بررسی طرح استیضاح عباس آخوندی

بررسی طرح استیضاح عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دقایقی قبل در صحن علنی مجلس شورای اسلامی آغاز شد.

طرح استیضاح عباس آخوندی در نشست علنی روز سه‌شنبه هفته گذشته پارلمان با 34 امضا در اعلام وصول شد.

طبق اصل 89 قانون اساسی، نمایندگان مجلس می‌توانند در مواردی که لازم می‌دانند هیأت وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند، استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل 10 نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود. هیأت وزیران یا وزیر مورد استیضاح باید ظرف مدت 10 روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گوید و از مجلس رأی اعتماد بخواهد. در صورت عدم حضور هیأت وزیران یا وزیر برای پاسخ، نمایندگان مزبور درباره استیضاح خود توضیحات لازم را می‌دهند و در صورتی که مجلس مقتضی بداند اعلام رأی عدم اعتماد خواهد کرد. اگر مجلس رأی اعتماد نداد هیأت وزیران یا وزیران یا وزیر مورد استیضاح عزل می‌شود. در هر دو صورت وزرای مورد استیضاح نمی‌توانند در هیأت وزیرانی که بلافاصله بعد از آن تشکیل می‌شود، عضویت پیدا کنند.

طبق ماده 108 آیین‌نامه داخلی مجلس، براى استیضاح یک وزیر دو ساعت و براى استیضاح دولت یا بیش از یک وزیر چهار ساعت، استیضاح‌کنندگان مى‏‌توانند از بین خود یک یا چند نفر را براى بحث در موضوع استیضاح معرفى نمایند، ولى در هر حال مجموع نطق‌هاى استیضاح‌کنندگان نباید از مدت فوق تجاوز نماید.

بر اساس مواد 223، 224 و 225 آیین‌نامه داخلی، در جلسه استیضاح، پس از بیانات استیضاح‌کنندگان، رئیس‌جمهور مى‏‌تواند به دفاع از وزیر یا وزیران مورد استیضاح بپردازد، همچنین وزیر یا وزیران مورد استیضاح نیز مى‏‌توانند به دفاع از خود بپردازند. حداکثر وقت دفاع از استیضاح براى رئیس‌جمهور یا چند وزیر پنج ساعت و براى یک وزیر سه ساعت خواهد بود.

وزیر یا وزیران مورد استیضاح مى‏‌توانند حداکثر یک ساعت از وقت دفاع خود را در اختیار یک یا دو نفر از نمایندگان موافق قرار دهند.

بیانات استیضاح‌کنندگان و پاسخ آنها در یک یا چند جلسه باید به طور متوالى صورت گیرد.

استیضاح‌کنندگان مجاز نخواهند بود در ضمن ارائه دلایل و توضیحات خود، موضوعات دیگرى را که به مورد استیضاح مربوط نیست مورد بحث قرار دهند.

پس از پاسخ وزیر یا وزیران مورد استیضاح و یا پاسخ رئیس‏‌جمهور از طرف هیأت وزیران مورد استیضاح، حداکثر دو نفر از نمایندگان استیضاح‌کننده حق دارند، توضیحات تکمیلى بدهند، به شرطى که صحبت هر کدام از ربع ساعت تجاوز ننماید. رئیس‌جمهور مى‏‌تواند حداکثر یک ساعت به دفاع از هیأت وزیران بپردازد و وزیر مورد استیضاح هم مى‏‌تواند حداکثر نیم ساعت مجدداً از خود دفاع کند.

در ماده 225 آیین‌نامه داخلی هم آمده است که پس از انجام استیضاح، رئیس جلسه مجلس «عدم اعتماد وزیر یا وزیران» را به رأى مى‏‌گذارد.

ماده 227 آیین‌نامه داخلی نیز تأکید می‌کند که هنگامى که استیضاح در دستور مجلس است به هیچ وجه نمى‏‌توان دستور را تغییر داد، مگر در موارد طرح‏‌ها و لوایح سه فوریتى.