سایت پسماند سراوان، درد بی درمان گیلان/ از جمع آوری سطل‌های زباله تا بحران زباله در آینده نزدیک + فیلم

به گزارش خبرنگار گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، در پنجاه و هشتمین برنامه دادستان بررسی مسئله پسماند زباله در استان گیلان با حضور محمد رضا احمدی سنگری نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی و ️امید انصافی خبرنگار بررسی شد.

در بخش اول برنامه دادستان محمد رضا احمدی سنگری، نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی در خصوص مسئله پسماند زباله در استان گیلان گفت: بنده متولد بخش سنگر در استان گیلان هستم که سایت زباله سراوان در آن قراردارد، بیش از ۵۲ بار درخصوص محل پسماند سراوان و رودخانه‌های گوهر رود و زرجوب رشت در مجلس نطق داشته‌ام و یکی از اولویت‌های من بود، علت آن هم چالش‌های محیط زیستی و بیماری مردم منطقه است که در مدار سرطان کشور قرار دارد و باید عامل این سرطان از بین برود.

وی افزود: ازسال ۱۳۶۴ حدود چهل سال قبل یک تصمیم اشتباه گرفته شد و یک محلی را در دل جنگل‌های هیرکانی سراوان به عنوان دفن گاه زباله در نظر گرفتند تا حداکثر ۶ ماه زباله‌ها را در آن دپو کنند، این اشتباهی بود که در آن دوران صورت گرفت و در همان زمان هم چون محل پسماند را مناطق مسکونی گرفته بود مورد اعتراض گرفت، دولت‌مردان در زمانی‌های مختلف با دادن امتیاز‌های جزئی به مردم و کشاورزانی که اراضی آنها به دلیل وجود شیرابه نابود شده بود و درکنار این سایت زندگی می‌کردند به دنبال پاک کردن صورت مسئله بودند و این اقدامات دوای درد نبود و باعث شدند مردم کوچ اجباری کنند و یه تعداد از مردم که پول زیادی نداشتند مجبور شدند در آن شرایط بمانند.

احمدی سنگری بیان کرد: مردم ماشین‌های پر از زباله که از ۱۷ شهرستان استان گیلان، نه شهرستان رشت و پهنه مرکزی بلکه کل استان زباله را در سراوان تخلیه می‌کردند می‌دیدند که آنان را عصبانی‌تر می‌کرد، اکنون هم که با شما صحبت می‌کنم ۲۵ هکتار زمین داخل جنگل که می‌توانست برای مردم تنفس و هوای سالم ایجاد کند تبدیل به یک محل آلوده و ابر چالش استان شده است، راحت‌ترین کار برای جمع کردن زباله همان رها سازی بدون تفکیک زباله در ۲۵ هکتار زمین در ۱۱۰ متر ارتفاع در دل جنگل است.

نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی گفت: وقتی بنده به آنجا رفتم دیدم به قدری وضع افتضاح است که نمی‌شود در آنجا قدم زد، برخی از حیوانات در آنجا تغذیه می‌کردند و مردم هم از گوشت آنان استفاده می‌کردند و سرطان دست به سدت در بین مردم می‌چرخید؛ دولت‌های مختلف قول‌هایی زیادی همچون گذاشتن روز شمار برای حل این سایت زباله دادند و روزشمار تمام شد و هیچ اقدامی صورت نگرفت؛ وقتی وزیر کشور به محل پسماند زباله سراوان آمدند و کوهی از زباله را دیدند گفتند دیگر اجازه نمی‌دهیم اینجا زباله بیاید و چه بلایی سر گیلان آورده‌اید، مردم سراوان در ماه مبارک رمضان دهان روزه در ورودی این سایت زباله تحصن کردند تا رئیس جمهور صدایشان را بشوند و این مشکل را حل کند، با ورود دکتر رئیسی و وزیر کشور به این موضوع تصمیم حل این چالش گرفته شد تا در سال ۱۴۰۱ مشکل حل شود و استاندار مطرح کردند که ما سراوان را طبیعت برمی‌گردانیم.

احمدی سنگری ادامه داد: قدم اول بسته شدن سایت سراوان است، امکان انتقال زباله‌های این سایت به جای دیگر وجود ندارد، چرا که اگر زباله‌ها جا به جا شود بوی بد و مگس مردم را نابود می‌کند؛ باز آمدند و در طی مراسمی چون روی این سایت خاک ریخته بودند درخت کاری کردند که زباله از بین برود، من این کار را نکردم چون می‌گفتم طبق تحقیقات باید یه پوشش چرمی روی این قرار بگیرد، تا در اثر باران شیرابه افزایش پیدا نکند.

وی تصریح کرد: سایت زباله سراوان بسته شد و همه مردم خوشحال بودند، از طرفی تصمیم گرفتند تمام سطل‌های زباله روستاها را جمع کنند و من مخالفت کردم که به چه دلیلی باید جمع شود، مدتی رئیس مجمع نمایندگان گیلان بودم، مطالبه کردم که لندفیل جدید را مشخص کنید، زباله‌ی ۱ میلیون و ۵۰۰ تنی در روز تولید می‌شود و در رشت مظلوم می‌ریزند، در کجا باید ریخته شود؟ گفتند محرمانه است، گفتم من نماینده مردم هستم مردم نیز نگران بودند پس از بسته شدن سراوان زباله کجا تخلیه می‌شود؟ سخن واحدی وجود نداشت و گفتند ۱۷ مورد وجود دارد، من گفتم حداقل یک مورد را به بنده نشان دهید.

نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی گفت: در اردیبهشت ماه شورای تامین بنده را خواستند و گفتند کل استان را زباله گرفته است کجا ببریم؟ باید این موضوع حل شود، ناگفته نماند در همین مدت مردم نیز زنگ می‌زدند به دلیل بسته شدن سایت زباله سراوان به بنده توهین می‌کردند، سرانجام تصمیم گرفته شد تا آبان ۱۴۰۲ زباله تفکیک شده در سایت زباله سراوان ریخته شود.

وی افزود: بنده از آقای قلیباف درخواست کردم تا یک تیم رسانه‌ای در اختیار ما قرار دهند و مشکل سراوان را به تصویر بکشند، به آنجا رفتیم و بعد درخواست کردند تا به صورت تصافی منازل مردم را بزنیم تا متوجه شویم چه کسانی مشکل سرطان دارند، در هر خانه‌ای را زدیم با مشکل سرطان مواجه بودند.

احمدی سنگری یادآور شد: باز جلسه شورای تامین گذاشتند که چون جایی برای بردن زباله‌ها وجود ندارد اجازه دهید تا با این شرط که فقط تفاله‌ها (ریجکت) را به سراوان بیاوریم، همه مسئولان امضا کردند تا ۲۸ آبان سال ۱۴۰۲ برده شود، بنده در جلسه گفتم که ما به مردم قول داده‌ایم بدقول می‌شویم، اما اینجا تیر خلاص به مردم زده شد و تفاله به آنجا برده می‌شود و باز هم یه جای دیگر که عمل جداسازی انجام می‌شود هم آلوده شد و مردم آنجا همین الان زنگ می‌زنند و اعتراض دارند؛ قرار بود زباله‌سوز زده شود و تا الان فقط ۱۳ پیشرفت داشته است و چرا نباید کسانی که کم کاری داشتند پاسخگو باشند.

نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی گفت: مردم دل نگران بودند و گفتند دولت آقای رئیسی نیز وعده داد که زباله نیاید، ما به آنها ماجراها را توضیح دادیم، البته انصاف باید داشته باشیم سایت زباله سراوان نسبت به قبل تغییر زیادی کرد و با ۵۰ درصد پیشرفت بهسازی آن موافقم، اما قرار بود سایت بسته شود آقایان می‌گفتند ریجتکت، اما من می‌گویم زباله می‌آید و مردم دنبال بسته شدند بودند که هنوز اتفاق نیافتده است.

وی افزود:  یک تصمیم بزرگ دیگر که گرفتند گفتند سطل‌های زباله را جمع کنیم تا تفکیک توسط مردم انجام شود و دریافت زباله را کم کنیم، در نهایت نه پسماند مشکل زباله درست شد و با توجه به اینکه سطل‌های زباله را از روستا‌ها جمع کردند اگر الان تشریف بیاورید و قدم بزنید کنار رودخانه تا دلتان بخواهد زباله دپو شده است، خیلی از مردم می‌گویند منازل ما محلی برای دفن زباله ندارد که بخواهیم آن را دفن کنیم، مجبور ببریم کنار رودخانه پرت کنیم.

احمدی سنگری اظهار کرد: اصلا به فرض قبول کنیم که مردم زباله‌های خود را دفن کنند، اما سوال اینجا است وقتی چند میلیون مسافر به استان تشریف می‌آورند آیا آن‌ها می‌توانند زباله‌های خود را دفن کنند؟ الان هم که رسم شده است که زباله را پشت ماشین می‌گذارند و در خیابان خودش پرت می‌شود.

نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: مردم استان گیلان درگیر زباله هستند و این مشکلات به مرور باعث بیماری مردم می‌شود؛ علاوه بر این در برخی از مکان‌ها مثل شهرستان خمام زباله دپو می‌شود و آنجا هم معظل درست شد، یک روز بنده به آنجا رفتم و مطرح کردم این‌ها را جمع کنید، چون شهرستان سراوان را به اندازه کافی زباله دپو کردید دیگر جلو اینجا را بگیرید.

احمدی سنگری گفت: شیرابه این زباله‌ها وارد مزارع کشاورزی مردم می‌شد و همین زباله‌ها در هر ثانیه ۱۰ تا ۱۵ لیتر شیرابه تولید می‌کند و در روز‌های بارانی تا ۲۵ لیتر در ثانیه هم می‌رسد.

وی افزود: چند وقت پیش به یکی از محلات رفتم و مردم گفتند ما در اینجا مشکل آب داریم، مطرح کردیم که چاه حفر کنید، با تعجب گفتند چاه را وقتی حفر می‌کنیم آب سیاه خارج می‌شود، گفتم شک نکنید این شیرابه سراوان است، مطرح کردند مگر می‌شود نزدیک به ۲۰ کیلومتر تا اینجا بیاید؟ گفتم شک نکنید، چون ۴۰ سال است این شیرابه‌ها دارد وارد زمین می‌شود و تالاب انزلی و دریای کاسپین را نابود کرده است.

احمدی سنگری عنوان کرد: یک مشکل دیگر شیرابه سراوان است که با فاضلاب شهری، صنعتی، کشاورزی و بیمارستانی مخلوط می‌شود و تبدیل به آب محصولات کشاورزی می‌شود، مردم به نمایندگان می‌گویند و ما هم در مجلس داد می‌زنیم، به مسئولان محترم می‌گوییم، اما هنوز نتواستند موفق شوند، اگر چه دو رودخانه را ۳ سال است که شروع کردند، اما خیلی دیر است و بحث پسماند را چون معضل جدی است خود رئیس جمهور و شخص وزیر کسانی را انتخاب کنند تا مشکل را حل کنند.

نماینده مردم‌ رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای برطرف شدن مشکل مش‌شود انجام داد، گفت: بنده نمونه‌هایی از مدیریت پسماند در شیراز، مشهد و... را دیدم و آن‌ها مشکلی نداشتند، زباله طلای سیاه است و باید از آن پول دربیاوریم و این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم البته اگر اراده‌ای وجود داشته باشد؛ ما وظیفه‌مان این است تا این مشکل را برطرف کنیم، نباید گردن دیگران و دولت‌های آینده بیاندازیم، ما مسئولان نباید شب‌ها بخاطر این مشکل بخوابیم.

وی ادامه داد: به نظر بنده استان نمی‌تواند این مشکل را برطرف کند و باید از شهرداری خارج شود، باید وزیر و بخش خصوصی ورود کند، یک نماینده ویژه از طرف دولت خارج از استان مشخص شود و در نهایت باید از استان‌های دیگر الگو بگیریم تا مشکل حل شود.

احمدی سنگری بیان کرد: باید سایت سراوان کلا متوقف شود و سطل‌های زباله مجدد به روستاها برگردد، مردم چه گناهی کردند که باید در زباله غرق شوند. 

امید انصافی خبرنگار در بخش دوم برنامه گفت: یک روز با بنده تماس گرفتند که مردم محترم سراوان در ورودی سایت تجمع کرده‌اند، حدود ۵ تا ۶ شب آنجا حضور داشتم که اتفاقات جالبی برایم افتاد؛ مورد اول اینکه تعدادی زیادی از مردم از خانواده شهدا بودند و فضای جمعیت و مطالبه کاملا درست بود، عده‌ای فکر می‌کنند مطالبه‌گری فریاد زدن است و هر کسی فریاد بلندتری بزند حرفش درست‌تر است.

وی اظهار کرد: مردم عزیز گیلان ثابت کردند که اگر هوشمند و نظامند مطالبه‌گری کنیم خیلی از اتفاقات به نتیجه می‌رسد، وقتی ما الان از یک روستای کوچک درگیلان صحبت می‌کنید یعنی صدای مطالبه مردم سراوان همچنان ادامه دارد و دانشجویان هم باید این مطالبه را همچنان حفظ کنند تا موضوع به نتیجه برسد.

انصافی ادامه داد: مردم کارگروه‌های مختلفی برای حل شدن مشکل تشکیل دادند که یکی از این‌ها کارگروه رسانه بود، مثلا روزی که ما برای پوشش رسانه‌ای رفتیم فیلم‌بردار ما را گرفتند که شما چه کسی هستید؟ به ما گفتند ما نمی‌خواهیم اجازه دهیم تا رسانه‌ای بیگانه بیاید و خلاف مطالبه ما عمل کند، این نشان دهنده هوش و توانمندی مردم بود.

این خبرنگار تصریح کرد: یک نکته جالب دیگر در تجمع بخش کودک، دانشجو و کسانی داشتند که سن بالا بودند، بنده نمی‌توانم بگویم که هیچ مسئولی آنجا نیامده بود، همه حضور داشتند از امام جمعه تا بخشدار و فرماندار، برای بنده عجیب بود که همه مسئولان حضور داشتند.

وی گفت: صدای این موضوع به شخص آقای رئیس جمهور رسید و پیگیری‌های زیادی انجام شد و بعد از مدتی شخص آقای وزیر آمدند، کارهای خوبی نسبت به روز اول انجام شده است اما به نقطه مطلوب نرسیده است و باز هم باید ادامه‌دار شود؛ مردم گیلان موضوع خودشا را پیگیری نکردند بلکه به ابر چالش گیلان ورود کردند.

انصافی تاکید کرد: موضوع پسماند نیاز دارد تا شخص آقای رئیس جمهور به صورت مستقیم وارد شوند چرا که دیگر شهردار و استاندار نمی‌توانند این مشکل را حل کنند؛ اولویت افراد مطالبه‌گر و مردم در استان حوزه پسماند است، یکی از چیزهایی که مورد نیاز است یکی شدن و تجمیع گروه‌های مطالبه‌گر به صورت متمرکز است تا مسائل زودتر به خروجی برسد.

وی افزود: بنده ایده‌آل ذهنم این است که حتما اساتید حوزه کشاورزی و صنعت پسماند باید در این موضوع زیست محیطی ورود کنند، باید ورود دانشجویان و بخش‌های مردمی مطالبه‌گر و مسئولان به میزان برابر پای کار بیایند تا مشکل پسماند حل شود.

این خبرنگار در پایان بیان کرد: استان‌ گیلان بسیار مظلوم است، چرا که در سایه پوشش سبز و گردشگری خودش با مشکلات زیادی درگیر است و ما نباید چون دریا و جنگل دارد دیگر هیچ مشکلی نیست، باید این موضوعات استان در لایه‌های مختلف مانند همین پسماند در سطح ملی پیگیری تا در نهایت حل شود.