تفكيك‌جنسيتي در برخي دروس رشته پزشكي قابل اجراست/ قبل از اجراي طرح انطباق بايد زمينه‌سازي‌هاي لازم انجام شود

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ طرح انطباق امور فني پزشكي با شرع مقدس، مشكلات بيمارستان هاي زنان، تفكيك جنسيتي در دانشگاه هاي علوم پزشكي، طرح تنظيم جمعيت، پزشك خانواده و غيره از عمده طرح هايي هستند كه ذهن جامعه پزشكي كشور را به خود معطوف كرده اند و البته مخالفان و موافقاني در جامعه پزشكي دارند.

 

«خبرگزاري دانشجو» با برگزاري يك ميزگرد دانشجويي نظرات چند تن از دانشجويان رشته هاي علوم پزشكي را در رابطه با طرح هاي اساسي حوزه بهداشت و درمان كشور جويا شده است.

 

در اين ميزگرد پزشكي سعيده مهدي‌زاده، دانشجوي ترم 9 داروسازي و زهرا حاج‌زاده، دانشجوي ترم آخر رشته مدارك پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد صحبت هايي را بيان كردند.

 

«خبرگزاري دانشجو»- كلاً فضاي علوم پزشكي را از وجه مسائل آموزشي، و پژوهشي چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟ مهم‌ترين مسائلي كه در حال حاضر در حوزه علوم پزشكي با آن درگير هستيد، چيست.

 

مهدي‌زاده: در فضاي دانشجويي چند مورد را مي‌توان بررسي كرد، يك فضاي ورودي جديدها است، يك فضا مربوط به زماني است كه دانشجويان براي چهار تا پنج سال در كنار هم به عنوان همكلاسي هستند، يك فضا هم مربوط به دانشجويان سال بالايي است و يك فضا هم به دانشجويان خارج از فضاي دانشگاهي مربوط مي شود؛ به عنوان مثال دانشجويان داروسازي در داروخانه، دانشجويان پزشكي در بيمارستان‌ها و دانشجويان دندانپزشكي در كلينيك‌ها.

از لحاظ مسائل آموزشي – پژوهشي، چون اكثر دانشجوياني كه وارد دانشگاه مي‌شوند، در دبيرستان طالب علم و دانش و درس خواندن بودند، از كارهاي پژوهشي بيمي ندارند، چه بسا در سال‌هاي اوليه ورود در بعضي از دانشجويان شاهد تعامل آنها به فعاليت در حوزه‌هاي پژوهشي با اساتيد هستيم، به طوري كه آنها در قالب ارائه يك مقاله‌ يا فعاليت در كميته‌هاي تحقيقات و استعدادهاي درخشان و امثال اين موارد فعاليت مي‌كنند، البته لازم به ذكر است كه در سال‌هاي اوليه ورود به دانشگاه مجال انجام اين گونه فعاليت‌ها به مراتب بيشتر است.

 

حاج زاده: يكي از بارزترين ويژگي‌ دانشگاه‌هاي علوم پزشكي اهميت به فضاي علمي در سطح دانشگاه‌هاست كه البته اين مي‌تواند از طرفي خوب باشد و از طرفي به جهت آن كه دانشجو در خصوص فضاي اجتماعي و سياسي كشور دغدغه‌مند نيست، يك ضعف محسوب شود.

متاسفانه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي نسبت به ساير دانشگاه‌ها در رشته‌هايي چون علوم سياسي، فقه و غيره كه فعاليت‌هاي اجتماعي بيشتري دارند، كاركرد چشمگيري ندارد و به عنوان مثال فضاي دانشگاه‌ علوم پزشكي مشهد در زمان انتخابات، فضايي تلنگري بود؛ يعني بايد موجي‌ ايجاد مي‌شد تا حركت و جنبشي به وجود مي آمد.

 

البته بعضي از دوستان با اين نظر مخالفند و نظرشان اين است كه فضا، فضاي خاموشي نيست و كسي كه بخواهد فعاليت سياسي داشته باشد مي‌تواند در لايه‌هاي دانشجويي به راحتي نفوذ كند و كار خود را انجام دهد.

 

اين از نظر بنده يك آسيب تلقي مي‌شود؛ يعني دغدغه يك دانشجوي پزشكي صرفاً درس و فضاي درماني نيست و امثال بنده به سبب وجود تشكيلاتي تحت عنون بسيج دانشجويي و حضور در اين تشكل با دغدغه‌هاي اجتماعي و سياسي روبرو شده ايم، در صورتي كه اگر چنين تشكلي وجود نداشت و وارد آن نمي‌شديم شايد هيچ گاه اين دغدغه‌مندي برايمان وجود نداشت.
 
به خاطر درگيري‌هاي زياد درسي كه وجود دارد، همان طور كه اشاره شد، بحث پژوهشي در دانشكده‌هاي پزشكي برجسته است، اما در سه دانشكده ديگر (پرستاري، پيراپزشكي و بهداشت) وضعيت ديگري حاكم است.

 

بنده از اعضاي اصلي كميته تحقيقات بودم، اما در حوزه پژوهشي گاهي به تحقيقات نگاه جهادي داريم و اين دغدغه است كه اين پژوهش بتواند در سطح كشور مفيد واقع شود، اما در سطح دانشكده‌ها براي ارائه كارهاي پژوهشي امتيازاتي در نظر گرفته مي‌شود كه دانشجويان جهت ارتقاي تحصيلي و رزومه درخشان دانشجويي به فعاليت‌هاي پژوهشي مي‌پردازند.

 

كاري كه هر سال در سطح دانشكده‌ها انجام مي شود اين است كه يك نفر را به عنوان برتر آموزشي انتخاب مي كنند، در حالي كه اگر شما آن فرد را از لحاظ فعاليت‌هاي پژوهشي و وجود دغدغه‌ در او كه سبب شده به انجام چنين پژوهشي بپردازد و در صدد رفع چه مشكلي برآمده است، ارزيابي كنيد، به نتايج متناقضي مي‌رسيد.
 
شما مشاهده مي‌كنيد كه در انتخاب فرد به عنوان برتر آموزشي، كميت يعني تعداد مقاله‌ها و فعاليت‌هاي پژوهشي وي به مراتب از كيفيت كارهاي افراد، در اولويت‌هاي ارزيابي، اهميت بيشتري دارد.

 

نكته ديگر اينكه، آنچه در فضاي علوم پزشكي شايد خيلي برجسته است، دغدغه‌هايي است كه بچه‌هاي ارزشي دارند، آنها وقتي وارد فضاي دانشگاه و بعد‌ها درمان مي‌شوند يا بايد اين دغدغه‌ها را كنار بگذارند يا به اين واسطه كه فضاي درمان با آنچه ارزش است، تفاوت دارد، بايد آنها را ناديده بگيرند.

 

به عنوان مثال در رشته پرستاري و در اتاق عمل، يكي از بندهاي طرح انطباق موازين شرعي و موازين بهداشتي اين است كه درمانگر بيمار و بيمار همجنس باشند؛ چرا كه به لحاظ روان شناسي، زماني كه درمانگر بيمار از جنس خود او باشد، آرام‌تر است، در حالي كه در فضاي علوم پزشكي علي‌رغم تلاش‌هاي زياد در دانشگاه مشهد به چنين تغييري دست نيافته‌اند؛ به عنوان مثال در رشته‌هاي مامايي خانم‌ها بيشتر نگرانند كه در بيمارستان‌ مامايي بستري مي‌شوند؛ چرا كه ممكن است پرسنل آقا هم در آن بيمارستان مشغول به كار باشند و اين مسئله براي بيمار تنش ايجاد مي‌كند و اين امري درست نيست؛ از طرف ديگر كسي هم كه درمانگر است بايد يكسري موارد را ناديده بگيرد.

يك بند ديگر، طرح انطباق فضاي آموزشي دانشگاه‌هاست، البته تفكيك جنسيتي شايد به اين نكته برگردد، به نظر بنده در فضاي علوم پزشكي، در يكسري رشته‌ها كه كمبود استاد و دانشجو وجود دارد كه بحثي نيست، اما يكسري از دروس ضرورتي ندارد كه مختلط تدريس شود؛ مثل درس‌هاي آناتومي كه بچه‌هاي پزشكي بيشترين واحد را مي‌گذرانند و يا رشته‌هاي ما كه واحدهاي كمتري را مي‌گذرانيم.

 

«خبرگزاري دانشجو»- يك مسئله در بين رشته‌هاي پزشكي و داروسازي و دندان اين است كه اساتيد شانيت زيادي براي كلاس درس‌، به سبب مشغوليت در مطب‌ها و بيمارستان‌هايشان ندارند و وقت كافي را در كلاس درس براي دانشجويان نمي‌گذارند.

 

حاج زاده: آنچه در دانشكده‌ ما وجود دارد، اين است كه ما اگر از هر لحاظي مشكل داشتيم اما از جهت وجود اساتيد، اساتيدي خوبي داشته‌ايم و از نظر وقتي كه در اختيار دانشجو قرار مي‌دهند و چه از نظر تدريس مباحث‌هاي مفيد و چه از نظر رعايت موازين اخلاقي، البته دانشجوياني كه در اين مقطع فارغ التحصيل شده‌اند و در مرحله دستياري به سر مي‌برند، ممكن است با مواردي روبرو باشند، اما در دانشگاه، ما با اساتيد مجرب و با اخلاقي روبرو هستيم و در دانشكده‌هاي پزشكي هم با توجه به شناختي كه بنده دارم وضعيت 50، 50 است؛ يعني هم اساتيد مجرب و با اخلاق و هم اساتيدي كه خود را برتر از دانشجو مي‌دانند و آن طور كه شايسته است عمل نمي‌كنند، وجود دارد.

 

آنچه شما مطرح مي كنيد، بيشتر در حوزه‌ علوم انساني مطرح است؛ چرا كه اين علوم بومي نيست و مسائل پزشكي محدود به داخل كشور نمي‌شود و همچنين هميشه نيز در حوزه‌ پزشكي آخرين خبري كه در آن مورد خاص مطرح شده، اعلام مي‌شود.

 

«خبرگزاري دانشجو»- آنچه در ديدار دانشجويان با وزير بهداشت مطرح شد، بحث منابع بود؛ اينكه منابعي كه بتوان از لحاظ بومي بودن به آن اتكا كرد از اين وجه وجود ندارد و تعدادشان كم بوده و مطابق با فرهنگ ما وجود ندارد و آنچه موجود مي باشد اين است كه بسياري از دانشجويان پزشكي ما دارند به سمت طب سنتي سوق پيدا مي‌كنند، ولي يكسري بچه‌ها هم آنجا ارضايشان نمي كند و اعتقاد دارند يكسري تناقضاتي در آنجا با آنچه در منابع ديني موجود است، وجود دارد.

 

حاج زاده: در رابطه با اساتيد نكته‌اي برجسته اي كه در دانشگاه علوم پزشكي است و خيلي به آن اشاره مي‌شود، بحث اساتيدي است كه مباني ارزشي را مطرح مي‌كنند مانند اساتيد گروه معارف؛ به نظر بنده بايد مباني تصحيح شود و از سوي ديگر در توليد علم بايد با يك مبناي ديني كار  شود.

 

در سيستم آموزشي ما يك نفر از ابتدايي شروع مي‌كند و راهنمايي و دبيرستان را پشت سر مي‌گذارد و در اين چند مقطع كه فضاي شكل گيري ذهن فرد و استاد  آماده مي‌شود براي ورود به دانشگاه، اگر خانواده‌اي مذهبي باشد، خوب است؛ چرا كه به تبع خانواده معتقد به يكسري از ارزش‌هاست، اما آيا سيستم آموزشي ما نقش تربيت ديني خود را به خوبي ايفا كرده است كه به نظر بنده اين طور بوده است.

 

ويژگي اصلي دانشگاه اين است كه چرايي هر مطلبي را پيدا مي كند؛ به عنوان مثال در مباحث ديد كه گفته مي شود مباني اسلام به عقلانيت است و بالاتر كه مي‌رويم احكام تعبدي مي‌شود؛ بنابراين اگر گروه‌هاي معارف دانشگاه‌هاي مختلف را ارزيابي كنيد، شاهد اين خواهيد بود كه اين گروه‌ها چقدر نياز جوان‌هاي ما در اين زمينه مرتفع كرده‌اند.

 

مشكل اساسي ميان اساتيد تخصصي در دانشگاه علوم پزشكي از نظر بنده وجود ندارد، اساتيد ارزشي هستند، ولي منابع و كتب ما غربي هستند؛ به نظر بنده مشكل اساسي كه از لحاظ ارزشي در بين اساتيد وجود دارد، بين اساتيد گروه‌هاي معارف است.

 

دروس اصلي ما در سطح دانشگاه نيازهاي ارزشي و اعتقادي دانشجويان را جوابگو نيست؛  يعني فضاي استدلالي و چالش برانگيز و پرسش و پاسخ در كلاس‌هاي معارف ما وجود ندارد و متاسفانه صرف گذراندن واحد در كلاس ما حضور مي‌يابيم.

 

بنابراين وجود اين عوامل و معلول كم كاري خودمان است كه تربيت ديني نداشته‌ايم و كاري نكرده‌ايم؛ به عنوان مثال در مبحث حجاب ما فعاليت خاصي نكرديم كه بخواهيم مصاديقش را به عنوان حجاب برتر در سطح دانشگاه ببينيم؛ ما بايد به تصحيح مباني بپردازيم تا به اهداف موردنظر دست پيدا كنيم، يعني ابتدا بذر بپاشيم و رسيدگي كنيم و در نهايت به مرحله برداشت برسيم، اما متأسفانه ما در سطح دانشگاه كاشت و داشت نداشته‌ايم و مستقيما مي‌خواهيم به مرحله برداشت برسيم.

 

نگاه مسئولان به قضيه اين است كه آيا حوزه هاي علوم اسلامي ما آن‌قدر نيستند كه بتوانند اين موارد را در سطح دانشگاه‌ها پوشش دهند؟ آيا بحث وحدت حوزه و دانشگاه بايد صرف كلام باشد؟

 

يك آسيبي كه خود ما به‌عنوان مجموعه‌اي ارزشي در كلاممان هست، اين است كه از صحبت‌ها فقط واژه مي‌گيريم، ‌اما در عرصه عمل كوتاهي مي‌كنيم؛ در بحث دانشگاه اسلامي هم كار سطحي و ظاهر با نقش برجسته‌گري داشت و نقد خود ما به گروه معارف بوده است.

 

در دانشگاه چرا دروس ارائه شده سطحي است؛ اينكه كسي واقعا طالب باشد در غير اين‌صورت فضاي كلاس به سمتي رفته كه سؤالات دانشجويان و فضاي پرسش و پاسخي به دلايل مختلف از جمله ذيغ وقت توسط استاد بي‌پاسخ مي‌ماند، در حالي‌كه فضاي دانشگاه بايد چالشي باشد.

در رابطه با بحث فيلم كه كلا كتب و منابع درسي ما غربي مي باشد و ما با آنچه به‌عنوان آرمان است، فاصله داريم.

 

كار جالبي در دانشگاه علوم پزشكي مشهد انجام شده، كه در بسيج دانشجويي با همكاري اساتيد دانشكده پزشكي استارتش زده شده مركز تحقيقات طب اسلامي است تا در اين مركز پژوهش‌هاي لازم صورت گيرد تا به منبع برسد و كار خوبي برسد خود دانشگاه علوم پزشكي مشهد هم كه طب سنتي و طي سوزني دارد؛ اين 2 كار اصلي است كه در بحث بومي سازي مطرح مي شود.

 

«خبرگزاري دانشجو»- ارزيابي شما از اين مراكز چيست؟ چون فكر مي‌كنم سه تا از دانشگاه هايي كه به لحاظ كارهاي پژوهشي با بسيج دانشجويي همكاري مي‌كنند، يكي اهواز است كه در صدر قرار دارد يكي دانشگاه گيلان و ديگري هم دانشگاه مشهد است، ميزان عملكرد و اثربخشي اين مراكز را چگونه ارزيابي مي‌كنيد.

 

حاج‌زاده: بنده كه در مركز طب سنتي دانشگاه نبودم چرا كه مختص اساتيد بوده است و فضاي دانشجويي در آن راه ندارد، اما اگر رتبه‌هاي علمي دانشگاه‌ها را بر اساس معيارهاي معتبري كه هست ارزيابي كنيم رتبه علمي دانشگاه علوم پزشكي در دو سال اخير پيشرفت چشمگيري داشته است چه به لحاظ تحقيقات و چه به لحاظ دستاوردهايي كه داشته است و چه به لحاظ توليدات دارويي در دانشگاه داروسازي كه توسط اساتيد داروسازي صورت گرفت، در طب سنتي هم رتبه بهتري را كسب كرد‌ه‌ايم اما از ريز مطالب اطلاعاتي در دست نداريم.

 

مهدي زاده: بنده هم از جزئيات فعاليت اين مراكز بي‌اطلاع هستم و فقط در حد اينكه بالاخره فعاليت و پژوهش بيشتري نسبت به مراكز ديگر در آن صورت مي‌گيرد در جريان هستم.
 
«خبرگزاري دانشجو»- گرايش‌ بچه‌هاي ارزشي دانشگاه در گروه‌هاي مختلف به سمت طب سنتي چطور است؟

مهدي زاده: در دانشگاه ما در واحد‌هاي درسي درس‌هايي مشابه طب سنتي داريم و يكي از تخصص‌هاي ما هم همين است ولي اين طور نيست كه بچه‌هاي ارزشي گرايش بيشتري به طب سنتي داشته باشند.

 

 

«خبرگزاري دانشجو»- نظر شما در مورد تفكيك جنسيتي دانشگاه ها چيست؟

 

حاج‌زاده: تفكيك جنسيتي اگر قرار باشد محدود به فضاي آموزشي شود در فضاي علوم پزشكي معضل بزرگي است، اينكه تفكيك جنسيتي را در فضاي دانشگاهي اعمال كنيم اما پس از آن دانشجو در فضاي درماني قرار گيرد و حساسيت هاي درمان را نسبت به نامحرم داشته باشد، بيشتر يك مزاحم است، در دانشگاه علوم پزشكي لازم است برخي از واحدها به صورت تفكيك شده برگزار گردد مثل آناتومي اما در مابقي دروس، مشكل ضعف اساتيد را داريم و اين امر محقق نخواهد شد و در توان فضاي آموزشي و وزارت بهداشت نيست.

 

البته در سطح دانشگاه‌ها مطالباتي در اين زمينه صورت گرفته است به طور مثال در كلاس‌هاي تخصصي كه تعداد دانشجويان زياد است، برگزاري كلاس‌هاي تفكيك شده امكان پذير است و اگر اين امر تا به حال محقق  نشده از نظر بنده كم كاري است.

 

در حوزه بيمارستان اصلي‌ترين مطالبات دانشجويي بحث انطباق بوده است، رياست دانشگاه امسال وعده ساخت بيمارستان را دادند كه همه اصول و موازين اسلامي در آن رعايت شده است در حالي‌كه پس از بررسي هاي لازم مشخص شد كه اين بيمارستان با آنچه ما عنوان كرديم فاصله زيادي دارد و تفاوت‌هايي با بيمارستان‌هاي ديگر نداشت، ما از چه جهت بحث تفكيك جنسيتي را مطرح كرديم براي اينكه يكسري فضا‌ها و حرمت‌ها و مباح شدن ارتباط و عادي شدن يكسري رفتارها را نداشته باشيم، از طرف ديگر جدا بودن، تمركز فكري را به دنبال دارد و طبق مطالعات معتبر بررسي شده در اين وضعيت بهره‌برداري ها و ظرفيت‌هاي علمي بيشتري را خواهيم داشت.

 

متأسفانه حضور مستمر دانشجويان در فضاي بيمارستاني حتي در زمان تحصيل سبب عادي شدن و از بين رفتن قبح يكسري از رفتارها مي شود در حوزه برخورد محرم با نامحرم در دوره‌هاي كار آموزي، مربي در تقسيم‌بندي دانشجويان سعي بر آن دارد كه در هر گروه هم آقايان و هم خانم‌ها حضور داشته باشند مگر آنكه خود افراد گروه به اين وضعيت اعتراض كنند در اين موارد حقوق افراد زيادي ضايع مي‌شود؛ چرا كه بسياري از بيمارها از اينكه پزشك و يا پرستار معالجشان نامحرم است شاكي و ناراحت هستند و اين خيلي ناراحت كننده است كه بيمار بخواهد بين اين قضيه و سلامتي‌اش يكي را انتخاب كند.

به عنوان مثال ما در مشهد تنها يك بيمارستان داريم كه تمام پرسنل و پزشكان معالج آن در بخش زنان و زايمان، خانم هستند -بيمارستان ام‌البنين-، و اين يك ضعف است البته با اين وجود همين يك بيمارستان هم نسبت به بيمارستان‌هاي خصوصي از امكانات كمتري برخوردار است، در نتيجه حداقل بايد مشكلات اين نوع بيمارستان‌ها مرتفع شود.

 

 

«خبرگزاري دانشجو»- مشكلي كه وجود دارد اين است كه در بيمارستان‌هاي زنان هم تمامي كادر بيمارستان خانم نيستند يعني در اتاق عمل‌ها، پرسنل آقا هم وجود دارد.

 

حاج زاده: بيمارستان ام البنين اين مشكل را ندارد اما مابقي حائز اين مشكل هستند، در منشور حقوق بيمار نوشته شده است كه اين حق بيمار است كه شرايط درماني‌اش را براساس اصول ارزشي كه قبول دارد انتخاب كند.

 

مهدي زاده: از نظر بنده قبل از اجرا كردن طرح انطباق و تفكيك جنسيت لازم است زمينه‌سازي‌هايي صورت پذيرد؛ چرا كه در غير اين صورت انجام دادن اين طرح از نظر افرادي كه خيلي در ارتباط با هم هستند حال چه به اقتضاي كارشان و يا به سبب روابطي كه نبايد داشته باشند، جالب نمي باشد.

 

 

«خبرگزاري دانشجو»- در آزمايشگاه استفاده از چادر به چه طريق است؟

 

مهدي زاده: ما در دانشگاه خود اصلاً از لحاظ پوشش و حجاب داشتن با مشكل روبرو نيستيم چه بسا از طرف اساتيد، تشويق هم مي‌شويم.

ولي فقط در دانشكده‌اي پزشكي بنده يك بار با مشكل روبرو شدم كه يكي از اساتيد بر اصول بهداشتي آزمايشگاه و وجود آلودگي تاكيداتي داشتند اما باز هم به اين صورت نبود كه جلوگيري كنند.

 

اما من از دانشگاه‌هاي ديگر شنيدم كه استاد اصلاً قبول نمي‌كند كه دانشجويان چادري فلان واحد درسي را بگذراند ما از اين لحاظ مشكلي نداشتيم، در مورد رشته‌هاي پرستاري از آنجا كه اين دوستان بايد فعاليت‌هاي بيشتري در بخش داشته باشند، چادر براي آن‌ها ممكن است دست و پاگير باشد.

 

البته اين يك طرف قضيه است و طرف ديگر آن كه به اين پرستاران اجازه داده نمي‌شود بنابر فضايي كه ايجاب مي‌كند چادر داشته باشد.

ما با ديدن برخي مسائل متعجب مي شويم كه چرا هر استاد و بالادستي‌ها نمي‌توانند از فضاي آرايشي خانم‌ها كم كنند اما با قضيه بي‌حجاب كردن خانم‌هاي ارزشي به راحتي كنار مي‌آيند يعني در اين مورد بحث كنترل عفونتي را پيش مي‌كشند و چادر را منع مي‌كنند.

 

در دانشگاه خود ما، در آزمايشگاه‌ها هم با قبول تبعات كثيفي چادر و آلوده شدن آن و اين كه ما قبول مي‌كرديم چادر برايمان دست و پا گير نيست، مسئولان مخالفتي نمي‌كردند و برخورد خوبي داشتند.

 

حاج زاده: آنچه از نظر بنده بايد نگاه ويژه‌اي به آن شود، اين است كه اگر ما مي‌گوييم حضرت امام(ره) مي‌فرمايند؛ دانشگاه مبداء همه تحولات است يا حضرت آقا مي‌فرمايند بايد انسان تربيت كند، يعني كسي كه به دانشگاه مي‌آيد بايد با قبل از آن تفاوتي داشته باشد، اما متاسفانه از نظر بنده فضاي آموزشي- تربيتي دانشگاه‌ها اين ظرفيت را ندارد مگر براي كساني كه خود دغدغه‌مند و فعال باشند.

 

تربيت صرفاً تعليم دادن نيست زيربناي قبلي‌تر آن تزكيه است كه اين در فضاي دانشگاه فقط يك بعد شخصي و فردي است.

يعني يك برنامه‌ جمعي در دانشگاه‌ كه بگوييم سازوكار مديريتي دارد و برايش برنامه ريزي شده است و اينكه گروه در وزارتخانه دروس علمي مي‌نويسند  و سرفصل را مي‌نويسند، بايد به آن توجه شود.

 

 

مهدي زاده:  آنچه وجود دارد اين است كه ما قبل از اينكه وارد دانشگاه شويم با آموزش و پرورش مواجه مي‌شديم اما پس از ورود به دانشگاه فقط با مقوله‌ آموزش روبرو هستيم حال يا اينكه ما در امر پرورش به تكامل رسيده‌ايم و يا نه، اينكه در اين حوزه كم‌كاري صورت گرفته است از طرف خود ما كه به عنوان دانشجوي ارزشي، خود را مي‌شناختيم و كمبود اين مقوله در كنار همه‌ آموزش‌هايي كه وجود دارد احساس مي‌شود و نظر بنده اين است كه اگر فرد بخواهد در مسير همين برنامه‌اي كه براي دانشگاه در نظر گرفته شده است حركت كند؛ مديري تك بعدي مي‌شود كه يا بايد انگيزه‌اي قوي داشته باشد يا راهكارهاي ديگري وجود داشته باشد تا وي را در مسير ديگري قرار دهد.