به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، با توجه به آمار منتشر شده سالنامه ۹۸ بیمه مرکزی، حق بیمه تولیدی جهانی در سال ۲۰۱۹ حدودا برابر با ۶٫۲۹۲ میلیارد دلار، و در ایران حدود ۱۲ میلیارد دلار بوده است که از منظر حق بیمه تولیدی ایران را در مقام ۳۸ جهانی قرار داده، که به نسبت سال گذشته دو رتبه صعود را برای جایگاه ایران به ارمغان داشته است.
البته بایستی توجه داشت که رتبه ۳۸ در صنعت بیمه با توجه به رتبه ۲۶ اقتصاد کشور از منظر جهانی (بر اساس GDP)، نشان دهنده ضعف نسبی صنعت بیمه در مقایسه با سایر بخش‌های اقتصاد کشور در مقیاس جهانی می‌باشد.
همچنین پارامترهایی از جمله سرانه حق بیمه تولیدی و ضریب نفوذ نیز بر اساس آخرین آمار قابل استناد نسبت به دوره گذشته سال قبل با بهبود همراه بوده است و باعث ادامه روند بهبود رتبه کشور از منظر دو شاخص مذکور در میان کشورهای منطقه شده است.
افزایش دو پارامتر سرانه حق بیمه تولیدی و ضریب نفوذ در جهان به مراتب از افزایش این دو پارامتر در ایران بیشتر بوده است. در بخش بیمه‌های زندگی، سهم این نوع بیمه‌ها از کل پورتفوی بیمه‌ای در مقیاس جهانی حدود پنجاه درصد بوده و این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ این عدد در صنعت بیمه ایران به دو صدو درصد کاهش به نسبت سال قبل به ۱۴٫۳ درصد رسیده است، که نشان از فعالیت کمتر از انتظار بیمه گران و عدم فرهنگ‌سازی مناسب در این حوزه دارد.
چالش‌ها و شرایط صنعت بیمه کشور در زمان حاضر ساختار اقتصادی کشور و به تبع آن صنعت بیمه تحت‌تاثیر دو عامل مهم شامل تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی و شیوع ویروس کووید۱۹ قرار گرفته است. خارج شدن فاکتورهای اقتصاد کلان کشور نظیر نرخ تورم، رشد، بیکاری، میزان صادرات، نرخ برابری ارز و... از روند مطلوب را شاید بتوان مهم‌ترین تاثیرات ناشی از دو عامل فوق‌الذکر دانست. طبق اهداف چشم‌انداز سند ۱۴۰۴ صنعت بیمه ایران می‌بایست در افق مذکور به ضریب نفوذ هفت درصدی می‌رسید که با این میزان می‌توانست مقام نخست را در منطقه آسیای میانه، خاورمیانه و شمال آفریقا کسب نماید. لیکن متاسفانه بروز چالش‌های مذکور منجر به آن شد تا دستیابی به بسیاری از اهداف این سند من جمله اهداف صنعت بیمه، به راحتی امکان‌پذیر نباشد.
یکی از مهم‌ترین اثرات مستقیم و عینی تحریم‌ها بر صنعت بیمه کشور کاهش پذیرش و واگذاری ریسک‌های بزرگ، کاهش مجموع تعهدات، و محدودیت در نقل و انتقال ارز به منظور پرداخت حق بیمه به بیمه‌گران طرف قرارداد خارجی می‌باشد. همچنین انتظار می‌رود که با کاهش فعالیت کسب و کارهای اقتصادی و افزایش نرخ رشد قیمت کالا و خدمات، صنعت بیمه نیز دچار اختلالات متعددی در فرآیندهای بیمه‌گری و سرمایه‌گذاری گردد. همچنین با شیوع ویروس کووید ۱۹ علاوه بر تشدید شرایط نامطلوب، چالش‌های نوظهوری همچون عدم تمدید و کاهش تقاضا از سوی بنگاه‌ها، افزایش مطالبات و معوقات، کاهش درآمد از حوزه گردشگری، افزایش میزان مخاطرات اخلاقی به دلیل کاهش قدرت خرید مردم) و... پیش روی صنعت بیمه قرار گرفته است. البته به وجود آمدن توفیق اجباری برای امکان توسعه فروش الکترونیکی از معدود فرصت‌های پیش آمده در پی شیوع این ویروس بوده است که صنعت بیمه می‌بایست از فرصت یادشده به بهترین شکل ممکن استفاده نماید. بر این اساس طراحی الگوی خدمت‌رسانی متفاوت برای جوامع در هنگام شیوع بیماری‌های اپیدمیک، امری ضروری به نظر می‌رسد. پیش‌بینی می‌شود که با پایان یافتن دوران ایپدمی ویروس کرونا و با رونق یافتن مجدد کسب و کارها (که طبق پیش بینی IMF میزان رشد GDP ایران در سال ۲۰۲۱ در حدود ۳,۱ درصد خواهد بود)، صنعت بیمه نیز رشد فزاینده‌ای را تجربه نماید. ریسک‌های اقلیمی یکی از بزرگترین ریسک‌های مورد توجه شرکت‌های بیمه‌ای است. طبق گزارش IPCC افزایش دما، گرم شدن آب اقیانوس‌ها، بالا آمدن آب دریاها، وقوع زلزله، سیل، اسیدی شدن آب دریاها و آلودگی از جمله حوادث فاجعه آمیز ناشی از تغییرات اقلیمی در جهان به حساب می‌آید. بررسی‌ها حاکی از آن است که در طول ۴۰ سال گذشته بیش از ۹۰ درصد بلایای طبیعی در اثر تغییرات آب و هوایی بوده است. وقوع این حوادث نه تنها بر اقتصاد کشورها اثر گذاشته بلکه سلامت انسان‌ها را نیز به خطر انداخته است. افزایش شمار بلایای طبیعی از جمله سیل و زلزله در سال‌های اخیر در ایران نشان‌دهنده اهمیت بالای ریسک‌های اقلیمی است و هزینه هنگفتی به تمامی بخش‌های اقتصادی من جمله صنعت بیمه وارد آورده است.
*روند توسعه بیمه‌های زندگی کند بودن سرعت رشد در بیمه‌های زندگی و سایر رشته‌ها
بیمه‌های زندگی یکی از پر رونق‌ترین رشته‌های بیمه‌ای در صنعت بیمه جهان به شمار می‌روند. متاسفانه این آمار در ایران به نسبت صنعت بیمه جهان پایین‌تر است به طوری که طبق آخرین داده‌های منتشر شده از سوی بیمه مرکزی در سال ۹۸، سهم رشته مذکور کمتر از ۱۵ درصد از کل پرتفوی صنعت بوده است.
عواملی همچون اطلاع‌رسانی و تبلیغات ناکافی، عدم تسلط کافی نمایندگان و بازاریابان، بالاتر بودن نرخ بازدهی در سایر بازارهای موازی مالی، وجود هزینه‌ها و کارمزدهای متعدد در ابتدای بیمه نامه، پایین‌تر بودن نرخ سود ذخائر از تورم واقعی و انتظاری و... از جمله مهم‌ترین مواردی است که منجر به عدم استقبال کافی از بیمه‌های زندگی در ایران شده است، البته روند استقبال از بیمه‌های زندگی در طی چند سال اخیر بیانگر بهبود دیدگاه جامعه نسبت به مزایای سرشار این دسته از بیمه نامه‌ها بوده و این اتفاق حاکی از روشن بودن چشم‌انداز بیمه‌های زندگی در ایران است.