عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین(ع):
اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدجبارپور، عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین(ع) و معاون علمی پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی طی نشستی در بنیاد علمی-فرهنگی حیات با موضوع «ضرورت نظام سازی دینی» با دانش‌پژوهان علاقه‌مند این حوزه به گفتگو پرداخت.
این استاد دانشگاه در مورد تلقی غلط جامعه از دین گفت: متأسفانه تلقی که از دین داریم یک تلقی سکولار است و اجتماعی بودن دین را هم فردی می‌فهمیم، یعنی فکر می‌کنیم اگر تک‌تک افراد جامعه نماز بخوانند و روزه بگیرند، جامعه دینی می‌شود، ولی این‌طور نیست.
این کارشناس اسلام ادامه داد: نظام‌سازی یعنی دادن مدل برای اداره جامعه؛ به‌عنوان مثال نظام اقتصادی، نظام آموزشی ، نظام فرهنگی و نظام سیاسی. دین اگر بخواهد نقش‌آفرینی اجتماعی کند باید این مدل‌ها را بدهد. مثلاً مدل غرب چیست؟ می‌گوید محتوای فکری من لیبرالیستی است؛ برنامه‌اش در اقتصاد بانک و بورس می‌شود و در مدل آموزشی دانشگاه و دبیرستان و غیره می‌شود. دقت می‌کنید بانک و بورس آدم نیست؛ یک نحوه‌ای از تعامل اقتصادی است.
جبارپور با اشاره به انتظار ما از دین گفت: انتظار ما از دین یک انتظار فردی است. تصور کنید یک سفر دریایی ۶۰روزه را با کشتی آغاز می‌کنید، ناخدای کشتی مقصد را به سمت کشور x که بعداً می‌گویم چه کشوری است، انتخاب می‌کند؛ شما هم فرد دین‌دار و دغدغه‌مندی هستید. در این کشتی فردی را می بینید و به نماز خواندن دعوت می کنید. روز اول تنها نماز می‌خوانید و روزهای بعدی به‌مرور تعداد نمازخوان‌ها را افزایش می‌دهید، چرا که یک‌یک شروع می‌کنید به هدایت تک‌تک افراد و روزهای آخر اکثر افراد در نماز جماعت شرکت می‌کنند؛ غافل ازاینکه ناخدا کشتی را به سمت کفرستان هدایت می‌کند. تفاوت فردی و اجتماعی و اهمیت نظامات را دقت کردید؛ ناخدای کشتی شما کسی است که نظامات اجتماعی جامعه را در دست دارد.
وی در ادامه درباره هدف دین خاطرنشان کرد: اگر تبلیغ شما منجر به تغییر ناخدا شد، مسیرت درست است و اگر نشد فایده اصلی را ندارد؛ دین می‌خواهد نظام سازی کند.
این استاد دانشگاه در مورد علت مخالفت غرب با اسلام و ایران گفت: مقام معظم رهبری می‌فرمایند خطی که نظام اسلامی ترسیم می‌کند رسیدن به تمدن اسلامی است؛ رهبر یک سری حرف‌هایی می‌زنند که برای غربی‌ها خطرناک است، چرا که می‌خواهند این ناخدایی را از غربی‌ها بگیرند.
عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین(ع) در خصوص اینکه چرا جامعه نخبگانی حاضر به نظام سازی و طرح مسائل بومی نیست، تصریح کرد: اولاً تلقی ما از دین فردی است، نکته دوم اینکه ذائقه ما تغییر کرده و برای ما مسائلی را طرح کرده‌اند که ما به دنبال حل آن مسائل رفته‌ایم و عموماً چیزهایی را می‌پسندیم که بیشتر در غرب پیدا می‌شود.
جبارپور در مورد ارتباط نظام سازی دینی و مسئله ظهور گفت: مسئله‌ای که باعث عدم تحقق ظهور می‌شود کارنکردن من و شما در عرصه اجتماعی دین است؛ متولی اصلی این کار در وهله اول حوزه علمیه است؛ حوزه اصلاح شود جامعه اصلاح می‌شود، حوزه مشکل‌دار بشود جامعه به فساد کشیده می‌شود، هر جا هم جامعه فراز و فرود داشته است در انتها به روحانیت می‌رسیم؛ چرا که قشر اصلی جامعه روحانیت است.
این استاد دانشگاه در ادامه بحث نظام‌سازی دینی، به ارتباط سه گزاره تفکر، فرهنگ و تمدن با نظام‌سازی و تمدن‌سازی دینی پرداخت و گفت: تفکر یعنی طرز تلقی شما از عالم و آدم چیست، عالم را چند ساحتی می‌بینید یا تک ساحتی؛ چطور دیدن این عالم و آدم، تفکر را شکل می‌دهد.
وی در ادامه با بیان اینکه فرهنگ مجموعه‌ای از باورهاست که در انسان و جامعه، شبکه‌ای از نیازها را شکل می‌دهد، گفت: شبکه‌ای از نیازها یعنی نیازها به دنبال هم می‌آیند؛ مثل دانه تسبیح، که وقتی یکی را بلند کنیم بقیه دانه‌ها خودش بلند می‌شود. نیازها هم به دنبال هم می‌آین د و وابسته به همند، چون این شبکه یک نخ تسبیح دارد و آن نخ تسبیح، همان تفکر است.
این عضو هیأت‌علمی دانشگاه با مطرح کردن این سؤال که آیا هر چیزی امکان اسلامی شدن دارد؟، گفت: آیا می‌شود کاباره را اسلامی کرد؟ یا اصلاً مدل ساختش برای آن کار نهادینه‌شده است.
جبارپور در ادامه در چرایی بحران هویت در جامعه ایرانی گفت: ما با یک تفکر و فضای فرهنگی خاص و با یک تمدن دیگری مواجه هستیم، به همین خاطر جامعه ایران یک جامعه بحرانی است و اگر می‌خواهید برای این جامعه نسخه بپیچی باید به این مسئله دقت کنید و ناظر به این بحران نسخه بدهید.
این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: نقطه حرکت در مسیر تمدن سازی و نظام سازی، ایجاد نیازهای جدید در جامعه و در ذهن نخبگان است. باید این نیاز را احساس کنند، متاسفانه اکنون کسی احساس نیاز به یک نظام اقتصادی جدید نمیکند؛ می‌گویند تو بانکداری بلد نیستی، برو از غربی‌ها یاد بگیر. درصورتی‌که ما با اصل این نظام اقتصادی مشکل داریم. از دل این نظام اقتصادی هر چقدر هم کار کنید، خروجی مطلوب به دست نمی‌آید.
وی در پایان با اشاره به بحث پیوسته بودن در نگاه دینی گفت: امکان ندارد که نظام اقتصادی جدای از نظام فرهنگی یا جدای از نظام علمی باشد، در کل به‌هم پیوسته است. امکان ندارد بتوان فرهنگ جامعه را اصلاح کرد بدون اینکه نظام اقتصادی را اصلاح‌کرده باشیم، چون این‌ها به هم گره‌خورده است و اصلاح یکی بدون دیگری امکان ندارد. به همین خاطر تغییرات باید هم‌زمان جلو برود. باید مسئله‌های جدید و دغدغه‌های جدید ایجاد کرد تا بشود به سمت نظام اسلامی حرکت کرد.
ارسال نظرات