جشنواره عمار نمونه موفق ورود مردم به عرصه فرهنگ است/گره زدن هویت خویش به گروه‌های سیاسی آسیب فعالیت جوانان

به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو» دیدار دانشجویان با رهبر معظم انقلاب ساعاتی پیش برگزار شد. علی محمدزاده، سخنگو و عضو شورای مرکزی جنبش عدالتخواه دانشجویی در این دیدار به نمایندگی از جنبش عدالتخواه دانشجویی طی سخنانی نکات، مسائل و سوالات این تشکل دانشجویی در مورد شرایط کشور را بیان کرد.

متن سخنان نماینده جنبش عدالتخواه دانشجویی در محضر رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای بدین شرح می‌باشد:

بسم الله الرحمن الرحیم

ضمن عرض سلام و خسته نباشید خدمت رهبر معظم انقلاب اسلامی و حضار محترم و با تشکر از فرصتی که در اختیار قرار داده شده است.

در طول تاریخ، أنبیا با مستضعفین بپاخاستند و با مستکبرین مبارزه کردند. انقلاب اسلامی ایران نیز به پشتوانه محرومین و مستضعفین به پیروزی رسید و از بدو انقلاب تاکنون، هر جا موفقیتی دیده شده، ناشی از حضور مردم بوده است.

حماسه سیاسی ای که در انتخابات امسال رقم خورد، دلیل محکمی بر اتکای نظام جمهوری اسلامی به مردم بود و نشان داد داعیه تقلب در انتخابات گذشته، ظلم بزرگی بوده که در حق نظام صورت گرفته است.

لیکن به نظر ما جمهوری اسلامی برای تحقق اهداف بلند خود باید از پشتوانه مردمی نظام تا حد ممکن بهره جوید و نیز عرصه های تحقق «جمهوریت»، به حضور مردم در انتخابات محدود نشود.

نمونه ای از پویایی و درگیر شدن گروه های مردمی در مسائل کلان کشور را در مقاطع انتخابات گوناگون شاهد هستیم. در حالی که این امر نبایستی تنها محدود به برخی مقاطع خاص باشد و باید سازوکاری برای استمرار نقش آفرینی گروه های مردمی اندیشیده شود.

در این راستا، نکاتی به صورت مختصر در چهار بخش بخش خدمت حضرتعالی مطرح می گردد.

بخش اول. آسیب شناسی نوع نگاه جوانان انقلابی به مسائل کشور

در این زمینه، به دو مسأله اشاره می شود:

1- ضرورت توجه گروه های مردمی به نقش «مستقل» خود:

یکی از آسیب هایی که متوجه فعالیت جوانان انقلابی است، گره زدن هویت خویش و همینطور آرمان های انقلاب به گروه های سیاسی و فراموش کردن نقش «مستقل» خود در مطالبه و تحقق آرمان های انقلاب اسلامی است. در حالی که بایستی به جای اکتفا کردن به موضع گیری له و علیه جریانات سیاسی، به شناسایی مسائل اساسی کشور بپردازند و از نگاه های سیاسی به مسائل کشور اجتناب کنند.

2- ضرورت تمرکز زدایی از نگاه ها و پرداختن به مسائل بومی و منطقه ای:

آسیب دیگر، تمرکز بیش از اندازه بر مسائل سیاسی و رسانه ای و کم توجهی به مسائل مناطق گوناگون کشور است. این آسیب در درجه اول از بی عدالتی رسانه ای ناشی می شود که در آن بسیاری از موضوعات ریز سیاسی بازتاب می یابد، اما مشکلات مردم مناطق مختلف کشور و مخصوصا طبقات مستضعف مورد غفلت واقع می شود.

در چنین شرایطی گروه های مردمی در نقاط گوناگون کشور باید در کنار مسائل کلان سیاسی و اجتماعی، بیش از پیش توجه خود را به مسائل و ظرفیت های منطقه خویش معطوف دارند. برای مثال پیش از هر کس گروه های مردمی جیرفت باید مشکلات و قابلیت های کشاورزی منطقه جیرفت را در فضای کشور طرح کنند و به گوش دولت و مجلس برسانند؛ وگرنه چنین مسائلی در لابه لای هیاهوهای سیاسی و رسانه ای گم خواهد شد؛ و یا جوانان عدالتخواه در شهرهای گوناگون چون شیراز و مشهد با تمرکز بر رفع مدل توسعه غیرعادلانه و غیربومی شهر، توانسته اند گامهایی را در اصلاح وضعیت بردارند.

ما این رویکرد را «عدالت خواهی بومی» نام نهاده ایم.

بخش دوم. ضرورت مهیا کردن زمینه برای نقش آفرینی گروه های مردمی از سوی نظام

نقش آفرینی گروه های مستقل مردمی در امور اساسی کشور، نیازمند فراهم شدن زمینه های لازم از سوی نظام جمهوری اسلامی نیز هست.

البته بسیاری هستند که حتی اگر زمینه نیز مهیا شود، به دلیل وجود ساختارهای ناعادلانه قدرت و ثروت، فقر و استضعاف، باز هم نخواهند توانست در امور کشور نقش آفرین باشند. لذا بایستی «اولویت دهی به محرومین و مستضعفین» و «حمایت» از آنان، اولین مسأله باشد.

این در اینجا به سه زمینه اساسی اشاره می شود:

1- اقتصاد

یکی از راههای نقش آفرینی مردم در اقتصاد، تعاونی ها هستند. حضرتعالی در ابلاغیه سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، یکی از اهداف این سیاست ها را  گسترش مالکیت در سطح عموم مردم به‌منظور تأمین عدالت اجتماعى بر شمرده اید و در بند ب سیاست های ابلاغی اصل 44، سیاست های کلی بخش تعاونی را نیز ابلاغ نموده اید. اما شاهد هستیم در مقام اجرا، همت مسئولان بر خصوصی سازی و یا گسترش نهادهای شبه دولتی است و نسبت به بخش تعاونی کم لطفی صورت می گیرد و یا با تفسیرهای نادرست یا محدود کردن آن به تعاونی های غیرتولیدی به حاشیه رانده می شود.

از سوی دیگر عده ای در تلاش اند مردمی کردن اقتصاد- که نقش آفرینی محرومین و مستضعفین در اقتصاد است- را با خصوصی سازی و سپردن سکان کشور به دست سرمایه داران یکسان قلمداد کنند. در این زمینه از حضرتعالی خواستاریم تفاوت های مردمی شدن اقتصاد را با خصوصی سازی بیان بفرمایید.

در عرصه اقتصاد، به مدل جهاد سازندگی نیز باید اشاره کرد که توانست در دهه اول انقلاب با بکارگیری نیروهای مردمی، کشور را در بسیاری زمینه ها به خود کفایی برساند. اما پس از جنگ و در خلال سیاستهای توسعه اقتصادی، به فراموشی سپرده شد. در حال حاضر بایستی به شناخت و اجرایی کردن این مدل مدیریتی برآمده از انقلاب توجه جدی صورت پذیرد.

2-    سیاست خارجه

انقلاب اسلامی بیش از دولتها، توسط ملتهای جهان مورد عنایت قرار گرفت. اما متأسفانه بتدریج ساز و کار ارتباطی ما با تشکلهای مردمی متعدد همسو، به روابط دیپلماتیک محدود شد و از این ظرفیت عظیم بی بهره ماندیم.

چنان که در اقداماتی چون کاروان آسیایی شکست حصر غزه و محاصره مردمی اسرائیل در کاروان جهانی إلی بیت المقدس شاهد بودیم، تشکلهای مردمی در جهان از ظرفیت بسیار بالایی برخوردارند.

البته در کشور ما این بعد مهم دیپلماسی عمومی بخاطر محدودیتهای اداری و برخی نگرشهای امنیتی مغفول واقع شده است.

از آنجا که اساسا ارتباط بدنه های مردمی با یک دولت براحتی میسر نیست و از آن سو ماهیت فرهنگی انقلاب نیازمند ارتباطات فکری و اجتماعی است، باید رویکرد تقویت حضور مجموعه های واقعا مردمی- و نه شبه دولتی- در جهان تقویت شده و از ظرفیت عظیم عمق استراتژیک انقلاب بهره برده شود.

3- فرهنگ

یکی از انتقاداتی که همواره بر دستگاه های فرهنگی نظام- چه دستگاه های زیر نظر دولت و چه دستگاه های زیر نظر رهبری- وجود داشته، رویکرد تصدی محور و قبضه کردن عرصه های گوناگون توسط این نهادها بوده است. در نتیجه بسیاری از فعالیت های فرهنگی به کارهای ویترینی، بیلان کاری و سطحی تقلیل یافته است.

در حالی که ورود گروه های مردمی به عرصه فرهنگ موجب جوشش و نشاط و افزایش کیفیت این فعالیت ها می شود. از جمله نمونه های موفق ورود گروه های مردمی در عرصه فرهنگ، می توان جشنواره مردمی فیلم عمار را برشمرد.

این امر نیازمند اصلاح جدی در دستگاه های فرهنگی و در صورت نیاز ابلاغ سیاست های فرهنگی مربوط می باشد.

بخش سوم. احیای اصل 8 قانون اساسی و قائل شدن نقش نظارتی برای مردم

یکی دیگر از لوازم استفاده از ظرفیت عظیم مردم برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی، قائل شدن حق نظارت و نقادی برای مردم مطابق اصل هشتم است. اما حضور مسئولین در جمع های دانشجویی و مردمی، اگر هر از گاهی انجام شود یا نشود، در حکم لطف و منتی به آنان محسوب می شود و هیچ سازوکار قانونی برای پاسخگویی وجود ندارد.

برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم پاسخگویی قوه قضائیه پیرامون اطاله دادرسی در پرونده های مهمی چون کوی دانشگاه، کهریزک، افشاگری هایی پیرامون برخی مسئولین و امثالهم.
• خودداری برخی از نهاهای زیر نظر رهبری مثل بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، آستان قدس رضوی و سپاه از پاسخگویی پیرامون شفافیت فعالیت های اقتصادی آنها و نیز امتناع از بازرسی توسط سازمان بازرسی کل کشور.
• عدم پاسخگویی شورای نگهبان پیرامون معیارهای احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات و پاسخگو نبودن نسبت به سوالاتی که پیرامون عملکرد شورا در ذهن مردم وجود دارد.

بخش چهارم: پرسش پیرامون برخی موانع برسر راه نقش آفرینی مردم

در این زمینه به دو مورد اشاره می شود:

1- یکی از مسائلی که در این زمینه وجود دارد، ورود مجموعه های نظامی در سیاست، اقتصاد و فرهنگ است. سوال اینجاست که به نظر رهبر معظم انقلاب حدومرز ورود نیروهای نظامی در عرصه های گوناگون تا کجاست؟ چه تدبیری بایستی اندیشیده شود تا این نهادها عرصه را بر گروه های خودجوش مردمی تنگ نکنند؟

علاوه بر این، رهبر معظم انقلاب کدام ساختار حکومت را موظف به نظارت بر این نهادهای نظامی جهت جلوگیری از انحراف آنها میدانند؟

2- یکی از آسیب های انتخابات اخیر، جایگزین شدن تقلید در جهت گیری های سیاسی به جای تحقیق و مسئولیت پذیری بود. نمونه این تقلید سیاسی را در معرفی مصداق از سوی اشخاص و گروه های سیاسی و دینی بدون توجه به لزوم دادن معیار از یک سو و استقبال گروه های مردمی از این امر از سوی دیگر شاهد بودیم. با توجه به اینکه برخی با استناد به بعضی تاییدهای شما این کار را انجام می دهند، نظر حضرتعالی در مورد چنین رفتارهایی چیست؟

در پایان شعری از محمدمهدی سیار تقدیم می گردد:

در این کشتی درآ، پا در رکاب ماست دریاها

مترس از موج، بسم الله مجریها و مُرسیها

اگر این ساحران اطوار میریزند طوْری نیست!

عصا در دست اینک میرسند از کوه موسی ها

 شب قدری رقم زد خون ما تقدیر عالم را

که همرنگ غروب ماست صبح سرخ فرداها