هشت گام تا افتتاحیه اردوی جهادی

گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، یادداشت دانشجویی*؛ یکی از مهمترین فاکتورهای موفقیت در اردوهای جهادی تجربه حضوری مسئولین برگزاری در اردوهای جهادی است و صد البته استفاده از تجربیات دیگران و مشورت و مطالعه عملکرد آنان نیز می تواند در تدوین یک برنامه ریزی اصولی برای برگزاری اردوهای جهادی به متولیان آن یاری برساند.

در این نوشتار، نویسنده در حد توان خود، هشت گام مهم قبل از شروع اردوی جهادی را به اختصار شرح خواهد داد، امید است هرچند اندک، خادمین و جهادیان عزیز را در اهداف والایشان یاری رساند.

گام اول-دریافت دستور عمل هاو آئین نامه های اردوی جهادی

با توجه به تغییر سالیانه دستور عمل ها و همچنین احیانا نا آشنایی دقیق بسیجیان با این دستور عملها، توصیه می‌شود آئین نامه اردوهای جهادی و همچنین گزارشی از جلسات برگزار شده شورای جهادی سازمان جمع آوری شود و برای مطالعه در اختیار مسئولین جهادی قرار بگیرد، خالی از لطف نخواهد بود. گزارشی هرچند مختصر از فعالیت سال قبل گروه جهادی نیز تهیه شود تا بررسی اجمالی بر روی نقاط مثبت و منفی گروه صورت بگیرد.         

گام دوم-تشکیل اتاق فکر

 اولین جلسه  هم اندیشی گروه جهادی، به منظور تببین سیاست های کلی گروه و بررسی عرصه های موجود و سنجش هرچند کلی از پتانسیل گروه صورت می‌گیرد. در این جلسه دستور العمل ها و گزارشات تهیه شده در اختیار اعضا قرار می‌گیرد و اعضا می‌توانند تصمیمات کلی در مورد حوزه جغرافیایی و زمان تقریبی و محوریت عرصه های فعالیت گروه را اتخاذ کنند.          

گام سوم-عرصه شناسی

عرصه شناسی اگر به صورت اصولی و با دقت انجام گیرد، می تواند موجبات موفقیت گروه در شناخت درست مشکلات و بررسی دقیق کمبودها را فراهم آورد. عرصه شناسی را می‌توان به دو بخش شناسایی و جمع آوری اطلاعات تقسیم نمود.

بخش شناسایی در عرصه شناسی  قبل از حرکت تیم عرصه شناسی و به منظور ترسیم موقعیت کلی روستای مورد نظر شروع به کار می‌کند. مسئولین شناسایی،  می‌توانند اطلاعاتی پایه همچون مسافت و موقعیت جغرافیایی و مکان دقیق روستای مورد نظر را به وسیله نقشه ها و مختصات های جغرافیایی موحود در اینترنت و ... بدست بیاورند.

پس از شناسایی اولیه دومین مرحله شناسایی یعنی حضور فیزیکی در روستا آغاز می‌شود. با توجه به شمای کلی بدست آمده از قبل،  تیم عرصه شناسی متناسب با جمعیت و ساختار روستا از لحاظ کوهستانی و جلگه ای و تفکیک جمعیت با استفاده از امارهای موجود، از مسئولین مربوطه گروه جهادی برای شرکت در عرصه شناسی دعوت می‌کنند.

بخش دوم عرصه شناسی جمع آوری اطلاعات است، تیم عرصه شناسی به منظور جمع آوری اطلاعاتی دقیق، با تهیه فرم های مخصوص عرصه شناسی فعالیت های خود را آغاز می‌کند. این بخش مبنای برنامه ریزی برنامه های فرهنگی و عمرانی و بدست آوردن نقاط مثبت و منفی موجود در روستا است. آمار کمتر ولی دقیقتر خیلی مفیدتر از آمار وسیع ولی غیر دقیق است.

تیم عرصه شناسی باید توجه داشته باشند، حداقل یک تا دو ماه قبل از تشکیل اردو، راهی عرصه شناسی شوند، در انتخاب پروژه دید کلی به روستا داشته باشند و از ایجاد توقع بی جا در مردم جدا بپرهیزند،  نسبت به بررسی حضور دیگر گروههای جهادی و حضور گروههای جهادی در سالهای قبل آگاه شوند و احیانا در صورت عملکرد بد از تخریب دیگر گروهها در روستا جدا خودداری کنند و در بدو ورود، نسبت به ارتباط خالصانه و مخلصانه با ریش سفیدان و بزرگان روستا و جذب نخبگان اقدام کنند.

تیم عرصه شناسی در واقع  پیش قراولان گروه جهادی و اولین نمود اعتقادی و رفتاری گروه در روستا خواهند بود که می‌توانند موجب همکاری و یا عدم همکاری مردم روستا در زمان حضور گروه در روستا باشند. یکی از مهمترین وظایف این تیم، توجیه مردم نسبت به نیات خیرخواهانه گروه است.

 گام چهارم-برنامه ریزی و تقسیم وظایف

پس از عرصه شناسی و  جمع آوری و دسته بندی دقیق اطلاعات، در جلسه ای متشکل از مسئولین بخشهای مختلف گروه، نسبت به هم فکری و قطعی کردن محل و زمان اردو اقدام خواهد شد. در این جلسه گروه باید با توجه به پتاسیل های خود عرصه ها و پروژه هایی که روستا نیاز به تکمیل یا آغاز آن دارد را مشخص و تصمیمات لازم جهت هماهنگی و برنامه ریزی با مسئولین مختلف را اتخاذ نماید.

در این جلسه، با توجه  به توانایی داوطلبین، نسبت به محول نمودن وظایف گوناگون به آنان اقدام می‌شود.     

گام پنجم- ارتباط و هماهنگی با مسئولین

هرچه اعتماد و هماهنگی بین مسئولین گروه و مسئولین مربوطه از سازمان گرفته تا دانشگاه و شهرستان و حتی ریش سفیدان و شورای روستا بیشتر باشد و رایزنی های بهتری صورت بگیرد. بی شک موفقیت و عملکرد گروه بهتر  و مفید تر خواهد بود و از حدر رفتن انرژی و وقت جلوگیری خواهد شد. مسئولین گروه این نکته را باید در نظر داشته باشند،گاهی بهترین راه برای جلب اعتماد و همکاری یک مسئول، ایجاد دغدغه جهادی در اوست.         

گام ششم-اطلاع رسانی و فضاسازی

تک تک مسئولین خود را جای دانشجویانی که در دانشگاه مشغول به تحصیل هستند بگذارند، اگر شما خارج از محیط بسیج و به دور از روال تشکیل و برنامه ریزی گروه جهادی بودید، چگونه در جریان برنامه ها و روال برنامه ریزی های گروه جهادی قرار می‌گرفتید؟ دغدغه کار جهادی چطور در شما ایجاد می‌شد ؟    

پاسخ این سوالات می‌تواند به شما در برداشتن گامی اساسی در اطلاع رسانی کمک کند. هرچه اطلاع رسانی دقیق تر و بهتر باشد، بی شک جذب و شرکت دانشجویان در اردوی جهادی بیشتر خواهد بود.   

لازم به ذکر است؛ بر خلاف اردوی ها و برنامه های دیگر، در اردوی جهادی نیاز  به حضور حداکثری دانشجویان نیست. تعداد جهادیان در اردوی جهادی رابطه مستقیمی با برنامه ریزی ها و عرصه های فعالیتی که در جلسات قبل و عرصه شناسی مشخص شد خواهد داشت،  زیرا تعداد کم جهادیان با تحلیل نیروی جسمی آنان و تعداد بیش از اندازه معمولا موجب بروز حاشیه در اردو می‌شود.

اما، این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد شاید قرار نباشد تعداد زیادی از دانشجویان همراه گروه جهادی عازم مناطق محروم شوند، لیکن باید تا می توان به حداکثر دانشجویان این اردو و فعالیتها و نیات جهادیان را اطلاع رسانی کرد. تا حداقل ذهن تعداد بیشتری از دانشجویان با این موضوع درگیری شوند.

استفاده از سامانه پیامک کوتاه، ساخت سایت، چاپ و نشر بنر و پوستر، ساخت کلیپ ، ارائه ی گزارش عملکرد سالهای قبل و فضاسازی محیط دانشگاه به وسیله ی  برپایی نمایشگاه دستاوردهای جهادی،  برپایی نمایشگاه عکس جهادی و ... بسترهای اولیه اطلاع رسانی در دانشگاه هستند.

گام هفتم- گزینش وثبت نام

بعد از جمع آوری اطلاعات و لیست متقاضیان شرکت در اردوی جهادی،  مسئولین گزینش و ثبت نام نسبت به شناسایی پتانسیل ها و توانایی های هر فرد اقدام و با توجه به نیاز گروه در عرصه های گوناگون نسبت به ثبت نام آنان اقدام می کنند.

در گزینش متقاضیان باید حتما برآوردی از توانمندی ها و قابلیت های آنان  صورت بگیرد و روال ثبت نام تا حد امکان آسان و فرمهای مختلف در دسترس باشد.همچنین ملاحظه شود،  بی دلیل از حضور هر فردی به دلیل ظاهر و ... جلوگیری نشود،  زیرا اردوی جهادی بستر تحول خیلی از افراد نیز خواهد بود اما دقت شود نسبت درصد حضور این افراد به کل گروه مدنظر قرار بگیرد.  

روال گزینش و ثبت نام باید در کمال ادب و احترام با در نظر گرفتن شان دانشجو صورت بگیرد و پس از ثبت نام لیست قوانین گروه و لوازم شخصی ایی که فرد با توجه به محل برگزاری اردو(در محل کوهستان،سردسیر و ...) باید همراه خود داشته باشد به وی ارائه شود.

گام هشتم-برگزاری جلسات توجیه پیش از حرکت

این جلسه به منظور هماهنگی مسئولین گروه و جهادیان صورت می پذیرد.جلسه توجیهی می‌تواند در دو بخش توجیه و هماهنگی مسئولین گروه و برگزاری نشستی با حضور جهادیان و داوطلبین صورت بگیرد.

بالا رفتن هماهنگی بین مسئولین و آخرین هماهنگی های لازم در ارتباط با اردوی جهادی، شناخت مسئولین بخشهای مختلف عمرانی و فرهنگی و ... توسط جهادیان و احیانا تقسیم بندی جهادیان برای کار در عرصه ی مورد علاقه شان می تواند از دستاوردهای مهم این جلسه باشد.

توجیه درست هر مسئولی نسبت به وظایفش و شرح دایره  تحت اختیار او و آگاهی جهادیان از قوانین گروه و برنامه های کلی گروه در روستا،بی شک از بسیاری از نا هماهنگی ها و اختلافات احتمالی در گروه خواهد کاست.      

سید محمد حسینی- دانشجوی عمران دانشگاه آزاد لاهیجان

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.