نگاهی به دیروزنامه‌های زنجیره‌ای
به گزارش گروه سیاسی خبرگزرای دانشجو، بهزاد نبوی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و از محکومان امنیتی فتنه 88 در گفت‌و‌گو با روزنامه وقایع اتفاقیه درباره تلاش‌های صورت گرفته از سوی برخی محافل جریان اصلاحات برای عبور از روحانی گفت : «چندی قبل از ناآرامی‌ها، جمعی در فضای مجازی و به نام اصلاح‌طلب هیاهوی «پشیمانی از رای به روحانی» را مطرح کردند که مورد استقبال مخالفان ائتلاف اعتدال، میانه‌روی و اطلاح‌طلبی هم قرار‌گرفت، شبیه موج «عبور از خاتمی» که اواخر دوره دوم ریاست‌جمهوری او مطرح شد. شاید برخی با حسن‌نیت تصور کنند با این «اعلام پشیمانی» خرج خود را از روحانی جدا می‌کنند. حال آنکه امکان جدایی این خرج برای اصلاح‌طلبان وجود ندارد. به‌فرض شکست دولت، اصلاح‌طلبان هم شکست خواهند خورد. اصلاح‌طلبان باید تمام تلاش‌شان را کنند تا روحانی موفق شود.»
روزنامه زنجیره‌ای شرق نیز در گزارشی از لزوم خانه تکانی در این جریان سخن گفت. در بخشی از این گزارش به نقل از عباس عبدی فعال سیاسی مدعی اصلاحات آمده است : « جريان اصلاح‌طلب بايد دست به خانه‌تکاني جدي بزند. اين جريان از سال ٨٨ و حتي قبل از آن، بايد اقدام مي‌کرد.بنده نيز معتقد بودم و بارها در فضاي عمومي و جلسات نيز خدمت دوستان عرض کرده‌ام که با اين ادبيات و نگاه نمي‌شود کاري از پيش برد».
غلامرضا ظريفيان دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در گفت‌وگوي خود با «شرق» درباره لزوم شيفت يا چرخش اصلاحات از امر سياسي به امر اجتماعي سخن گفته و تاکید کرده است : « در زيست جهان جامعه ما، هم بخشي از جوانان هستند و هم با تنوع قوميتي، مذهبي و جنسيتي مواجه هستيم که نياز‌هاي اين جامعه صرفا معطوف به امر سياسي و سياست نيست. از مسئله‌اشتغال گرفته تا ازدواج، اوقات فراغت، دنياي مجازي، دسترسي آزاد به گردش اطلاعات، رفاه اجتماعي، کاهش فاصله طبقاتي، کرامت و منزلت اجتماعي و... بنابراين جريان اصلاح‌طلبي هم به لحاظ نظري و تئوري و ادبيات بايد به امر اجتماعي توجه کند و دامنه خود را از عرصه سياست فراتر تعريف کرده و به مردم و مسئله مردم توجه کند. مردم مسائل مختلفي دارند که سياست يکي از آن مسائل است».
گفتنی است مدعیان اصلاحات در طول سالیان متمادی گذشته چه در سال‌هایی که نقش اصلی را در چیدمان کابینه و قوه مجریه داشته‌اند و چه روزهایی که دولت اصلاحات بر مصدر امور بودند همواره نقش اپوزیسیون و مطالبه‌گر را بازی کرده‌اند، آنان به جای آنکه پاسخگوی مدیریت خود و نتایج آن باشند همیشه نظام اسلامی را در جایگاه متهم نشانده و این گونه القا کرده‌اند عامل نارضایتی مردم نه مدیریت آنها بلکه کسان دیگری بوده‌اند!
دولت با افزایش عامدانه نرخ ارز به دنبال پر کردن کسری بودجه خود است
روزنامه بهار در گزارشی اقتصادی با عنوان «بانک مرکزی فقط وعده می‌دهد! » در بررسی دلایل نوسان نرخ ارز در هفته اخیر طی گفت‌و‌گویی با یک کارشناس اقتصادی نوشت: « درباره ارز نکته‌ای حائز اهمیت این است که این بازار به طور انحصاری در اختیار دولت است و بانک مرکزی آن را مدیریت می‌کند، در نتیجه نمی‌توان عامل اصلی نوسانات اخیر ارز را در بازار جست‌وجو کرد. همان‌طور که اگر بازار ارز را بررسی کنیم، خواهیم دید که تمامی بازیگران اصلی بازار ارز اعم از عرضه‌کنندگان، تقاضاکنندگان و... در آن حضور ندارند و این بازار به صورت انحصاری توسط بانک مرکزی مدیریت می‌شود. »
این روزنامه به نقل از این کارشناس اقتصادی درباره انگیزه دولت برای دست زدن به نرخ ارز نوشت: « به هر حال ارز عاملی برای کسب درآمد دولت است. گر چه دولت بارها گفته که به دنبال کسب درآمد از محل ارز نیست، ولی من چنین گمان نمی‌کنم و هر سال وقتی که به پایان سال نزدیک می‌شویم، می‌بینیم که به قیمت ارز دست برده شده و نوسانات آن شدید می‌شود. این موضوع عدم کارایی و مدیریت نهادهای مسئول را نشان می‌دهد و این مردم هستند که جور این نوع مدیریت را می‌کشند. چون بخشی از بودجه از جیب مردم تامین می‌شود و اکنون نیز با افزایش نرخ ارز شاهد آن هستیم که در حمل‌ونقل، کالا و بسیاری از موارد دیگر تورم پیش خواهد آمد و هزینه آن را مردم پرداخت خواهند کرد. ضمن اینکه رانتی را رقم می‌زند و به موجب آن عده‌ای بهره‌مند می‌شوند گرچه مردم بسیاری ضرر می‌کنند.»
شبِ قول و پاسخ‌های روحانی چنگی به دل نزد!
روزنامه‌های زنجیره‌ای در شماره‌های دیروز خود ضمن انتشار گزارش مربوط به مصاحبه تلویزیونی روحانی به انتقاد از این برنامه و سخنان روحانی پرداختند.
روزنامه آفتاب یزد با‌اشاره به گفتوگوی زنده تلویزیونی رئیس‌جمهور در گزارشی نوشت:«برخلاف گفت‌و‌گوهای پیشین رئیس‌جمهور، این بار مجریِ چالاک‌تر و صریح‌تری مقابل روحانی نشسته بود و توانست سؤالات چالشی تری را مطرح نماید اما با این حال نباید منکر شد که پاسخ‌ها چنگی به دل نمی‌زد. شاید اگر رئیس‌دولت پاسخ‌های صریح تری را بیان می‌نمود می‌شد گفت که گفتوگوی فوق کاملا قانع‌کننده بوده است.»
روزنامه اعتماد نیز به کنایه دوشنبه شب را «شبِ قول» نامیده و نوشت : « حسن روحاني، رئيس‌جمهور ديشب براي دومين بار در دولت دوازدهم مقابل دوربين رسانه ملي رفت و با مردم سخن گفت. گفت‌وگويي كه به قدر انتظار آقاي مجري متفاوت و خاص نبود. روحاني حرف‌هاي خوبي در مورد‌اشتغال فراگير، بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده، محيط زيست، آلودگي هوا و نوسازي ناوگان حمل‌ونقل زد و قول‌هايي نيز داد. با اين حال بسياري از مسائل حوزه سياست داخلي و خارجي ناديده گرفته شد. مثلا آقاي مجري اصلا به روي خود نياورد كه اين كشور تازه چند روز ناآرامي را از سر گذرانده يا اينكه مسئله پايبندي يا عدم پايبندي آمريكا به برجام هنوز ابهامات بسياري براي ناظران سياسي باقي مي‌گذارد. در واقع تفاوت‌هاي گفت‌وگوي ديشب در ضعف‌هايش بود.»
«بتن ریزی در قلب رآکتور اراک» در متن برجام است
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «طی روزهای اخیر در برنامه‌ای تلویزیونی به مناسبت دومین سالگرد اجرایی شدن برجام یک کارشناس مدعی شده است که قلب رآکتور اراک با سیمان پر شد که این اظهارات او و برخی دیگر از سخنان با واکنش وزارت خارجه و مذاکره‌‌کنندگان هسته‌ای کشورمان مواجه شد».
مقامات ارشد دولت و اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بارها مدعی شده‌اند که قلب رآکتور اراک با سیمان پر نشده است. این در حالی است که در متن برجام و همچنین متن قطعنامه 2231 شورای امنیت این مسئله به صراحت اعلام شده است.
در بند3 ضمیمه1 برجام آمده است:«پر کردن همه حفره‌های قلب رآکتور با بتن به نحوی که آژانس غیرقابل استفاده بودن آن در آینده را تایید کند».
همچنین در متن ترجمه وزارت خارجه هم آمده است: ایران به ساخت‌وساز رآکتور ناتمام موجود بر مبنای طرح اولیه ادامه نخواهد داد و کالندریای موجود را خارج کرده و آن را در ایران نگهداری می‌کند. تمام کانال‌های کالندریا با بتن به‌گونه‌ای پر می‌شوند که برای کاربرد هسته‌ای غیرقابل استفاده باشد و آژانس بتواند غیرقابل استفاده بودن آن را راستی آزمایی کند.
علاوه‌بر این «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی-5 مرداد 94 - در گفتوگوی ویژه خبری صراحتا گفت:«مخزن فولادی رآکتور اراک با بتن پر می‌شود...همچنین به علت رعایت مسائل ایمنی حتی اگر مخزن با بتن پر نشود امکان استفاده مجدد از این مخزن نیست زیرا استفاده دوباره از آن خطرات زیادی دارد.»
رابطه عملکرد اصلاح‌طلبان و ناامیدی
روزنامه اعتماد در شماره دیروز یادداشتی را با موضوع نا امیدی از اصلاح‌طلبان منتشر کرده و در آن به سابقه تاریخی این ناامیدی‌اشاره کرده است.
در ابتدای این نوشتار ذکر شده است: «همزمان با برگزاري اين ديدار [دیدار لیدر جریان موسوم به اصلاح‌طلبی با انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه‌ها] هشتگي در فضاي توييتري به راه افتاد كه گرچه از لحاظ كمي قابل توجه نبود اما بايد از لحاظ كيفي به واسطه خشم و نااميدي كه از راه و روش اصلاح‌طلبانه به نمايش مي‌گذاشت مورد توجه قرار بگيرد.»
این یادداشت در ادامه به سابقه تاریخی این ناامیدی‌اشاره کرده و نوشته است: «١٢ سال پيش نااميدي از رئيس‌جمهوري اصلاحات در سال‌هاي پاياني دولت كار را به جايي رساند كه او در آخرين حضورش در دانشگاه تهران از آن صحبت كرد، در مورد ظهور آن هشدار داد و به كنايه گفت: «ان‌شاء‌الله بعد از من كساني خواهند آمد كه خوب عمل خواهند كرد... همين هم شد كه در جريان عبور از روحاني اصلاح‌طلبان بارها و بارها تاكيد كردند نبايد به روزهاي منتهي به سال ٨٤ بازگشت. حالا بار ديگر عده‌اي مي‌گويند از اصلاح‌طلبان نااميد هستند و شعارشان عبور از اصلاحات را تداعي مي‌كند.»
در سال‌های پایانی دوره اصلاحات بیشترین نقدی که نسبت به دولت آن زمان مطرح می‌شد بی‌توجهی نسبت به مسایل معیشتی مردم بود. مرور روزنامه‌های آن دوره نشان می‌دهد که دولت اصلاحات چنان خود را سرگرم شعارهایی از قبیل توسعه سیاسی کرد که از مسایل ریشه‌ای و مهمی مانند توسعه اقتصادی بازماند. همین موضوع بیشترین حجم انتقادها را به دولت موسوم به اصلاحات را به دنبال داشت، چنانکه تئوریسین‌های این جریان در یادداشت‌های خود در سال‌های پایانی این دولت به صراحت از این موضوع به عنوان پاشنه آشیل دولت در آن زمان یاد می‌کردند.
اعتماد در ادامه سؤالی را مطرح کرده است: «فارغ از جريان تبليغاتي ضد اصلاحات كه در گفته‌ها و نكته‌هاي چهره‌هاي سرشناس اين جريان مشهود است حال اين سؤال به صورت جدي‌تري قابل طرح است كه اين‌بار هم دشمن مسبب نااميدي از اصلاحات است؟ آيا هميشه جريان رقيب (چه اصولگرايان در داخل و چه اپوزيسيون در خارج) باعث شرايط نااميدي از اين جريان را فراهم مي‌كنند ؟»
این سؤال به صورت تلویحی بر این نکته تاکید دارد که عملکرد طیف اصلاح‌طلب است که موجب نا امیدی از این طیف شده و می‌شود. چنانکه در سطرهای قبل به مورد تاریخی این ناامیدی اشاره کردیم. دولت تدبیر و امید با توجه به آن تجربه بیشترین شعارهای انتخاباتی خود را در حوزه‌های اقتصادی تعریف کرد. اما در ادامه نشان داد که مانند دولت اصلاحات در پرداختن به مسایل اقتصادی و معیشتی به نفع دهک‌های پایین جامعه ضعف دارد. در همین خصوص خبرگزاری ایرنا (ارگان دولت) در گزارشی که تابستان گذشته منتشر شد، تاکید می‌کند: «به باور صاحبنظران، تمرکز بیش از حد بر سیاست و فاصله از دغدغه‌های معیشتی عموم مردم، پاشنه آشیل اصلاحات بود.» همین موضوع باعث شد تا کسانی (مانند عارف) از طیف اصلاح‌طلب در سال‌های اخیر بارها در کلامشان متذکر شوند که دغدغه اصلاحات معیشت مردم نیز هست، اما در عمل در همان مجلس مردم بیشتر سیاسی کاری از این طیف نمایندگان دیده شده‌اند.
مراودات مالی با دنیا برقرار نیست
« هنوز محدودیت‌های مراودات مالی با دنیا برطرف نشده است» این گزاره‌ای بود که دیروز روزنامه ایران، ارگان دولت بدان تصریح کرد و نوشت: «با وجود تأثیرات مثبت برجام بر فضای مراودات مالی و ارزی ایران با دنیا، هنوز محدودیت‌ها در این مسیر کاملا برطرف نشده‌اند و طبیعی است که تأثیر کلی عدم رفع کامل تحریم‌ها و محدودیت‌های پولی بر بازار عرضه و تقاضای ارز ایران تأثیرگذار خواهد بود.»
اکنون گرچه سوییفت برقرار است اما مبادلات بانکی در آن انجام نمی‌شود؛ بر این اساس فعالان اقتصادی تصریح می‌کنند که گره مراودات بانکی ایران با کشورهای دیگر باز نشده است و سوییفت بدون داشتن روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی با دنیا به درد اقتصاد کشور نمی‌خورد. رئیس‌جمهور نیز در گفتوگوی تلویزیونی دوشنبه شب گفت که مشکل تحریم‌های بانکی حل نشده است. ظریف هم چندی پیش تصریح کرد که «ما هنوز یک حساب بانکی هم نمی‌توانیم در انگلیس باز کنیم.»
روزنامه زنجیره‌ای شرق نیز در گزارشی از لزوم خانه تکانی در این جریان سخن گفت. در بخشی از این گزارش به نقل از عباس عبدی فعال سیاسی مدعی اصلاحات آمده است : « جريان اصلاح‌طلب بايد دست به خانه‌تکاني جدي بزند. اين جريان از سال ٨٨ و حتي قبل از آن، بايد اقدام مي‌کرد.بنده نيز معتقد بودم و بارها در فضاي عمومي و جلسات نيز خدمت دوستان عرض کرده‌ام که با اين ادبيات و نگاه نمي‌شود کاري از پيش برد».
غلامرضا ظريفيان دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در گفت‌وگوي خود با «شرق» درباره لزوم شيفت يا چرخش اصلاحات از امر سياسي به امر اجتماعي سخن گفته و تاکید کرده است : « در زيست جهان جامعه ما، هم بخشي از جوانان هستند و هم با تنوع قوميتي، مذهبي و جنسيتي مواجه هستيم که نياز‌هاي اين جامعه صرفا معطوف به امر سياسي و سياست نيست. از مسئله‌اشتغال گرفته تا ازدواج، اوقات فراغت، دنياي مجازي، دسترسي آزاد به گردش اطلاعات، رفاه اجتماعي، کاهش فاصله طبقاتي، کرامت و منزلت اجتماعي و... بنابراين جريان اصلاح‌طلبي هم به لحاظ نظري و تئوري و ادبيات بايد به امر اجتماعي توجه کند و دامنه خود را از عرصه سياست فراتر تعريف کرده و به مردم و مسئله مردم توجه کند. مردم مسائل مختلفي دارند که سياست يکي از آن مسائل است».
گفتنی است مدعیان اصلاحات در طول سالیان متمادی گذشته چه در سال‌هایی که نقش اصلی را در چیدمان کابینه و قوه مجریه داشته‌اند و چه روزهایی که دولت اصلاحات بر مصدر امور بودند همواره نقش اپوزیسیون و مطالبه‌گر را بازی کرده‌اند، آنان به جای آنکه پاسخگوی مدیریت خود و نتایج آن باشند همیشه نظام اسلامی را در جایگاه متهم نشانده و این گونه القا کرده‌اند عامل نارضایتی مردم نه مدیریت آنها بلکه کسان دیگری بوده‌اند!
دولت با افزایش عامدانه نرخ ارز به دنبال پر کردن کسری بودجه خود است
روزنامه بهار در گزارشی اقتصادی با عنوان «بانک مرکزی فقط وعده می‌دهد! » در بررسی دلایل نوسان نرخ ارز در هفته اخیر طی گفت‌و‌گویی با یک کارشناس اقتصادی نوشت: « درباره ارز نکته‌ای حائز اهمیت این است که این بازار به طور انحصاری در اختیار دولت است و بانک مرکزی آن را مدیریت می‌کند، در نتیجه نمی‌توان عامل اصلی نوسانات اخیر ارز را در بازار جست‌وجو کرد. همان‌طور که اگر بازار ارز را بررسی کنیم، خواهیم دید که تمامی بازیگران اصلی بازار ارز اعم از عرضه‌کنندگان، تقاضاکنندگان و... در آن حضور ندارند و این بازار به صورت انحصاری توسط بانک مرکزی مدیریت می‌شود. »
این روزنامه به نقل از این کارشناس اقتصادی درباره انگیزه دولت برای دست زدن به نرخ ارز نوشت: « به هر حال ارز عاملی برای کسب درآمد دولت است. گر چه دولت بارها گفته که به دنبال کسب درآمد از محل ارز نیست، ولی من چنین گمان نمی‌کنم و هر سال وقتی که به پایان سال نزدیک می‌شویم، می‌بینیم که به قیمت ارز دست برده شده و نوسانات آن شدید می‌شود. این موضوع عدم کارایی و مدیریت نهادهای مسئول را نشان می‌دهد و این مردم هستند که جور این نوع مدیریت را می‌کشند. چون بخشی از بودجه از جیب مردم تامین می‌شود و اکنون نیز با افزایش نرخ ارز شاهد آن هستیم که در حمل‌ونقل، کالا و بسیاری از موارد دیگر تورم پیش خواهد آمد و هزینه آن را مردم پرداخت خواهند کرد. ضمن اینکه رانتی را رقم می‌زند و به موجب آن عده‌ای بهره‌مند می‌شوند گرچه مردم بسیاری ضرر می‌کنند.»
شبِ قول و پاسخ‌های روحانی چنگی به دل نزد!
روزنامه‌های زنجیره‌ای در شماره‌های دیروز خود ضمن انتشار گزارش مربوط به مصاحبه تلویزیونی روحانی به انتقاد از این برنامه و سخنان روحانی پرداختند.
روزنامه آفتاب یزد با‌اشاره به گفتوگوی زنده تلویزیونی رئیس‌جمهور در گزارشی نوشت:«برخلاف گفت‌و‌گوهای پیشین رئیس‌جمهور، این بار مجریِ چالاک‌تر و صریح‌تری مقابل روحانی نشسته بود و توانست سؤالات چالشی تری را مطرح نماید اما با این حال نباید منکر شد که پاسخ‌ها چنگی به دل نمی‌زد. شاید اگر رئیس‌دولت پاسخ‌های صریح تری را بیان می‌نمود می‌شد گفت که گفتوگوی فوق کاملا قانع‌کننده بوده است.»
روزنامه اعتماد نیز به کنایه دوشنبه شب را «شبِ قول» نامیده و نوشت : « حسن روحاني، رئيس‌جمهور ديشب براي دومين بار در دولت دوازدهم مقابل دوربين رسانه ملي رفت و با مردم سخن گفت. گفت‌وگويي كه به قدر انتظار آقاي مجري متفاوت و خاص نبود. روحاني حرف‌هاي خوبي در مورد‌اشتغال فراگير، بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده، محيط زيست، آلودگي هوا و نوسازي ناوگان حمل‌ونقل زد و قول‌هايي نيز داد. با اين حال بسياري از مسائل حوزه سياست داخلي و خارجي ناديده گرفته شد. مثلا آقاي مجري اصلا به روي خود نياورد كه اين كشور تازه چند روز ناآرامي را از سر گذرانده يا اينكه مسئله پايبندي يا عدم پايبندي آمريكا به برجام هنوز ابهامات بسياري براي ناظران سياسي باقي مي‌گذارد. در واقع تفاوت‌هاي گفت‌وگوي ديشب در ضعف‌هايش بود.»
«بتن ریزی در قلب رآکتور اراک» در متن برجام است
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «طی روزهای اخیر در برنامه‌ای تلویزیونی به مناسبت دومین سالگرد اجرایی شدن برجام یک کارشناس مدعی شده است که قلب رآکتور اراک با سیمان پر شد که این اظهارات او و برخی دیگر از سخنان با واکنش وزارت خارجه و مذاکره‌‌کنندگان هسته‌ای کشورمان مواجه شد».
مقامات ارشد دولت و اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بارها مدعی شده‌اند که قلب رآکتور اراک با سیمان پر نشده است. این در حالی است که در متن برجام و همچنین متن قطعنامه 2231 شورای امنیت این مسئله به صراحت اعلام شده است.
در بند3 ضمیمه1 برجام آمده است:«پر کردن همه حفره‌های قلب رآکتور با بتن به نحوی که آژانس غیرقابل استفاده بودن آن در آینده را تایید کند».
همچنین در متن ترجمه وزارت خارجه هم آمده است: ایران به ساخت‌وساز رآکتور ناتمام موجود بر مبنای طرح اولیه ادامه نخواهد داد و کالندریای موجود را خارج کرده و آن را در ایران نگهداری می‌کند. تمام کانال‌های کالندریا با بتن به‌گونه‌ای پر می‌شوند که برای کاربرد هسته‌ای غیرقابل استفاده باشد و آژانس بتواند غیرقابل استفاده بودن آن را راستی آزمایی کند.
علاوه‌بر این «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی-5 مرداد 94 - در گفتوگوی ویژه خبری صراحتا گفت:«مخزن فولادی رآکتور اراک با بتن پر می‌شود...همچنین به علت رعایت مسائل ایمنی حتی اگر مخزن با بتن پر نشود امکان استفاده مجدد از این مخزن نیست زیرا استفاده دوباره از آن خطرات زیادی دارد.»
رابطه عملکرد اصلاح‌طلبان و ناامیدی
روزنامه اعتماد در شماره دیروز یادداشتی را با موضوع نا امیدی از اصلاح‌طلبان منتشر کرده و در آن به سابقه تاریخی این ناامیدی‌اشاره کرده است.
در ابتدای این نوشتار ذکر شده است: «همزمان با برگزاري اين ديدار [دیدار لیدر جریان موسوم به اصلاح‌طلبی با انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه‌ها] هشتگي در فضاي توييتري به راه افتاد كه گرچه از لحاظ كمي قابل توجه نبود اما بايد از لحاظ كيفي به واسطه خشم و نااميدي كه از راه و روش اصلاح‌طلبانه به نمايش مي‌گذاشت مورد توجه قرار بگيرد.»
این یادداشت در ادامه به سابقه تاریخی این ناامیدی‌اشاره کرده و نوشته است: «١٢ سال پيش نااميدي از رئيس‌جمهوري اصلاحات در سال‌هاي پاياني دولت كار را به جايي رساند كه او در آخرين حضورش در دانشگاه تهران از آن صحبت كرد، در مورد ظهور آن هشدار داد و به كنايه گفت: «ان‌شاء‌الله بعد از من كساني خواهند آمد كه خوب عمل خواهند كرد... همين هم شد كه در جريان عبور از روحاني اصلاح‌طلبان بارها و بارها تاكيد كردند نبايد به روزهاي منتهي به سال ٨٤ بازگشت. حالا بار ديگر عده‌اي مي‌گويند از اصلاح‌طلبان نااميد هستند و شعارشان عبور از اصلاحات را تداعي مي‌كند.»
در سال‌های پایانی دوره اصلاحات بیشترین نقدی که نسبت به دولت آن زمان مطرح می‌شد بی‌توجهی نسبت به مسایل معیشتی مردم بود. مرور روزنامه‌های آن دوره نشان می‌دهد که دولت اصلاحات چنان خود را سرگرم شعارهایی از قبیل توسعه سیاسی کرد که از مسایل ریشه‌ای و مهمی مانند توسعه اقتصادی بازماند. همین موضوع بیشترین حجم انتقادها را به دولت موسوم به اصلاحات را به دنبال داشت، چنانکه تئوریسین‌های این جریان در یادداشت‌های خود در سال‌های پایانی این دولت به صراحت از این موضوع به عنوان پاشنه آشیل دولت در آن زمان یاد می‌کردند.
اعتماد در ادامه سؤالی را مطرح کرده است: «فارغ از جريان تبليغاتي ضد اصلاحات كه در گفته‌ها و نكته‌هاي چهره‌هاي سرشناس اين جريان مشهود است حال اين سؤال به صورت جدي‌تري قابل طرح است كه اين‌بار هم دشمن مسبب نااميدي از اصلاحات است؟ آيا هميشه جريان رقيب (چه اصولگرايان در داخل و چه اپوزيسيون در خارج) باعث شرايط نااميدي از اين جريان را فراهم مي‌كنند ؟»
این سؤال به صورت تلویحی بر این نکته تاکید دارد که عملکرد طیف اصلاح‌طلب است که موجب نا امیدی از این طیف شده و می‌شود. چنانکه در سطرهای قبل به مورد تاریخی این ناامیدی اشاره کردیم. دولت تدبیر و امید با توجه به آن تجربه بیشترین شعارهای انتخاباتی خود را در حوزه‌های اقتصادی تعریف کرد. اما در ادامه نشان داد که مانند دولت اصلاحات در پرداختن به مسایل اقتصادی و معیشتی به نفع دهک‌های پایین جامعه ضعف دارد. در همین خصوص خبرگزاری ایرنا (ارگان دولت) در گزارشی که تابستان گذشته منتشر شد، تاکید می‌کند: «به باور صاحبنظران، تمرکز بیش از حد بر سیاست و فاصله از دغدغه‌های معیشتی عموم مردم، پاشنه آشیل اصلاحات بود.» همین موضوع باعث شد تا کسانی (مانند عارف) از طیف اصلاح‌طلب در سال‌های اخیر بارها در کلامشان متذکر شوند که دغدغه اصلاحات معیشت مردم نیز هست، اما در عمل در همان مجلس مردم بیشتر سیاسی کاری از این طیف نمایندگان دیده شده‌اند.
مراودات مالی با دنیا برقرار نیست
« هنوز محدودیت‌های مراودات مالی با دنیا برطرف نشده است» این گزاره‌ای بود که دیروز روزنامه ایران، ارگان دولت بدان تصریح کرد و نوشت: «با وجود تأثیرات مثبت برجام بر فضای مراودات مالی و ارزی ایران با دنیا، هنوز محدودیت‌ها در این مسیر کاملا برطرف نشده‌اند و طبیعی است که تأثیر کلی عدم رفع کامل تحریم‌ها و محدودیت‌های پولی بر بازار عرضه و تقاضای ارز ایران تأثیرگذار خواهد بود.»
اکنون گرچه سوییفت برقرار است اما مبادلات بانکی در آن انجام نمی‌شود؛ بر این اساس فعالان اقتصادی تصریح می‌کنند که گره مراودات بانکی ایران با کشورهای دیگر باز نشده است و سوییفت بدون داشتن روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی با دنیا به درد اقتصاد کشور نمی‌خورد. رئیس‌جمهور نیز در گفتوگوی تلویزیونی دوشنبه شب گفت که مشکل تحریم‌های بانکی حل نشده است. ظریف هم چندی پیش تصریح کرد که «ما هنوز یک حساب بانکی هم نمی‌توانیم در انگلیس باز کنیم.»
ارسال نظرات