یادداشت/ مهدي ارجمند
به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، دست خودم نيست، وقتي صحبت از ازدواج‌هاي ساده و معنوي مي‌شود ناخودآگاه ياد ازدواج شهيد همت مي‌افتم. زماني كه سردار خيبر در جبهه جنگ به شكلي بسيار ساده زندگي مشترك خود را با همسرش شروع كرد.
ابراهيم همت كه خود ابتدا معلم بود و بعد با حضور در جبهه تبديل به سردار خيبر و سردار دل‌ها شد با ازدواج خودش هم به ديگران درس زندگي و تمرين سبك زندگي ساده و معنوي داد.
ازدواج سردار بزرگ اما گمنام جبهه‌ها خيلي ساده برگزار شد. خودش بزرگ بود نامش هم خيلي بزرگ و شهرت و آوازه‌اش هم زياد، اما مراسم ازدواجش خيلي ساده برگزار شد.
آن طور كه همسرش تعريف مي‌كند: قرار خريد گذاشته شد. حاج‌همت دست خانواده‌اش را جهت خريد براي من باز گذاشته بود، اما براي خودش جز يك حلقه ساده كه قيمت آن به 200 تومان هم نمي‌رسيد، خريد ديگري نكرد. مراسم عقد به دور از هرگونه تجملات و ريخت و پاش برگزار شد. من با لباس ساده سرسفره حاضر شدم. حاجي نيز يك دست لباس سپاه به تن كرده بود. مهمانان مجلس، اعضاي هر دو خانواده و تعدادي از دوستان من و حاجي بودند.
ازدواج ساده، ازدواج معنوي
ازدواج‌هاي ساده كه از آن به عنوان ازدواج‌هاي معنوي نيز ياد مي‌شود شكل زيبايي از ازدواج است كه گسترش آن مي‌تواند تأثير بسيار زيادي در رفع مشكلات اجتماعي مانند كاهش هزينه‌هاي ازدواج، جلوگيري از بالا رفتن سن ازدواج، تشكيل خانواده سالم و كاهش طلاق و اختلافات زندگي مشترك و. .. داشته باشد.
ازدواج‌هاي معنوي به دور از ترس از حرف مردم برگزار مي‌شود اينكه مثلاً: مردم چي ميگن... زشته ما آبرو داريم و... حرف‌هايي است كه در ازدواج‌هاي ساده و معنوي هيچ وقت آن‌ها را نمي‌شنويم. ازدواج‌هايي كه اول تا آخرش رنگ خداست و بوي معنويت مي‌دهد.
ازدواج ساده، از ديروز تا امروز
ازدواج‌هاي ساده در سال‌هاي اول انقلاب بيشتر بود، خيلي‌ها از مردم عادي گرفته تا حتي برخي از مديران و رزمندگان و اقشار مختلف مردم بر اساس الگوهايي كه انتخاب كرده بودند براي برگزاري ازدواج‌هاي ساده علاقه‌مند بودند و در سال‌هاي اول انقلاب ازدواج‌هاي ساده رونق بيشتري داشت.
با پايان جنگ رفته رفته مناسبات اجتماعي مردم نيز تغيير كرد و صحبت از ازدواج‌هاي ساده بيشتر شبيه يك رؤيا بود و افراد كمتري به برگزاري ازدواج‌هاي ساده تمايل نشان مي‌دادند.
در برخي مواقع كار از اين حرف‌ها هم مي‌گذرد و شاهد ازدواج‌هايي هستيم كه هيچ سنخيتي با آموزه‌هاي ديني ندارد. ازدواج‌هايي كه به هيچ وجه منطبق با سبك زندگي ايراني اسلامي نيست.
گاه ازدواج‌هايي را مي‌بينيم كه ده‌ها ميليون تومان هزينه برگزاري آن مراسم است يا خداي ناكرده شئونات اسلامي در اين مراسم رعايت نمي‌شود. اسراف، چشم و هم‌چشمي، تجملات و بريز و بپاش در اين نوع مراسم ازدواج به وضوح به چشم مي‌خورد و عروس و داماد آن شب مجبورند حسابي سر كيسه را شل كنند.
ازدواج‌هايي در بوق و كرنا و با سر و صداي فراوان و بريز و بپاش بسيار زياد كه گاه متأسفانه اين نوع از ازدواج‌ها حتي چند ماهي بيشتر دوام نمي‌آورد و به رغم اين همه خوشحالي و شور و شادابي در شب عروسي چند ماه بعد شاهد غم‌انگيز‌ترين حادثه در زندگي اين عروس و داماد تازه هستيم. شايد مهم‌ترين علت اين رخدادها فاصله گرفتن از ازدواج‌هاي ساده باشد، فاصله گرفتني كه هزينه‌هاي زيادي براي جامعه دارد. بنابر اين آنچه از همه مهم‌تر است اين كه براي كاهش سن ازدواج چاره‌اي جز ترويج ازدواج‌هاي ساده نيست.
ازدواج‌هاي معنوي، از شهدا تا جوانان معنوي امروز
در همين جامعه امروز خودمان آدم‌هايي هستند كه ازدواج‌هاي ساده برگزار مي‌كنند و يك عمر با خوبي و خوشي كنار هم زندگي مي‌كنند.
چه افرادي كه در سال‌هاي گذشته و در دوراني كه هنوز جامعه رنگ و بوي اشرافي‌گري نگرفته بود و چه افرادي در اين دوران هنوز هم هستند كه به فكر برگزاري ازدواج‌هاي ساده و سنتي‌اند.
بررسي زندگي و ازدواج بزرگاني چون شهيد همت يا شهيد چمران نشان مي‌دهد كه ازدواج هرچه ساده‌تر، شيريني و خاطرات خوش زندگي بيشتر. در اين ميان شايد برخي‌ها با خودشان فكر كنند كه وقتي صحبت از همت و چمران مي‌كنيم آن‌ها سرداران بي‌ادعاي جنگ بودند و در اوايل انقلاب سيره خيلي از اين بزرگان همين بوده است اما واقعيت اين است كه در همين دوراني كه تجملات، اشرافي‌گري و چشم و هم چشمي در جامعه ما زياد شده است هستند افرادي كه هنوز هم به فكر برگزاري مراسم ازدواج ساده و معنوي هستند.
بايد يادمان بماند كه ازدواج ساده اگرچه ارزشمند است اما آنچه به اين ازدواج ساده ارزش و اعتبار بيشتري مي‌بخشد معنويت برگزاري اين نوع مراسم است.
تا همين چند سال پيش و تا زماني كه مشكلي براي اعزام حجاج ايراني به مكه و مدينه وجود نداشت دختر و پسرهاي جوان و مؤمني بودند كه به جاي صرف هزينه در مراسم عروسي با رفتن به سفر معنوي حج زندگي خود را به شكلي معنوي در كنار خانه خدا آغاز مي‌كردند.
اين رسم البته در ديگر اماكن مذهبي نيز وجود دارد و هنوز هم برخي از شهرها مانند مشهد ميزبان عروس و دامادهاي جواني است كه خوشبختي زير نور چلچراغ‌هاي حرم را تجربه مي‌كنند.
كمي كه بيشتر بررسي مي‌كنيم عروس و دامادهايي را مي‌بينيم كه به نشانه پيروي از سيره شهدا مراسم ازدواج‌شان را در هنگام حضور در كاروان راهيان نور و مناطق جنگي كشور برگزار مي‌كنند.
اخيراً هم عروس و دامادي كه در ابتداي زندگي مشترك در مراسم معنوي اعتكاف حضور يافته بودند مراسم ازدواج خود را در مسجد و در مراسم اعتكاف برگزار كردند.
اين رفتارها نشان‌دهنده توجه دختر و پسرهاي جوان به سبك و سيره زندگي ايراني اسلامي و دوري از تجملات، چشم و هم‌چشمي‌ها، اشرافي‌گري و بريز و بپاش است.
دوام بيشتر زندگي با ازدواج‌هاي معنوي
وقتي با كارشناسان حوزه اجتماعي صحبت مي‌كنيم بسياري از آن‌ها اعتقاد دارند علاوه بر اينكه دوام اين نوع از ازدواج‌ها بيشتر است شيريني و حلاوت اين نوع زندگي‌ها نيز بسيار بيشتر است. مهران صدرا كارشناس خانواده و مدرس دانشگاه در اين باره مي‌گويد: بررسي‌ها نشان مي‌دهد ميزان طلاق و اختلاف در ازدواج‌هاي سنتي نسبت به ازدواج‌هاي ديگر به شكل چشم‌گيري كمتر است. او مي‌گويد: در ازدواج‌هاي سنتي معمولاً عروس و داماد قبل از ازدواج شناخت يا ارتباطي باهم نداشته‌اند و خواستگاري و ازدواج و مراحل مختلف توسط خانواده‌ها برگزار مي‌شود كه در اين نوع ازدواج‌ها شاهد دوام بيشتري هستيم.
اين كارشناس خانواده مي‌افزايد: ضمن اينكه در اين نوع ازدواج‌ها شاهد حلاوت و شيريني و آرامش در زندگي هستيم كه در زندگي ديگران كمتر به چشم مي‌خورد.
صدرا ادامه مي‌هد: ازدواج‌هاي سنتي معمولاً ساده و بدون تكلف برگزار مي‌شود و در ازدواج‌هاي سنتي و ساده شاهد هستيم كه كانون خانواده از قداست و اطمينان بيشتري برخوردار است. اين مدرس دانشگاه با بيان اينكه اسراف در هر كاري حرام و عملي ناپسند است، مي‌افزايد: برخي از افراد به اين بهانه كه يك شب، هزار شب نمي‌شود در مراسم ازدواج خود بريز و بپاش و هزينه‌هاي زيادي را حيف و ميل مي‌كنند كه اين نوع مراسم تضميني براي خوشبختي و تداوم بيشتر زندگي‌ها نيست.
اين كارشناس خانواده در ادامه مي‌گويد: سواي از بحث اسراف و بريز و بپاش و دوري از عمل قبيح عروس و دامادي كه در شب اول زندگي مشترك خود ده‌ها ميليون تومان هزينه مي‌كنند مي‌توانند اين پول را با يك برنامه‌ريزي مناسب براي آينده زندگي خود مانند خريد خانه يا وسيله نقليه و پشتوانه اقتصادي در زندگي استفاده كنند.
صدرا به سبك ساده ازدواج‌هاي برخي از افراد اشاره مي‌كند و مي‌گويد: مگر آن‌هايي كه زندگي‌هاي خود را ساده و مراسم ازدواج خود را به شكل معنوي برگزار كردند در ادامه زندگي مشكل داشتند؟ اين افراد نه تنها هيچ مشكلي نداشتند بلكه بررسي اين نوع از زندگي‌ها نشان مي‌دهد از دوام بيشتري برخوردار بوده است.
اين كارشناس خانواده خاطر نشان مي‌كند: وقتي صحبت از ازدواج‌هاي ساده و معنوي مي‌شود منظور تمامي ابعاد و مراحل ازدواج است، از لحظه خواستگاري گرفته تا تعيين مهريه و خريد و برگزاري مراسم شب عروسي. معمولاً در ازدواج‌هاي ساده و معنوي همه اين‌ها به شكلي ساده اما زيبا برگزار مي‌شود.
ازدواج معنوي، ازدواج ارزشمند
حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمد ميركريمي استاد حوزه و دانشگاه مي‌گويد: ازدواجي ارزشمند است كه در آن تمامي دستورات اسلامي رعايت شده باشد و اين ازدواج به شكلي ساده و معنوي برگزار شود. او مي‌افزايد: نبايد به بهانه اينكه مردم چه مي‌گويند ازدواج‌ها را به صورت اشرافي برگزار كنيم. اين استاد حوزه و دانشگاه مي‌افزايد: بركت در ازدواج‌هاي ساده و معنوي است و وقتي اين نوع از ازدواج‌ها را بررسي مي‌كنيم شاهد هستيم كه زندگي بسيار معنوي و همراه با آرامش دارند. حجت‌الاسلام والمسلمين ميركريمي به آمار بالاي طلاق اشاره مي‌كند و مي‌گويد: وقتي پرونده‌هاي طلاق را بررسي مي‌كنيم متوجه مي‌شويم كه برخي از ازدواج‌ها به گونه‌اي است كه از ابتدا به هيچ عنوان مطابق با الگوي ايراني اسلامي پيش نرفته است.
اين استاد حوزه و دانشگاه مي‌افزايد: باور كنيم بسياري از مهماناني كه در مراسم ازدواج دعوت مي‌كنيم و براي آن‌ها تدارك مفصلي مي‌بينيم چند ماه يا حداكثر چند سال بعد همه آن شب را فراموش مي‌كنند و اصلاً يادشان نيست مراسم ازدواج كجا و چطور برگزار شد.
او خاطر نشان مي‌كند: بنابراين بايد ساده‌زيستي و معنويت را سرلوحه ازدواج‌هاي خود قرار دهيم و در تشكيل زندگي مشترك آنچه كه بايد براي ما بيش از پيش اهميت داشته باشد معنويت و قداست زندگي باشد نه چيز ديگري.
اين صحبت‌هاي حجت‌الاسلام ميركريمي خاطره خوش يك ازدواج ساده را كه همين سال گذشته در بين اقوام اتفاق افتاد برايم تداعي مي‌كند.
زماني كه يكي از جوانان در اقوام تصميم به ازدواج گرفت و با اينكه تازه در مقطع دكتري قبول شده بود به خانواده‌اش براي انتخاب يك دختر مناسب سفارش‌هاي لازم را كرد و چند هفته بعد هم با همان مقدار پس‌انداز اندك كه با كار دانشجويي به دست آورده بود به شكلي بسيار ساده اما زيبا مراسم ازدواج خود را برگزار كرد.
عليرضا كه تازه امسال 27 سالش تمام مي‌شود در اين باره مي‌گويد: اگر قرار بود صبر كنم تا درسم تمام شود بعد وضعيت نظام وظيفه‌ام مشخص شود و بعد هم شغلي داشته باشم و درآمد ثابت همه اين‌ها باعث مي‌شد تا در سن بالا اقدام به ازدواج بكنم كه شايد ديگر انگيزه‌اي براي ازدواج در من وجود نداشت و پيدا كردن همسري مناسب و شريك زندگي خوب بسيار سخت بود. ضمن اينكه فاصله سني من و فرزندانم در آينده بسيار بالا بود و اين هيچ عنوان مناسب نيست. اين جوان دانشجو مي‌افزايد: من و همسرم هر دو دانشجو هستيم و در حال حاضر نيز با همين كارهاي پاره وقت دانشجويي هزينه زندگي را تأمين مي‌كنيم و اعتقاد دارم اگر سخت نگيريم سخت نيست و به رغم بالا بودن هزينه‌هاي جاري زندگي و مشكلات معيشتي جامعه با كمي صرفه‌جويي و قناعت و پرهيز از چشم و هم‌چشمي و بريز و بپاش مي‌توان زندگي سالم و ساده‌اي داشت.
عليرضا در ادامه مي‌افزايد: توصيه من به همه جوان‌ها اين است كه از ازدواج نترسند و با برنامه‌ريزي و بر اساس اصل ساده بودن ازدواج كنند و در ازدواج خود هرگز به سمت اسراف و تجملات نروند كه اين مسئله آفت زندگي است و مي‌تواند باعث تباه شدن زندگي مشترك‌شان شود.
منبع:جوان
ارسال نظرات