به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، اصغر جهانگیر درباره مشکلات و تبعات ناشی از زندانی شدن افراد گفت: از نظر مدیریتی و ساختاری و فرآیندی در زندان‌ها با مشکلات متعدد مواجه هستیم. هنوز از ظرفیت‌های قانونی به طور کامل استفاده نمی‌شود یا زیرساخت‌های لازم برای استفاده از ظرفیت‌های قانونی وجود ندارد. امروز بیشترین میزان زندانیان کسانی هستند که با شکایت افراد وارد زندان شدند یعنی پیشگیری در حوزه‌های مختلف نتوانسته به طور شایسته فعالیت کند. افراد بر سلیقه‌ها و درک خودشان از قانون، پرونده‌های مختلفی را روزانه تشکیل می‌دهند و در نهایت تعدادی از زندانیان در نهایت با برائت آزاد می‌شوند.
وی ادامه داد: طبق قانون هم افرادی که زندانی و تبرئه شدند می‌توانند از بیت‌المال مطالبه خسارت کنند. بنابراین باید چکار کنیم افراد تا جای ممکن وارد زندان نشوند که پس از مدتی تبرئه شوند. ضمن اینکه حتی افراد بعد از تبرئه نیز انگ زندانی بودن را یدک می‌کشند. متاسفانه وجود کمبودهای مختلف باعث شده امروز شاهد اطاله دادرسی باشیم و افرادی که زندانی می شوند گاهی اوقات زمانی محکوم می شوند که میزان حبس شان از میزان محکومیت شان بیشتر است و این مشکل ایجاد می کند. زندان‌ها امروز در سراسر جهان به شکل اصلاحی و تربیتی درآمده و از حالت تنبیهی خارج شده است. آن نگاهی که زندان را یک وسیله تنبیهی می‌دانست، امروز دیگر در گشور ما جا ندارد.
رئیس سازمان زندان‌ها گفت: جمعیت ما در طول سال‌های اخیر افزایش یافته و به 80 میلیون رسیده اما جمعیت کیفری زندان‌ها با جمعیت کشور همخوانی ندارد ضمن اینکه زندان‌های ما نیز ظرفیت و گنجایش این تعداد جمعیت کیفری را ندارد. یکی از اقدامات سازمان‌ها در راستای کاهش جمعیت کیفری، استفاده از پابندها بود که تکمیل نشده بود اما با امضای تفاهم‌نامه با معاونت فناوری قوه‌قضاییه و استفاده از تجارب خارج کشور، پابندها امروز به ثمر و نتیجه نهایی رسیده است.
وی با بیان اینکه ساخت زندان هنر نیست گفت: در سال گذشته با اجرای طرحی در راستای مقابله با آسیب‌های اجتماعی بیش از 600 فرزند دانش‌آموز افراد زندانی را شناسایی و با کمک آموزش و پرورش دوباره به کلاس‌های درس بازگرداندیم. متاسفانه در سال گذشته تعداد زیادی از افراد فقط یک روز وارد زندان شدند که با همکاری قضات می‌شد این افراد وارد زندان نشوند. سیاست های کلی قضایی مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام و سیاست‌های کلی قضایی پنج ساله ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی و سیاست های کلی برنامه ششم بر استفاده از مجازات های جایگزین اشاره دارد.
جهانگیر خاطرنشان کرد: در سال 58 با 37 میلیون جمعیت، 8557 نفر زندانی داشتیم، در سال 1360 با 40 میلیون جمعیت، 34 هزار و 590 نفر در زندان‌ها بودند و در سال 95 با 78 میلیون جمعیت، 223 هزار نفر جمعیت زندان‌ها بود.
این موضوع نشان‌دهنده این است که اگرچه جمعیت کشور از سال 64 تا 95، 66 درصد افزایش یافته اما آمار زندانیان 333 درصد رشد داشته است. جمعیت زندانیان در هر 100 هزار نفر در آسیا 174 و در جهان 168 نفر است اما این رقم در ایران 283 نفر به ازای هر 100 هزار نفر است. در بین کشورهای اسلامی هم ایران در رتبه دوم قرار دارد و در آسیا ششم و جهان چهل و یکم هستیم.
وی افزود: 64 درصد زندانیان متاهل هستند و بیش از 9 هزار نفر دو فرزند و بیشتر دارند. همچنین 70 درصد زندانیان از نظر سنی زیر 40 سال و در 10 سال اول ازدواج هستند. همچنان بیشترین زندانیان در ارتباط با مواد مخدر و روان گردان با 43 درصد و سپس سرقت با 25 درصد است. در گروه نوجوانانی که وارد زندان شدند، جرایم علیه اشخاص در صدر جرایم قرار دارد.
رئیس سازمان زندان‌ها با بیان اینکه فقط 20 درصد دیپلم و بالاتر هستند ادامه داد: در سال 95، 38 درصد زندانیان با قرار وثیقه، 28 درصد با محکومیت و 27 درصد نیز با قرار کفالت وارد زندان شدند. همچنین از بین جمعیت زندانیان آزاده شده در سال 95، 31 درصد با خاتمه محکومیت،25 درصد تودیع وثیقه و 16 درصد با ارائه کفالت آزاد شدند. در سال 95 کسانی که 10 روز کمتر در زندان بودند بیش از 180 هزار نفر بودند که40 درصد میزان آزادی را شامل می شود. همچنین 46 هزار نفر در سال 95، 10 تا 20 روز در زندان بودند.
جهانگیر گفت: ظرفیت زندان‌های ما 88 هزار نفر است اما اکنون 223 هزار نفر موجودی یعنی بیش از 2.5 برابر تراکم، زندانی داریم. سرانه فضای مصوب در زندان ها 14 متر اما وضعیت فعلی سرانه فضا برای هر زندانی 8 متر است در حالی که کشوری مثل دانمارک برای هر زندانی 87 متر سرانه فضا دارد.