزادی که ۹ ماه مانند بار شیشه با مراقب‌های فراوان، متولد شده یکی از بهترین لحظاتی است که مادر پس از ماه‌ها انتظار تجربه می‌کند. از ماه اول بارداری تا زمان تولد، خانواده‌ها و به خصوص مادران، اضطراب‌های زیادی را متحمل شده و انواع آزمایش‌ها، سونوگرافی‌ها و غربالگری‌ها را انجام می‌دهند تا در نهایت فرزندی سالم به دنیا بیاورند؛ اما گاهی شرایط بر وفق مراد نیست و برخی مشکلات موجب تولد نوزادان، پیش از موعد تعیین شده می‌شوند. اصطلاحاً به حاصل این زایمان زودرس، نوزادان زودرس می‌گویند.
در این گزارش با توجه به روز جهانی نوزادان زودرس به بررسی عوامل دخیل در این اتفاق و همچنین آگاه سازی خانواده‌ها در مواجهه با این نوع اتفاقات می‌پردازیم.
شادی محمدی متخصص بیماری‌های زنان و زایمان در رابطه با زایمان و نوزادان زودرس اظهار کرد: در علم پزشکی به نوزادانی که زودتر از ۳۷ هفته بارداری به دنیا می‌آیند نوزادان زودرس می‌گوییم.
وی ادامه داد: زایمان زودرس گاهی ناشی از مشکلات مادر و در برخی موارد در اثر مشکلات جنین اتفاق می‌افتد. عوامل مختلفی مانند نارسایی دهانه رحم، دهانه رحم کوتاه، رحم‌های دوشاخ و کم بودن حجم رحم که مربوط به مادران است موجب زایمان زودرس می‌شود.
متخصص زنان و زایمان افزود: حجم زیاد مایع در اطرف جنین، عفونت‌ها، وجود میکروب‌ها، عفونت‌های ادراری و مشکلاتی که برای جفت به وجود می‌آیند مانند جدا شدن جفت، از جمله مواردی است که پزشک برای حفظ جان مادر ختم بارداری را اعلام می‌کند.
تهدید خطر فوت نوزاد در بارداری کمتر از ۲۶ هفته
محمدی گفت: تهدید خطر فوت در جنین‌هایی که بین ۲۶ تا ۲۸ هفته بارداری هستند بیشتر است و اگر زنده بمانند احتمالأ دچار اختلالات بینایی، شنوایی، تکاملی و اختلال سکل (سندرم Seckel یک اختلال وراثتی بسیار نادر است که با عقب ماندگی رشد پیش از تولد، عقب ماندگی رشد داخل رحمی مشخص می‌شود. عقب ماندگی رشد، پس از تولد نیز ادامه می‌یابد و منجر به کوتاه قامتی در فرد بیمار می‌شود) در آن‌ها افزایش می‌یابد. معمولا درصد زنده ماندن نوزادان زودرسی که ۳۲ هفته را رد کرده‌اند بیشتراست و نوزادان زودرسی که بین ۲۸ تا ۳۲ هفته بارداری به دنیا آمده‌اند؛ نیاز به مراقبت‌های بیشتر دارند.
وی به عوارض زایمان زودرس اشاره کرد و افزود: اگر پزشک بعد از انجام آزمایشات لازم متوجه شود که جنین دچار اختلال رشد است و مجبور به ختم بارداری شود، ممکن است در این زایمان زودرس اختلال رشدی همراه جنین بماند و در آینده نیز مشکلات بسیاری را برای کودک به وجود آورد؛ اما اگر عواملی مانند عفونت موجب ختم بارداری شود جای نگرانی وجود ندارد.
متخصص زنان و زایمان ادامه داد: اگر زایمان زودرس توسط پزشک قابل پیش‌بینی باشد، با تجویز آمپول‌های بتامتازون و کورتون می‌توان زایمان زودرس را حداقل برای ۴۸ ساعت به تعویق انداخت تا با اثر کردن آمپول، نیاز نوزاد به دستگاه ونتیلاتور کاهش یابد.
مشکلات جسمی در نوزادان زودرس
محمدی خون‌ریزی مغزی را در نوزادان کمتر از ۳۴ هفته شایع دانست و گفت: با استفاده از برخی دارو‌ها و تزریق آمپول‌های لازم می‌توان از سیستم عصبی نوزاد محافظت کرد. حتی می‌توان کاری کرد تا ریه‌های نوزاد تشکیل و باز شوند تا زمان کمتری را در دستگاه بماند.
وی اختلال تکلمی-رفتاری، قد کوتاه‌تر از حد معمول و مشکلات ذهنی را از عواملی که تا آخرعمر با نوزاد زودرس همراه است؛ دانست و گفت: نوزادانی که نارس به دنیا آمده‌اند در مقایسه با نوزادی که سرموقع متولد شده است از نظر جسمی، رفتار‌های اجتماعی و تکلمی کندتر هستند.
پیشگیری از زایمان زودرس
محمدی با ذکر مواردی که از زایمان زودرس جلوگیری می‌کند گفت: در برخی از موارد می‌توان از زایمان زودرس پیشگیری کرد مانند زمانی که مادر دچار نارسایی دهانه رحم است می‌توانیم با استراحت مطلق و مصرف دارو، زمان زایمان را کنترل کنیم.
وی افزود:، اما در مواردی همچون پاره شدن کیسه آب که به دلایل ناشناخته اتفاق می‌افتد یا مادری که دچار مسمومیت حاملگی می‌شود، در مرحله پیشگیری کار زیادی نمی‌توان انجام داد.
این متخصص زنان و زایمان به منظور جلوگیری از زایمان زودرس و گذراندن دوران بارداری سالم، پیشگیری و انجام آزمایش پیش از اقدام به بارداری را مهم و مؤثر دانست و گفت: مشکلات دهان، دندان و لثه یکی از عوامل بروز زایمان زودرس است و به بانوانی که در مرحله اقدام به بارداری هستند توصیه می‌کنیم که حتما به دندان پزشک مراجعه کرده؛ پوسیدگی و عفونت‌های دندان‌های خود را درمان کنند.