گرگان در انتظار ونتیلاتور‌های سبز / انتظار چندین ساله گرگانی‌ها برای ساخت چهارباغ

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، علی قاسمعلی؛* با توسعه شهرنشینی و البته تغییرات اقلیمی تامین و توسعه فضای سبز در شهر‌ها به ویژه در کلان شهر‌ها به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران شهری تبدیل شده است. تغییرات عمده در ریخت شناسی شهر‌ها و ترویج برج سازی و ابنیه بلند مرتبه سبب شد تا تراکم جمعیتی در شهر‌ها افزایش و به تبع آن نیاز به فضای سبز در شهر‌ها بیشتر شود.

شاید در نظر بسیاری از ایرانیان، گرگان مرکز استان گلستان با جمعیتی قریب ۴۰۰ هزار نفر یکی از مناطق سرسبز با درختزار‌ها و پارک‌های متعدد به حساب آید؛ اما آمار‌های رسمی بیانگر آن است که متوسط سرانه فضای سبز گرگان فقط اندکی از میان میانگین کشوری بالاتر است و علت اصلی آن هم، همجواری با چند پارک جنگلی بزرگ مانند نهارخوران، النگدره، هزارپیچ و محدوده صیاد شیرازی است که در مجموع چند صد هکتار فضای مشجر به پیکره گرگان افزوده است.

هرچند پهنه‌های جنگلی به همراه حدود ۷۰ پارک محلی دیگر مشکل کمی و به طور دقیق‌تر آماری فضای سبز گرگان را برطرف کرده است، اما واقعیت آن است که هسته مرکزی گرگان از نظر فضای سبز از فقر شدیدی رنج می‌برد؛ موضوعی که چاره‌اندیشی برای این رنج مزمن به یکی از شعار‌های مدیریت شهری در سنوات گذشته تبدیل شده بود. ساختار و بافت شهری گرگان و وجود چند پهنه وسیع مانند پادگان ارتش، محدوده فرمانداری، باغ روس‌ها و عرصه دخانیات (عرصه‌های چهارباغ) یک پتانسیل ارزشمند برای مدیریت شهر به حساب می‌آید که می‌توان با تبدیل آن به پارک، فضای سبز گرگان را افزایش داد. روایت تبدیل این چهار محدوده به فضای سبزی مقوله جدیدی نیست و حدود دو دهه از مطرح شدن آن می‌گذرد، ولی فرایند اجرایی و عملیاتی شدن آن، در پیچ و خم‌های اداری مالی و حقوقی ابتر مانده است.

اولویت مدیران تحقق چهارباغ در گرگان باشد

امیر عباس سنکروجی، کارشناس باغبانی در گفتگو با خبرنگار دانشجو اظهار کرد: گرگان در ظاهر یک شهر شمالی و خوش آب و هوا به حساب می‌آید، اما در حقیقت فقط مناطق پیرامونی این کلان شهر به ویژه در نواحی غربی، جنوبی و شرقی به سبب همجواری با جنگل‌های هزارپیچ، النگدره و ناهارخوران و جنگل‌های اوزینه از اقلیم متعادلی برخوردار است.

وی گفت: هسته و مرکز گرگان به علت تراکم و ترافیک خودرو‌ها از آلودگی محسوسی برخوردار است و توسعه فضای سبز مناطق مشجر در این بخش شهر ضرورتی انکار ناپذیر است.

سنکروجی گفت: حدود ۳۰ تا ۴۰ هکتار محدوده مستعد فضای سبز در پیرامون پارک شهر یا پارک مرکزی گرگان قرار دارد که باید هرچه سریعتر به فضای سبز تبدیل شود.

وی ادامه داد: تبدیل دخانیات، پادگان، باغ روس‌ها به فضای سب باید در اولویت کاری مدیران شهری قرار بگیرد و هیچ کاری واجب‌تر از این موضوع نیست.

فرآیند‌های حقوقی تحقق چهارباغ در گرگان را زمان‌بر می‌کند

اسماعیل نادری فرماندار شهر گرگان در گفتگو با خبرنگار دانشجو گفت: در سطح کلان هیچ مدیر و نهادی با تبدیل عرصه‌های چهارگانه گرگان به فضای سبز مخالف نیست؛ اما پروسه اداری و حقوقی فرآیند اجرایی شدن کار‌ها را زمان بر کرده است.

وی افزود: برای تبدیل و خروج واحد دخانیات از هسته مرکزی شهر در انتظار تصمیم اعضای هیئت مدیره شرکت دخانیات ایران هستیم و در این راستا تفاهمنامه اولیه به امضا رسیده است. نادری گفت: برای خروج پادگان ارتش از شهر گرگان چند عرصه به فرماندهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران معرفی شده که موضوع استاندارد‌های لازمه از منظر امنیتی و پدافند غیرعامل در دست بررسی است، عرصه‌های پیشنهادی حداقل باید ۵۰ پارامتر و استاندارد مد نظر را داشته باشند.

فرماندار گرگان اظهار کرد: برای واگذاری عرصه فرمانداری به شهرداری گرگان مذاکراتی در حال انجام است و و اختلاف نظر‌ها در خصوص نحوه و چگونگی تهاتر یا معاوضه زمین برای فرمانداری در دست پیگیری است.

وی گفت: انتظار داریم که منطقه‌ای که از سوی شهرداری به عنوان عرصه جایگزین به فرمانداری پیشنهاد می‌شود هم وزن و همتراز با منطقه فعلی فرمانداری باشد.

افرایش باغات مشچر از تکالیف مندرج در طرح جامع گرگان است

عیسی مهری، رئیس شورای شهر گرگان هم در گفتگو با خبرنگار دانشجو گفت: برای الحاق عرصه فعلی فرمانداری گرگان به پارک شهر مذاکراتی با مجموعه فرمانداری انجام شده و در این خصوص لایحه‌ای برای تهاتر و معاوضه عرصه مذکور با املاک و مستغلات شهرداری به شورای شهر گرگان واصل شده است.

مهری بیان کرد: اعضای شورای شهر در حال ارزیابی پیشنهادات و لایحه رسیده هستند و تاکنون در این خصوص تصمیم گیری نشده است.

رئیس شورای شهر گرگان گفت: برای معاوضه و یا در اختیار گرفتن عرصه موسوم به دخانیات در محدوده فلکه ولیعصر (عج) مذاکراتی انجام شده است؛ اما بر اساس شنیده‌ها، هم بنیاد مستضعفان و هم شرکت ملی دخانیات مدعی تملک بر این عرصه هستند که در وهله نخست باید این دغدغه برطرف شود.

او در خصوص خروج پادگان ارتش از محدوده و داخل شهر گفت: قوانین و مقررات متعددی برای اجرای این فرایند در نهاد‌های بالادستی مصوب شده است تا جایی که برخی پادگان‌ها مانند پادگان‌های ارومیه و بیرجند به خارج از محدوده‌های شهر منتقل شده‌اند.

مجموعه مدیریت شهری گرگان آمادگی دارد تا بر اساس قیمت کارشناسی و ضمن حفظ حقوق ارتش عرصه جایگزین برای پادگان در اختیار فرماندهی این مجموعه نظامی قرار دهد.

مهری ادامه داد: بر مبنای مذاکرات و تفاهم‌های انجام شده مقرر است تا بخشی از عرصه پادگان در قالب اجرای قانون نهضت ملی مسکن به ساخت واحد‌های مسکونی برای پرسنل و کادر مجموعه ارتش اختصاص یابد و الباقی عرصه به فضای سبز تبدیل شود.

رئیس شورای شهر گرگان گفت: بر اساس طرح جامع شهر گرگان که در سال ۱۳۹۲ به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رسیده است کاربری پادگان شهید متاجی "پادگان و فضای سبز" با حفظ بنای تاریخی موجود و همچنین کاربری عرصه دخانیات و باغ روس‌ها به صورت پارک گنجانده شده است.

چهارباغ سبز و مشچر گرگان محقق می‌کنیم

سید محمدرضا سیدالنگی، شهردار گرگان هم در گفتگو با خبرنگار دانشجو اظهار کرد: سه زمین برای خروج پادگان به مجموعه نیروی زمینی ارتش معرفی شده است و پارامتر‌ها و استاندارد‌های آن در دست ارزیابی است. وی افزود:شهرداری گرگان آمادگی دارد ضمن اعمال ماده ۱۰۱ و حفظ ارزش افزوده عرصه و رعایت همه حقوق مالک اقدام به تهاتر یا معاوضه نموده و زمینه خروج پادگان را تسهیل کند.

سیدالنگی ادامه داد: عرصه فعلی پادگان حدود ۳۰ هکتار است که پس از مولدسازی از سوی مالک، حدود ۱۵ هکتار عرصه برای تبدیل شدن به باغ در اختیار شهرداری قرار خواهد گرفت.

شهردار گرگان در خصوص عرصه۱.۷ هکتاری دخانیات هم گفت: برای تهاتر و معاوضه نهایی در انتظار نظریه و تصمیم هیئت مدیره شرکت دخانیات ایران هستیم و در این خصوص عرصه‌ای مناسب در شهر قرق به مدیران دخانیات پیشنهاد شده تا واحد تاسیسات انبار و ساختمان اداری خود را به شهر قرق منتقل کنند.

باغ روس‌ها: کشور خارجی هیچ حقی ندارد

سید النگی همچنان در خصوص باغ روس گفت: دعوای حقوقی از سوی نمایندگی وزارت امور خارجه مطرح و موضوع در سیر مراحل رسیدگی قرار دارد؛ اما در این خصوص هیچ حقی برای کشور خارجی متصور نیستیم.

وی ادامه داد: برای باغ روس‌ها مالکین دیگری هم ورود کردند، اما ما در انتظار اتمام فرآیند حقوقی وزارت امورخارجه هستیم تا این عرصه به باغ و فضای مشچر تبدیل شود.

شهردار گرگان گفت: یکی از عرصه‌های دیگری که قابلیت الحاق به مجموعه پارک شهر گرگان را دارد عرصه فرمانداری گرگان است که تفاهم‌نامه آن به امضا رسیده است و با جایگزینی و تهاتر این محدوده ۵ هزار متری به پارک شهر ملحق می‌شود.

وی ادامه داد: مجموعه اعضای شورای شهر گرگان و شهرداری گرگان برای تبدیل عرصه‌های چهارگانه پادگان، دخانیات، باغ روس و فرمانداری به چهارباغ سبز و مشچر گرگان عزم و اراده راسخی دارند.

وی اظهار کرد: تلاش می‌شود در راستای تحقق طرح جامع و تفصیلی گرگان آرزوی دیرینه مردم محقق وریه‌های سبز جدیدی برای تسهیل تنفس در اختیار مردم و آیندگان قرار بگیرد.

به گزارش خبرگزاری دانشجو، به رغم تمام وعده‌ها و نظرات موافق مدیران اجرایی استان گلستان و مدیریت شهری گرگان تحقق آرزوی دیرینه مردم این شهر مبنی بر شکل‌گیری فضای سبز بزرگ و چهارباغ مشچر در گرگان سرعت قابل قبولی ندارد.

اهالی گرگان و حتی کل گلستان انتظار دارند تا مدیران و متولیان با جدیت بیشتری در پی چاره‌اندیشی مشکلات حقوقی و اداری اجرای این نیاز اساسی در شهر گرگان باشند.