شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر»؛ بایدها و نبایدها - 2
گروه دين و انديشه «خبرگزاري دانشجو»، زهرا صدرالديني؛ در شماره قبل ديدگاه‌هاي اسلام با توجه به آیات و روایات را در خصوص كنترل جمعيت و تنظيم خانواده ارائه داديم و در اين شماره بر آنيم تا به بررسي نظرات علما و مراجع متاخر و حال حاضر در خصوص كنترل جمعيت پرداخته و همچنين به جمع‌بندي اين مباحث بپردازيم.
نظرات علما و مراجع متاخر و حال حاضر در خصوص كنترل جمعيت
به علت پیچیدگی‌های بسیار در صدور احکام فقهی و نیز پویایی فقه جعفری، آراء گوناگونی توسط مراجع در این باب صادرشده است. عده‌ای کنترل جمعیت را نادرست می‌دانند و عده‌ای بنابر شرایط و اقتضائات اجتماعی با رعایت حدودی آن را جایز می‌شمارند، البته برخی آراء مربوط به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و برخی مربوط به دهه اول و دوم انقلاب است که به تفکیک ذکر خواهد شد.
امام خمینى(ره) در پاسخ به کسانى که نظر ایشان را درباره جلوگیرى از رشد زاد و ولد خواسته بودند، یادآور شدند: «راجع به موالید، تابع آن است که حکومت چه تصمیمى بگیرد.»
الف) نظر علما و مراجع پیش از انقلاب
نوع هر برنامه بايد با توجه به شرايط هر جامعه تعيين شود
شهید محمدباقر صدر: «نوع و هدف‌هاى برنامه، برحسب ضرورت‌ها و شرایط موضوعى هر جامعه، تعیین مى‌گردد و از آن جا که ماهیت مشکلات و مسائل، از جایى تا جایى و از زمانى تا زمانى دیگر فرق مى‌کند، سیاست‌هاى اقتصادى هم با یکدیگر متفاوت مى‌باشد.
فلذا در ممالک پر جمعیت، اقدامات ویژه‌اى متناسب با شرایط اجتماعى لازم است که در ممالک کم جمعیت تجویز نمى‌شود. وقتى بخواهیم عقیده اسلام را درباره نظریه افزایش جمعیت (رابرت مالتوس) بدانیم، ممکن است با در نظر گرفتن نحوه اندیشه‌اى که اسلام در سیاست عمومى خود، درباره تحدید توالد و تناسل دارد، بر آن آگاه شویم».
رابطه مستقيم افزايش جمعيت با افزايش مواد غذايي
امام موسى صدر: «نسبتى را که مالتوس براى افزایش جمعیت جهان بیان داشته، تاکنون حتى در یک نقطه جهان و در یک زمان معین، مصداق پیدا نکرده است. آمارى که از تعداد نفوس جهان در آغاز قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم به دست آمده و همین طور نمودارهاى منتشر شده درباره افزایش مواد غذایى، پایه‌هاى پیش‌بینى مالتوس را متزلزل کرده است.
به طور کلى مى‌توان گفت رابطه ثابت و محکمى بین افزایش جمعیت جهان و زیادتى مواد غذایى وجود دارد و هرچه جمعیت زیاد شود به تدریج کشت زیاد مى‌گردد، زمین‌هاى بایر دایر مى‌گردد، زمین‌هاى غیر قابل کشت با طرق علمى کاشته مى‌شود، از زمین‌هاى موجود با وسایل جدید بهره‌بردارى بیشترى مى‌شود و بالاخره، براى تهیه مواد غذایى از غیر زمین، مثل آب دریا و هوا، علم به انسان کمک مى‌کند و با کمال وضوح، مى‌توان دریافت که کمبود مواد غذایى، خود به خود، سبب کمبود افراد بشر و کمى توالد و تناسل و در نتیجه، حفظ تعادل خواهد گردید».
شهید مطهرى: «یکى از موضوعاتى که در اروپا سر و صدا راه انداخته و به همین جهت گفته‌اند دین به طور مطلق پايبند زندگى است و با مقتضیات و شرایط زمان تطبیق نمى‌کند، مسأله ازدیاد نفوس است. این مسأله، یکى دو قرن است که براى بشر مطرح است.
كنترل جمعيت نيرنگ استعماري غربيان است
ازدیاد نفوس از یک حد معینى را براى بشریت خطر مى‌شمارند، لهذا پیشنهاد مى‌کنند که جلوى موالید گرفته شود، این یک مسئله جدیدى است. این مسئله فقط در عصر ما مطرح است و در گذشته مطرح نبود؛ چون اولاً در سابق به آن پى نبرده بودند، ثانیاً در سابق ازدیاد موالید خطرى نداشت، مرگ و میر طبیعى خود به خود جمعیت را کم مى‌کرد، ولى حالا این طور نیست.
جراید و مجلات، خیلى علیه ازدیاد نفوس تبلیغ مى‌کنند، ولى این را توجه داشته باشید که مسئله ازدیاد نفوس که اسمش را مى‌گذارند بمب جمعیت و آن قدر هم گفته‌اند که یک حس تنفر از بچه در این مردم ایجاد کرده‌اند، در کشور ما صادق نیست.
اسلام هرگز جلوى راه بشر چیزى را نمی‌گذارد که با مقتضیات ضرورى زمان بجنگد
یعنى کشورهاى اسلامى هنوز به حد نصاب جمعیت نرسیده اند، این یک نیرنگ استعمارى است که غربیان به کار مى‌برند. درباره ایران این طور مى‌گویند که استعداد 60 میلیون جمعیت را دارد که نان بدهد، در صورتى که اکنون حداکثر 25 میلیون نفر است. اسلام هرگز جلوى راه بشر یک چیزى نگذاشته است که با مقتضیات ضرورى که در زمان پیش مى‌آید بجنگد، یعنى با ضرورت‌هاى اجتماعى و اقتصادى بشر بجنگد».
زمين مي‌تواند چند برابر جمعيت كنوني را اداره كند
آیت‌الله نورى همدانى: «عده‌اى از لحاظ این که جمعیت روى زمین به سرعت رو به افزایش مى‌رود، چنین فکر مى‌کنند که زمانى فرا خواهد رسید که مردم از جهات اقتصاد زندگى به مضیقه خواهند افتاد و زمین قدرت تغذیه و تأمین لوازم زندگى بشر را نخواهد داشت و لذا مردم را به جلوگیرى از افزایش نسل تشویق، بلکه وادار مى‌کنند.
به علاوه، متأسفانه سقط جنین را یک عمل منطقى و موجه جلوه مى‌دهند، ولى این عقیده همان طور که بعضى از دانشمندان هم تصریح کرده‌اند درست نیست؛ زیرا سطح زمین به اندازه‌اى وسیع است که به 500 میلیون کیلومتر بالغ مى‌شود و اگر آن را به طور تساوى میان جمعیت فعلى روى زمین تقسیم کنیم، به هر فردى 5 هکتار از خشکى و تقریباً 12 هکتار از دریاها مى‌رسد. به علاوه گنج‌هاى فراوان و معادن بسیار زیادى در آن قرار داده شده است.
در این صورت اگر تمام قدرت‌هاى علمى و امکانات صنعتى خود را در راه بهره‌بردارى از این منابع خداداد به کار بیندازند، زمین مى‌تواند چندین برابر جمعیت کنونى را به طور کامل اداره کند».
شهید بهشتى: «اگر واقعاً مطالعات کارشناسان اجتماعی با ایمان با بصیرت واقع بین همه سو نگر و محاسب، به این نتیجه رسید که اگر در جامعه اسلامى تیراژ فرزندان از عدد معینى بالاتر رود جان این جامعه و هستى این جامعه و سلامت این جامعه در معرض خطر است، به راحتى مى‌توان فتوا داد که بر این امت واجب است که میزان فرزندان را در حد معیّن نگه دارد، چون ما با نصوص اسلامى فراوان دریافته‌ایم که جان جامعه از جان فرد محترم‌تر است».
ب) دهه اول پس از انقلاب:
آیت‌الله جعفر سبحانى: «صاحب نظران مى‌گویند اگر در این مملکت (ایران) رودخانه‌ها سدبندى شود، زمین‌هاى بایر آباد گردند، از تمام زمین‌هاى زراعتى به خوبى استفاده شود، صید ماهى به صورت صحیح اداره گردد و سطح فکر مردم بالا برود، این مملکت قادر به اداره 150 میلیون نفر خواهد بود.
به جاي كنترل جمعيت بايد به احياي انسان‌هاي فقير پرداخت
کشور ایران هم اکنون دچار کمبود نیروى انسانى است. در همین سال‌هاى اخیر، متجاوز از یک میلیون کارگر خارجى در نقاط مختلف کشور مشغول کار و بازار کار گرم و نیروى انسانى کمیاب بود ـ مع‌الوصف ـ چگونه دم از کنترل ازدیاد جمعیت مى‌زنیم، در حالى که نیاز مبرم به نیروى انسانى داریم؟
در این کشور، کمبود پزشک و مهندس، تکنسین و استادکار براى همه ملموس است و هر روز دست نیاز به خارج دراز کرده و دسته دسته دکتر و مهندس و… وارد مى‌کنیم. کشورهاى پیشرو که براى جلوگیرى از ازدیاد جمعیت در کشورهاى در حال رشد، کارشناس مى‌فرستند، بهتر است جمعیت خود را در حد فعلى نگاه دارند، تا جمعیت دیگر کشورها به نیمى از جمعیت آنان برسد، سپس براى آنان طرح و برنامه بریزند.
بهتر نیست بودجه‌اى که در راه کنترل جمعیت مصرف مى‌شود، در راه فراهم ساختن وسایل زندگى خانواده‌هاى فقیر مصرف گردد و به جاى انسان‌کشى، به احیاء انسان‌هاى فقیر و بى دفاع بپردازیم؟»
عبدالکریم بى‌آزار شیرازى: «چقدر در اشتباهند کسانى که تحت تأثیر تبلیغات استعمارگران و یا از ترس فقر، خود را عقیم مى‌سازند و یا نسل خود را تهدید مى‌کنند. البته، کسانى که به علل شخصى یا ناتوانی‌هاى جسمى و یا بیمارى، از وسایل جلوگیرى از آبستنى استفاده مى‌کنند و یا آبستنى خود را به عقب مى‌اندازند، این عمل آنان، با شرایطى از نظر امام خمینى جایز است».
ج) علمای حال حاضر:
ايران ظرفيت 150 ميليون نفر جمعيت را دارد/ من معتقد به كثرت جمعيتم
رهبر معظم انقلاب اواسط مرداد ماه سال 90 در ديدار ماه رمضاني با قواي مجريه، مقننه و قضائيه در بخشي از سخنانشان به صراحت فرمودند: «من معتقدم كه كشور ما با امكاناتى كه داريم، مي‌تواند 150 ميليون نفر جمعيت داشته باشد. من معتقد به كثرت جمعيتم. هر اقدام و تدبيرى كه مي‌خواهد براى متوقف كردن رشد جمعيت انجام بگيرد، بعد از صد و پنجاه ميليون انجام بگيرد»[1].
آیت‌الله خرازی به نقل از رهبری: کنترل جمعیت يك نقشه خارجي باشد
آیت‌الله خرازی به نقل از مقام معظم رهبری می‌فرماید: «من حدس مي‌زنم كه اين يك نقشه خارجي باشد و با اين امر موافق نيستم و در ملاقاتي كه با جناب حجت رفسنجاني داشتم ايشان را راجع به خطر اين امر گوشزد كردم؛ ايشان گفتند اين يك نظري است و ديگر گفتاري نداشتند.»
آیت‌الله خرازی با اشاره به این اظهار نظرها می‌گوید: «من معتقد هستم كه اين طرح، يك نقشه استعماري و توطئه ابرقدرتها مي‌باشد و بي‌رابطه با آن جلسه‌اي كه در اسرائيل جهت كنترل جمعيت كشورهاي اسلامي تشكيل شد، نمي‌باشد.
اسرائيل؛ تنها جايي است كه در آنجا شعار «فرزند كمتر، زندگي بهتر» وجود ندارد
مخصوصاً اين طرح زماني در ايران به اجرا در آمد كه چهارماه بعد از آن نقشه‌اي بود كه در اسرائيل، كنفرانس آن تشكيل شد. تنها جايي كه شعار «فرزند كمتر، زندگي بهتر» در آن وجود ندارد اسرائيل است. این مسئله شاید در مورد وهابیت و مناطق مرزی ایران نیز مصداق داشته باشد که البته برخی نگرانی‌های امنیتی را هم در این صورت در پی دارد».
اما اینکه ایران اسلامی پذیرای چه جمعیتی می‌تواند باشد، سوالی است که امام راحل پیشتر بدان پاسخ داده‌اند. ایشان می‌فرمایند:«مملكت ايران 35 ميليون حالا مى‌گويند جمعيت دارد. وسعتش آنقدر است كه براى صد و پنجاه ميليون تا دويست ميليون جمعيت كافى است، يعنى اگر دويست ميليون جمعيت داشته باشد، در ايران به رفاه زندگى مىكنند»[2].
شعار «فرزند كمتر، زندگي بهتر» به اندازه‌اي عادي شده كه كسي در مورد آن فكر نمي‌كند
حسینى تهرانى در سال‌های اخیر به روشنى با سیاست ساماندهى خانواده به ناسازگارى برخاست و با نگارش «رساله نکاحیه» و «کاهش جمعیت ضربه‌اى سهمگین بر پیکر مسلمین»، سیاست مهار زاد و ولد و پذیرندگان آن را به باد انتقاد شدید گرفت و نوشت: «امروز، مسئله کنترل جمعیت و شعار «جمعیت کمتر، زندگى بهتر»، به قدرى جدى گرفته شده و هیاهو و تبلیغات بر سر عواقب و خطراتى که براى آن شمرده مى‌شود به قدرى فراگیر گشته که کمتر کسى مجال تفکر، تحلیل و یا احیاناً تشکیک در این مسئله را مى‌یابد.
متأسفانه این جوزدگى، چنان حاکم گشته که حتى از سوى کسانى که انسان کوچک‌ترین شکى در خلوص نیت و دلسوزى‌شان براى جامعه و اسلام ندارد، عکس العمل‌هاى انفعالى و جانبدارى مشاهده مى‌شود تا حدى که گاه انسان متحیر مى‌ماند که چگونه عقل سلیم و ذهن حکیم تحت تأثیر تبلیغات فریبنده‌اى قرار گیرد که با اندکى توجه و دقت، نادرست بودنشان قابل تشخیص است.
محدوده کشور ایران را به تصدیق کارشناسان داخلى و خبرگان خارجى، از جهت استعداد و کثرت زمین‌هاى حاصلخیز و قابل کشت و زراعت و باغدارى و دامدارى، وفور آب و رودخانه‌ها و امکان آبگیرها و از جهت انواع معادن، مى‌توان از مرغوب‌ترین کشورهاى جهان به حساب آورد و ظرفیت آن را دارد که به آسانى و راحتى 200 میلیون نفر را در مهد خود بپذیرد و بپرورد، اما امروزه مى‌بینیم که از جهت کمبود افراد کشاورز در کشتزارها و باغ‌ها و از جهت کمبود افراد کارگر در کارخانجات، در مضیقه‌اى عجیب به سر مى‌بریم».
وى استفاده از قرص‌هاى ضد باردارى را حرام مى‌داند و سیاست ساماندهى خانواده را سیاست القا شده از سوى استکبار مى‌انگارد که با رحلت امام خمینى، در کشور مطرح و به اجرا گذاشته شد.
محدود كردن افزايش نسل حرام نيست
آیت الله مکارم شیرازی(دامت برکاته): ايشان در پاسخ به اين سوال كه تبلیغ و ترویج مردم مسلمان ایران در امر جلوگیرى و کنترل جمعیت به عنوان یک کار فرهنگى، اقتصادى و اجتماعى جامعه ایرانى در منابر و محافل دینى، شرعاً چه حکمى دارد و آیا خلاف شرع است يا خير؟ فرمودند: «در صورتى که اهل خبره و کارشناسان متدین، مسئله کنترل و محدود ساختن موالید را یک ضرورت اجتماعى تشخیص دهند، شرعا مى‌توان به طور موقت با آن موافقت کرد و یا در صورت لزوم به طور حساب شده از آن تبلیغ نمود.
در ضمن باید توجّه داشت که افزایش نسل به عقیده هیچ کس جزء واجبات نیست و بنابراین محدود ساختن، حرام نمى‌باشد. در ضمن باید در موارد کنترل جمعیت، به جاى افزایش کمى به سراغ افزایش کیفى رفت تا مسلمانانى عالم‌تر و کارآمدتر به جامعه اسلامى تحویل داده شود و عزت و عظمت مسلمین حفظ شود».
تدابير غلط مسئولان كشور در امر كنترل جمعيت
آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي(حفظه الله): در ديدار جمعي از دبيران الهيات مدارس شهرستان تربت جام اظهار داشت: «مخالفان در كشورهاي شيعه‌نشين همان سياست صهيونيست‌ها را در مسئله زاد و ولد دنبال مي‌كنند، به اين معنا ضمن آنكه خودشان به شدت به فكر ازدياد جمعيت هستند، اما شيعيان را به كنترل و كاهش جمعيت ترغيب مي‌كنند.»
وي همچنين با بيان اينكه در شرايط كنوني همه ما بايد خطر نفوذ وهابيت را در كشور جدي بگيريم، گفت: «اينكه اكنون مي‌بينيم در برخي از نقاط كشور جريان وهابيت فعاليت‌هاي خود را گسترده كرده و جمعيت سني‌ها در اين مناطق رو به فزوني گذاشته است، اينها از جمله واقعياتي است كه ما بايد به درستي عمق آنها را درك كنيم و متاسفانه برخي هم به دليل غفلت و تدابير غلط مسئولان كشور در امر كنترل جمعيت صورت گرفته است».
رویکرد صهیونیست‌ها و وهابیون نسبت به مقوله تعداد فرزندان و کنترل جمعیت
علی‌رغم سیاست‌های ترغیب جوامع شرقی و اسلامی به مسئله کنترل جمعیت از سوی نهادهای غربی و بین‌المللی، از جمله کشورهایی که این سیاست در آن هیچ‌گاه اعمال نمی‌گردد، سرزمین‌هایی است که در اختیار رژیم اشغالگر قدس قرار دارد. نمودارهای مربوط به رشد جمعیت در این سرزمین‌ها که با هدف کسب اکثریت در اراضی اشغالی صورت می‌گیرد در ادامه خواهد آمد.
لازم به ذکر است که یهود تنها دینی است که تبلیغ در آن صورت نمی‌گیرد و از طریق خون و مادر منتقل می‌گردد، بدین معنا که کسی یهودی است که لزوما مادری یهودی داشته باشد، البته کسانی که پدرانی غیر یهودی دارند چندان یهودی اصیل به شمار نمی‌آیند.
معافيت زنان يهودي از مراسم مذهبي به دليل وظيفه مادري
با چنین نگرشی بعد دیگر ترغیب زنان یهودی به فرزنددار شدن به عنوان وظیفه‌ای دینی و شرعی آشکار می‌گردد که پیوسته توسط خاخام‌های یهودی تذکر داده می‌شود. ضمن آنکه طبق آیین یهود زنان به منظور انجام وظایف مادری از بسیاری از مراسم مذهبی معاف هستند.
ديويد باتزري كه يكي از خاخام‌هاي مطرح اسرائيل است در اجتماع هزاران زن صهيونيست در يك مراسم مذهبي از آنها درخواست كرد دست‌كم 12 فرزند به دنيا بياورند و از اقدامات جلوگيري از بارداري استفاده نكنند و حتي بعد از 40 سالگي نيز براي به دنيا آوردن فرزند تلاش كنند. وی تصريح كرد: هر دختري كه ازدواج مي‌كند بايد تلاش كند كه 12 فرزند به دنيا بياورد.
اين خاخام يهودي زنان حاضر در اين اجتماع را تشويق كرد كه بر يكديگر فشار آورند تا بعد از ازدواج، بارداري خود را به تاخير نيندازند و بين زايمان‌هاي خود نيز زياد فاصله نداشته باشند. وي درباره موضوع سقط جنين نيز صحبت كرد.
ديويد باتزري در ادامه گفت: حتي در سن 40 سالگي و بيشتر نيز به دنيا آوردن بچه ممكن است و اين خطرناك نيست.
شرط ورود زنان يهودي به بهشت به دنيا آوردن 8 فرزند است
وي افزود: دكترها دروغگو هستند، آنها را باور نكنيد. آنها به شما مي‌گويند كه جنين ناسالم است، اين حرف آنها تنها براي حفظ خود از عواقب حقوقي است. اين خاخام صهيونيست افزود: گوش دادن به حرف دكترها ممنوع است، زناني كه با من مشورت داشته‌اند و فرزند خود را سقط نكرده‌اند سالم‌ترين فرزندان را داشته‌اند. چندی پیش نیز یکی از خاخام‌های اسرائیلی شرط ورود هر زن مومن یهودی به بهشت را به دنیا آوردن حداقل 8 فرزند دانسته بود!
رشد جمعيت يهوديان در سرزمين‌هاي اشغالي به يكي از موضوعات نگران‌كننده براي مقامات اين رژيم تبديل شده است. در حالي كه رشد جمعيت مسلمانان در سرزمين‌هاي اشغالي 5 درصد است اين نرخ رشد در ميان يهوديان سالانه 3 درصد است. اين موضوع اين گمانه‌زني را ايجاد كرده كه تا چندي ديگر تعداد اعراب مسلمان در سرزمين‌هاي اشغالي بيش از تعداد يهوديان شود[3].
سياست‌هاي جمعيتي جورج بوش در آمريكا
آمریکا نیز به عنوان یکی از حامیان بزرگ صهیونیست‌ها در جهان سیاستی مشابه را در پیش گرفته است. جورج بوش پدر در اظهاراتی بیان کرده بود: «من هیچ‌گاه این طرح (کنترل جمعیت) را اجرا نخواهم کرد، کشور ما کشور وسیعی است و 300 میلیون جمعیت برای کشوری مثل آمریکا کم است»!
آنچه در اين میان قابل توجه و دقت نظر است، سیاستی است که صهیونیست‌ها و فرزندان نامشروع آنان یعنی بهاییان و به ویژه وهابی‌ها به منظور تسخیر نرم و خاموش نقاط مهم جهان در پیش گرفته‌اند. سیاست یهودیان در ورود و تکثیر در کشور عزیزمان تحت پوشش مراکز خیریه در زمان رضاخان و سیاست‌های آنها در تغییر ترکیب جمعیتی فلسطین در حال حاضر نمونه‌ای از این اقدامات است.
خطر جدي افزايش جمعيت وهابيان در ايران
اقدامات مشابهی نیز توسط وهابیان در کشور ما در حال انجام است که اگر تدابیری جدی در جهت حل و فصل آنها صورت نپذیرد در چند سال آینده کشور با مشکلاتی جدی مواجه خواهد شد.
نگرش وهابیان به مباح دانستن خون شیعیان و ترغیب علمای وهابی به کشتن شیعیان جهت وجوب بهشت از سویی و رشد نگران‌کننده و 8 درصدی زاد و ولد در آنها در مقابل رشد 1.8 درصدی زاد و ولد در کل کشور، می‌تواند هشداری جدی به جامعه و بالاخص مسئولان باشد.
وهابیان طبق حکم مفتی‌های خود باید چهار زن داشته باشند و تا می‌توانند فرزند به دنیا بیاورند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که تا چند سال دیگر جمعیت وهابیت در ایران در حد چشمگیری افزایش خواهد یافت.
در پایان ذکر چند نکته ضروری است:
ضرورت تعامل خانواده‌ها و حكومت در امر كنترل جمعيت
1- کنترل خانواده و تنظیم جمعیت امری است که نه می‌توان صددرصد با حکم حکومتی و توسط دولت درباره آن تصمیم‌گیری نمود و نه مسئله‌ای است که صرفا بتوان برعهده خانواده‌ها گذاشت. در این راه باید تعاملی صحیح و منطقی صورت بگیرد و جمیع جوانب سنجیده شود.
از سویی حکومت بایستی توانایی اداره جمعیت و آماده‌سازی بسترهای مورد نیاز جهت تربیت نسلی صالح و مصلح که شایسته نام امت نبوی باشد را داشته باشد و از سوی دیگر خانواده نیز فرصت، توان، امکانات تربیت این نسل و آمادگی پذیرش مسئولیت آن را کسب كند.
كنترل جمعيت در جایی معنا پیدا می‌کند كه رشد جمعيت منفي نشود
از سوی دیگر، کنترل جمعیت و تنظیم خانواده در جایی معنا پیدا می‌کند که رشد جمعیت در آن به سمت منفی شدن پیش نرود. با شتابی که در حال حاضر در کشور ما در جهت کاهش جمعیت وجود دارد، اگر اصلاحی صورت نپذیرد و تصمیماتی جدی و کارشناسانه اتخاذ نشود، کنترل جمعیت امری بیهوده و غیرقابل طرح است.
معيار كثرت اموال و فرزندان از ديدگاه ديني
2- معیار در کثرت اموال و موالید از دیدگاه دینی آن است که اموال و فرزندان باید در حدی باشد که فکر و ذهن انسان را تا آنجا به خود مشغول نسازد که از دیگر امور مهم زندگی که در رأس آنها عبادت و اطاعت الهی و امور معنوی و اخروی است باز بماند.
تکثیر نسل هرچند فی نفسه مستحب است، اما مقیدات و مختصاتی دارد که باید آنها را در نظر گرفت و احکام ثانوی را نیز باید مورد لحاظ قرار داد و همچنین از موارد تزاحم آن با برخی احکام دیگر غافل نماند.
بنابر این، می‌توان گفت که تکثیر موالید در همه شرایط و به طور مطلق مطلوب نیست و در عمل به این حکم، باید محدودیت‌ها را نیز در نظر گرفت. باید توجه داشت که برای تحویل فرزندانی شایسته و صالح به جامعه، توجه به محدودیت‌ها و لحاظ جوانب و شرایط مختلف گریزناپذیر است.
كثرت مسلمانان شايسته مايه مباهات پيامبر(ص) است نه كثرت عددي مسلمانان
چنانچه توجه به روح و حقیقت تعالیم اسلام نیز نشان می‌دهد، آنچه مایه مباهات و افتخار پیامبر(ص) است، کثرت مسلمانانی صالح و شایسته است که پایبند به اصول و ارزش‌های انسانی و دینی باشند، نه فقط سیاهی لشکر مسلمانان و کثرت عددی، چنانچه امام صادق علیه السلام فرمودند: «کونوا لنا زیناً و لا تکونوا علینا شیناً» مایه زینت ما باشید نه مایه ننگ و عار ما.
لذا نگاه اسلام به بحث توالد و تکثیرنسل امری سلبی نیست، بلکه در صورت رعایت مقیدات و مختصات آن امری مستحب و به شدت سفارش شده است. از سوی دیگر، دشمنان اسلام به ویژه یهود و وهابیت به شدت بر این امر تاکید داشته و بر آن اهتمام می‌ورزند، در حالی که مسلمین و به ویژه شیعیان را به شدت نهی می‌نمایند.
تسخير خاموش سرزمين‌ها با زاد و ولد بي رويه
تاکید مکرر علمای وهابی و یهودی بر افزایش تعداد فرزندان و دادن وجهه دینی به این امر، از عواملی است که به تکثیر بی رویه این اقوام در ایران و سرزمین‌های اشغالی انجامیده است. تسخیر خاموش سرزمین‌ها با زاد و ولد بی رویه و تغییر نسبت جمعیتی کشورها از موارد خطرناکی است که نیاز به هوشیاری و اندیشیدن تدابیری جدی دارد.
3- نگاه مسئولین حکومت اسلامی به ویژه حضرت امام خمینی(ره) و حضرت امام خامنه‌ای(حفظه الله) بر افزایش جمعیت و توان بالقوه کشور و داشتن نسلی حداکثری است، گرچه ملاحظات حکومت دینی را نیز در این امر قابل اعتنا می‌دانند.
مشکلات ناشی از افزایش جمعیت در دهه 60 که موجب موافقت ضمنی حضرت امام با بحث کنترل جمعیت گردید، آماده نبودن زیرساخت‌های گوناگون اعم از اقتصادی، آموزشی، بهداشتی و... برای پذیرش این میزان از جمعیت بود.
گرچه کشور ما از نظر مساحت و امکانات توان پذیرش جمعیتی بیش از این را دارد، اما لازم است پیش از اقدامی مجدد و شتاب‌زده در راستای تغییر جمعیت، بسترهای این اتفاق فراهم گردد تا در 20 سال آینده از بحران دهه 90 شکوه نکنیم.
رواج ديدگاه‌هاي فمينيستي و تاثير آن بر رشد جمعيت
4- در کنار این عوامل نبایستی نقش برخی تفکرات مسموم را در شرایط فعلی نادیده گرفت. رواج نگاه فمینیستی در طبقات گوناگون زنان جامعه و حتی رسوخ آن در قشر مذهبی کشور، موجب شده است تا زنان بسیاری از زیر بار مادری شانه خالی کنند و بهانه‌هایی چون کار، فعالیت اجتماعی، پیشرفت، تحصیلات و مقوله‌هایی از این قبیل را بهانه این امتناع قرار دهند.
كاهش تعداد فرزندان در طبقه مرفه و روشنفكر
این امر موجب کاهش فرزندان به يك فرزند و در مواردی به هیچ فرزند به ویژه در طبقه مرفه و روشنفکر شده است که خود در آینده‌ای نه چندان دور بحران‌ها و خلاهای عاطفی شدیدی را برای این نسل به دنبال خواهد داشت.
این مسئله در حالی رخ می‌دهد که برخی علت کنترل جمعیت و کاهش فرزندان را مشکلات اقتصادی و عدم توان خانواده در تامین معیشت می‌دانند، در حالی که این کاهش تعداد، خود را در اقشار مرفه جامعه بیش از قشر متوسط و ضعیف نشان داده است، در صورتی که بسیاری از این افراد به راحتی امکان تامین شرایط مطلوب زندگی برای دو یا سه فرزند را دارند. لذا این‌طور به نظر می‌رسد که در موارد عدیده‌ای، مکانیسم‌های کنترلی آن‌چنان که باید و شاید، به اهداف خود نرسیده است.
سياست‌هاي جمعيتي متفاوت براي خانواده‌هاي فقير و مرفه
5- این تشویق و ترغیب‌ها باید نسبی باشد، اگر ما به دنبال کاهش جمعیت و سوق هرم جمعیتی به سالخوردگی نیستیم، بایستی تعادل را به درستی برقرار کنیم. اگر برای خانوارهای متوسط و ضعیف به علت بحث‌های رفاهی و اقتصادی قائل به کاهش جمعیت هستیم، این امر درباره خانواده‌های توانمند و مرفه بایستی روندی معکوس داشته باشد.
البته، حتی در مورد نخست نیز می‌توان تدابیری اندیشید و شرایط اجتماعی و خدمات عمومی را به نحوی فراهم نمود که اقشار ضعیف نیز بتوانند با فراغ بال به تربیت مطلوب فرزندان خود همت گمارند.
پي‌نوشت‌ها:
ارسال نظرات