کارگاه آموزشی «جمع‌آوری داده‌ها در مطالعات کیفی» برگزار شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فضل الله احمدی و عیسی محمدی، اساتید دانشکده پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، سخنرانان کارگاه آموزشی مجازی «جمع‌آوری داده‌ها در مطالعات کیفی» بودند که در تاریخ ۲۲ دی ۱۴۰۰ برگزار شد. سخنران در این کارگاه تأکید کردند، روش‌های تحقیق کیفی در کنار روش‌ها و مطالعات کمی، موج سوم تحقیقات یعنی روش های" تحقیق ترکیبی" را تشکیل می‌دهد. روش‌های تحقیق کیفی با توجه به ماهیت و هدف، درصدد واکاوی، کشف و معنا دادن به تجارب اصیل و عمیق انسانی در زندگی روزمره است. مطالعات کیفی در دهه‌های اخیر مورد استقبال متخصصان و محققین رشته‌های مختلف از جمله علوم سلامت قرار گرفته است.

جمع آوری داده‌های بعنوان یک رکن مهم هر تحقیق در مطالعات کیفی از اهمیت خاص و مضاعفی برخوردار است. جمع آوری یا به تعبیر دیگر تولید داده‌ها در مطالعات کیفی ابزار محور نیست بلکه مبتنی بر تعامل محقق و مشارکت کننده و توجه به ظرافت‌ها و تکنیک‌ها و مهارت و توانمندی محقق در برنامه ریزی و هدایت مصاحبه با توجه به ماهیت و هدف تحقیق کیفی می‌باشد.

در کارگاه آموزشی مجازی «جمع‌آوری داده‌ها در مطالعات کیفی»، ضمن مروری اجمالی بر رویکرد مطالعه کیفی و اهمیت جمع آوری داده‌ها در مطالعات کیفی، ویژگی‌های مصاحبه‌ی عمیق و اهمیت آن در استخراج داده‌های کیفی تشریح و تأکید شد، فرآیند مصاحبه در تمام رویکرد‌های کیفی مشابه نیست و جزییات و نحوه طرح سوالات در روش‌های مختلف مطالعات کیفی تفاوت‌هایی با هم دارد. با این حال مراحل کلی و گام‌های مصاحبه در همه انواع مطالعات کیفی تقریبا مشابه است. آنچه در مطالعات کیفی مهم است این است که تسلط مصاحبه کننده به موضوع و توان وی در اجرای مطالعه کیفی و جمع آوری داده‌ها بستگی دارد.

در ادامه نمونه‌ای از چند مصاحبه واقعی که با روش‌های مختلف تحقیق کیفی انجام شده بود در کارگاه مطرح گردید و مصاحبه‌ها از سوی شرکت کنندگان مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

این کارگاه بخشی از سلسله کارگاه‌هایی است که در زمینه طراحی و اجرای مطالعات کیفی برای متخصصان و اندیشمندان علاقمند به یادگیری در این حوزه در سال جاری برگزار خواهد شد.

پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی با هدف دانش افزایی و ارتقا توانمندی متخصصان حوزه سلامت اقدام به برگزاری کارگاه‌ها و وبینار‌های مختلفی در ابعاد مختلف حوزه سلامت می‌نماید که امید است این برنامه‌های آموزشی نقش موثری در ارتقا توانمندی متخصصان و اندیشمندان دست اندر کار در بخش سلامت داشته باشد.