به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، بدون شك يكي از مهم ترين بعد سلامت هر جامعه اي است و گرايش بانوان به ورزش، سلامت نيمي از جامعه و مهم تر از آن مادران و نسل سازان آينده را تامين مي كند. مسئله اي كه شايد بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، از سوي بسياري با ترديد مواجه شد. چرا كه بسياري بر اين باور بودند كه ورزش كردن با تغيير حجاب و پوشش بانوان ايراني، كاري دشوار و نشدني است. اما با گذشت سي و هفت سال از انقلاب، شاهد آن هستيم كه حجاب نه فقط مانعي براي روي آوردن بانوان به ورزش نشد، كه به يكي از موفقيت هاي بانوان در ورزش نيز تبديل شد.
اگر چه بانوان ورزشكار ايراني در اين زمينه هنوز هم با چالش هاي عمده اي مواجه هستند اما، با تلاش فراوان و به رغم تمام كمبودها و كاستي ها توانستند با حضور فعال خود، مقبوليت حجاب را نزد فدراسيون هاي جهاني جا نداخته و آنها را متقاعد به استفاده از پوشش اسلامي كنند. به طوري كه حالا بانوان ورزشكار ايراني نه تنها به مهره هايي قدر در ورزش جهان تبديل شده كه چشم جهانيان را نيز به واسطه حجاب اسلامي خود خيره كرده اند.مسئله اي كه شايد بتوان از آن به عنوان مهم ترين دستاور انقلاب اسلامي در عرصه ورزش يادكرد.
آغاز يك تحول
بعد از پيروزي انقلاب، بانوان ايراني به مدت 15 سال در هيچ رشته ورزشي حتي در سطح منطقه نيز شركت نمي كردند و ورزش براي اين قشر از جامعه به نرمش های همگانی در پارک ها و بوستان ها و مکان های سرپوشیده محدود بود. اما بازی های آسیایی 1990 پکن و اولین حضور زنان در رقابت های بین المللی،نوع نگاه به ورزش بانوان را تغيير داد. سال 1360 را می‌توان سرآغاز تشکیلات ورزشى زنان در دستگاه ورزش کشور به‌شمار آورد. در این سال هدایت فعالیت‌هاى ورزشى زنان به عهده کمیته‌اى تحت عنوان "کمیته ورزش بانوان" گذاشته شد و این کمیته فعالیت خود را به عنوان یکى از زیرمجموعه‌هاى دفتر امور مشترک فدراسیون‌هاى ورزشى آغاز کرد. بر اثر تغییر و تحولاتى که در سال 1364 در دستگاه ورزش کشور صورت گرفت، توجه مسئولان سازمان تربیت بدنى به ورزش زنان جلب شد و با تغییرات سازمانى گسترده‌اى که در سال 1365 و با یارى سازمان امور استخدامى کشور در سطح سازمان تربیت بدنى رخ داد، تشکیلات سازمانى ورزش زنان به مدیریت ورزش زنان تبدیل شد و این مدیریت یکى از مدیریت‌هاى تحت پوشش معاونت فرهنگى- آموزشى سازمان تربیت بدنى قرار گرفت.شروعي كه حالا بعد از سالها، مي توان نتيجه مثبت آن را به وضوح ديد.
تابو شكني فريمان
ليدا فريمان را مي توان يك تابو شكن ناميد. نخستين بانوي ورزشكار ايراني كه بعد از انقلاب، در رقابتهاي بين المللي شركت كرد. نخستين حضور او در عرصه ورزش جهاني، رقابت های آسیایی 1994 هیروشیما بود.البته اين رقابتها براي او مدالي به همراه نداشت، اما در رقابت‌های آسیایی 1994 هیروشیما، لیدا فریمان و لیلا تقیپور ورزشکاران تبریزی ايران موفق شدند رکوردی بالاتر از حداقل ورودی المپیک را کسب کنند. تا آن تاریخ این رکورد توسط تیراندازان ایرانی به‌دست نیامده بود و با استفاده از «وایلد کارت» یا همان سهمیه اهدایی، فریمان قادر به حضور در المپیک آتلانتا شد. المپیک 1996 آتلانتا با پرچمداري ليدا فريمان همراه بود.او اگر چه در اين رقابتها مدالي به دست نياورد اما توانست در رشته تفنگ ۱۰ متر بادی رنکینگ ۴۷ را به دست آورده و نگاه دنيا را به بانوي ورزشكار ايراني جلب كند.چرا كه تا آن زمان، دنيا هرگز با يك بانوي محجبه در عرصه ورزش مواجه نشده بود و اين آغاز يك تحول بود. دو سال پس از آن زنان بدون کسب مدال در بازی های آسیایی 1998 تایلند شرکت کردند. به طور كلي مي توان گفت از سال 1978 تا سال 1998 حضور بانوان ورزشكار ايران در عرصه هاي بين المللي کمرنگ و بدون مدال بود . المپیک ۲۰۰۰ سیدنی نيز اگر چه با حضور منیژه کاظمی در رشته تپانچه ۱۰ متر بادی همراه بود اما باز هم مدالي براي ورزش بانوان ايران به همراه نداشت.
اولين مدال آسيايي
اما در سال 2002 ، سال خوبي براي ورزش بانوان ايران بود. در رقابتهاي 2002بوسان کره ، تیم تپانچه 10 متر زنان ایران با کسب یک نشان نقره در میان چند تیم حاضر یافته طلسم بی مدالی بانوان را شکست. در بوسان کره جنوبی نسیم حسن پور توانست مدال نقره مسابقات در رشته تیراندازی از فاصله 10متر را از آن خود کند و به عنوان نخستین بانوی مدال آور ایران در مسابقات بین المللی شناخته شود.اما اين روند در رقابتهاي المپيك كه دو سال بعد برگزار شد،حفظ و پيگري نشد و نسيم پور اگر چه در المپیک ۲۰۰۴ آتن نيز در ۱۰متر تپانچه بادی نماينده جامعه بانوان ورزشكار ايران بو اما اين بار موفقط به كسب مدال نشد تا حسرت مدال المپيك همچنان به دل بانوان ورزشكار ايراني بماند. دو سال بعد اما رقابتهاي آسيايي يك بار ديگر فرصتي براي مدال آوري بانوان ورزشكار ايراني مهيا كرد. رقابتهاي آسيايي سال 2006 دوحه قطر با حضور 26 ورزشكار زن در کاروان ایران همراه بود كه از اين تعداد، سه ورزشکار صاحب مدال شدند. در واقع در رقابتهاي آسياي قطر بود كه حضور زنان در رشته های گوناگون به رسمیت شناخته شد. مهروز ساعی و افسانه شیخی در تکواندو مدال برنز گرفتند و آتوسا پوركاشيان نيز در شطرنج تيمي به گردن آويز برنز دست يافت و يك بار ديگر ثابت كردند كه حضور موفق بانوان ايراني در ورزش اگر چه با وجود مصائب و مشكلات فراوان كاري سخت است اما نشدني نيست.
افزايش حضور بانوان در المپيك
در پي موفقيت بانوان ايران در بازيهاي آسيايي دوحه، كاروان ايران سال 2008 با سه سهميه راهي مسابقات المپيك پكن شود. نجمه آبتین در تیراندازی با کمان، هما حسینی در قایقرانی و سارا خوش جمال فکری در تکواندو سه نماينده ورزش بانوان ايران در رقابتهاي المپيك پكن بودند. البته تیم ملی فوتبال بانوان ايران همان سال به دلیل داشتن حجاب اسلامی از مسابقات انتخابی المپیک کنار گذاشته شد. حذفي كه آغاز راه پرفراز و نشيب ورزش هاي تيمي بانوان براي كسب مجوز حضور با حجاب اسلامي بود.
تحولي آسيايي
سال 2010 را مي توان يكي از سالهاي موفقيت آميز براي روزش بانوان ناميد. دو سال بعد از المپيك پكن، چين ميزبان بازيهاي آسيايي بود. سالي كه بانوان ورزشكار ايراني حضور خیره کننده ای داشتند. كاروان ايران در اين رقابتها 88 ورزشكار زن را با خود به همراه داشت و نتايج خوبي هم كسب كرد كه بهترين آن طلاي خديچه آزادپور در ووشو بود.آزادپور كه پیش از اعزام به رقابت‌های آسیایی افتخاراتی همچون قهرمانی و نایب‌قهرمانی در رقابت‌های جهانی را در کارنامه‌اش ثبت کرده بود در گوانگجو دست به کار بزرگی زد.او با کسب مدال طلای وزن منهای 60 کیلوگرم این رقابتها به نخستین بانوی ایرانی در تاریخ رقابت‌های آسیایی تبدیل شد که از این رقابتها مدال طلا می‌گیرد.در اين رشته الهه منصوريان نيز موفق به كسب برنز مي شود.ضمن اينكه در تكواندو، راحله آسمانی و پریسا فرشیدی به مدال نقره و سارا خوش جمال فکری ، سمانه شش پری و سوسن حاجی پور به گردن آويز برنز دست يافتند. در كبدي نيز تيم ملي بانوان برنز گرفت. در روئينگ سبك وزن بانوان در چهار نفره به مدال برنز دست يافتند. كاراته نيز با دو مدال برنز فاطمه چالاكي و سميرا ملكي پور به كار خود خاتمه داد. در تيراندازي الهه احمدي در 50 متر سه وضعيت نقره گرفت، در تفنگ بادي 10 متر تيمي بانوان (الهه احمدی،مه‌لقا جام‌بزرگ،نرگس امام‌قلی نژاد) سهم ايران نقره و در تيمي 50 متر سه وضعيت برنز بود
لندن فراموش نشدني
موفقيت بانوان در گوانگژو، گامي بلند براي بانوان ورزشكارا ايراني بود براي رسيدن به موفقيت هاي هرچه بهتر و بيشتر. پس از دو سال و با شروع رقابت های المپیک و پارالمپیک لندن، تعداد زنان ورزشکار با کسب سهمیه المپیک نسبت به دوره های گذشته افزایش یافت و به هشت نفر رسید.اين يك اتفاق بسيار خوب بود. اما نتايج به دلايلي آنطور كه بايد رقم نخورد. زهرا دردهقان يكي از اميدهاي تيرو كمان ايران نتوانست مدالي به دست آورد. ليلا رجبي هم كه روي مدال او در پرتاب وزنه حساب ويژه اي باز شده بود با دست خالي بازگشت . آرزو حكيمي هم نه در كانوي يك نفره 200 متر موفق به كسب مدال شد نه در كانوي يك نفره 500 متر.هر چند كه از او با توجه به فاصله زياد قايقراني بانوان ايران با جهان، انتظار چنداني هم نمي شد داشت. در روئينگ نيز سولماز عباسي در تك نفره سنگين وزن بانوان كار خود را با رتبه سي و دم به پايان رساند.الهه احمدي و مه لقا جابري هم در حالي با دست خالي بازگشتند.درحالي كه الهه احمدي مي توانست با مدال به خانه برگردد اگر كمي شانس با او يار بود و شرايط آنطور كه انتظار داشت پيش مي رفت.ندا شهسواري هم در تنيس روي ميز بانوان مدالي را كسب نكرد و سوسن حاجي پور نيز در راند طلايي به همتاي استراليايي خود باخت تا تكواندوي بانوان نيز نتواند به مدالي دست يابد.با اين وجود اما در پارالمپیک لندن، زهرا نعمتی در تیراندازی با کمان توانست نخستين طلاي بانوان ايران را از آن خود كرده و پرچم ايران را برفراز دنيا به احتزاز در آورد. ضمن اينكه ساره جوانمردي نيز در پارالمپيك لندن در 10 متر تپانچه کلاس (پی 2) به مدال برنز دست يافت و افتخاري بزرگ براي بانوان ورزشكار ايراني به ارمغان آورد.
رشد كيفي در اينچئون
هفدهمین دوره بازیهای آسیایی اینچئون 2014 براي ايران بسيار حائز اهميت بود. چرا كه بانوان ورزشکار ، محجبه و توانمند ایران اسلامی بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی برای اولین بار توانستند علیرغم تمام محدودیت ها موفق به کسب 2 طلای ارزشمند و مجموع 16 مدال را از آن خود كنند. در ادوارگذشته بازیها، بانوان ورزشکار ایرانی تنها در دو تا سه رشته موفق به حضور در فینال رقابت ها می شدند ولی در این دوره از بازیها بانوان ورزشکار ایرانی در 8 رشته موفق به حضور در فینال رقابتها و کسب مدال شدند که این موضوع نوید موفقیت های روز افزون ورزش بانوان را می داد. در دوره گذشته بازیهای آسیایی 88 ورزشکار زن در قالب کاروان ورزشی ایران اسلامی حضور داشتند و توانستند 14 مدال بدست آورند ولی در این دوره ايران با تنها با 58 ورزشکار زن 16 مدال به دست آورد كه اين نشان از بعد کیفی زنان ورزشكار ايراني در مدال آوری داشت. ضمن اينكه برای نخستین بار در تاریخ بازیهای آسیایی،ايران در بخش زنان در رشته های کاراته و تیراندازی موفق به کسب مدال طلا شد .در تپانچه بادی 10 متر،نجمه خدمتی، مدال طلا و نرجس امام قلی‌نژاد موفق به كسب مدال نقره نقره شدند و در تپانچه تیمی 10 متر زنان نيز سهم ايران مدال نقره بود. در دو وميداني نيز ليلا رجبي در پرتاب وزنه به گردن آويز نقره دست يافت . در قايقراني نيز در کایاک یک نفره 200 متر: آرزو حکیمی، مدال برنز، اسلالوم انفرادی: سونیا گماری، مدال برنز، روئینگ یک نفره: سولماز عباسی‌زاده، مدال برنز و در روئینگ 4 نفره زنان نيز مدال برنز به ورزشكاران ايراني رسيد. در كبدي بانوان ،ايران موفق به كسب نقره شد. در كاراته، حمیده عباسعلی طلا گرفت اما فاطمه چالاكي و نسرين دوستي به برنز بسنده كردند. در تكواندو نيز تيم بانوان ايران دو نقره به واسطه درخشش فاطمه روحاني و اكرم خدابنده دست يافت و سوسن حاجي پور نيز برنز گرفت.ضمن اينكه در ووشو نيز الهه منصوريان گردن آويز نقره را از آن خود كرد تا پرونده موفقيت هاي بانوان ورزشكار ايراني در اينچئون تكميل شود.
ريو و نخستين مدال المپيكي بانوان
كاروان ايران در حالي راهي المپيك 2016 ريو شد كه بانوان ورزشكار كشورمان با كسب نه سهميه ،ركورد كسب سهميه المپيك را شكستند. در حالي كه اوج حضور زنان ورزشکار ایرانی در المپیک 2012 لندن خلاصه می شد که در این برهه برای نخستین بار هشت نماینده ورزش زنان ایران به نام های« زهرا دهقان» در تیر و کمان ،« آرزو حکیمی» و « سولماز عباسی» در قایقرانی، «ندا شهسواری» در پینگ پنگ ، «سوسن حاجی پور» در تکواندو ،«مه لقا جام بزرگ» و «الهه احمدی» در تیراندازی و« لیلا رجبی» در دو و میدانی بدون وایلد کارت و با کسب سهمیه مستقیم به المپیک لندن راه یافته بودند.در راه برزيل، ركورد اين حضور شكسته شد و بانوان ايراني با کسب نهمین سهمیه المپیک ریو 2016 برای نخستین بار در تاریخ ورزش کشور رکورد بیشترین سهمیه راه یافته به بازی های المپیک را به خود اختصاص دادند که منشا این شگفتی جز « بها دادن به ورزش زنان ایران زمین » نبود.
زهرا نعمتي، اولين بانوي طلايي پارالمپيك ايران، در نخستين بانوي پارالمپيكي ايران بود كه سهيمه المپيك را نيز به عنوان تنها كماندار كاروان ايران به دست آورد و پرچم دار كاروان نيز بود. نجمه خدمتی دومین مسافر زن ریو و نخستین مدال آور طلایی ایران در بازیهای 2014 در رشته تیراندازی كه البته الهه احمدی، گلنوش سبقت الهی و مه لقا جام بزرگ نيز در اين سفر او را همراهي كردند. تيراندازاني كه البته باز هم شانس با آنها يار نبود تا با دست پربرگردند. خصوصا الهه احمدي كه اشكهاي او در نخستين روز مسابقات دل هر بيننده اي را به درد آورد. از ديگر بانوان ايراني كاروان منا در ريو مي توان به ندا شهسواري در تنيس روي ميز،مهسا جاور در قایقرانی(رویینگ تک نفره( ، ليلا رجبي در پرتاب وزنه، و كيميا عليزاده در تكواند اشاره كرد كه از اين جمع نه نفره، كيميا عليزاده،بانوي كم سن و سال تكواندوي ايران توانست با كسب برنز اين رقابتها، طلسم كسب مدال بانوان ايراني در المپيك را شكسته و نام خود را براي هميشه در تاريخ ثبت كند. موفقيتي كه بي شك نويد روزهاي درخشان ورزش بانوان ايران را در سالهاي آتي مي دهد.موفقيتي كه يك بار ديگر، توانايي بانوي محجبه ايراني را به رخ دنيا كشيد. بانوي ورزشكاري كه شايد بسياري تصور مي كردند با انقلاب اسلامي ديگر هرگز روي موفقيت در ورزش را به خود نبيند. اما اين نگاه،خيلي زود با تلاش بانوان ورزشكار ايراني تغيير كرد و دنيا را به احترام گذاشتن به بانوان ورزشكار ايراني وا داشت.
منبع: طنین یاس