به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، هم‌اکنون روشن است که خواسته مذاکره‌کنندگان آمریکایی چه بوده، چه مخالفت‌هایی در این زمینه را شاهد بوده‌اند و چرا اختلافات بین نمایندگان دو طرف در این جلسه صورت گرفته است. با این حال نشریه اکونومیست به نظر می‌رسد جزئیات جدیدتری از دلایل این اختلافات دارد که تا حد زیادی به روایت مقامات آمریکایی نزدیک است. به گزارش «وطن امروز»، کالین کال، مشاور بخش خاورمیانه وزیر دفاع آمریکا در فاصله سال‌های 2009 تا 2011 که هم اکنون نیز مدیر مرکز مطالعات امنیتی خاورمیانه در واشنگتن است در سایت شخصی خود از علاقه‌مندان به مباحث مربوط به توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی خواسته بود برای دریافت ریز جزئیات موارد اختلافی سری به مقاله جدید نشریه اکونومیست بزنند و این مقاله را کامل‌تر از سایر مقالات آمریکایی در این زمینه دانسته است.گری سیمور، مشاور اوباما در امور سلاح‌های کشتارجمعی و کنترل سلاح و همچنین هماهنگ‌کننده جلسات مربوط به این موضوع در کاخ سفید که منبع اصلی این گزارش برای بیان اختلافات ایران و آمریکا بوده، معتقد است این گزارش جزئیات دقیق‌تری از میزان اختلافات را ارائه داده است. بر همین اساس به نظر می‌رسد ارجاع آنان به این گزارش در واقع تاییدی بر جزئیات این گزارش است.
اکونومیست در گزارش خود از دلایل وجود اختلاف در مذاکرات ایران و 1+5 به چند مورد اشاره کرده و در ادامه به مهم‌ترین دلیل نیز پرداخته که تاکنون چندان مورد توجه رسانه‌ها قرار نگرفته است. این نشریه در گزارش خود به وعده‌های آمریکا برای اجرای روند تعلیق یا برداشت تحریم‌ها اشاره کرده و نوشته است: یکی از موارد اختلافی تیم ایرانی با آمریکا بر سر روند برداشته شدن تحریم‌ها بوده است. تیم ایرانی درباره مدت توافق نهایی نیز نظری مخالف نظر آمریکا داشته و در حالی که مذاکره‌کنندگان آمریکایی از اول این را مطرح کرده بودند که از نظر آنها مدت توافق باید بین 10 تا 20 سال باشد، تیم ایرانی معتقد است این توافق تنها باید به مدت 5 سال ادامه داشته باشد تا طرف غربی مطمئن شود که ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست. به گزارش اکونومیست، از طرف دیگر ایرانیان بر این باورند که بلافاصله بعد از رسیدن به توافق‌جامع، همه تحریم‌ها علیه ایران باید برداشته شود. نمایندگان اتحادیه اروپا و سازمان‌ملل بیان کرده‌اند می‌توانند چنین کاری را به سرانجام برسانند اما آمریکا قصد ندارد با چنین شرطی موافقت کند. بهترین کاری که اوباما در این باره می‌تواند انجام دهد استفاده از قانون «چشم‌پوشی از منافع ملی» است که می‌تواند به وسیله آن تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد و شاید بتواند این کار را به صورت نامحدود هم انجام دهد اما او نمی‌تواند از این قانون بدون حمایت کنگره استفاده کند.
در هر صورت غرب ترجیح می‌دهد مراحل کاهش تحریم‌ها تدریجی باشد تا ایران هم تشویق شود همه الزاماتی را که برایش تدوین کرده‌اند، اجرایی کند. در این گزارش به این مساله اشاره شده است که ایران در صورت اجرا کردن همه موارد مورد نظر آمریکا نیز نمی‌تواند به این آسانی‌ها، منتظر برداشته شدن تحریم‌ها باشد. در حالی که ایران باید به مدت 20 سال، همه گام‌های لازم برای اعتمادسازی در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را بردارد، آمریکا تنها در برخی موارد و با شروط فراوان می‌تواند بخشی از تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد و در عین حال هیچ ضمانتی نیز وجود ندارد که کنگره تحریم‌های جدید علیه ایران وضع نکرده و با برداشتن همین تحریم‌ها علیه کشورمان نیز موافقت کند. از دیگر موارد اختلافی بین ایران و آمریکا در این دور از مذاکرات، تعداد سانتریفیوژ‌ها و همچنین نحوه پاسخ دادن به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است. همانطور که «وطن امروز» پیش از این نیز اشاره کرده بود، این اختلافات ناشی از متن اولیه در توافق‌ژنو بوده است که در آن قید شده، ایران باید به همه نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای‌اش و همچنین قطعنامه‌های سازمان‌ملل پاسخ دهد.
سازمان بین‌المللی انرژی اتمی قبل از آغاز این دور از مذاکرات بیان کرده بود روند تحقیق در مورد موارد قبلی که مورد نگرانی آژانس بوده است به کندی ادامه می‌یابد چرا که ایران باید به سوالاتی در زمینه فعالیت‌هایش در سال 2003 و همچنین سال 2005 پاسخ دهد و این کار زمان زیادی می‌برد. آژانس همچنین بیان کرده بود ایران هنوز اجازه بازرسی از سایت پارچین را نداده است و به دلیل اینکه این سایت، سایتی نظامی است نمی‌تواند مورد بازرسی بازرسان قرار گیرد. ایران اعلام کرده بود درباره فعالیت‌های نظامی نظیر موشک‌های بالستیک یا سایت‌های نظامی هیچ درخواستی را نمی‌پذیرد اما آمریکا تلاش دارد به هر نحو ممکن این مسائل را نیز وارد متن نهایی توافق کند. یکی دیگر از این موارد اختلاف به نظر‌گری سیمور همان درخواست همیشگی ایران برای پذیرش حق غنی‌سازی توسط کشورهای غربی است. آمریکا تنها کشور در بین کشورهای گروه 1+5 است که حاضر نشده حق غنی‌سازی ایران را بپذیرد و بر این عقیده است اگر حق غنی‌سازی ایران پذیرفته شود به این معنی است که ایران می‌تواند به میزان مورد نیاز و علاقه‌اش به غنی‌سازی بپردازد، این در حالی است که ایران براساس توافق‌نهایی مدنظر آمریکا باید پروتکل الحاقی را نیز امضا کند، همچنین تعداد سانتریفیوژهای خود را به 3 تا 4 هزار عدد برساند و کارهای تحقیقاتی خود را نیز در فردو تعطیل کند.
ایران با این حال معتقد است به 19 هزار سانتریفیوژ خود نیازدارد و همچنین می‌تواند از سانتریفیوژهای نسل جدید نیز بهره بگیرد و اگر قرار باشد این قرارداد تا 10 سال آینده ادامه داشته باشد باید اجازه اضافه کردن به سانتریفیوژ‌ها و رساندن آن به تعداد 50 هزار عدد را داشته باشد و این بشدت با مخالفت آمریکایی‌ها روبه‌رو شده است. ایران همچنین محدود کردن فعالیت‌های تحقیقاتی هسته‌ای را توهین به خود تلقی می‌کند اما آمریکا بشدت به دنبال این مساله است که کارهای تحقیقاتی نیز محدود شوند.گری سیمور در نهایت با اشاره به جوی که در مذاکرات وین وجود داشته، بیان کرده شاید بهترین راه برای غلبه بر فضای موجود و رسیدن به توافق این باشد که مدت اولیه برای توافق ژنو مورد تمدید قرار بگیرد. او تضمین داده است که اگر این اقدام صورت بگیرد، ایران میز مذاکره را ترک نخواهدکرد و به گفت‌وگو‌ها ادامه می‌دهد!
منبع: وطن امروز
ارسال نظرات