روحانی و دوستان ضربه‌گیرش با صنعت راه‌وساختمان مملکت چه کردند؟/ آخوندی با یقه باز!

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو –محمد آزادی؛ دومینوی تعطیلی صنایع و کارخانه‌ها ادامه دارد؛ از ارج و آزمایش و پارس‌الکتریک گرفته تا داروگر و آساک و ایستک و پلی‌اکریل و کیف و کفش تبریز؛ همه و همه به لطف تدابیر دولت امید، رو به احتضارند. صنعتی نمانده که بخواهد تولید شغل کند و نتیجه؛ می‌بینید دیگر: بیکاری بیشتر از یک‌چهارم جوانان تحصیل‌کرده‌ی این سرزمین. صنعت ساختمان هم مُحتضر است؛ صنعتی که اگر رونق می‌گرفت می‌توانست به تنهایی میلیون‌ها شغل ایجاد کند و ده‌ها صنعت دیگر را هم به رونق بکشاند. گزارشی که در ادامه می‌آید نگاهی است به آنچه بر سر صنعت راه و ساختمان مملکت در دولت روحانی آمد.

تدابیر دولت امید صنعت ساختمان را به خاک سیاه نشاند/ آمار و ارقام چه می‌گویند؟

می‌دانید که؛ ساختمان یک صنعت مادر است، بیشتر از 50 صنعت ریز و درشت دیگر مستقیم یا غیرمستقیم به آن وابسته هستند. حالا که رکود گریبانش را گرفته؛ عملاً آن صنایع دیگر هم حال و روز خوشی ندارند. از انواع متریال و مصالح ساختمانی گرفته تا صنایع فولاد و در و پنجره‌سازی و دیگران. صنعت سیمان مثلاً روزگاری با تولید بیش از هفتاد میلیون تُن در سال، بزرگ‌ترین صنعت مملکت محسوب می‌شد. امروز اما مستنداً به گزارش وزارت صنعت، در یازده ماهه‌ی انتهایی سال 95 به زحمت به پنجاه میلیون تُن رسیده است. دومینوی تعطیلی کارخانجات و صنایع ادامه دارد؛ صنایع سیمان مملکت هم از این قاعده مستثنی نیستند. این یعنی تعطیلی کارگاه‌های تولیدی، ورشکستگی پیمانکاران و بیکاری کارگران. روحانی ولی بهرحال معتقد است کلاً رکود نداریم و تازه هفتصد هزار شغل جدید هم ایجاد کرده است! بیشتر بخوانید: مورد عجیب حسن روحانی؛ رئیس‌جمهوری که خیال می‌کند هفتصدهزار شغل ایجاد کرده!

محسن تدین رئیس هیأت مدیره انجمن بتن ایران (آبا) در این‌باره می‌گوید: «مازاد تولید سیمان کارخانه‌ها را مجبور به کاهش تولید کرد. تنها راه برون‌رفت از رکود، فعال کردن ساخت و ساز و استفاده از رویه‌های بتنی است. برای داشتن اقتصاد سالم چاره‌ای جز فعال کردن بخش مسکن وجود ندارد.»

تعطیلی پروژه‌های مسکن مهر چه بر سر اقتصاد مملکت آورد؟

مسکن مهر می‌خواست قیمت زمین را از قیمت نهایی ساختمان حذف کند. تصمیمی که مبتنی بر یک مطالعه بود؛ مطالعه‌ای که نشان می‌داد ارزش زمین در شهرهای بزرگ گاهی به شصت درصد ارزش ساختمان هم می‌رسد. طرح برای اولین بار در لابلای تبصره‌های بودجه 1386 پیش‌بینی شد و از همان سال شروع به کار کرد. میلیون‌ها واحد مسکن ارزان در شهرها و روستاهای مختلف ساخته شد و در اختیار مردم قرار گرفت. مردمی که تا پیش از این حتی رؤیای خانه‌دار شدن برایشان فضایی به نظر می‌رسید، حالا به لطف سیاست‌های دولتین نهم و دهم صاحب‌خانه شده بودند.

آخوندی اما از روز اول شمشیر را برای مسکن مهر از رو بسته بود؛ احتمالاً به این خاطر که یادگار دولت قبل است و نباید در خاطر افکار عمومی بماند. می‌گفت مسکن مهر طرحی مزخرف است و رفتند وسط بیابان خدا خانه ساختند و اصلاً این حرف‌ها چیست خودمان بهترش را داریم! چهار سال گذشت؛ کمترین طرح و ابتکاری برای خروج صنعت ساختمان از رکود مطلق دیده نشد.

بیژن عبدی، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه در این‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: «وزیر مسکن از روز اول شمشیر را برای مسکن مهر از رو بست. دولت اگر به دنبال کاری برای محرومان بود باید عیب‌های طرح مسکن مهر را از بین می‌برد و نکات مثبت آن را لحاظ  و طرح را به ثمر می‌رساند. دود لجبازی‌های دولت یازدهم با دولت قبل عملاً به چشم مردم رفت، مردمی که انتظار خانه‌دار شدن داشتند براساس این لج و لجبازی‌ها دست‌خالی ماندند. وعده مسکن اجتماعی دولت نیز هیچ‌گاه عملیاتی نشد.»

وی بابیان اینکه عملکرد روحانی تنها به رکود در بازار مسکن منجر نشد، ادامه داد: «براساس این سیاست بسیاری از صنایع جانبی وابسته به مسکن از جمله صنایع سرامیک، سنگ‌سازی‌ها، سیمان و ... از دور خارج شدند. بخش عمده نیروهای کار وابسته به مسکن نیز بیکار شدند و دود آن به چشم تولیدکنندگان رفت.»

نماینده مردم کرج: بعد از ۴سال هیچ مکانیزمی برای خروج از رکود صنعت ساختمان ارائه نشد  

حال و روز صنعت ساختمان در کرج حتی بدتر از تهران است؛ گزارش مرکز آمار می‌گوید در تابستان 92 یعنی آخرین فصل دولت احمدی‌نژاد تنها نزدیک به 2000 پروانه ساختمانی جدید در این استان صادر شده است؛ آماری که در تابستان 95 به 327 پروانه رسیده است؛ یعنی بیش از 80درصد کاهش! کولیوند نماینده مردم کرج در همین رابطه به خبرنگار ما گفت: «متأسفانه دولت هنوز نتوانسته بعد از گذشت ۴ سال مکانیزم خروج از رکود صنعت مسکن را  ایجاد کند. دولت تدبیر و امید هیچ اعتقادی به طرح مسکن مهر در دولت قبل نداشت؛ این در حالی است که هیچ طرح جایگزین و یا مکانیزم دیگری هم ارائه نداد.»

کولیوند با تأکید براینکه دولت عملاً نتوانست که این صنعت را از رکود خارج کند، تصریح کرد: «متأسفانه باید بگوییم در این ۴ سال دولت یازدهم نتوانست اقدام خاصی در بحث مسکن انجام دهد. قطعاً اگر در این موضوع سرمایه‌گذاری انجام می‌شد، بسیاری از صنایع و تولیدات با رونق اقتصادی مواجه می‌شدند و فضای اشتغال‌زایی برای کارگرهای داخلی ایجاد می‌شد.»

عضو هیأت رئیسه مجلس: مسکن مهر طرح ارزشمندی بود؛ نباید تعطیل می‌شد

آسمان شهرهای دیگر هم همین رنگی است؛ بررسی آمار و ارقام گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد ابعاد فاجعه در دیگر نقاط مملکت حتی بسیار بزرگ‌تر از تهران است. گزارش مرکز آمار می‌گوید مثلاً در استان همدان تنها در تابستان 92، 984 پروانه ساختمانی صادر شده بود؛ آماری که به لطف سیاست‌های داهیانه‌ی تدبیر و امید در تابستان 95 به 381 پروانه رسید. رنجبرزاده نماینده مردم اسدآباد همدان در این‌باره به خبرنگار ما گفت: «اصلاً یکی از دلایل افزایش آمار بیکاری عدم ورود دولت به حوزه مسکن به‌ویژه مسکن شهری است.»    

عضو هیأت‌رئیسه مجلس بابیان اینکه مسکن مهر را نمی‌توان زیر سؤال برد، بیان داشت: «هرچند این طرح با ایراداتی همراه بود، در کل اما کار ارزشمندی بود و نباید آن را زیر سؤال برد. جمعیت کثیری از مشتاقان خانه‌دار شدن و افرادی که حتی در خواب‌وخیالشان هم نمی‌دیدند روزی صاحب مسکن شوند، این طرح را به جد دنبال کردند و میلیون‌ها نفر ایرانی صاحب سرپناه شدند.»

رنجبرزاده ادامه داد: «آمار اشتغال در حوزه مسکن آمار قابل‌توجهی است، یعنی بیش از ۱۰ درصد اشتغال جامعه را به خودش اختصاص می‌دهد. بنابراین تعطیل کردن یا رکود در حوزه مسکن، آسیب به همه حوزه‌های اقتصادی است. یعنی هر حوزه اقتصادی دیگر هم می‌تواند به بحث مسکن ارتباط پیدا کند.»

رکود مطلق کمر صنعت مملکت را شکست؛ میلیون‌ها فرصت شغلی متأثر از سهل‌انگاری دولت یازدهم از بین رفت. روحانی و دوست ضربه‌گیرش اما معتقدند چهار سال گذشته مشغول «آواربرداری» بودند؛ آواربرداری از خدمات دولتی که اگرچه کلی نقد داشت، ولی کار می‌کرد. چاره‌ای نیست؛ استمرار «وضع موجود» ثمرتی جز ویرانی و تعطیلی هرچه بیشتر راه و ساختمان مملکت نخواهد داشت.