گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ کلمات گوهربار اهل‌بیت (ع) بالاترین پشتوانه فرهنگ بالنده انقلاب اسلامى است که توصیه‌های فراوانی به فراگیری و بکارگیری آنها در زندگی روزمره شده است. در اینجا چند کلام کوتاه و پرمحتوا از امام محمد باقر (ع) ارائه می‌گردد.
1. امام باقر (ع) فرمودند:
إنّ السِّواکَ فی السَّحَرِ قَبلَ الوُضُوءِ مِنَ السُّنَّةِ.
مسواک زدن در سحرگاه، پیش از وضو گرفتن، جزء سنّت است.
«الفقیه : 1 / 480 / 1390»
چه چیزی عقل را افزایش می‌دهد؟
2. امام باقر (ع) فرمودند:
السِّواکُ یَذهَبُ بِالبَلغَمِ، ویَزیدُ فِی العَقلِ.
مسواک زدن، بلغم را از میان مىبَرَد و عقل را افزون مىسازد.
«ثواب الأعمال، صفحه 34، حدیث 3»
بهترین شفاعت کننده زن نزد پروردگار
3. امام باقر (ع) فرمودند:
لاشَفیعَ لِلمَرأَةِ أنجَحُ عِندَ رَبِّها مِن رِضا زَوجِها.
براى زن نزد پروردگارش هیچ شفاعت کنندهاى کارسازتر از خشنودى شوهرش نیست.
4. امام باقر (ع) فرمودند:
ایّاکَ و الکَسَلَ و الضَّجَرَ فَإنَّهُما مِفتاحُ کُلِّ شَرٍّ.
از تنبلى و بى حوصلگى بپرهیز که این دو کلید هر بدىاند.
«تحف العقول، ص 295»
5. امام باقر (ع) فرمودند:
ما عُبِدَاللّهُ بِشَىءٍ أفضَلَ مِن عِفَّةِ بَطنٍ و فَرجٍ.
خداوند با چیزى برتر از پاکى شکم و دامن ،عبادت نشده است.
«الکافى، ج 2، ص 79»
6. امام باقر (ع) فرمودند:
مَن أرادَ أن لایَضُرَّهُ طَعامٌ وَلْیُجِدِ المَضغَ.
هرکه مىخواهد غذا به او زیان نرساند باید غذا را خوب بجود.
مزایای صله رحم
7. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
صِلَةُ الرَّحِمِ تُزَکِّى الاَعمالُ وَ تَدْفَعُ البَلْوى وَ تُنْمِى الاَموالَ وَ تُنسِىءُ لَهُ فى عـُمْرِهِ. وَ تُوَسِّعُ فىرِزَقِهِ وَ تُحَبِّبُ فىاَهْلِبَیتِهِ فَلْیَتَّقِاللّهَ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ.
صله ارحام، اعمال را افزایش مىدهد، بلا و گرفتارى را بر طرف مىکند، اموال را فزونى مىبخشد، مرگ را به تأخیر مىافکند و مایه وسعت روزى و محبوبیت خانوادگى مىشود. پس باید[انسان] تقوا پیشه کند و به خویشان نیکى نماید.
«اصول کافى، ج 3، ص 223»
8. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
ما مِنْ شَیْىءٍ أبغَضُ إلَىاللّهِ مِنْ بَطْنٍ مَملُوء.
هیچ چیز به اندازه شکم انباشته، منفور خداوند نیست.
«اصول کافى، ج 6، ص 270»
محبوبترین کارها نزد خداوند
9. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
إنَّ أحَبَّ الاَعمالِ إلَىاللّهِ تَعـالى سَبعَةٌ: اِشْباعُ جُوْعَةِ مُؤمِنٍ، وَ تَنـفیسُ کُرْبَتِهِ، وَ قَضاءُ دینِهِ، وَ إنَّ مَن یَفعَلُ ذلِکَ لَقَلیلٌ؛
محبوبترین کارها در نزد خداى تعالى هفت چیز است، از جمله: گرسنگى مؤمنى را سیر کند، اندوه غمزدهاى را برطرف سازد، قرض بدهکارى را بپردازد. کسانى که این گونه رفتار کنند، اندکند.
«بحارالانوار، ج 74، ص369»
10. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
لَوَ اَنَّ رَجُلاً اَحَبَّ رَجُلاً فِی‌اللّه لاََثابَهُ اللّهُ عَلى حُبِّهِ وَ اِنْ کانَ المَحْبُوبُ فِى عِلْمِ اللّهِ مِن اَهْلِ النّارِ وَلَوَاَنَّ رَجُلاً اَبَغَضَ رَجُلاً للّهِِ لاََثابَهُ عَلى بُغْضِهِ اِیّاهُ، وَ اِنْ کانَ المُبْغَضُ فِى عِلْمِ اللّهِ مِنْ اَهْلِ الجَنَّةِ.
اگر کسى مردى را در راه خدا دوست بدارد، خداوند به او پاداش محبتش را مىدهد، گرچه آن شخص محبوب در علم الهى اهل آتش باشد و اگر کسى شخصى را در راه خدا دشمن بدارد، خداوند پاداش بغض و خشم او را مىپردازد، گرچه شخص مورد خشم و نفرت در علم الهى از اهل بهشت باشد.
«مصادقة الأخوان، ص 50»
11. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فِى وَجْهِ اَخیهِ حَسَنَةٌ وَ صَرْفُهُ القَذا عَنهُ حَسَنَةٌ وَ ما عُبِدَاللّهُ بِشَىءٍ اَحَبُّ اِلَیْهِ مِنْ اِدْخالِ السُّرُورِ عَلى المُؤمِنِ.
لبخند انسان به چهره برادرش حسنه و کار نیک است و دور کردن خار و خاشاک و رنج و گرفتارى از برادر دینى حسنه است و خداوند به چیزى بهتر از شاد کردن مؤمن عبادت نشده است.
«مصادقة الأخوان، ص 52»
برترین اعمال
12. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
ثَلاثةٌ مِنْ أفْضَلِ الاَعْمالِ: شِبْعَةُ جُوْعـَةِ المُسْلِمِ وَ تَنْفیسُ کُرْبَتِهِ وَ تَکْسُو عَوْرَتَهُ.
سه چیز از برترین اعمال است: سیر کردن گرسنگى مسلمان، زدودن غم مسلمان، پوشاندن زشتى و عیب او.
سه چشمی که در روز قیامت گریان نیست
13. امام محمدباقر (ع) فرمودند:
کُلُ عَیْنٍ باکِیَةٌ یَوْمَ القِیامَةِ اِلاّ ثَلاثَ عُیُونٍ: عَیْنٌ سَهَرَتْ فِى سَبیلِ اللّهِ وَ عَیْنٌ فاضَت مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ وَ عَیْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّهِ؛
روز قیامت همه چشمها گریان است مگر سه چشم: چشمى که در راه خدا بیدار مانده است، چشمى که از خوف خدا گریسته است، چشمى که از محارم الهى فرو بسته شده است.
«معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، ص 34»
14. امام باقر (ع) فرمودند:
اَلنَّوْمُ أوَّلُ النّهارِ خُرْقٌ وَ الْقائِلَةُ نِعْمَةٌ وَ النَّوْمُ بَعْدَ الْعَصْرِ حُمْقٌ وَ النَّوْمُ بَیْنَ الْعِشائیْنِ یُحْرِمُ الرِّزْقَ؛
خواب اوّلِ روز نادانى است و خواب نزدیک ظهر نعمت است و خواب بعد از عصر حماقت است و خواب بین مغرب و عشاء باعث محرومیت از روزى مىشود.
«مکارم الاخلاق: 305»
خداوند چه کسانی را دوست دارد؟
15. امام باقر (ع) فرمودند:
اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ اِطْعامَ الطَّعامِ وَ اِفشاءَ السَّلامِ؛
خداوند غذا دادن و به همه سلام کردن را دوست دارد.
«محاسن، ج 2، ص 143، ح 1371»
16. امام باقر (ع) فرمودند:
اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ اِبْرادَ الْکَبَدِ الحَرّى.
خداوند خنک کردن جگر تشنه را دوست دارد.
«کافى، ج 4، ص 58، ح6»
17. امام باقر (ع) فرمودند:
اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُداعِبَ فِى الْجَماعَةِ بِلا رَفَثٍ.
خداوند کسى را که در میان جمع شوخى مىکند، به شرط آنکه ناسزا نگوید دوست دارد.
«کافى، ج 2، ص 663، ح4»
18. امام باقر (ع) فرمودند:
و ما مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُها فیما یُرْضِى اللّهَ اِلاَّ ابْتُلىَ بِاَنْ یُنْفِقَ اَضْعافَها فیما اَسْخَطَ اللّه.
هر کس از خرج کردن مالى در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غیر خداپسندانه هزینه خواهد کرد.
«بحارالأنوار، ج 78، ص 173، ح 12»
19. امام باقر (ع) فرمودند:
مَثَلُ الْحَریصِ عَلَى الدُّنْیا مَثَلُ دودَةِ القَزِّ: کُلَّمَا ازْدادَتْ مِنَ القَزِّ عَلى نَفْسِها لَـفّـا کانَ أَبْعَدَ لَها مِنَ الْخُروجِ حَتّى تَموتَ غَمّا.
حریص به دنیا، همانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر دور خود مىتند، خارج شدن از پیله بر او سختتر مىشود، تا آنکه از غصه مىمیرد.
«کافى، ج 2، ص 316، ح7»
رابطه حسادت زنان و کفر
20. امام باقر (ع) فرمودند:
غَیرَةُ النِّساءِ الحَسَدُ ، والحَسَدُ هو أصلُ الکُفرِ ، إنّ النِّساءَ إذا غِرْنَ غَضِبنَ ، وإذا غَضِبنَ کَفَرنَ إلاّ المُسلِماتِ مِنهُنَّ.
غیرت زنان (از) حـسـادت است و حسادت ریشه کفر است. زنان هرگاه غیرت و رشک ورزند، خشم گیرند و چون خشم گیرند به کفر گرایند، مگر زنان مسلمان.
«الکافی: 5 / 505 / 4»