به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، دومین نشست هم اندیشی اتاق شمس شنبه 28 فروردین همراه با رونمایی از پوستر اتاق شمس با حضور امیر تاجیک مدیر شبکه برگزار شد.
سعید انبارلویی مدیر کل آرشیو مرکزی و کتابخانه رسانه ملی، محمدرضا اصلانی، سعید رشتیان، مهرداد اسکویی، ارد زند، مهرداد زاهدیان، حمید دهقان‌پور، علیرضا کریمی صارمی، سعید توکلیان، محمدرضا بهشتی منفرد، بهاره للهی، ابوالقاسم ناصری مدیرگروه تولید شبکه و علیرضا نوروزی مدیر مالی شبکه حاضران در این مراسم بودند. نادر طالب‌زاده، محمدعلی فارسی، محمدمهدی طباطبایی‌نژاد، فرید فرخنده کیش و احمد ضابطی جهرمی نیز از جمله اعضای این اتاق بودند که به دلیل گرفتاری کاری امکان حضور پیدا نکردند.
تلاش اتاق شمس برای اعتلا و پیشرفت سینمای مستند
تاجیک در این جلسه اتاق شمس را مکانی خواند که در آن همه با هم برای اعتلا و پیشرفت سینمای مستند تلاش می‌کنند و افزود: با تجمیع امکانات بخش خصوصی و دولتی تلاش می‌کنیم به این هدف برسیم.
وی ادامه داد: از آخرین جلسه ما دو سه ماهی می‌گذرد و همکاران من در این مدت تلاش می‌کردند مباحث را مدون کنند. همچنین سعی کردیم برای جلب همراهی ارگان‌ها و نهاد‌ها بکوشیم که این امر بسیار زمان‌بر و نیازمند ارایه توضیحات کافی برای نهاد‌ها و جذب حمایت آن‌ها بود.
با مجوز ریاست سازمان آرشیو سینمای مستند را گسترش می‌دهیم
مدیر شبکه مستند تصریح کرد: یکی از طرحهایی که شبکه مستند با مجوز محمد سرافراز بنای آن را می‌گذارد، بحث گسترده کردن آرشیو سینمای مستند است. بخش فرهنگی مراکز مختلف آرشیوهایی از فیلمهای مستند دارند مثلا وزارت نفت، راه، برق و... ایده ما این است که هر کدام از این مراکز را برای جمع آوری و ساماندهی منابع آرشیوی تجهیز کنیم. سراغ دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی برویم، داشته‌های آن‌ها را دریافت کنیم و به اشتراک بگذاریم.
تجهیز مساجد و دانشگاه‌ها با فیلمهای مستند ارزشمند
تاجیک یادآور شد: ما می‌توانیم واحدهای فرهنگی مختلف از جمله مساجد و دانشگاه‌ها را با فیلمهای مستند ارزشمند تجهیز کنیم. ما نیاز داریم سازوکار آرشیو را در مراکز مختلف داشته باشیم و همه این امور با هدف گسترده کردن سینمای مستند توسط رسانه ملی به انجام خواهد رسید. البته شرط ما برای تجهیز مراکز مختلف، آمادگی و پویایی و ضابطه‌مند بودن آنان است.
اختصاص میز پژوهش برای مستندسازان
وی همچنین اعلام کرد: می‌خواهیم میزی را در شبکه مستند به اهداف پژوهشی آموزشی زیر مجموعه اتاق شمس اختصاص دهیم تا علاقمندان بتوانند با حمایت از پژوهش و مباحث مرتبط به غنای هرچه بیشتر سینمای مستند بپردازند.
در ادامه اصلانی با اشاره به اهمیت آرشیو و خلأ آن در سینما و تلویزیون ایران گفت: سینمای وسترن آمریکا یکی از جنایت آمیز‌ترین وقایع بشری را با سینما به عنوان تاریخ حماسی خود ترسیم کرده است. ما باید تلاش کنیم با بهره گیری درست از ظرفیت سینما، تاریخ عمیق، انسانی و والای خود را به جهان معرفی کنیم و توجه به آرشیو سینمای مستند، توجه به تاریخ و هویت ما است.
راه اندازی اتاق شمس را یک اتفاق بزرگ می‌دانم
وی افزود: در دهه 40 مستند داستانی را ما ایرانی‌ها بنیانگذاری کردیم و هیچ کشوری مستند نداشت. ما در سینمای مستند جهان تحولات بسیاری ایجاد کردیم که به آن‌ها بی‌توجهی شده است. از این رو من راه اندازی اتاق شمس را یک اتفاق بزرگ می‌دانم و امیدوارم نقش موثری داشته باشد.
دسته بندی 400 هزار حلقه نگاتیو و پزتیو در دستور کارمان است
انبارلویی نیز در این نشست با بیان اینکه در مرکز آرشیو در یکی دو سال گذشته برای تجمیع آرشیو سازمان و بهبود شرایط آن به دستور ریاست سازمان تلاش می‌شده، تاکید کرد: منابع آرشیوی از دهه‌های قبل وجود دارد اما بازشناسایی نشده است. 400 هزار حلقه نگاتیو و پزتیو در آرشیو وجود دارد و ما دسته بندی آن‌ها را در دستور کار داریم. مثلا تا به حال به قدیمی‌ترین نگاتیو موجود که مربوط به سفر ناصرالدین شاه به فرنگ است توجه خوبی برای ارتقا کیفیت آن و در معرض دید مخاطبان قرار دادنش نشده است. بازسازی و نمایش برخی از این تصاویر نیازمند زمان است.
رسانه ملی خود را میزبان آرشیو سازمانهای مختلف اعلام کرده است
مدیر کل آرشیو مرکزی رسانه ملی اعلام کرد: ما خود را به سازمانهای مختلف به عنوان میزبان آرشیو تمام کشور معرفی کرده‌ایم و اینگونه منابع آرشیوی برخی سازمان‌ها که شرایط نگهداری مناسبی نداشته‌اند شناسایی شده‌اند. با برخی نهاد‌ها نیز به توافق رسیده‌ایم تا چرخه آرشیو رسانه ملی گسترده و کامل شود و اتاق شمس نیز به هدف خود برسد.
از روند بهبود آرشیو رسانه ملی فیلم ساخته شود
در ادامه اسکویی در سخنانی گفت: به نظرم باید ساخت فیلم و مجموعه مستند از روند بهبود آرشیو رسانه ملی در دستور کار قرار گیرد. همچنین می‌توانیم به حرکت اسکورسیزی برای نجات آرشیو در خطر جهان بپیوندیم.
وی ادامه داد: من فکر می‌کنم راه اندازی موزه سینمای مستند تلویزیونی ضروری است. نوشتن تاریخ سینمای مستند نیز در اولویت قرار دارد. داشتن یک میز تحقیقاتی برای پژوهش مستند‌ها نیز امر شایسته‌ای است. همچنین ارتباط با نهاد‌ها امری مهم است و به ویژه باید با دانشگاه‌ها ارتباط بگیریم. سایتهایی در جهان هست که فیلمهای مستند جهانگردان از نقاط مختلف ایران را به فروش می‌گذارند. مثلا یک اتریشی از نصف ایران در دهه 50 تصویر دارد.
ابراز خرسندی از همت بزرگ سازمان برای راه اندازی یک آرشیو ملی
همچنین زاهدیان در سخنانی گفت: ما مطلقا آرشیو ملی نداریم. من به خیلی از آرشیوهای دنیا سر زدم اما در کشور خودمان آینه شکسته‌ای داریم که تکه‌های آن در سراسر کشور پراکنده است و جمع آوری کردن این تکه‌ها و در کنار هم قرار دادنشان برای رسیدن به تصویر واحد پایمردی می‌خواهد.
وی تصریح کرد: مشکل اصلی عدم کاتالوگ کردن این‌ها است و جمع آوری این منابع و تبدیلشان به کاتالوگ خود یک انقلاب است. این امر قبل از بودجه کلان نیازمند همت بزرگ است و خوشحالم این همت شکل گرفته است.
از باز شدن درهای بسته آرشیو کشور ذوق زده‌ام
کریمی صارمی با بیان اینکه با آغاز به کار اتاق شمس پنجره‌ای به سوی پژوهش و نگاه علمی گشوده شده، اظهار کرد: ما امیدواریم جامعه دانشگاهی و دیگر نهاد‌ها بازوی کمکی اتاق شمس برای راه اندازی یک آرشیو ملی باشند. من به شخصه از اینکه درهای بسته باز می‌شود، ذوق زده هستم.
رشتیان نیز بیان کرد: اتاق شمس اتفاق خوبی است تا درباره تجربیات گذشته حرف بزنیم و از تکرار اشتباهات بپرهیزیم. افراد مختلفی هستند که آرشیوهای شخصی دارند و به نظرم ابتدا باید آن‌ها شناسایی شوند.
همچنین ارد زند در سخنانی گفت: من هم از صحبت درباره آرشیو شگفت زده شدم. خوشحالم شبکه مستند قدم بزرگی برداشته و فیلمهای آرشیوی را در قالب گنجینه به نمایش در می‌آورد.
وی با اشاره به چارت اتاق شمس گفت: بخش مستقل ما به ستوه آمده‌اند و کمپین نمایش مستند رایگان نیست هم راه اندازی شده است. تصدی‌گری دولتی باید کاهش پیدا کند تا بتوانیم به بستر سالم تری برسیم و این حضور را پویا‌تر کنیم.
ای کاش رشته‌ای به نام مستند در دانشگاه تدریس می‌شد
در ادامه دهقان‌پور در سخنانی بیان کرد: باید در زمینه حمایت از تولید و حمایت از پخش به زمینه‌های مشترک و راهکارهایی برسیم و نهادهای مختلف را درگیر کنیم. جایگاه سینمای مستند بسیار ارزشمند و مهم است و باید بهترین افراد در آن حضور داشته باشند. حتی جا دارد که به جای چهار واحد مستندسازی در دانشگاه، رشته‌ای به این نام وجود داشته باشد.
در ادامه توکلیان با اشاره به اینکه مستندسازان جوان نیاز به مباحث آموزشی دارد و در 59 دفتر انجمن سینمای جوان نیز دوره آموزشی طراحی شده، بیان کرد: ما یک دوره هفت ماهه فیلمسازی و سپس دوره یک ماهه مستندسازی داریم و این پشتوانه آموزشی در اتاق شمس نیز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
تولید 130 فیلم مستند در سال گذشته
مرتضی رزاق کریمی نیز با ابراز امیدواری نسبت به اینکه تدابیری برای ساماندهی آرشیو در نظر گرفته شود و در سازمانهای دیگر نیز گسترش پیدا کند، با اشاره به شرایط فعلی سینمای مستند گفت: سال گذشته 130 فیلم بلند مستند تولید شد که بخش اعظم آن توسط بخش خصوصی ساخته شده است در حالی که یک دهه پیش سالی یک مستند بلند هم ساخته نمی‌شد. ما سال گذشته شاهد این بودیم یک فیلم مستند بازسازی شده یعنی «ایستاده در غبار» در جشنواره فیلم فجر با آثار نمایشی رقابت می‌کند و بهترین می‌شود.
شبکه مستند به مستندسازان امید و اعتماد داده است
وی تصریح کرد: خوشبختانه توسط شبکه مستند امید و اعتمادی بین مستندسازان ایجاد شده است ولی ما باید استراتژی ایجاد کنیم که واقعیت‌ها را بپذیریم و تلاش کنیم در چرخه اقتصادی تولید مستند نقش خوبمان را ایفا کنیم تا سپس به حمایت از پخش این آثار برسیم.
دنبال کردن سیاست تولید آثار مشارکتی توسط ریاست سازمان
تاجیک نیز با اشاره به سیاست تولید آثار مشارکتی که توسط محمد سرافراز در معاونت برون مرزی عملیاتی شد، تأکید کرد: هم اکنون در مدیریت کلان سازمان نیز این سیاست دنبال می‌شود. چنانچه اخیرا در دیدار دکتر سرافراز با رییس شبکه زد دی اف آلمان نیز بر موضوع تولیدات مشترک تأکید شد.
همچنین بهشتی در سخنانی بیان کرد: اتصال اتاق شمس به فیلمسازان سراسر کشور دغدغه ما در انجمن سینمای جوان است.
للهی نیز به جمع بندی سخنان مطرح شده از سوی حاضران پرداخت و به طراحی چارت اولیه برای اتاق شمس و نوشتن آیین نامه ساختاری و اهداف اتاق شمس اشاره کرد.
مدیر شبکه مستند سیما نیز در پایان از احتمال برگزاری یک نشست مشترک با ریاست سازمان صداوسیما در آینده نزدیک خبر داد.
در پایان این مراسم از پوستر اتاق شمس رونمایی شد.