جنتی در همایش آینده پژوهی در جهان اسلام:
به گزارش حوزه دولت «خبرگزاری دانشجو»، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، «علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صبح امروز در همایش بررسی تحولات جهان اسلام- چالش‌ها و فرصتهای پیش رو، در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان این مطلب افزود: ملاحظات سیاسی، اقتصادی و امنیتی سه حوزه سنتی و کلاسیک در عرصه بین الملل است که سیاست خارجی کشورها در آن اعمال می‌شود. با این حال فرهنگ و مولفههای آن رکن چهارم سیاست خارجی را تشکیل می‌دهند و در بسیاری از مواقع لایههای زیرین سه حوزه دیگر نیز از آن منبعث می‌شود.
جنتی ادامه داد: اگر چه ممکن است پیشبرد منافع ملی با به کار گیری ابزارهای فرهنگی به طور تمام و کمال نتواند جایگزین ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی شود اما می‌تواند مکمل آن‌ها باشد. امروزه حتی قوی‌ترین کشورها نیز ترجیح می‌دهند تا آنجا که ممکن است از شیوههای فرهنگی برای منافع خود استفاده کنند.
وی گفت: انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) تلاطمی را در دنیای معاصر ایجاد کرد که بعد از ۳۴ سال همچنان در منطقه و جهان منشا تحولات بنیادین است. با حاکمیت سلطه به مصاف برخاسته و بسیاری از معادلات سیاسی را به هم ریخته است. بیداری اسلامی، حرکتهای اسلام خواهانه، مقاومت در برابر سلطه طلبی و اقتدار جمهوری اسلامی و محبوبیت رهبران آن در بین ملتهای مسلمان بیانگر همین مدعا است.
جنتی افزود: بدون تردید تحولات و تغییرات منطقه و جهان که متاثر از انقلاب اسلامی است نیاز به هدایت و انتخاب دیپلماسی متناسب با شعار‌ها، اهداف و آرمانهای جمهوری اسلامی است. اما نظام سلطه تلاش می‌کند با ایجاد موانع فراوان مسیر این خیزش‌ها را تغییر دهد و برای فراهم کردن زمینههای پذیرش الگوی لیبرال دموکراسی در دیگر کشورها تلاش می‌کند. از این رو جمهوری اسلامی باید اقدامات خود را در مسیر تحقق خواسته ملتهای منطقه طراحی و ساماندهی کند. بدیهی است جنس اقدامات باید نرم افزاری بوده و عرصه مواجهه نیز عرصه فرهنگ و اندیشه باشد و نه عرصه نظامی.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید ادامه داد: یکی از وظایف خطیر نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با این ترفند، معرفی شایسته الگو‌ها و نظریه‌های مدیریت و حکومت اسلامی است.
وی افزود: اینک شاهد گسترش موج جدیدی از جنبشهای اسلامی هستیم که دامنه آن به اروپا نیز رسیده است. اما در این میان با ظهور گروههای تروریست همچون القاعده و داعش که با هدف متوقف ساختن حرکتهای اسلامی و بد نام کردن چهره درخشان اسلام صورت گرفته است، باید مراقبت نمود تا مسیر بیداری اسلامی منحرف نشود.
جنتی گفت: در تحولات اخیر نظام بینالملل دو نکته از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ نخست انتقال تدریجی قدرت از نیمه غربی جهان به نیمه شرقی و بازگشت آسیا به جایگاه اصلی خویش پیش از اتقلاب صنعتی. دوم انتقال قدرت از دولت‌ها به بازیگران غیر دولتی که هم غرب و هم شرق را تحت تاثیر خویش قرار داده است. این دو اتفاق مهم می‌تواند به مزیتی نسبی یا فرصتی طلایی برای ایران آرمان خواه تبدیل شود به شرط آنکه اهداف خودمان را نسبت به این تحولات هوشمندانه تعریف کنیم.
وی ادامه داد: می‌توان گفت مهم‌ترین فرصت نظام جمهوری اسلامی در تحولاتمنطقه مدیریت و کنترل این تحولات با ابزار و قدرت نرم فرهنگ در همه جنبههای آن است، همچنان مه مهم‌ترین تهدید پیش رو نیز از همین ناحیه خواهد بود.
عضو شواری عالی انقلاب فرهنگ گفت: امروز استفاده از نیروی نظامی به عنوان برجسته تیرین نماد قدرت سخت افزاری در میان ملت‌ها، کارایی خود را از دست داده است و هیچ ملتی حاضر به پذیرش آن نیست. آنچه امروز در نظام بینالملل امتیاز زیادی دارد و از جمله عناصر و مولفههای اصلی قدرت یک کشور به شمار می‌آید ظرفیت قدرت نرم در محیط بینالمللی است.
جنتی افزود: نام ایران به دلیل شهرت علم و هنر و ادبیات برای قرون متمادی در صدر محافل علمی فرهنگی جهان درخشیده است. چنین پیشینه تاریخی و تمدنی و دستاورد‌ها و داشتههای علمی فرهنگی فراوان در صورت همگرایی می‌تواند در راستای دیپلماسی فرهنگی به کار گرفته شود و به مدد فناوریهای جدید ارتباطی و اطلاع رسانی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی موثر باشد.
وزیر فرهنگ گفت: از نکات قابل توجه در توفیق دیپلماسی فرهنگی، طرز تلقی و نوع نگاه مردم دیگر کشورها نسبت به کشور ماست. چنانچه افکار عمومی در دیگر کشورها نسبت به کشور ما منفی باشد طبیعتا از قدرت دیپلماسی کاسته می‌شود؛ وضعیتی که هم اکنون در مورد جمهوری اسلامی ایران در برخی مناطق جهان شاهد ان هستیم و رسانههای جهانی وابسته به صهیونیسم در ایجاد این وضعیت و مخدوش ساختن چهره جمهوری اسلامی ایران موثر بودهاند. این یکی از چالشهای اساسی دیپلماسی فرهنگی نظام است که وجوه مختلف آن قابل بررسی است.
عضو کابینه دولت یازدهم ادامه داد: جمهوری اسلامی از ظرفیت مطلوبی در دیپلماسی فرهنگی برخوردار است و علاوه بر برخورداری از منابع قدرت سخت، توان تقویت قدرت نرم را نیز به بهترین شکل ممکن داراست و عوامل آن را نیز در اختیار دارد. لذا پیش از هر چیز باید داشتههای فرهنگی خویش را بشناسیم و در مرحله بعد با معرفی آن به جهانیان، قدرت و سرعت نفوذ آن را به دقت بسنجیم و به کار بندیم.
جنتی گفت: به باور همه اهالی فرهنگ، گلوله فقط قلب را می‌شکافد و از حیات ساقط می‌کند ولی نمی‌تواند آن را تسخیر کند اما فرهنگ و مولفههای آن در جان و دل انسان‌ها نفوذ می‌کند و ماندگار می‌شود و از این منظر دیپلماسی فرهنگی بر دیپلماسی نظامی و سیاسی ارجحیت می‌یابد.
وی افزود: دیپلماسی فرهنگی به تقویت اعتماد مردم دیگر کشورها نسبت به ارزش‌ها، انگاره‌ها و اندیشههای وارداتی کمک می‌کند و بر اساس این اعتماد، توافقنامههای سیاسی، اقتصادی و نظامی می‌تواند منعقد شود. و زمینه جذب افراد صاحب نفوذ دیگر جوامع را که از طریق اقداما ت سنتی سفارتخانه‌ها امکان پذیر نیست؛ فراهم می‌کند و به تدریج امکان سرمایهگذاری و تبادل بازرگانی را می‌سر می‌سازد. تصرف بازارهای مالی و صادراتی منطقهای و بینالمللی بدون شناخت فرهنگ و زبان ملل مقصد قطعا امکان پذیر نیست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: جامعه هدف در دیپلماسی فرهنگی، اغلب جوانان دیگر کشورها هستند. جوانانی که شاید در اینده مسوولیتهای مهمی در داخل کشور خود به عهده بگیرند. از این رو دیپلماسی فرهنگی بیش از هر چیز باید افق برنامههای دولت‌ها را در دیگر کشورها پیشبینی کند.
وی ادامه داد: فرهنگ بر خلاف دیگر مظاهر دیپلماسی در جوامع مقصد با مقاومت کمتری مواجه می‌شود و این یکی از کلیدهای موفقیت قدرت نرم است. یکی از مهم‌ترین علل ناکامی دولت‌ها در دستیابی به اهداف سیاست خارجیشان در دیگر کشورها، مقاومت در برابر اقدامات دیپلماتیک رسمی آنان است. مصداق بارز این ادعا مقاومت سرسختانه ملت ایران در برابر خوی نظامیگری و تحریمهای اقتصادی آمریکاست که دولتمردان و نظریه پردازان این کشور را به سرماگذاری در حرکتهای خزنده فرهنگی سوق داده است.
جنتی گفت: دیپلماسی فرهنگی از لحن خصمانه و آمرانه به دور است و در کنار جذابیتهای ویژهاش، با لطافت و ظرافت غیر مشهودی اعماق ذهن و روح مخاطبان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. نگاهی گذرا به راهبرهای دیپلماسی فرهنگی آمریکا، که عمدتا برای تسخیر افکار عمومی ملتهای مسلمان خاورمیانه طراحی شده است توجه بیشتر کشورمان را به این شکل از دیپلماسی ضروری می‌سازد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: ایالات متحده آمریکا از سالیان دور تاکنون برای ترویج فرهنگ لیبرال دموکراسی و تسخیر اذهان عمومی ملت‌ها و به ویژه قشر نخبه و جوان از این شیوه بهره برده و سرمایهگذاری در این حوزه را به شدت افزایش داده است. بسیاری از رهبران و مقامات کشورهای جهان اسلام در دانشگاههای آمریکایی تحصیل کردهاند و اینگونه گروه نخبگان خواسته یا ناخواسته از فرهنگ آمریکایی تاثیر می‌پذیرند.
وی اظهار کرد: بهره گیری از رسانه‌ها و وسایل ارتباط حمعی اعم از شبکههای ماهوارهای و یا فضای مجازی از جمله ابزارهای مهم ارتباط با ملت‌ها است. تردیدی نیست که برای توفیق در دیپلماسی فرهنگی، باز‌شناسی ارتباط این نوع دیپلماسی با موضوعاتی چون بیداری اسلامی، جنبشهای اسلام گرایانه و عدالت جویانه، شهروندان علاقهمند به جمهوری اسلامی، ایرانیان خارج از کشور، نخبگان و گروههای مرجع در دیگر کشورها و دیگر موضوعات مرتبط، ضروری است.
جنتی گفت: از سوی دیگر ایران هراسی و سیعه هراسی ترفندی تبلیغاتی در کشورهای خاورمیانه و چالشی مهم برای کارآمدی دیپلماسی ایران در این منطقه به شمار می‌آید. بهترین راه مقابله با این ترفند‌ها استفاده هوشمندانه از قدرت نرم جمهوری اسلامی است.
وی افزود: در دیپلماسی فرهنگی اگر چه برنامههای فرهنگی و هنری به خودی خود ارزشمند هستند اما در حوزه قدرت نرم نقش موثری ندارند. رمز توفیق دیپلماسی فرهنگی همافزایی برنامههای دقیق و بلند مدت با قدرت نفوذ در عمق و سطح است. به عبارتی آنچه باید منتقل شود طرز تفکر و شیوه اندیشیدن است. قدرت نرم نیازمند هوشمندی و هم افزایی عقاید و ابزارهای فرهنگی به صورت توامان و هماهنگ است. از این رو تدوین راهبردهای این نوع قدرت را در طیف وسیع و هدفمند و با نتایج قابل پیشبینی و ارزیابی، باید مورد توجه قرار گیرد.
در این مراسم آخرین دستاوردهای پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجتالاسلام والمسلمین سید محمد حسن ابو ترابی نایب رییس مجلس شورای اسلامی رونمایی شد.
در پایان جنتی از نمایشگاه آخرین دستاوردهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حوزه پژوهشی در ی
ک سال گذشته بازدید کرد.
ارسال نظرات