به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، با انتخاب روسای سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان امور مالیاتی، بانک‌مرکزی و صندوق توسعه ملی ترکیب تیم اقتصادی دولت تکمیل شد. مجید عشقی رئیس سازمان بورس، داوود منظور رئیس سازمان امور مالیاتی، علی صالح‌آبادی رئیس‌کل بانک‌مرکزی و مهدی غضنفری رئیس صندوق توسعه ملی شدند. از آنجا که علی صالح‌آبادی یک دهه از عمر مدیریتی خود را در بازار سرمایه گذرانده برخی سهامداران انتظار دارند تا وضعیت بازار سرمایه بهتر از گذشته شود. مجید عشقی در حالی سکان بازار سرمایه ایران را به دست گرفت که انتظارات زیادی از او برای اصلاح وضعیت وجود دارد و همچنان سهامدارانی که در مرداد سال گذشته وارد این بازار شدند و زیان دیدند چشم به تصمیم‌های او بستند تا بتوانند به اصل پول خود یا سود برسند.
چهارشنبه هفته گذشته بود که مجید عشقی به‌عنوان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شد. وی دانش‌آموخته رشته مدیریت از دانشگاه امام‌صادق (ع) است و طی چند سال قائم‌مقام مدیرعامل شرکت بورس کالا بوده و سوابق مختلفی را در کارنامه فعالیت خود به ثبت رسانده است. عشقی همچنین مدیرعامل سرمایه‌گذاری و خدمات مدیریت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی، عضو هیات‌مدیره شرکت امین سرمایه لوتوس پارسیان و سرمایه‌گذاری توسعه نور دنا بوده است. وزیر امور اقتصادی و دارایی پس از این‌که عشقی رئیس سازمان بورس شد اعلام کرد مطالبه ما در شورای‌عالی بورس این است که برنامه‌ها به شکل زمان‌بندی‌شده انجام شود. وی ماموریت رئیس جدید سازمان بورس را تلاش برای حرکت‌کردن تمام تنظیم‌گری‌ها و مقررات داخل بازار به سمت عادلانه و پاسخگو شدن کل بازار اعلام کرد. از زمانی که صالح‌آبادی وارد ساختمان شیشه‌ای میرداماد شد شاخص بورس افت ۶/۱درصدی را تجربه کرد، اما کارشناسان بازار سهام همچنان معتقدند رئیس‌کل جدید بانک‌مرکزی با اقداماتی که انجام می‌دهد روز‌های خوشی به بورس هدیه خواهد داد. آن‌طور که صالح‌آبادی در برنامه خود برای تصدی بانک‌مرکزی گفته قرار است مقابل خواسته دولت برای چاپ پول ناشی از کسری‌بودجه مقابله کند و درآمد دولت از راه‌های غیرتورمی مانند فروش اوراق دولتی یا فروش اموال مازاد دولت تامین شود؛ موضوعی که وزیر اقتصاد نیز به آن اذعان دارد. اصلی‌ترین چالشی که صالح‌آبادی با آن مواجه است افزایش نرخ بهره به‌منظور مقابله با تورم و افزایش سرمایه‌گذاری و ایجاد جذابیت در بازار پول است، اما حقیقت اینجاست که بازار پول رقیب بازار سرمایه محسوب می‌شود و با افزایش نرخ بهره احتمال دارد بازار سرمایه با مشکلات زیادی روبه‌رو گردد. حال باید دید تصمیم‌های رئیس‌کل جدید چه تاثیری در بازار سرمایه خواهد گذاشت.
ترکیب و نقش شورای عالی بورس در بازار سهام
وزیر امور اقتصادی و دارایی رئیس شورا، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار سخنگو و دبیر شورا، وزیر صنعت، معدن و تجارت، رئیس‌کل بانک‌مرکزی، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، رئیس اتاق تعاون، دادستان کل کشور یا معاون وی، یک نفر نماینده از طرف کانون‌ها، سه نفر خبره مالی (از بخش خصوصی، با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیات وزیران و یک نفر خبره (از بخش خصوصی، به پیشنهاد وزیر ذی‌ربط و تصویب هیات وزیران برای هر بورس کالایی است. در این راستا اخیرا هیات وزیران سیدموسی فیض فلاح شمس، علی سعیدی و احمد شعبانی را به‌عنوان سه خبره مالی شورای عالی بورس انتخاب کردند و رسول سعدی به‌عنوان خبره بورس کالا و علی امامی‌میبدی به‌عنوان خبره بورس انرژی تعیین شدند. تعیین سیاست‌های کلی و نظارت عالیه برای ساماندهی و توسعه بازار و نظارت بر اجرای قوانین، پیشنهاد آیین‌نامه به هیات وزیران برای اجرای قانون و وضع مقررات در محدوده‌ای که قانون برای شورا مشخص کرده ازجمله وظایف شورای‌عالی بورس است. همچنین انتخاب یا برکناری اعضای هیات‌مدیره سازمان و تعیین رئیس هیات‌مدیره به پیشنهاد اعضا، تصویب بودجه و صورت‌های مالی سازمان، انتخاب بازرس و حسابرس سازمان و تعیین حق‌الزحمه آن، تصویب و نظارت بر نوع و میزان وصولی‌های سازمان، نظارت بر فعالیت و رسیدگی به شکایات از سازمان، انتخاب اعضای غیرقضایی هیات داوری (که مرجع رسیدگی به اختلافات بازار سرمایه است) و تعیین حق‌الزحمه، اعطای مجوز برای معاملات اوراق خارجی یا معامله توسط افراد غیرایرانی، موافقت با تمدید تعطیلی بورس یا توقف معاملات در شرایط اضطراری، تعیین مصادیق تشکل‌های خودانتظام (مثل بورس سهام یا کالا) و نهاد‌های مالی و تهیه اساسنامه سازمان و تصویب در هیات وزیران از دیگر وظایف شورای‌عالی بورس است.
چرا سهام ریزش کرد؟
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت بازار سرمایه در سومین هفته مهر گفت: مهم‌ترین عاملی که در هفته گذشته باعث افت بازار سرمایه شد، بحث تغییرات مدیریتی بود و از سوی دیگر مدیران بانکی و بیمه‌ها در حال تغییر هستند و رئیس صندوق توسعه ملی مشخص شد. تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد زمانی که چنین تغییرات گسترده‌ای در بخش‌های مختلف داریم و معمولا این افراد بزرگ‌ترین حقوقی‌های بازار هستند، بنابراین افراد در بازار با جنبه احتیاط و عدم خرید همراهند و بازار به طور یکنواخت با کاهش روبه‌رو می‌شود. دارابی معتقد است وقتی شاخص و نماد‌ها به صورت یکنواخت ریزش می‌کند یعنی ریسکی سیستماتیک در بازار حاکم است که بحث نرخ بهره و جبران کسری بودجه دولت موجب این امر می‌شود که البته نگرانی‌هایی برای معامله گران مبنی براین‌که در آینده چه اتفاقاتی برای نرخ بهره خواهد افتاد، ایجاد می‌کند. بعد از این‌که مراحل تغییر مدیریت در بورس به اتمام برسد باتوجه به این‌که عموما گزارش خوبی از شرکت‌ها ارائه می‌شود و وضعیت بنیادی شرکت‌ها مطلوب است، معتقدم بازار بتواند بازگشتی را به سمت رشد تجربه کند.
چشم انداز بازار سرمایه
برخی کارشناسان می‌گویند در ابتدای شکل‌گیری سازمان بورس، این سازمان پیشران توسعه در حوزه فعالیت خود بود، اما رفته رفته نهادها و بورس‌ها در بازار سرمایه شکل گرفتند و سازمان بورس از این توسعه نسبت به سایر ارکان بازار جا ماند. این در شرایطی است که ترکیب جدید رئیس و هیات‌مدیره جدید سازمان بورس با توجه به سابقه، شناخت و فعالیتی که در سطوح مختلف کارشناسی و مدیریتی در بازار سرمایه در کارنامه خود دارند به‌خوبی می‌توانند در رفع این چالش‌ها و مشکلات مؤثر و مفید باشند. برخی دیگر بر این باورند که یکی از مشکلات بازار سرمایه کشور، میزان بالای ارتباط مستقیم سرمایه‌گذاران با این بازار و به نوعی معاملات مستقیم است که تقریبا در هیچ جای دنیا این حجم از معامله‌گری مستقیم توسط افراد در بازار سهام دیده نمی‌شود. این در حالی است که نباید عموم جامعه را که از احساسات، رفتار، دانش متفاوت و گاهی تجربه و آگاهی کم برخوردار هستند، درگیر این بازار کنیم. به همین دلیل لازم است در خصوص نحوه ارتباط مردم با بازار سرمایه در دوره جدید تغییر رویکردی ایجاد شود که در این رابطه می‌توان از ابزار‌های غیرمستقیم در این بازار در کنار فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی بهره گرفت.
علی تیموری کارشناس بازار سرمایه، سابقه، تجربه و اشراف هیات مدیره جدید سازمان بورس نسبت به موضوعات مرتبط با بازار سرمایه و کارکرد‌های آن را از جمله نقاط قوت این سازمان در دروه جدید برشمرد و به چالش‌های پیش‌روی هیات مدیره جدید سازمان بورس اشاره کرد. وی با اشاره به تغییرات مدیریتی در سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: یکی از نقاط قوت هیات مدیره جدید این سازمان این است که این افراد از بدنه و به‌اصطلاح کف بازار سرمایه فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و از این نظر با مشکلات و ظرفیت‌های موجود در این بازار آشنایی کامل دارند.
از این جنبه انتظار و توقع می‌رود رئیس و هیات مدیره جدید سازمان بورس به حل چالش‌های موجود پرداخته و متناسب با توسعه بازار در این زمینه برنامه داشته باشند. البته برخی از این چالش‌ها از دوره‌های قبل در بازار سرمایه شکل گرفته و ادامه دارد و برخی دیگر از این چالش‌ها نیز متناسب با توسعه و گسترش نقش بازار در اقتصاد کشور شکل گرفته‌اند. تیموری می‌گوید، اکوسیستم بازار سرمایه در چند سال گذشته بزرگ شده و ساختار فعلی سازمان بورس تطابقی با آن ندارد. به همین دلیل باید تجدیدنظری جدی در ساختار این سازمان شکل بگیرد و این تغییرات همزمان نیز به سایر نهادها، ارکان‌ها و زیرمجموعه‌های این سازمان تعمیم داده شود. تقویت زیرساخت‌های فناوری به‌عنوان یکی از گلوگاه‌های اصلی بازار سرمایه نیز از دیگر چالش‌های پیش‌روی هیات‌مدیره جدید سازمان بورس است و به‌نوعی نیز مشاهده شد در یکی دو سال گذشته با ورود خیل عظیم سرمایه‌گذاران به سمت بازار سرمایه، به واسطه حجم بالای دادوستد سهام در تالار شیشه‌ای گاهی اختلالاتی در سیستم‌های معاملاتی بروز پیدا کرد.
جلسه دولت با بورسی‌ها
بازار سرمایه از نیمه دوم سال ۹۸ به چشم سهامداران آمد؛ زمانی که بازار‌های دیگر مانند طلا و ارز افزایش را تجربه کرده بودند و در حال تأثیرگذاری در بازار سهام و مسکن بودند.
در آن زمان سیل زیادی از سهامداران با دریافت کد بورسی وارد بازار سرمایه شدند. افرادی که تخصص کافی نداشتند و با دعوت مقامات دولت وقت و تضمین سود، سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده بودند. در ۱۲مرداد ۹۹ بازار سهام به قله خود رسید و از آن پس در مسیر نزول قرار گرفت.
از آن زمان تاکنون وعده‌های زیادی مبنی بر بازگشت بازار سرمایه داده شد، اما سهامداران از این موضوع راضی نیستند. این موضوع تا جایی دارای اهمیت بود که وزیر اقتصاد در جلسه رأی اعتماد خود به این موضوع اشاره کرد. اخیرا هم محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در جلسه‌ای که با اعضای شورای عالی بورس داشت از دغدغه رئیس‌جمهور برای احیای بازار سرمایه سخن گفت و تصریح کرد، تقویت بازار سرمایه از سیاست‌ها و اولویت‌های جدی رئیس‌جمهور و دولت است تا از این طریق اعتماد مردم به این بازار و ابزار مناسب سرمایه‌گذاری، ترمیم شود.
رضایی درباره اهمیت بازار سرمایه توضیح داد تا ۱۰سال پیش، ۹۰درصد تأمین سرمایه برای اقدامات و طرح‌ها از سوی بانک‌ها و۱۰درصد را بازار سرمایه تأمین می‌کرد و اکنون سهم بازار سرمایه به ۲۰درصد افزایش یافته، اما این سهم هنوز رقم ایده‌آلی نیست و با توجه به ظرفیت بالای فعالیت‌های اقتصادی در کشور امکان افزایش آن تا ۴۰درصد شدنی است.
از این رو هدف‌گذاری اعضای جدید شورای‌عالی بورس باید افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی طرح‌های بزرگ باشد. اولین شرط تحقق این هدف ترمیم و تقویت اعتماد مردم به بازار سرمایه است. تقویت بازار سرمایه از سیاست‌ها و اولویت‌های جدی رئیس‌جمهور و دولت است تا از این طریق اعتماد مردم به این بازار و ابزار مناسب سرمایه‌گذاری ترمیم شود.
اولین نکته در این مسیر، عمق‌بخشی به بازار است. در این زمینه باید بازار اولیه جدی گرفته شود. افزایش و رشد ارزش بازار سرمایه ابتدا باید متکی بر ورود سهام اولیه به بازار باشد تا از ایجاد حباب جلوگیری و ارزش و بازدهی بازار را واقعی‌تر کند.
اعضای شورای‌عالی بورس با اشاره به این‌که ارزش سهام عدالت بالغ بر ۴۰۰هزار میلیارد تومان است، اما آثار این سرمایه در زندگی مردم ملموس و مشهود نیست، تأکید کردند باید از ظرفیت‌های سهام عدالت برای توانمندسازی مردم بیش از پیش بهره گرفته شود.
منبع: جام جم
ارسال نظرات