نفیسه موسوی در گفت‌وگو با دانشجو:
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو - سید رضا میرجعفری، در سی‌وچهارمین دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب با نفیسه سادات موسوی کارشناس کتاب در حوزه کودک و نوجوان، به گفت‌و گو پرداختیم و عملکرد این دوره از نمایشگاه کتاب در حوزه کودک و نوجوان را بررسی کردیم.
نفیسه سادات موسوی کارشناس کتاب در حوزه کودک و نوجوان از اوضاع نگران کننده غرفه‌های کودکان و نوجوانان این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب به خبرنگار دانشجو گفت: از بین کتاب‌های چاپ شده در نیمه دوم سال گذشته درصد کتاب‌های ترجمه از آثار تالیفی خیلی بیشتر بود. ترجمه‌هایی با محتوای غیر بومی غیرفرهنگی و حتی گاها ضد ارزشی، درصد زیادی از باراز نشر ما را به خود اختصاص داده و تبلیغات برای این آثار هم خیلی بیشتر از آثار تالیفی به چشم می‌خورد. با کمال ناراحتی باید گفت که کتاب‌های غربی، پرفروش‌های حوزه کودک و نوجوان هستند.
موسوی در ادامه افزود: روز ابتدایی نمایشگاه کتاب در سالن کودک و نوجوان با دقت و سر فرصت قدم زدم و کتاب های تک تک انتشارات را نگاه کردم، در بازدیدهایی که از غرفه‌های مختلف داشتم متوجه شدم خریدارها بیشتر به کتاب‌هایی تمایل دارند که از نظر ما آثار خوب و مناسبی نیستند. عدم توجه ویژه والدین به رده سنی درج شده روی کتاب، عدم نظارت متولیان نمایشگاه بر عرضه محتوای مناسب در غرفه کودک و نوجوان و عدم شناخت خانواده‌ها از انتشارات و نویسنده‌هایی که محتویات نامناسبی تهیه می‌کنند باعث شده تا کتاب‌هایی با محتوای نامناسب در اختیار کودکان و نوجوانان قرار گرفته و در غرفه‌های مربوطه عرضه شوند.
این کارشناس کتاب، وجود مرجع‌های مناسب برای ارزیابی تولیدات حوزه کودک و نوجوان را امری حیاتی دانست و بیان کرد : سایت‌هایی مثل کدومو شاخصه های مثبت و منفی کتب منتشر شده را بیان می‌کنند و خانواده‌ها می‌توانند با توجه به نظام ارزشی خانواده خود، تصمیم به تهیه یا عدم تهیه کتاب بگیرند. مجموعه‌های دیگری هم هستند که معمولا کار ایجابی انجام می‌دهند و کتاب‌های خوب را گزینش و معرفی می‌کنند. این مجموعه‌ها بیشتر روی آثار تالیفی متمرکز هستند. البته جای خالی مجموعه‌هایی که بصورت مستقیم کتاب‌های نامناسب با محتوای غیر اخلاقی و انتشارات مسمومی که در این حوزه فعالیت دارند را معرفی کنند خالی است.
موسوی ادامه داد: «لاک‌پشت پرنده» از جوایز معتبر ادبی ما در حوزه کودک و نوجوان است که گاها به کتاب‌های نامناسب امتیاز می‌دهد و این امر باعث میشود تا خانواده‌ها به جهت اعتبار این جشنواره و امتیازدهی آن به کتب مختلف، اقدام به تهیه کتاب نامناسب کنند. در نمایشگاه امسال بیشتر انتشارات دست به تفکیک محتوایی آثار خود زدند که بسیار اقدام درستی است و افراد با توجه علایق خود به ژانرهای مختلف، به کارشناسان مطلع در هر ژانر مراجعه می‌کردند تا از محتوای کتابی که قصد تهیه آن را دارند مطلع شوند.
این کارشناس حوزه کودک و نوجوان یکی از دلایل استقبال کودکان و نوجوانان از آثار ترجمه شده را قیمت مناسب‌تر این آثار در مقایسه با آثار تالیفی دانست و گفت: علاوه بر بحث مالی، نداشتن پیوست فرهنگی در یکسری از قالب‌های جدید یا کمتر شناخته شده مثل پینما یا کمیک که مورد توجه نوجوانان است باعث استقبال از کتاب‌های غربی شده است.در حوزه کتاب گویا هیچ نظارت و دغدغه‌ای وجود ندارد که تالیف را به سمت نیاز نوجوان‌ها حرکت دهند. کودکی که به سمت محتواهای کمیک می‌رود احتیاج به هیجان توام با خشونت دارد، مولف داخلی می‌تواند با پینما کردن ضرب‌المثل‌ها و قهرمان‌های ایرانی محتوای مناسب برای نوجوان در ژانر مورد علاقه اش تهیه کند و مسئولین نیز با برگزاری جشنواره‌ها و اعطای جایزه می‌توانند مولفین را به سمت ادبیات به روز جهانی سوق دهند.
موسوی با جذاب خواندن ادبیات ژانری در میان نوجوانان ادامه داد: منظور از ادبیات ژانری همان آثار فانتزی و تخیلی سیاه است که باعث شده تا نوجوان‌های زیادی جذب این سبک شوند و عدم وجود ادبیات ژانری تالیفی در داخل کشور باعث شده تا نوجوانان به آثار ترجمه شده علاقه‌مند شوند. در مجموعه کتاب‌هایی چون هری پاتر، ادبیات ژانری نرمال که تقابل خیر و شر را نشان می‌دهد، نمایش داده می‌شوندکه در نهایت خیر پیروز میشود. اما در آثار جدید این ژانر، فانتزی سیاه است که در آن خشونت و شرارت غیرطبیعی وجود دارد و قهرمان داستان آدم خوبی نیست. همین امر باعث میشود تا بعدا شاهد پرخاشگری و ناسازگاری نوجوانان در محیط خانواده و اجتماع باشیم، نباید فراموش کنیم که کتاب نخواندن از کتاب بد خواندن خیلی ارزشمندتر است لذا باید والدین را با نویسنده و انتشارات نامناسب آشنا کنیم.
موسوی در پایان از نهادهای تصمیم ساز درخواست کرد تا کتاب‌های بیشتری در ژانرهای مورد علاقه کودک و نوجوان تالیف کنند و ادامه داد: در خیلی از ژانرهای ادبی کتاب خوب نداریم، در حوزه ادبیات دینی نوجوان در هشت ماه گذشته از میان ده‌ها کتاب منتشر شده تنها پنج کتاب تالیفی داشتیم. نوجوان وقتی تهی از محتوا شود به سمت محتوای بد می‌رود. برای مثال انتشارات مهرستان کتاب‌های خوبی در زمینه ادبیات دینی چاپ کرده، انتشارات مهرسا در حوزه تربیتی و مهارتی کتاب‌های خوبی دارد. در حوزه طنز امثال داود امیریان، در حوزه شعر مصطفی رحماندوست، فریبا کلهر، زهرا موسوی، مریم اسلامی و در حوزه نوجوان کبرا بابایی، منیره هاشمی، آقای سرشار و آقای یامین پور افرادی هستند که با توجه به شناخت و علمی که در حوزه تربیتی و روانشناسی کودک دارند والدین به راحتی و بدون ترس می‌توانند آثارشان را برای کودکان و نوجوانان خود تهیه کنند.
ارسال نظرات