اقتصاد بين الملل در حال چرخش است
به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه دوشنبه 18 اسفند قانون مربوط به توافقنامه تاسیس بانک توسعه گروه بریکس را امضا کرد. پیش از امضای قانون تاسیس بانک توسعه کشورهای عضو بریکس، مجلس نمایندگان روسیه (دوما) توافقنامه تاسیس این بانک را در تاریخ اول اسفند تصویب کرده بود. سران کشورهای عضو گروه بریکس (روسیه، چین، هند، آفریقای جنوبی و برزیل) در ژوئن 2014 برای تاسیس بانک توسعه کشورهای عضو این پیمان با ودیعه ای 100 میلیارد دلاری توافق کردند. بانک توسعه بریکس قرار است سرمایه گذاری های زیربنایی را در کشورهای عضو این پیمان عهده دار شود.
وزارت امور مالی روسیه پیش بینی کرده است که بانک توسعه بریکس فعالیت های خود را عملا در پایان سال 2015 آغاز کند. شهر اوفا روسیه در تابستان پیش‌رو اولین نشست هیات امنای بانک توسعه بریکس را میزبانی خواهد کرد. بانک توسعه بریکس علاوه بر بعد اقتصادی دارای بعد سیاسی نیز است و دارای اهدافی چون توسعه همکاری، تجارت و سرمایه‌گذاری متقابل خواهد بود، زیرا کشورهای عضو بریکس از جایگاه ویژه و خاصی در اقتصاد جهانی برخوردار هستند.
این بانک توسعه برای تأمین مالی زیرساخت‌ها و پروژه‌های متناسب نه تنها در کشورهای عضو بریکس بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز اختصاص خواهد یافت. صندوق ذخیره بریکس نیز برای کمک به حل مشکلات مالی کشورهای عضو اختصاص می‌یابد.
بریکس و همکاری های جدید
برزیل، روسیه، هند و چین در سال 2009 ائتلافی را بنیان نهادند که بریک (BRIC) (متشکل از برزیل، روسیه، هند و چین) نام گرفت. در دسامبر سال 2012 وقتی آفریقای جنوبی هم به این ائتلاف پیوست، نام این سازمان به بریکس (BRICS) تغییر یافت. بدین ترتیب گروه بریکس یک گروه بین‌المللی متشکل ازکشورهایی از چند قاره است.کشورهای گروه بریکس 30 درصد مساحت جهان و 42 درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص داده‌اند و حدود 30 درصد اقتصاد جهان را در اختیار دارند. گروه بریکس را می‌توان یک باشگاه اقتصادی با گرایشات سیاسی دانست.
کشورهایی که بریکس را تشکیل داده‌اند فقط کشورهای نوظهور اقتصادی محسوب نمی‌شوند بلکه قطب‌های اصلی ساختار چند قطبی جهان هستند. به نظر می رسد تاسیس بانک توسعه بریکس گام مهمی برای تحقق اهداف این اتحادیه در زمینه شکل دهی به اقتصاد جهانی و توسعه همکاری های چند جانبه محسوب می شود. بریکس قصد دارد تا با ایجاد نهادهای مالی و اقتصادی به‌تدریج زمینه شکل گیری نظام مالی و اقتصادی بین المللی جدیدی را فراهم آورد و تاسیس بانک توسعه بریکس نیز در همین راستا صورت گرفته است.
در واقع این اتحادیه، قصد تغییر مناسبات مالی و اقتصادی و در نهایت سیاسی جهان را دارد. هرچند اعضای گروه بریکس در رده کشورهای در حال توسعه یا اقتصادهای در حال ظهور هستند اما عموماً به واسطه اقتصادهایی با رشد پرشتاب و فراگیر و نفوذ تأثیرگذار بر امور جهانی و منطقه ای از دیگر کشورها متمایز می شوند.
سران بریکس در تابستان 2014 در جریان نشست خود در برزیل علاوه بر تاسیس بانک توسعه، تصمیم گرفتند تا یک سیستم تجاری و اقتصادی را بین اعضای خود ایجادنموده و از واحد پولی کشورهای عضو به جای دلار آمریکا استفاده کنند. در واقع اعضای بریکس با تصمیمات خود قصد اعلام این موضوع را دارند که نظام اقتصادی غرب به سمت زوال پیش می‌رود و اینکه دیگر آمریکا به عنوان یک هژمون جهانی نمی‌تواند توسط نهادهایی همچون بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول و نیز با سلطه دلار به عنوان ارز اصلی بین المللی، بر سیاستهای مالی و پولی در راستای منافع خود و متحدانش تاثیر بگذارد.
مساله جایگزینی ارز دیگری به جای دلار در معاملات و مبادلات بین المللی به‌جای دلار مدتهاست که از سوی برخی اقتصادهای نوظهور مانند چین و نیز کشورهایی مانند روسیه مطرح شده و حتی گامهای عملی برای تحقق این ایده را برداشته اند. در عین حال روسیه بر این گمان است که کشورهای عضو بریکس که اهمیت اقتصادی و تجاری آنها در صحنه جهانی روز به روز افزایش می یابد، باید هماهنگی و اتحاد سیاسی بیشتری از خود نشان داده و با سیاستهای سلطه جویانه غرب مقابله نمایند. از دیدگاه روسیه این کار از طریق افزایش نقش و اهمیت بریکس در صحنه اقتصاد و سیاست جهانی میسر خواهد شد.
موضع سخت پوتین
با توجه به اهمیت روزافزون بریکس، روسیه به عنوان یکی از اعضای اصلی آن، خواهان موضوع گیری صریح‌تر کشورهای بریکس در زمینه اقدامات خصمانه غرب علیه دیگر کشورها شده است. در این راستا یکی از مهمترین مباحث مطرح شده در نشست سران بریکس در سال 2014، اظهارات تند ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه علیه سیاستهای خصمانه آمریکا بود. پوتین خواستار مقابله کشورهای عضو بریکس با سیاست های خصمانه آمریکا علیه کشورهای مخالف واشنگتن و متحدانش شد. رییس جمهوری روسیه با بیان این که کشورهای عضو بریکس قصد ایجاد ائتلاف نظامی- سیاسی ندارند، بر گسترش رایزنی های سیاسی با کشورهای بریکس و تشریک مساعی در سازمان های بین المللی و در وهله اول سازمان ملل تاکید کرد.
از دیدگاه رییس جمهوری روسیه، گروه بریکس باید به اتحادیه ای بزرگ و بخش جدایی ناپذیر سیستم مدیریت جهانی به منظور توسعه پایدار کشورها تبدیل شود. پوتین بر لزوم توسعه همکاریهای کشورهای عضو بریکس در مجامع بین المللی به ویژه سازمان ملل تاکید کرد. وی گفت: باید همکاری کشورهای عضو گروه بریکس برای مقابله با چالش های معاصر به ویژه در عرصه های امنیتی و مبارزه با تروریسم تقویت یابد. به نظر می رسد سخنان پوتین درباره ایفای کارکردهای جدید توسط بریکس نشانه رویکرد روسیه برای شکل دهی نظم جدیدی در عرصه جهانی برای مقابله با نظم بین المللی کنونی است که غرب و بویژه آمریکا سعی دارد در آن نقش قدرت هژمون را بازی کند.
مقابله با تحریم ها
بریکس در عین حال مخالفت خود با سیاستهای غربی ها علیه رقبا و دشمنانش را اعلام کرده است. کما اینکه در اجلاس سال 2014 سران بریکس در برزیل، مساله تحریم های یکجانبه که معمولا از طرف آمریکا و متحدانش علیه کشورهای مخالف سیاست های آنها اعمال می شود مطرح شد. در واقع یکی از ابزارهای اصلی آمریکا برای پیشبرد اهداف و سیاست های خود و مجازات کشورهای مخالف و رقیب استفاده گسترده از رژیم تحریم است. طبق آمارها دولت آمریکا همواره بزرگترین سهم را در کاربرد سیاست تحریم اقتصادی داشته است.
در مجموع، دو سوم تحریم های اقتصادی جهان توسط دولت آمریکا اعمال گردیده است. آمریکا از جنگ جهانی اول تاسال 1990 میلادی 115 بار از ابزار تحریم به‌منظور مجازات و یا وادار کردن کشورها برای تغییر خط مشی شان استفاده کرده است. سهم آمریکا در دو دهه اخیر از اعمال تحریم ها 92 درصد بوده است. این در حالی است که در بسیاری موارد متحدان اروپایی آمریکا با این کشور علیه کشور ثالث همراهی کرده اند.
جدیدترین مورد این تحریم ها، تحریم های غربی علیه روسیه به بهانه نقش این کشور در بحران اوکراین است. رییس جمهوری روسیه در این باره اظهار داشته است که در شرایط کنونی روسیه مورد حمله تحریمی آمریکا و متحدان این کشور قرار گرفته است و بدین لحاظ کشورهای عضو بریکس باید تدابیری بیابند که از سیاست های خصمانه و فشارهای سیاسی آمریکا و متحدانش بر کشورهای مخالف سیاست های آنها جلوگیری کند. در واقع روسیه بر این گمان است که کشورهای جهان و در این مورد کشورهای بریکس که جزو اقتصادهای نوظهور جهان هستند و اهمیت اقتصادی و تجاری آنها در صحنه جهانی روز به روز افزایش می یابد، باید با هماهنگی و اتحاد رودرروی آمریکا و سیاست های خصمانه آن از جمله اعمال تحریم ها بایستند و مانع از ادامه این روند غیرمنطقی و سلطه گرانه در صحنه بین المللی شوند. از دیدگاه روسیه این کار از طریق افزایش نقش و اهمیت بریکس در صحنه سیاست و اقتصاد جهانی و در این راستا، حضور پر رنگ‌تر در مجامع سیاسی و اقتصادی بین المللی میسر خواهد شد.
منبع : جوان آنلاين
ارسال نظرات