«عمار» جشنی برای سینمای انقلاب

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو‌ _محمد جواد ساکت، در سینمای ایران موضوع فیلم دولتی و فیلم خصوصی همیشه مطرح است. بعضی ها سینمای دولتی را مضر و بعضی حتی آن را ننگ می دانند. برخی دیگر هم سینمای خصوصی را روشن‌فکرنما و بی‌فایده می‌پندارند و از آن بیزاری می جویند. به هر صورت در طول این سال‌ها همواره سینمای ایران در تنها آوردگاهش یعنی جشنواره فجر خودنمایی می کرد و جدیدترین آثار کارگردانان در آن به نمایش گذاشته می‌شد. اما چند سالی است که در کنار فیلم های خصوصی و دولتی، فیلم های مردمی نیز جایگاهی برای خود یافته اند و در قالب جشنواره ای به نام عمار عرضه می شوند. جشنواره ای که در آن حرف‌های نگفته‌ی این سال‌های مردم زده می‌شود و مخاطبی عام دارد.

سرآغاز جشنواره

کلید برگزاری جشنواره‌ی مردمی فیلم عمار؛ اولین بار بعد از اتفاقات سال 88 زده شد، زمانی که جمعی از جوانان و فیلم‌سازان متعهد کشور آثاری را درباره فتنه تولید کرده بودند، اما این آثار نه تنها حمایت نشد بلکه رسانه ملی و نهادهای مرتبط قدمی برای نمایش و دیده شدن این آثار بر نداشتند. این اتفاق باعث شکل‌گیری ایده ی برگزاری یک جشنواره مردمی برای دیده شدن این آثار شد. نام این جشنواره به نام پرچمدار روشن‌گری و تبیین حق طلبانه در صدر اسلام، حضرت عمار یاسر مزیّن گشته و «جشنواره مردمی فیلم عمار» نام گرفت.

خروجی جشنواره

این جشنواره با استقبال فراوان مردم همراه شد به طوری که در دوره ی پنجم جشنواره بیش از 900 اثر از 70 کشور مختلف و بیش از 1600 اثر داخلی در زمینه های فیلم کوتاه، فیلم بلند، مستند، انیمیشن و... به دبیرخانه این جشنواره ارسال شد.

از جمله آثار برگزیده ی شاخصِ این جشنواره در ادوار مختلف می توان به مستند پوستین وارونه، حاج شکر الله، پسر را ببین پدر راتصور کن، هفت دقیقه تا تل آویو، دوپینگی ها، پویانمایی های پیام راشل کوری، بختک، رقص قاصدک ها و فیلم لکه و روز داوری اشاره کرد.

بنا بر گفته های دست اندرکاران جشنواره اما؛‌ نقطه عطف جشنواره در یکم اسفندماه 91 و بعد از جشنواره سوم اتفاق افتاد. در جریان دیدار با رهبر انقلاب؛ که خستگی را از تن همه بیرون برد.

در این دیدار جمعی از دست اندرکاران، داوران و برگزیدگان عمار حضور داشتند. رهبر معظم انقلاب پس از شنیدن صحبت‌های جمعی از حاضرین، توصیه هایی نمودند و توجه به موضوع دین و معارف دینی و همچنین انقلاب اسلامی و ارزش‌های انقلاب در این جشنواره را اقدامی مبارک خواندند و تأکید کردند: نگاه به هنر اسلامی و سینمای دینی باید نگاهی بلندمدت و همراه با برنامه‌ریزی دقیق و امید به آینده و بهره‌گیری مناسب از ابزار هنر برای تأثیرگذاری حداکثری باشد.

تکیه بر مردم، مصونیت از نفت

فیلم‌های ورودی به این جشنواره خصوصی‌ترین فیلم‌هایی هستند که در این روزگار تولید می‌شود و در نتیجه از جان و دل مردم بر می آید. فیلم‌سازان و سایر هنرمندان حاضر در جشنواره سال ها بود که به دنبال محملی برای ارایه ی هنر دینی و انقلابی خود بوده اند و این جشنواره بستری برای تحقق این هدف و نیز آغاز یک حرکت بزرگ مردمی شده است که فعلاً در میانه ی راه است.

به گفته ی «حامد بامروت نژاد»، دبیر اجرایی این جشنواره: «جشنواره عمار از اول تعریف کرده بود که من صرفا یک جشنواره ی سینمایی نیستم. من تلاشی برای شکل گیری حرکت های مردمی در حوزه ی فرهنگ و هنر انقلاب هستم. به خاطر همین همیشه تلاش این بود که موقعیت جشنواره عماریک مقطع زمانی برای هنر انقلاب اسلامی و جشن هنر انقلاب باشد تا اینکه صرفا بخواهد جشن سینمای انقلاب باشد[1]».

این جشنواره به صورت مردمی اکران می شود یعنی اینکه در هر مکانی اتفاق می افتد (مسجد، مدرسه، پارک، حوزه علمیه، منازل، پایگاه بسیج، سالن های نمایش و...) و با هر وسیله نمایشی (ویدئو پروژکتور، تلویزیون، کامپیوتر و...). فیلم هایی مناسب اکران برای همه سنین و برای همه اقشار وجود دارد. در نتیجه می توان گفت هر سه حلقه ی تولید، توزیع و مصرف آثار فرهنگیِ این جشنواره توسط مردم اداره می شود.

البته آنچنان که آقای سعید خورشیدی، تحلیل‌گر مسایل فرهنگی می‌گوید: «اکران مردمی مسجدمحور برای عمار فضل نیست؛ بلکه ضرورت است. این راهبرد نه تنها از سلامت این جشنواره صیانت می کند بلکه زمینه ی ارتقای کمی و کیفی آن را فراهم می سازد[2]».

این رویداد فرهنگی - هنری در واقع بزرگ ترین نمود هنر دینی و انقلابی است که پس از سال ها فقدان کار عملیاتی در این حوزه، به وجود آمد.

کم‌ها و کاستی‌ها

گذشته از پیشرفت چشمگیر این جشنواره در سطوح ملی و بین المللی طی این سال ها، هنوز کاستی‌هایی هم در این جشنواره مشاهده می‌کنیم، از قبیل اینکه آثار ارسال شده بیشتر در قالب مستند هستند؛ و یا اینکه تعداد آثار داستانی به خصوص فیلم های داستانی بلند بسیار محدود است. همچنین کیفیت تعداد زیادی از آثار ارسالی در حد اکران های سینمایی نیست و فقط می توان در اماکنی مثل مسجد و یا پارک ها اکران شوند. انیمیشن ها نیز بیشتر به شکل کلیپ بوده و پویانمایی هایی که به صورت داستان بلند باشند وجود ندارد.

و اما دوره ی ششم

ششمین فراخوان جشنواره مردمی فیلم عمار با موضوعات «تاریخ معاصر ایران»، «فتنه سال 88»، «بیداری اسلامی و جهانی»، «نقد درون گفتمانی»، «جنگ نرم»، «اقتصاد مقاومتی» منتشر شده است. همچنین «ایران و آمریکا» و «حادثه هفتم تیر» موضوعات ویژه‌ی این دوره از جشنواره هستند.

متقاضیان شرکت در جشنواره می توانند آثار خود را در پنج بخش، «فیلم»، «لوح نگار»، «نقد و پژوهش های سینمایی»، «گرافیک»، «بازی های رایانه ای» و «فیلم ما» از تاریخ 25 شهریور تا 25 آبان، با مراجعه به تارنمای AmmarFilm.ir  و اصل آثار را حداکثر تا تاریخ 30 آبان به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند.

لازم به ذکر است در این فراخوان از علاقه مندان برای اکران مردمی فیلم های جشنواره عمار نیز دعوت شده است تا با مراجعه به تارنمای جشنواره، نسبت به ثبت نام اکران اقدام نمایند.