پرونده ویژه | مرکز مشاوره
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- نیلوفر هوشمند؛ مرکز مشاوره در کشور ما از آن دسته جاهایی است که همیشه تابو و منعی در رفتن به آن وجود داشته است. سنت‌ها و عرف جامعه برای مردم این باور را ایجاد کرده که اگر کسی به مرکز مشاوره مراجعه کند، دیوانه است و برچسب دیوانگی و نداشتن روان سالم به آن زده می‌شود. ترس از برچسب خوردن در جامعه ما آنقدر ریشه دواند که فرزندان و دانشجویان که قشر تحصیلکرده و ارزشی این جامعه هستند نیز از این قاعده مستثنی نماندند و همیشه مرکز مشاوره در دانشگاه‌ها نسبت به دیگر مراکز دچار خلوتی بیشتری بوده است و دانشجویان برای حل مشکلات روزمره و یا نسبتا جدی خود بیشتر با همسالان و همکلاسی‌ها به مشورت می‌پرداختند.
اما گذر زمان، استفاده بیشتر از تکنولوژی و فضای مجازی، آشنایی بیشتر با دنیای بیرون و فرهنگ ملل مختلف، به مرور زمان و طی سالهای اخیر، توانسته‌است این تابو را در دانشجویان بشکند و این تفکر که بد اگر به مرکز مشاوره رجوع کنید دچار برچسب و انگ درجامعه می‌شوید را از بین برده است تا جایی‌که نسل جوان و به قول معروف دهه هفتادی‌هایی که امروز به دانشگاه‌ها وارد می‌شوند برای حل مشکلات و مسائل ریز و درشت روزمره شان به این مراکز مراجعه می‌کنند.
طبق اظهار نظر مسئولین مرکز مشاوره دانشگاه‌های سراسری تهران، امروز دانشجویان نه فقط برای رفع مشکلات روحی و روانی، بلکه برای برنامه ریزی درسی، مدیریت زمان، رشد و پیشرفت تحصیلی، تقویت روابط بین فردی و اعتلای روابط اجتماعی خودشان به این مراکز مراجعه کرده و به مشورت می‌پردازند. مراکز مشاوره دانشگاه‌های سراسری تهران، نسبت به گذشته جمعیت بسیار زیادی را این روزها به خود می‌بیند و حتی پرسنل این مراکز با کمبود وقت برای ارائه خدمات به دانشجویان مواجه می‌شوند.
رویکر بدنه اجتماعی جامعه به مبحث مشاوره تغییر کرده است
آنچه مشهود است نشان از تغییر رویکرد بدنه اجتماعی جامعه نسبت به مسئله رجوع به مشاوره و روانشناس دارد، که این تغییر به نسل جوان و دانشجو نیز سرایت داشته است، برای دریافتن این موضوع که دانشجویان این نسل چه مقدار با مراکز مشاوره ارتباط و اعتماد دارند و در صورت مراجعه چقدر از این مراکز راضی هستند، به سراغ دانشجویان دانشگاه‌های سراسری تهران رفته و از آنها پرسش کردیم.
«من از مرکز مشاوره دانشگاه راضی بودم». این سخن یکی از دانشجویان سال آخری دانشگاه تهران است. وی در ادامه گفت:«چندی پیش به دلیل مشکلی که برایم پیش آمده بود از مرکزمشاوره استفاده کردم و از نتیجه آن هم خیلی راضی بودم، اما مسئله این است که مرکز مشاوره ما خیلی زود با دارو می‌خواهد مشکلات دانشجویان را رفع کند، در صورتی که این روش شاید در کوتاه مدت موثر باشد، اما برای رفع یک مشکل در بلند مدت تأثرگذار نیست، البته ناگفته نماند، مراجعات به مرکز مشاوره دانشگاه بسیار زیاد است، به طوریکه اگر امروز برای وقت مشاوره مراجعه کنی، یک ماه بعد وقت می‌دهند، اما با دوستان و هم دانشگاهی‌هایم که صحبت می‌کردیم به این موضوع رسیدیم که گرچه مراجعه به مرکز مشاوره دانشگاه زیاد است و حتی در خوابگاه نیز مشاور داریم و معمولا سرشان شلوغ است. اما این دلیل نمی‌شود که با روشهای درمانی سریع بخواهند دانشجویان را رفع و رجوع کنند، وقتی من یا دوستانم به مرکز مشاوره مراجعه کردیم ابتدا مشاوره داشتیم و بعد بحث درمان با دارو را برای ما مطرح کردند. من نمی‌گوییم مؤثر نبود، اما اینکه با دارو بخواهیم مشکلات را حل کنیم موقتی است و مجدد با شروع مشکلات دیگر دانشجو به معضل دچار می‌شود.»
مشاورهای نهاد رهبری برایمان مؤثر بوده‌اند/ مرکز مشاوره دانشگاه اغلب شلوغ است
اما پای حرف بچه‌های دانشگاه شهید بهشتی که می‌نشینیم، سخن از مدلهای مختلف مشاوره به میان می‌آید، یکی از دانشجویان می‌گوید:«من برای یک سری مسائلی که داشتم به مشاوره نهاد رهبری دانشگاه مراجعه کردم، نهاد رهبری مشاوران خوبی دارد که در مسائل مختلف مشاوره دینی می‌دهند و حتی در بحث ازدواج به صورت تخصصی به دانشجویان مشاوره می‌دهند.»
یکی دیگر از دانشجویان این دانشگاه از مشاوره دانشگاه می‌گوید:«مشاوره دانشگاهمان بسیار خوب است و روانشناسان مجربی در آنجا خدمت رسانی می‌کنند، به شخصه چندین بار از این خدمات استفاده کرده و بسیار راضی بوده‌ام، اما برخی مواقع دانشگاه به دلیل کثرت مراجعه به مرکز مشاوره موردها را به دانشجویان کارشناسی ارشد روانشناسی مراجعه می‌دهد که این امر همیشه نمی‌تواند در امر مشاوره دانشجویان مؤثر باشد.» وی افزود:«همچنین در خوابگاه نیز مشاور داریم و دانشجویان به آن مراجعه می‌کنند اما آنچه من از مشاوره خوابگاه دیده ام به طور نسبی این است که درک درستی از وضعیت زندی در خوابگاه ندارند و ممکن است بعضا مشاوره‌های غلطی بدهند.»
دانشجویان دانشگاه علامه نیز به عنوان دانشجویان پیشرو در علوم انسانی و روابط انسانی از مرکز مشاوره دانشگاهشان می‌گویند، یکی از دانشجویان از اعتمادش به مرکز مشاوره می‌گوید و ادامه می‌دهد: «این مرکز در اطلاعات دانشجویان بسیار امین است و مسائل دانشجویان و نام آنها جایی درز پیدا نمی‌کند. یکی دیگر از دانشجویان اضافه می‌کند، همیشه مرکز مشاوره دانشگاه شلوغ است و معمولا همان لحظه وقت مشاوره نمی‌دهند و کمی طول می‌کشد، اما مرکز مشاوره درباره مسائلی مثل فقر مالی دانشجویان با حفظ اطلاعات و نام آنها بسیار کمک کننده است و آنها را با استفاده از خیریه‌های دیگر تحت پوشش می‌گیرد.»
آنچه از گفته‌های دانشجویان برمی‌آید این است که این نهاد در دانشگاه به توانمندی کامل برای رفع تمام مسائل نرسیده است و هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد اما دانشجویان به این مراکز اعتماد دارند و از آن استفاده می‌کنند و دیگر بحث عدم اطمینان و ترس از برچسب زنی در دانشجویان وجود ندارد.
اما باید دید که چقدر این مراکز در آینده با توجه به پیشرفت تکنولوژی و فردگرا شدن نسل جوان، در راستای بهبود خدمات، پیشرفتی مطابق با تکنولوژی روز خواهد داشت.
ارسال نظرات